Najlepsze podsumowanie najważniejszych odkryć archeologicznych Skandynawii epoki brązu jakie oglądałam, i to biorąc pod uwagę anglojęzyczne filmy. Brawo, brawo!
@mrocznewieki4 ай бұрын
Dziękuję
@maksymiliankwasniak54612 жыл бұрын
Zamiast spać (rano do zrobienia 660km) to patrzę i słucham. Elegancko.
@kristofer.9480 Жыл бұрын
wciągające, to prawda.
@SNTWWA0222 жыл бұрын
Uwielbiam te podcasty, tematy, wiedza, klimat i jakość jak zwykle na wysokim poziomie. Zawsze wyczekuje nowych odcinków, także życzę dużo energii i zacięcia do tworzenia tych treści ;)
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Dzięki :)
@czarnypiotrus69752 жыл бұрын
Dzięki wielkie, dobry materiał na tyle iż czuje jeszcze jakiś niedosyt wiedzy o tym okresie i miejscu.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
To jest bardzo ogólny materiał o tym okresie, ale w sumie na YT (nawet anglojęzycznym) nie znalazłem nic dłuższego. History Time i Dan Davis czasem poruszali tę tematykę.
@karolinawogrodniczkach2 жыл бұрын
To już kolejny materiał który oglądałam na tym kanale. Jestem pod ogromnym wrażeniem wiedzy, merytorycznego przygotowania i ciekawego przedstawienia tematu. Dodatkowym atutem jest piękny głos. Bardzo dziękuję 🙂
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Dziękuję bardzo :)
@mariuszwieczorek82422 жыл бұрын
Świetnie opracowany materiał i dobra robota. Brakuje omówienia ziem polskich. Nie możliwe żeby południowy brzeg Bałtyku był pustunią.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
To jest materiał o nordyckiej epoce brązu, o Skandynawii. Nie poruszam w nim terenów obecnej Polski i nigdzie nie twierdzę, że była pustynią.
@mariuszwieczorek82422 жыл бұрын
@@mrocznewieki moim zdaniem południowe wybrzeża Bałtyku również zasiedlali Skandydawowie. Południe było pokryte jeziorami i zatokami. Na pewno tam ktoś mieszkał tylko morze przesunęło się przez wieki kilometry na południe.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
@@mariuszwieczorek8242 oczywiście że ludzie tam mieszkali, ale jak już to była kultura łużycka.
@mariuszwieczorek82422 жыл бұрын
@@mrocznewieki ok. Jednak na rozum to północ i zachód zasiedlali Germanie/Nordycy, a południe i wschód już nie. Moim zdaniem całe wybrzeże Bałtyku zasiedlali Germanie/Nordycy. Dopiero później wyparły ich inne ludy. Wolał bym by to byli Słowianie ale Słowianie przyszli ze wschodu i wymieszali się z tubylcami. Dlatego mamy geny tubylców i migrantów.
@krzysztofjot35812 жыл бұрын
@@mariuszwieczorek8242 Germanie mogli trafić do Skandynawii idąc wzdłuż północnych wybrzeży Bałtyku. U nas w epoce brązu była kultura łużycka która rozbili Scytowie w VIII/VI w p.n.e. ale dała początek różnym ludom, w tym naszym przodkom Wenedom.
@pawekrolikowski4387 Жыл бұрын
Kolejny fajny odcinek pozdrawiam serdecznie
@tomaszkotlinski85204 ай бұрын
Raz to malo obejrzeć. Dlatego wracam drugi raz, a kiedys wroce pewnie i trzeci. Ponadto polecam szeroko każdemu. Dzięki za pracę i pomyślności życzę.
@mrocznewieki4 ай бұрын
Bardzo mi miło
@desperat10005 ай бұрын
Bardzo interesujące, dziękuję.
@kudlatyczlowiek2 жыл бұрын
Kozacki podcast. Oby więcej tego, przy pracy na nocki czas leci nie wiem kiedy. Dobre opracowanie. Nie irytująca dykcja i głos (jestem na to wyczulony - niestety bo pewnie dużo tracę). Po prostu świetnie się slucha, pozdrawiam
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Dzięki!
@lukaszpolkowski8407 Жыл бұрын
@hubix2558 Przypuszczam,ze na Wiejskiej! He he! PZDR!!!!
