شوێنەوارەکانی کوردستان؛ لانکەی شارستانییەتییەکان

شوێنەوار بەرهەمێکی تۆڕی میدیایی رووداوە لە ساڵی 2013 کە باسی شوێنەوارە گرنگ و مێژووییەکانی باشووری کوردستان دەکات.
دەرهێنەرەکانی ئەم بەڵگەفیلمە، نەبەز ئەحمەد و حەیدەر عومەرن. بەڕێوەبەری بەرهەم، فەرهاد رەسوولە.
کامێرا: حەیدەر عومەر
مۆنتاژ: نەبەز ئەحمەد
دەنگ و رووناکی: حوسێن عەلی
کۆمێنت: دانا فایەق
میوزیک: پشکۆ مستەفا
خوێندنەوە: تەها

[@vegetasayajin967]

لە ئەفغانستان و موسڵ وزۆر جێگای تر دژایەتی شوێنەوار کراوە ئەوانەشی تەقە ئەکەن یان ئەوکارانە ئەکات سەربەولایەنانەن ئەیانەوێ مێژووی کورد لەناوبچێت چونکە ئەو زانیاریانەی کەلەسەر ئەو شوێنەوارانەدا نەخشێنراوەو هەڵگیراوە هەر هەمان زانیارین کەلە قورئان وکتێبە پیرۆزەکانا پارێزراوە لەبەر ئەوە نایانەوێ خەڵک ئەو هێماو نهێنیانە فێر ببێ وخۆی وناسنامەی میللەتەکەی بناسێ بۆنموونە پردی دەلال وزاخۆو خاپور باشترین نموونەیەکە کەلەقورئانا لەزۆر جێگادا لەچیرۆکی حەزرەتی نوح ولوط عادیش باسی لەناوچوون دەکات و ئەڵێ نەتەوەیەک هەبووە کەلەناوچوون و ووشەی غابرین بەکار هاتووە کەئەو ووشەیە لەخاپورەوە وەرگیراوەدیارە ئەوانەی کەلە ناوچەدا جێگیر بوون هەندێکیان لەناوچوون وهەندێکیشیان لەبەشەکانی باکورەوە بەرەو باشور کە کاریگەری کارەساتەکە کەمتربووە و داکشاون و ئەو گەلانە کاتێک ناوچەکانی خۆیان بەجێهێشتوە و هاتوون بەرەو زاخۆ لەوێ نیشتەجێ بوون دیارە چیرۆکی لەناوچوونی شارو شارستانێتیەکەیان و بەرزبوونەوەی ئاستی ڕووبارەکەیان لەگەڵ خۆیاندا هێناوەوە ولەبەر ئەوە ناویان ناوە خاپور هۆکارێکیش بووە بۆ بنیاتنانی ئەو پردەو چیرۆکی پردی دەلال دروست بووە کەخاپوور بریتیە لە جەستەی شۆخە دەلالەکە دێت و کەنیشانەیەکە بۆ یادەوەری لەناوچوونی ئازیزەکانیان لەکۆتاییدا ئەوەی بۆیان ماوەتەوە تەنیا ڕووبارەکە بووە کەناوی خاپوری هەڵگرتوە ئەوە ئەو جەستەیە واتای جەستەی کەس وکارو ئازیزەکانیانە بەڵام لەهەمان کاتیش دا دەلال مانایەکی تریشی هەیە دال+ئال پێک هاتووە بەواتای خێزانی داڵ یان خێزانی پیرۆز دێت زۆر شارو ناوچە پێشگرو پاشگری هەڵۆ و باز وداڵی پێوەیە چونکە مرۆڤی کۆن کاتێک لەهەڵس وکەوتی باڵندە وورد بۆتەوە شتی لێوە فێر بووە فێربووە لێوەی چۆن خانوو بکات چونکە ئەوان بەشێوەیەکی سەرنج ڕاکێش هێلانە کانیان دەکەن لەشتی زۆر سادە کەبەرگەی کەش و هەوابگرێت و پارێزگاری لەمانەوەشیان بکات مرۆڤ کاتێک هەنگاوی گەورەی نا کاتێک لەووردەکاریەکانی هەڵس وکەوتی ئاژەڵ تێگەیشت ئینجا چیرۆکەکانی لەسەر قەلەرەش وهودهود زۆر لەمێروەکان هۆنیوەوەو تۆماری کرد ئێ ئەو نەخشانەی سەر بەردەکان ئەوەیە کەلەقورئانیشا باس کراوەو کاری مرۆڤیش ئەوەیە گرنگی دان بە نەوەی نوێ وفێرکردنی وگرنگی دان بەخێزان ئێ لەشوێنەوارەکانا ئەوە نەخشێنراوەولە یاسای ووڵاتە پێشکەوتووەکانیش باسی ئەوە ئەکات لەکوردستان لەناونانی