ΣΠΗΛΑΙΟ 'ΒΟΣΚΟΒΡΥΣΗ' - ΜΕΣΟΡΟΠΗ ΚΑΒΑΛΑΣ - ΠΑΓΓΑΙΟ ΟΡΟΣ

Το σπήλαιο «Βοσκόβρυση» ( ή Τσομπάν Σουί») διανοίγεται σε μάρμαρα και ασβεστόλιθους της Γεωτεκτονικής Μάζας Ροδόπης («ενότητα Παγγαίου»). Είναι (στην πραγματικότητα) μια καρστική πηγή υπερπλήρωσης, ένα υπόγειο ποτάμι δηλαδή. Η είσοδος στο σπήλαιο είναι εφικτή μόνο τις περιόδους, που οι βροχοπτώσεις είναι λιγοστές, αφού τους υπόλοιπους μήνες το σπήλαιο πλημμυρίζει. Καθώς βρίσκεται σε υψόμετρο 1300m, η προσέγγισή του γίνεται μέσω του προσεγμένου, προσφάτως συντηρημένου και καλά διαμορφωμένου μονοπατιού της Μεσορόπης. Η διαδρομή ως το σπήλαιο έχει μήκος 5,5 Km, με υψομετρική διαφορά 900m. Το μήκος του σπηλαίου είναι 132,5 m. Η είσοδος σε αυτό γίνεται μέσω ενός μικρού ανοίγματος που έχουν δημιουργήσει οι καταπτώσεις ογκόλιθων της οροφής του σπηλαίου. Στο δεύτερο και ομορφότερο τμήμα του, η διατομή του μικραίνει, σχηματίζοντας έναν στενό διάδρομο, με ποικιλία όμορφων σπηλαιοθεμάτων. Στο τρίτο τμήμα του, το σπήλαιο πλαταίνει και βαθαίνει σχηματίζοντας μια λίμνη, στο πυθμένα της οποίας βρίσκεται το «σιφώνι», το οποίο τροφοδοτεί το σπήλαιο με νερό (ιδιαίτερα χαμηλής θερμοκρασίας).
Το 1985 η Ε.Σ.Ε πραγματοποίησε εξερεύνηση του σπηλαίου και σπηλαιοκατάδυση, η οποία λόγω επικινδυνότητας δεν προχώρησε πέρα από μερικές δεκάδες μέτρα. Στην αποστολή του 1985 συμμετείχαν οι Λ.Χατηλαζαρίδης, Θ.Κιτσέλης, Π.Γαλανοπούλου, Σ.Κίρδης και Κ.Μαυρόπουλος.
Το σπήλαιο της «Βοσκόβρυσης» εξερευνήθηκε, φωτογραφήθηκε και χαρτογραφήθηκε στις 22/08/2020 από τα μέλη της Σπηλαιολογίας Σ.Χ.Ο.Καβάλας Θ.Παπαποστόλου, Θ.Πιπέρης, Σ.Σιδηρόπουλος, και Ν.Σεμαλτιανός,