@siod42 жыл бұрын
Jak zawsze chapeau bas. Interesuje mnie archeologia analizująca zmiany klimatyczne i ich wpływ na migracje, rozwoj oraz upadek cywilizacji. Sa jakieś ciekawe, godne polecenia źródła, opracowania? Dość szokujące wydaje się, że jeszcze 2 tys. lat p.n.e. Skandynawia miała klimat obecnych Niemiec.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Jeżeli nie masz problemów z angielskim to masa dobrych artykułów znajduje się na jstor.org, poprzedni film (o Fimbulvetr) przygotowywałem w dużej mierze na ich podstawie. Darmowe konto pozwala przeczytać online do 100 artykułów miesięcznie.
@wolnystrzelec6394 Жыл бұрын
Tęsknie za podkastami tych tematów.
@voiceovwrath2 жыл бұрын
W końcu jakiś materiał na polskim KZbin o Hiperborei
@sawekgowacki83482 жыл бұрын
Jak zwykle super materiał. Dziękuję że jesteście 👍👍👍. Ciekawa informacja oraz oprawa .
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Dzięki :)
@robinlc23 Жыл бұрын
👍 kciuk dla zasięgów 👍
@kacz19792 жыл бұрын
Świetny materiał zresztą jak zwykle. Pozdrawiam.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Pozdrawiam
@slawekmamzer66912 жыл бұрын
Swietne jak zawsze.
@WANDALfolk6 ай бұрын
Chłopie robisz coś pięknego ! Pozdrawiamy ! Zespół WANDAL
@mrocznewieki6 ай бұрын
Dziękuje, pozdrawiam
@katarzynajordanowska49792 жыл бұрын
Bardzo lubię twoje materiały, super głos - mega się słucha.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Wielkie dzięki :)
@duckland272 жыл бұрын
Super kanał. Powiększa wiedzę.
@dormitria Жыл бұрын
Dziękuję 🌷
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Wśród odcinków jakie proponowałem patronom (patronite.pl/mrocznewieki) ten był jednym który zdobył kilka głosów. Kolejny odcinek również będzie przygotowany na podstawie wyników ankiet (na kanale KZbin oraz wśród patronów).
@marvju2092 жыл бұрын
A gdzie jest ta ankieta?
@mrocznewieki2 жыл бұрын
@@marvju209 na kanale w zakładce Społeczność w ostatnim poście jest ankieta. Patroni mają swoją na patronite.pl/mrocznewieki
@marvju2092 жыл бұрын
@@mrocznewieki Aaa, dzięki. Ale... dla informacji: na urządzeniach mobilnych ta funkcja jest niedostępna. Może dlatego tak mało osób zagłosowało
@mrocznewieki2 жыл бұрын
@@marvju209 nie mam nad tym kontroli, na YT zagłosowało ponad 1000 osób więc wyniki są istotne statystycznie.
@marvju2092 жыл бұрын
@@mrocznewiekiAa, ok. Rób jak uważasz, to Twój kanał. Chodziło mi tylko o zwrócenie uwagi, że to nie wszędzie działa, bo może nie wiedziałeś 🖐
@goro6966 Жыл бұрын
Bardzo dobry materiał
@godrykfusrodah6305 Жыл бұрын
3:10 dzieki za mapke. Zapomialem calkowicie ze starożytni nie uwzgledniali ze zyja na kulistej planecie niznanych sobie rozmiarow. To pomaga w zrozumieniu ich waskiej perspektywy.
@grzegorzossowiecki10372 жыл бұрын
Dzięki
@wolnystrzelec63942 жыл бұрын
Fajne to chciałbym więcej podkastów o prehistorii ludów Europy
@jaacoblosov73272 жыл бұрын
prędkość 1.25 to błogosławieństwo
@godrykfusrodah6305 Жыл бұрын
A ja predkosc normalna i jeszcze czesto cofam :D
@mryzczak2 жыл бұрын
Bardzo lubię twoje oba podkasty, umilają mi czas w pracy (rozwożę zakupy na rowerze). Drobna uwaga. Domyślam się, że nie oglądałeś serialu Vikings do końca. Pod koniec, już nie pamiętam kiedy dokładnie, pojawili się Samowie.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Tak, ktoś zwrócił mi już na to uwagę. Nie oglądałem późniejszych sezonów.