جێگاکانەوە دەست بەو کارە کراوەو گرنگی پێدراوە هەموو ناوەڕۆکی ناوەکان و شوێنەوارەکانی یەکێکە وباسی ئەو بابەتە باوانەی ئەو قۆناغە دەکات کەمرۆڤ تیایدا ژیاوە ئەوەتا چیرۆکی پردی دەلال ناوەکەی ڕێک لەگەڵ سونبل وچیرۆکەکانی قورئاندا یەک دەگرێتەوە ناوی دەلالیش ئەو هەموو مانایە ئەدات کەلەسەرەوە باس کرا. ووتەکانی ئەو ئەفسانەیە پێکەوە گرێ درانەوە و مرۆڤ ئەزانێ ئەو چیرۆکە چۆن دروست بووە وچۆن سەری هەڵداوە ئەشکەوتی شانەدەر مانای ناوەکە شوێنی دارە وبەپێی کات بووە بە شانەدەر واتە ناوچەکە بەسامانی درەخت دەوڵەمەند بووبێ کەلەسەردەمێکا زۆر بەکار هاتووە ودرەخت وەکو سەرچاوەیەکی گرنگی سەرەکی پیشەسازی و ئابووری بووە. کورد ئەبێ لەهەموو نەتەوەیەکی ئەم دنیایە زیاتر گرنگی بدات بەشوێنەوارەکانی چونکە ئەو شوێنەوارەو ناوەکانی مێژووەی کوردی لەهەناویا تۆمار کردووە کە ئەو قۆناغە قۆناغی زێڕینی ئەو نەتەوەیەیە ئەو زمانەی کە ئێستا هەمانە هی ئەو قۆناغەیە کەئێستا کەلەژێر زەویدایە.دەستێکی گڵاو ئەیەوێ ئەو شوێنەوارانە نەمێنێ ولەناوبچێ وەکو چۆن بەدرێژایی مێژوو هەوڵ دراوە کورد لەکشتوکاڵ دووربخەنەوە نەهێڵن سوود لە خاک و ئاوەکەی ببینێ وەکو چۆن ئێستاش ناهێڵن ئەو کارە بکات بەوشێوەیەش ئێستا نایانەوێ کورد شارەزایی لەسەر مێژووەکەی پەیدا بکات ئەوانەی کەلە بواری شوێنەوارناسیا کاردەکەن ئەبێ فێر ببن بیر لەوهێماو سونبلانە بکەنەوە بەمێشکی خۆتان بەزمانی لاتینی بەڵام ئەو ناوو شتانە مەخوێننەوە کە تەها باقر نووسیویەتی چونکە ئەگەر ئەوە بخوێننەوە لەمێژووی ووڵاتەکەتان شارەزا نابن چونکە ناوو شوێنەکان هەموو لەزمانی عەرەبیدا شوێنراون ئەگەر ئێوە پێتان نەکرێ وەکو پێویست چاکیان بکەن هەوڵ بدەن ئەوپارچە شوێنەواریانەی کە دەرئەکەوێت لەپاکەت ولەشوێنێکی پارێزراوی ووشکا هەڵیان بگرن ئەگەریش نۆژەنتان کردەوە بەشێوەیەکی ڕێک وجوان دیوارەکانی دروست بکەنەوە چونکە ئەگەر ئێستا بەشێوەیەکی خواروخێچ ئەبینین ئەوە کاریگەری کەش وهەواو بومەلەرزە و سروشت وای لێکردووە ئەگینا مرۆڤی کۆن زۆر گرنگیان داوە بەرێکی پێوانە جوانی شێوەی دەرەوە بڕۆن سەیری ئەو شوێنە وارانەی دنیا بکەن سەیری هەرەمەکان ودیوارە بەردینەکانە کۆنەکانی دنیا بکەن خوێندنەوەی بۆ بکەن لەبەر ئەوە ئەگەر کاری نۆژەن کردنەوەی کرا ئەبێ ئەو ئەندازیارو وەستاو کرێکاری زۆر شارەزا لەگەڵ هونەری وتەلارسازەکانا کاربکەن وزۆر زیاتر گرنگی بدرێت بەڕووخساری دەرەوەی تەلاروشوێنەکان لەبەر ئەوەیە زۆر گرنگە وێنەی شوێنەوارەکۆنەکان وڤیدێۆو ئەگەریش بکرێ سەردانی بکرێت بۆ شارەزایی پەیدا کردن.زۆر پێویستە گەڕەکە کۆنەکانیش ڕووکەشی دەرەوە وناوەش وەکو قەڵاوسەرای سلێمانی چاک بکرێتەوە ونۆژەن بکرێتەوە بکرێتە شوێنێکی ئاوەدان و پڕ سەوزایی کەخەڵک بۆ حەوانەوە وئیسراحەت ڕووی تێ بکات ئەگەر بەشێوەیەکی جوان ئەو کارانە بکرێت ئەکرێت لە هەندێ شوێنیشا دەستکەوتیشی هەبێ.

[@shkarroonak4008]

یەکێکی تر لەهەڕەشەکان بۆ مێژووی شوێنەوارمان کە باس نەکرا، تورکە مەغۆلە ڕەگەزپەرستەکانن. لە باکوری کوردستان نزیکەی ٧٠٠-٨٠٠ قەڵای کۆن و شوێنەوار لەلایەن حکومەتی تورکیاوە ڕووخێنراوە. یەکێک لەهەرە دیارەکانیان، کە تورکەکان لەناویانبرد شارۆچکەی حەسەنکەیفە(Hasankeyf) کە کوردەکان تیایا نیشتەجێبوون و تەمەنی ١٢ هەزار ساڵ بوو. چونکە تورکی مەغۆل خۆیان خاوەنی مێژوویەکی دەوڵەمەنی وەک کورد نین، چاویشیان بە مێژووی ئێمە هەڵنایەت، بە هەمان شێوەی فارسە فاشیستەکان.

[@Ab-qu5tn]

والله برام هي كورد نين ئيجه شته كان مه دزه

[@Kija144]

تۆش باسی فارس وتورکت کرد بەس عارەبی حیز نا خێرە ؟

[@vegetasayajin967]

کورد نەتەوەیەکی گەورەو یەکەمین نەتەوەیە لەناوچەکەدا ئەگەر تەنیا هۆشی بەخۆیا بێتەوە وگرنگی بدات بەخاکەکەی هیچ نەتەوەیەکی ناوچە ناتوانێ شان بان لەشانی ئەو شوێنە وارانە هی هەموو سەردەمەکانی لێیە ئەگەر بەشێوەیەکی گونجاوە تازەبکرێتەوە وئاودان بکرێتەوە ئەو شێوازە کۆنە لەگەڵ شێوازی گوڵ وباخچەی ئەم سەردەمە تێکەڵ بکرێت ئینجا لە تەنیشیەوە ئوتێل شوێنی حەوانەوەوخزمەتگوزاری باشی بۆ دروست بکرێت ئەبێتە خۆش ترین وجوانترین شوێنە کان کەلەوانەیە لەزۆر جێگاوە خەڵکی ڕووی تێبکات ئینجا شوێنەکانیان وەرزین بۆ نموونە لەکاتی سەرما کۆتایی زستان وپاییز لەناوچەی کفریەوە ئەگەر ئەو بازاڕە ببوژێتەوە و لەگەڵ گۆڕدەخۆەکانیان هەندێک گرنگی بدرێ لەسروشتی ناوچەکە وپاک بکرێتەوە بەرەو ناوچەکانی سەروو هی هەموو قۆناغ و سەردەمێک هی قۆناغە سەرەتاییەکانی شارستانی هەتا ئەمڕۆی لەهەموو سوچ وگرد وشاخێک لەمۆزەخانەکان لەگەڕەکە کۆنەکان ئەگەر جوان بکرێ وبڕازێتەوە بۆچی خەڵکی ئەچێ بۆ ووڵاتەکانی تر.