@Alfaomega2003 Жыл бұрын
@@mrocznewieki Hiperborea nie tylko istniała, ale Hiperborejczykowie najechali Rzeczypospolitą. Pisze o tym Sienkiewicz w Potopie. Nikt prawie o tym nie wie, bo w filmie nic o tym nie było.
@desperat10005 ай бұрын
@@Alfaomega2003 W którym miejscu.
@Alfaomega20035 ай бұрын
@@desperat1000 No w "Potopie" było, że Polskę najechali Hiperborejczykowie a ich wodzem był Chowański.
@desperat10003 ай бұрын
@@Alfaomega2003 Tak, a wojskami polskimi dowodził smok wawelski.
@bartoszbielecki1722 Жыл бұрын
Już wiem czym sie inspirował Walaszek
@krystynajarosawska92972 жыл бұрын
brawo i dziękuję
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Dzięki :)
@wojsport2 жыл бұрын
Bardzo ciekawy materiał. Dziękuję.
@olhacz2 жыл бұрын
Dobra robota 👍
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Dzięki :)
@WojciechSasKierzkowski2 жыл бұрын
Świetny materiał jak zawsze. Widać wzorowe naukowe podejście. Gratuluję! ps. jesteś po historii czy archeologii?
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Po ekonomii.
@WojciechSasKierzkowski2 жыл бұрын
@@mrocznewieki uu no to nieźle. kwerenda historyczna na wysokim, zawodowym poziomie.
@harrisross49812 жыл бұрын
Będzie może coś o Awarach? Bo nigdzie nic o nich nie ma, a to ciekawy temat moim zdaniem
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Tak, w przyszłości na pewno. Teraz robię Hunów.
@harrisross49812 жыл бұрын
@@mrocznewieki cywilizacje stepów to ciekawy temat.
@zemanns Жыл бұрын
Czesc, jesli na przyszle materialy bedziesz potrzebowal video z drona albo kamery, mam lub moge nagrac nieodplatnie, w Trøndelag rozne materialy, malowidla naskalne, kopiec lodzi, kopce, ujecia gor itp. Pozdrawiam, dzieki za fajny material
@pawepapinski85182 жыл бұрын
świetnie opracowane :)
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Dzięki!
@alicjapalaniuk23362 жыл бұрын
Pozdrawiam:)
@MagnusGr3 ай бұрын
Czyli dzisiejsze instagramerki i nastolatki mogą śmiało twierdzić, że kontynuują prastare tradycje 🤣
@longinzaczek58572 жыл бұрын
Legenda o Hiperborei została zaczerpnięta przez Greków prawdopodobnie od Traków (kraina leżąca na północ od wiatru północnego). Legenda może być dalekim odbiciem pamięci o dość rozwiniętej rolniczej kulturze Cucuteni-Tripolje (4500- 2750 p.n.e.) która w końcu epoki kamienia rozwinęła się na obszarze Rumunii i Ukrainy na zachód od Dniepru. Prawdopodobnie stamtąd wywodzi się spora część tradycji kulturowych i religijnych Indoeuropejczyków. Cześć ludów indoeuropejskich przejęła je bezpośrednio - część na zasadzie dyfuzji po sąsiedzku - kultura Jamnaja, kultury ceramiki sznurowej. Lokalizację indoeuropejskich przed 3000 p.n.e. można tylko zgadywać na podstawie podobieństw językowych - najbardziej prawdopodobne wydaje się przyjęcie, że bliski związek z kulturą Cucuteni mieli Latynowie, Grecy, Celtowie, Dakowie i Trakowie, Frygowie. W bliskim sąsiedztwie zamieszkiwali Proto-Słowanie (północny wschód od C-T wschodnie odłamy kultury amfor kulistych i ceramiki sznurowej) Proto-Bałtowie (północ od C-T - ceramika sznurowa), Ariowie, Iranczycy, Hetyci, Ormianie i dalej Scytowie (na schód od C-T - kultura Jamnaja). Ilirowie (na Bałkanach). Germanie (zachodnie odłamy kultury pucharów lejkowatych, amfor kulistych i ceramiki sznurowej) przejęli wpływy kultury Cucuteni-Tripolje za pośrednictwem Proto-Słowian między 3000 a 2000 p.n.e, gdy jeszcze różnice językowe pomiędzy oboma grupami były mniejsze. To jednak tylko zgadywanie na podstawie podobieństw językowych.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Bardzo ciekawa teoria, epizod o Cucuteni-Tripolje jest gdzieś wśród moich planów na przyszłość.