[@babylongate]

13:14 قزقاپان لە دوکان پەیکەری کەیخوسرەوە ئێمە ڕۆڵەی مێدیاو کەیخوسرەوین، ئەوە مەسیجەکەی دڵداری شاعیرە کە لە ڕێگای گۆرانییەوە بەشێوەی دەماو دەم «ئەیرەقیب» خستۆتێ دڵی هەموو کوردێکەوە لە قوتابخانەوە ئەیزانین کە نەوەی کەیخوسرەوین، پەیکەرەکە لەکاتی ڕێکەوتن لەگەڵ پاشای لیدیا واتە یۆنانێکاندا کێشراوە چونکە خۆرگیران ڕوویداوە و شەڕیان وەستاندووە لە یۆنان، بۆیە پاشای یۆنانی یەت بەرەو مەملەکەتی کەیخوسرەو تا ڕێکەوتن بکەن

[@daraabdullah293]

Dast xosh swenawar dast xosh paikar saz...w 1 kg sharm bo dasallati harem

[@vegetasayajin967]

پردی دەلال د قۆناغی داد پەروەری کە ئەوە ئەو قۆناغەیە کەمرۆڤ لە ئازەڵەکانەوە فێری زۆر زانیاری ئەبوون بۆ نموونە لە باڵندەکانەوە فێری ئەوە بووە کە مرۆڤ چەندە دەسەڵاتداریش بێت ئەبێت هاوسەنگی بپارێزێت کە لێرەدا ئەکرێ ئەم ناوە دال +آل لێکدانەوەی بۆ بکرێت کە زۆرێک لەشارەکانی کوردستان هەڵگری ئەو جۆرە ناوانەن وەکو بازیان یان ئەڵوەن کە ئەویش لە ڕاستیدا هەڵوان دووجار پیتی آ دووبارە بۆتەوە جارێکی ناوی کۆمەڵەی آ جارێکی تریش بەواتای کێشە دێت پیتی ل بە واتای ژیان دێت هەروەها بەواتای تیشکیش دێت بەڵام دووجار پیتی ل دووبارە بۆتەوە بە واتای خو قاندنی ژیان بە دوو قۆناغی جیاواز دا تێپەریوە و هۆکاری سەرەکی ژیان تیشکە کە یەکێکیان قۆناغی دروست بوون و لەناوچوونی دایناسوورەکانەوە بەهۆی نەیزکێکەوە وقۆناغی دووەم سەرلەنوێ سەرهەڵدانەوەی ژیانە وکە مرۆڤ بەشێکە لەقۆناغی دووەم کەواتە ووشەکە دەبێت بە کێشەکانی داد پەروەری و ژیان یان ماناکە دەبێت بە کێشەکانی یاسای سروست و تیشک

[@vegetasayajin967]

منارەی چۆلی لەو بڕوایەدام ئەو منارەیە زۆر لەوە کۆنترە کەباسی لێدەکرێت و ناوەکەش ئەبێت منارەی شۆلی ئەوەش بە واتای شۆ نمایش کردن یان عرض دێت ل بەواتی تیشک دێت ی ناوی کۆمەڵەیایە کە واتە ماناکە دەبێت بە نمایشی تیشک کە دیارە ئەو جێگایە مزگەوت نیە بەڵکو زیاتر بابەتێکی زانستیە وباسی کاریگەری تیشک دەکات ئەگەر ئەو بۆچوونە بەپێی پیتەکان ڕاست بێت و بەشێوەیەکی زانستی کنە و پشکنین بۆ چینەکانی ژێری زێرەوە بکرێت تەمەنی زۆر لەوە زیاترە کە خەمڵێنراوە

[@vegetasayajin967]

نارام سین ن مرۆڤی پایەند بەیاساکانەوەواتە ئەو مرۆقانەن کە پابەندی یاساکانی هاوسەرگیری بوون هەروەها دوو جار پیتی ن دووبارە بۆتەوە بەواتای دوو قۆناغ دەدات لە ژیان لەسەر ڕووی زەوی قۆناغی دروست بوونی ژیان هەتا لەناوچوونی دایناسور کان و سەرهەڵدانە وەی ژیان کەمرۆڤیش بەشکە لەو پرۆسەیە ئەوەی شایانی باسە .دووبارە بوونەوەی پیتەکان زۆر لەزۆر لەناوەکان دا هەیە ئەوەش وەکو بڕوانامەی دەسەڵات وکار وزانستە بۆ هەڵگری ناوەکە جا مرۆڤ بێت یان ناوچە بێت واتە ئەو کەسە شارەزای ئەو زانستانەیە کە مرۆڤ پێگەیشتووە لێرەدا واتە ئەم کەسە شارەزای زانستەکانی حەزرەتی نوحە کە پەیوەندی بەوەوە هەیە کەمرۆڤ لەدوو ڕەگەزپێک دێت هەروەها زانستەکانی ڕەوان بێژی کەپەیوەندی بەیاساکانی سروشت و کشتوکاڵ کردن هەیە م قۆناغی دروست کردنی ناو و زمانەکانە آ ویا ناوی ئەو دوو کۆمەڵەیە یە کە ئەو ناوانەی دوست کردووە م قۆناغی دروست کردنی ناو و زمانەکانە س زمانی جەستە یان کاری نهێنی کەواتە ناوەکە دەبێت بە مرۆڤی پابەند بەیاساو کاری نهێنی سروشتە وە لێرەدا ئەو یاسایانەی سروشت بریتیە لەوەی کە هەموو گیانەوەر وڕو ەک کانیش هەڵگری دوو ڕەگەزی جیاوازن جگە لەوە بەپێی ناوەکە بێت ئەوان شارەزای زانستی بۆ ماوە زانی وتوخمی مرۆڤیش بوون کەلەد و ڕەگەز پێک دێت

[@vegetasayajin967]

کرکوک کر بەواتای گر یان کار دێت کە ئەوانە کۆمەڵێک کەسی بەتوانا و داهێنەر بوون خاوەنی چەندە ناوی گەورەیان لەشاروکانی کوردستان و دنیا دروست کردووە وەکو گریشلاند کە ووڵاتی یۆنانە هەروەهاکرماشان ودیاربکر و بابا گرگرو کربچنە و زۆر شارو شارۆچکەی تریش کەخاوەنی هەمان ناون بەهۆی جوگرافیاوە کە ووشەی گۆ و گر بەشێکە لەپێک هاتەی وەشەکە ئەزانین کێ ئەو زاراوە و وئەو ناوانەی داهێناوەو تێئەگەین لە نزیکی ئەو زاراوانە و ناوە یۆنانیەکان وەکو سوکراوت و زمانی کوردی کەلە ڕاستیدا کردی بووە ولەقۆناغی ووت و وێژدا پیتی واوی بۆ زیاد کراوە کە مرۆڤ ئەگەر لەپیتەکان تێ بگات ئەتوانێت لە نزیکی زمانی کوردی و زاراوە لاتینەکان تێ بگات هەروەها ئەوان خاوەنی زۆر داهێنانی ترن وەکو شەکر وکارەسانە(خرسانە) کە ئەبێتە تێکەڵەیەک و بۆ پتەوی وبەستنەوە لەدروست کردن وبنیاتنان پێویستە و زۆر شتی تر کەهەتا ئەمڕۆ بەکارێت کوک یان گۆ کوک هی سەردەمی قۆناغی کاوەکانە کەدەسەڵاتدار بوون لەناوچەکە و زۆربەی بەشەکانی تری دنیا لە شارستانێتی سۆمەرییش سونیلی گای فریو دروست کراوە هەروەها گۆ بەواتای جووڵەی زمانیش دێت کە دروست کردنی زمانەکان وتێگەیشتن لە یاساکانی سروشت و ڕێکخستنی کۆمەڵگاکان یاسادانان دەگرێتەوە ک بە واتای دەسەڵات دێت هەروەها گر بەواتای ئاگر یان ووزەیی خۆریش دێت کەواتە مانای کرکوک ئەبێت بە کاریگەری دەسەڵات و زمان

[@Kija144]

وەکو (کر) ی کرمانج

[@vegetasayajin967]