@longinzaczek58572 жыл бұрын
@@mrocznewieki Owzem swego czasu próbowałem sobie jakoś uporządkować chronologicznie i geograficznie europejskie kultury neolitu i brązu i konstatacja była taka, ze ni w ząb się nie da tego uporządkować. Gęstość zaludnienia była mniejsza, wiec czasem po kilka kultur istniało równolegle na tym samym obszarze. Np. dla Polski ciekawe jest zazębianie się kultur puchrów lejkowatych lendzielskiej, polgarskiej, amfor kulistych i początków ceramiki sznurowej. Kolejny problem jest taki, jak w Ameryce Północnej wśród kultur indiańskich - warunki geograficzne, np. lasy lub stepy narzucają określony tryb życia i częśto wiele plemion o różnych jezykach ma identyczną kulturę materialną. Dlatego powiedzmy kulturę Cucuteni Tripolje (albo Badeńską) możemy wiązać z jakimś określonym językiem, a już w przypadku kultur o dużym zasiegu (pucharów lejkowatych, amfor kulistych, ceramiki sznurowej/ toporów bojowych, czy Jamnaja (grobów jamowych) nie wiemy na 100% czy to były nawet ludy z tej samej rodziny jezykowej - czy kultura Jamnaja to tylko plemiona indoeuropejskie czy też np. ugrofińskie - bo step wymuszał podobny styl życia. Poza tym zawsze jest kwestia interpretacji znalezisk. Np. kultura toporów bojowych (odłam ceramiki sznurowej). Topory są małe. Mówiąc żartem może to być nie tyle kultura toporów bojowych, co kultura ciupażek do cięcia drewna na opał używanych przez hodowców bydła, którzy wędrowali i osiedlali się w sposób pokojowy pomiędzy plemionami rolniczymi. Przy skąpej ilości danych trzeba mieć w tyle głowy takie alteratywne tłumaczenia.
@longinzaczek58572 жыл бұрын
@@mrocznewieki szkielet wyjściowy można wyjść z opisu Andrzeja Dąbka "Początki Ludów, Indoeuropejczycy - Słowianie" - tyle że autor pomylił się o rząd wielkości podać liczebność ludności kultury Cucuteni Tripolje w stosunku do ogólnej populacji świata. Poza tym jest to niezłe wprowadzenie. W bardziej popularnych książkach na temat Cucuteni Tripolje jest niewiele, a specjalistyczne prace archeologiczne bywają niestrawne i trudne do przełożenia na język bardziej przyjazny dla masowego odbiorcy. Z tego co pamiętam kulturę odkrył chyba czeski archeolog Chwojka.
@marekgumowski35782 жыл бұрын
10:00 Praindoeuropejski nie oznacza przedindoeuropejskiego! Przedrostek pra- stosujemy w przypadku formy wczesnej, ale wyraźnie spokrewnionej, czy wręcz będącej źródłem. W tym wypadku sugerujesz, iż indoeuropejczycy wywodzą się od Samów. Podejrzewam z kontekstu, że chciałeś zaznaczyć odrębność tych kultur od napływowych, związanych z językami indoeuropejskimi, ale wyszło Ci coś wręcz przeciwnego.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Tak, pomyliłem się. Dwie osoby już zwróciły na to uwagę.
@arturgarwacki7291 Жыл бұрын
hiperborea pasuje idealnie do terenów Polski okresu pucharów lejkowatych spokojny zasobny lud
@kristofer.9480 Жыл бұрын
Szukam zbioru(play listy) bo grzechem byłoby coś opuścić, dzięki wielkie, sub i pozdrówka.
@mrocznewieki Жыл бұрын
Są playlisty na stronie kanału.
@stalkerpl48852 жыл бұрын
Pozdrawiam
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Wzajemnie :)
@FeuerKriegDivisionPoland2 жыл бұрын
Aaah nareszcie
@Bartlomiey Жыл бұрын
Poproszę o dane na temat muzyki wykorzystanej w filmie jako podkład.