ئێمە ئەگەر بمانەوێت ووشیاری دروست بکەین لەناو کۆمەڵگادا ئەبێت لە قوناغی سەرەتای ەبگرە پێش ئەوەش بەشێوەیەکی پەروەردەیی لەناو مناڵان دا ئەو کارە بکرێت وەکو دیارە ئێستا قوتابخانە سەرەتاییەکان زۆر سەردانی مۆزەخانە کان دەکەن لەپێش و لەکاتی سەردانەکان دا باسی گرنگی ئەو شوێنەوارانەو هەروەها باسی ئەو دیاردە دزێوانە یان بۆ بکرێت وجگە لەوەش باسی ئەوەش بکرێت کەبەپێی یاسا ئەوانەی ئەو کارانە دەکات تووشی سزا ئەبنەوە بێ گومان کارکردن لەسەر شوێنەوارەکان پێویستی بەمێشک کەسی گونجاو ودەست ڕەنگین هەیە و هەروەها پێویستی بە کەل وپەلی گونجاو هەیە بۆ نموونە وەکو لێرەدا بینیمان کەسێک کە کاری پەیکەر تاشی بکات ئەزانێت کار لەسەر کەچ وچیمەنتۆ وگڵ و هەتا دوایی بکات بەڵام بۆ کانزاکان پێویستی بەوە کەسێکی بواری کیمیا و لەسەر کانزا وپاکردنەوەیەکی زانستی لەڕێگەی بەکارهێنانی ترش وتفت خوێیەکانەوە باشتر ئەبێت چونکە زۆر وەردەکاری هەیە ئەگەر بە ووریایی کاری لەسەر نەکرێت لەبەها مێزوویەکەی کەم دەکاتەوە

[@vegetasayajin967]

کۆبەگلی تەپە پێک هاتووەلە کۆ +با+ +گەلی+ تا +پا بە واتای شوێنی یەک بوونی هێزی گەلی ئاگری لێرەدا ووشەی گەلی بەواتای بەرز یان پیرۆزیش دێت کۆ. بۆ نۆژەنکردنەوەی پێش ئەوەی مادەی پێویست بەکاربێت پێویستە پێش ئەوە بیری لێ بکرێتەوە جگە لەوەش ئەبێ شوێنەوارەکانی بەشێوەیەک نۆژەن بکرێتەوە کە بەرگەی کەش وئاوو هەوا بگرێت هیچ پێویست ناکات بۆ سەربازەکان گل بەکاربێت ئەتوانرێ خشت یان بەشێوەیەکی سروشتی لەچیمەنتۆ دروست بکرێت بەڵام لە ژێرەوە دارەڕا بکرێت بۆ ئەوەی شێوازە کلتوریەکەی وون نەکات هەروەها لەقەرەغەکانیشەوە بەشێوەیەکی جوان وەکو دیکۆرێک دارەکان بێتە دەرەوە ئەو کاری تەلارسازەکانە کەبیرۆکەکانیان لەو بوارەدا بەکار بێنن چونکە ناکرێ تۆ بینایەکی دروست بکەیت و پاش ماوەیەکی کەم تووشی داخوران ودڵۆپە ببێت وبەهەزاران شوێنی تریشمان هەیە پێویستی بەلای لێکردنەوە هەیە .

[@tollesiten]

قزقپانی چیو تەڕەماشی چی ئەو ناوە تورکیە .

[@Ardonbb]

وابزانم كورديش كه موكه ك پيش كه تيه دوكوميناتاري له سه ر ميژووي خوي ده كا😮

[@vegetasayajin967]

قزقاپان بێگومان پێشتر زانیمان کە ئەو ناوە تورکیەوە سوپای تورکی ژنانیان فراندوەو بردوویانە بۆ ئەو ئەشکەوتە لە ڕاستیدا ناوچەکە ناوی چەمی ڕەزانە ڕ ڕەوان بێژی کەلەو قۆناغە مرۆڤەکان زیاتر شارەزای یاساکان بوون ز بابەتی بەنرخ کە پەیوەندی بە خوڵقاندنی ژیانەوە هەیە آ دووجار پیتی آ دووبارەبۆتەوە کەبە واتای دووجار خوڵقاندنی ژیان دێت کە ئەوە زانست ودەستکەوتی مرۆڤی پێشینانەو ئەو زانیاریانە لەسنووری دەسەڵاتەکەیان پشتاوپشت کەبە دەسەڵاتدارەکان وتراوەتەوە بێگومان ئەو ناوچەیەش بەشێک بووە لە قەڵەم ڕەوی دەسەڵات ن مرۆڤی پابەند بەیاساکانەوە دیارە ئەو ناوچەیە بەپێی ناوەکەدوو قۆناغی شارستانێتی ئاوەدان بووە کە قۆناغی ڕاو نون ەو ئەو پەیکەرەش گەواهی ئەو ڕاستییە کە ئەوانە خاوەنی توانا و دەسەڵات بوون

[@vegetasayajin967]