@mrocznewieki Жыл бұрын
W opisie powinny być wymienione kawałki.
@fandzejka95402 жыл бұрын
Gdzieś kiedyś czytałem, chyba u Edmunda Kosiarza, że żagiel w północnej Europie to zasługa Rzymian. Z północnej Galii miał wędrować powoli na wschód, wzdłuż wybrzeży morza północnego. Kosiarz to był marynarz, nie historyk i to było pisane dawno, ale może tak właśnie było.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
To są jedynie hipotezy. Rzymianie pływali statkami żaglowymi na Morzu Północnym już w I w. p.n.e. (dwie wyprawy Cezara do Brytanii, późniejszy podbój Germanii z wykorzystaniem floty nad Renem i w okolicach dzisiejszych Niderlandów). Ale Celtowie znali żagiel jeszcze wcześniej, Cezar walczył na morzu z bretońskimi Wenetami, a używali oni statków żaglowych. Pomimo tego w Skandynawii żagiel pojawia się dopiero w VIII wieku na jakimś kamieniu z Gotlandii. Celtowie prędzej poznaliby żagiel od Greków lub Fenicjan aniżeli od Rzymian, którzy dopiero w III w. p.n.e. zaczeli dominować na Morzu Śródziemnym, a na północy jeszcze później więc teoria o Rzymianach, którzy przynieśli żagiel na północ wydaje mi się mieć słabe podstawy.
@kacperwilk88062 жыл бұрын
Ahh, tego nie było trzeba
@lukaszpolkowski8407 Жыл бұрын
31:10 A moze to byl wabik?Tutaj celuj?!
@bazejzgrzedek8799 Жыл бұрын
👍👍👍👍👌👌👌👌👌👌👌
@KelthuzOfficial Жыл бұрын
do Skandynawii nie dotarł żaden potomek Yamnaya. Kultura ceramiki sznurowej jest dziełem ludów lasostepu, nie stepu. Genetycznie tożsami z Yamnaya na poziomie autosomalnym, mają jednak inne haplogrupy Y-DNA - R1a oraz R1b-U106 lub R1b-P312, podczas gdy Yamnaya bez wyjątku mieli R1b-Z2103 i w ekspansji do Europy zatrzymali się na linii stepu w Panonii.
@Dibul_JJ2 жыл бұрын
W zasadzie Samowie pojawili się jeszcze w serialu Wikingowie, ale nie pamiętam w którym sezonie
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Możliwe, odpadłem z tego serialu gdzieś w czwartym sezonie więc mogłem nie dotrwać.
@courtneysalander3437 Жыл бұрын
Drobna uwaga - czy kocioł z Gundestrup nie pochodzi aby z okresu przedrzymskiego a nie rzymskiego?
@mrocznewieki Жыл бұрын
Najwęższe datowanie tego kotła to ok. 150 p.n.e. - 1 p.n.e. Czyli okres rzymski
@courtneysalander3437 Жыл бұрын
@@mrocznewieki Przedrzymski, inaczej lateński. Okres rzymski jest od I w n.e. Ale to drobiazg, ostatecznie nie tego dotyczł główny temat filmu :)
@MrZylak2 жыл бұрын
9:55 nie chodziło czasem o słowo "preindoeuropejskich", zamiast "praindoeuropejskich"?
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Tak, pomyliłem się.
@mariuszwieczorek82422 жыл бұрын
Nasze wybrzeże też się przesunęło o kilometry na południe , A tym samym osady.
@KelthuzOfficial Жыл бұрын
nie ma żadnych dowodów na obecność Kimmerów w Panonii
@User1666610 ай бұрын
Mapka pomija nie wiadomo dlaczego obecnie polskie Pomorze.
@mrocznewieki10 ай бұрын
Pewnie dlatego, że nie dotyczy czasów obecnych.
@User1666610 ай бұрын
@@mrocznewieki ok .miałem na myśli również tamte pomorze . To nie były puste tereny.