میر کۆلی خۆی ناوەکە میر کەلییە بەواتای میری بەرز دێت شوێنی دروست کردنەکەشی بەو بەرزاییەوە بەواتای سەختیش دێت ئەشکرێ میر گەلی بێت کە لەقۆناغێگ دا گالەکان فەرمانڕەواییان کردووە لەو کاتەدا ناوەکە ئەبێت بە فەرمانڕەوای گشتی خەڵکەکە ئەو پەیکەرانەی هی سەردەمی سۆمەریە دووەم ناو زەردی رابەنی بەپێی ناوەکە بێت کە ووشەی ڕا ی پێوەیە هی ئەو سەردەمە یە کە مرۆڤەکان شارەزای یاساکانی سروشت بوون بەتایبەتی لە بواری کشت کاڵ کردنا شارەزاییان دروست کردووە ز بەواتای بابەتی بەنرخ دێت آ و یا ناوی دوو کۆمەڵەیە کە لە زۆربەی ناوەکانی ئەو قۆناغەدا کاریان کردووە د بەواتای داد پەروەری ڕا هی قۆناغێکی تری دواترە ب بەواتای مرۆڤی مل کەچ ون بەواتای مرۆڤی پابەندن بەیاساکانەوە کە سەردەمی نوحە وە دەست پێ دەکات هەتا ئەمرۆ واتە لەو جێگایەدا لە هەموو قۆناغە کان ژیان و دەسەڵات هەبووە چونکە ئەو پیتانە پیت پیت خراونەتە سەر یەکتر هەر پیتەی مانایەکی هەیەو سەر بەقۆ.ناغێکە لەڕاستیدا ئەو ناوەش وەکو ناوی سەردەشت لەسەرەتا دا ساردی ڕابەنی بووە بەڵام لە قۆناغێکدا گۆڕاوە بۆ پیتی ز ماناکەشی دەبێت بە ساردی دەسەڵاتی گشتی یان زەردی مەبەستی لەدیانەتی زەردەشتیە و ماناکە دەبێت بە زەردەشت دەسەڵاتی گشتی هەیە لەو ناوچەدا چونکە بە پیتی با و نون گوزارشتی لێکراوە

[@vegetasayajin967]

پاشاکۆرە کۆرە بەواتای کۆ + ڕا دێت ئەگەر دیقەتی ناوی دوکان بدەین بەمانای دوو دەسەڵات دێن لەوە وە تێدەگەین کە کۆ + ڕا بەمانای ئەو ناوچەیە ناوچەیەکی گشتی بۆ زانستەکان بووە ڕا هی قۆناغی ڕەوان بێژیە کە زیاتر پەیوەندی بە کشتوکاڵ کردن ودەسەڵاتی یاساکانی سروشت هەیە

[@Ab-qu5tn]

شوينه واره كان 90‎%‎ هي ئاشوريه كانن

[@shkarroonak4008]

ئاشووری چی بەقوربان؟ من ئەڵێم ١٢ هەزار ساڵ کۆنە، ئاشووریەکەن چوار هەزار ساڵێک لەمەو پێش سەربەخۆبوون و تۆزێ هێزیان هاتە دەست، ئەوپەڕی شەش هەزار ساڵ لەمەو پێش هەبووبن. کە ئەکاتە نیوەی تەمەی حەسەنکەیف. جارێ سۆمەریەکەن کە تابێت بەڵگەی زیاتر یەتە بەردەست کە کوردن بوون، باوکی هەموو شارستانیەتەکان بوون و یەکەمین بوو نووسین دابهێنن. یەزیدیەکان ئاینەکەیان حەوت هەزار ساڵ کۆنە و یەکەم ئاینی ڕەسەن بوو تاکخوای پەیڕەوبکات. جا ئێسە تۆ هاتووی ئەڵێی لەسەیا نەوەی هی ئاشووریەکانە؟ ئەگەر تۆزێک هی ئەوان بێت یان هەمووی، ئەوەی ماوەتەوە کوردە و خاکەکەش هی کوردە، بۆیە ئەوەی لە خاکەکەشا بێت هی کوردە. (تۆ کوردی؟؟) بۆ خەڵک و خاکت سووک ئەکەی؟

[@Ab-qu5tn]

@@shkarroonak4008 سومه ريه كان كورد نين هيج له وانه تو دكه يه كورذ كورد نين هنده ك شت گوتراوه بي به لگه له لايان امين زه كي به گ هيج كات كورد نه بوه له و شوينانه كورد هه موي 500 سال ده بيت به لگه ش تا بيش 500 سال اشوريه كان زورينه ي عراق بونه كه پي ده لين عراق ايستا زورينه خه لكي هه ولير كه حدياب پيان ده گوت اشوري بو ئه و شتانه ي تو له ناو ده ژي ته نها ته زوير كردني ميژوه و به و نه وعه نه ده تواني خوت بسلميني نه كه س گوى ده گري لوت ته نها ئه وانه ي وه كو تو ته زوير ده كه ن نه بيت

[@Ab-qu5tn]

@@shkarroonak4008 كوردم و من ناتوانم دروزن بم و درو بكه م و ميژوي گه لاني تر بو خوم بدزم ئيمه ي كورد له ايران هاتوين و تا ايستا شوينه واره كان كه ده بينين هي ئاشوريه كانن تا ايستا زه وي و زاري وانمان بردوه و تالانمان كردون پيش 200 سال سه دان گوندمامن به هيز وه رمان گرت له اشوريه كان و تعدامان لي كردون كه ناوي گونده كانيش ئاشوريه بويه هه مو شتيك دياره من درو ناتوانم بكه م بو خوم

[@bestoonsalih1073]

​​​​@@Ab-qu5tnئەبو قۆندەرەی کوڕی قۆندەر تۆ زۆڵەکوردی تۆ هی ئەوەنیت بەڕێزەوە قسەت لەگەڵ بکرێت چونکە دیارە تۆ هەر بەخێزانی جاش و خۆ فرۆشن...ئێرانی چی و تەڕەماشی چی کە لە بابەتی مێژوو نازانیت لە خۆتەوە گو مەخۆ.. .لە ساڵی 1925 وە دوای ڕێکەوتنی سایکسپیکۆ بە ڕەزا پێنج تیریان ووت ئەوخاکە لەمڕۆ بەدواوە ناوی ئێرانە واتە پێش ١٠٠ساڵ ووڵاتێک نەبووە بە ناوی ئێران هەی گەمژە....پاشان کورد بە هەزارەها ساڵ پێش دەرکەوتنی کلدان و سریان و فارس و عەرەب لەو ناوچەیەدا ژیاوە و خاوەنی شارستانێتی سۆمەرییەکانە..بڕۆ پەرتووکەکانی سۆران حەمە ڕەش بخوێنەوە( کورد کێیە،مێژووی بزر و نەگێڕاوەی کورد) ئەوسا کۆمێنت بنووسە.

[@kashmagoorun2900]

گەر گونەخۆی ئاشوری حیز لەژێر ناوی کوردیا خۆت شاردۆتەوە

[@vegetasayajin967]

هەزار مێرد ھ بەواتای مرۆڤ دێت ز بەواتای بابەتی بەنرخ دێت آ ناوی کۆمەڵەی آ و یا کە دەسەڵاتدارو ڕۆشنبیری ئەو قۆناغە بووون لە زۆربەی هەرە زۆری ناوی جێگا وک سە ناودارەکان ئەو پیتە هەیە ر قۆناغی ڕەوان بێژی لە ناوی هەزاردا دوو قۆناغی ژیان لەو ناوچەیەدا پیشان دەدات کە ھا و دال و ڕا میم واتە لەسەردەمی مرۆڤی پێشینان و داد پەروەری کە سەردەمی حەزرەتی داود سەرەتای قۆناغی ڕەوان بێژیە میم قۆناغی حەزرەتی موسایە ئەوەی جێی سەرنجە لەو ناوچەیە چوار کۆمەڵەی گەورە هەبووە ویەک بەدوای یەکدا وه رو ها نەوەکانیان پێکەوە کاریان کرووە لەبەر ئەوەیە زمارە دروست کراوە وهەتا زمارەی هەزار کاری پێکراوەلەبەر ئەوەیە ئەو زمارەیە لەوناوچەیەدا لەگەڵ ناوەکە تێکەڵ کراوە ئەوەی جێی سەرنجە زۆر لەشوێنە کانیی کوردستان زمارەیان لەگەڵە وەکو سیتەک چوارتا پێنجۆێن نۆڕک نەوێ و زۆر ناوچەی تری کە ئەمە هەمووی مانای ئەوەیە کەلەو ناوچانە بۆ یەکەم جار زمارە دروست کراوە بەکار هاتووە م قۆناغی دروست کردنی زمانەکان د قۆناغی داد پەروەری