@User1666610 ай бұрын
@@mrocznewieki i na pewno nie były polskie
@piterfigielos2 жыл бұрын
Hiperborea - to raczej kraina Prasłowian, czyli na południe od Bałtyku.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Czekałem z niecierpliwością na taki komentarz :)
@fandzejka95402 жыл бұрын
Kultura toporów to prawdopodobnie indoeuropejczycy - czy dobrze zrozumiałem? Btw najlepszy polskojęzyczny kanał o historii ,,dawniejszej,,.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Tak, kultura toporów to odłam kultury ceramiki sznurowej a ci byli w prostej linii potomkami Yamnaya.
@matyjaszmatyszek73062 жыл бұрын
@@mrocznewieki Tyle że Yamnaya (po ludzku i normalnie Jamna) to raczej ludzie z męskim znacznikiem R1b czyli przodkowie przedindoeuropejskich mieszkańców Europy Zach. Można ich wiązać z kulturą pucharów dzwonowatych. Kultura ceramiki sznurowej wywodzi się z Europy Śr. Przede wszystkim należy pamiętać, że kultura archeologiczna przeważnie ma się nijak do ugrupowań etnicznych.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
@@matyjaszmatyszek7306 członkowie kultury ceramiki sznurowej pochodzą z mieszanki ludów neolitycznych oraz indoeuropejczyków (Yamnaya - ewentualnie "kultura grobów jamowych"), są więc bezpośrednimi potomkami Yamnaya.
@matyjaszmatyszek73062 жыл бұрын
@@mrocznewieki Kultury ceramiki sznurowej i grobów jamowych współistniały ze sobą, więc nie może jedna wywodzić się z drugiej. To tyle o kulturach. Natomiast jakie etnosy zamieszkiwały obszary obu kultur jest tajemnicą. Choć może nie do końca. W świetle badań antropologicznych współcześni mieszkańcy Polski są w większości potomkami ludzi z kultury ceramiki sznurowej z końca II tys. p.n.e. Natomiast genetyka wiąże ludzi kultury grobów jamowych z Europą Zach. (haplogrupa R1b). Indoeuropejczycy raczej nie wywodzą się z południowej Rosji i Ukrainy tylko z terenów leśnych Europy wschodniej i Środkowej. Romantyczne obrazy stepowych jeźdźców i łuczników jako przodków współczesnych Europejczyków przynależą już do świata fantazji.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
@@matyjaszmatyszek7306 "tym samym dane genetyczne pozwoliły rozstrzygnąć toczący się od dekad spór archeologów o naturę relacji między kulturą grobów jamowych a kulturą ceramiki sznurowej (...) Badania DNA pokazały jednak, że w zależności między kulturą grobów jamowych a kulturą ceramiki sznurowej wynikała głównie z przepływu ludzi. Twórcy kultury ceramiki sznurowej przynajmniej w genetycznym sensie byli po prostu zachodnią odnogą kultury grobów jamowych". "D. Reich, "Kim jesteśmy skąd przyszlismy.... s. 147-8. Badania sprzed kilku lat które Reich prowadził razem z I. Lazaridisem i N. Pattersonem, książka wydana w 2018, czyli dane są z 2016-17. Oczywiście autorzy podkreslają, że są różnice (głównie w ceramice) pomiędzy obiema kulturami ale znacznie więcej jest podobieństw.
@hannaosajda84582 жыл бұрын
Najpierw Hiperborea, potem Winetta, potem Atlantyda, potem Yonaguni, Czy Hiperborea mogła być zatopionym kontynentem MU ?
@tonyzuco2 жыл бұрын
Taktyczny :)
@DamianLKW2 жыл бұрын
Samowie wystąpili w serialu „Wikingowie” w bodajże 5. sezonie.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Nie dotrwałem w takim razie. Odpuściłem sobie ten serial znacznie wcześniej.
@maciejkorwin95532 жыл бұрын
A ja myślałem że będzie coś o Królowej Egiptu Ostatniej
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Niestety nie mam w planach Kleopatry w najbliższej przyszłości. Słuchacze wolą Hunów i Scytów :)
@adamk1v645 Жыл бұрын
Serial wikingowie Nie pamiętam dokładnie ale bylu tam
@KS2416 Жыл бұрын
Odnośnie rogów to jeszcze kreta.
@barneydenstad21482 жыл бұрын
Narrator bardzo podkresla o siekierach bojowych. W samej rzeczy one sie nazywali siekierami lodziowymi, i tak tez ta epoka byla znana... Siekiery wprawdzie zapewnie byly uzywane do boju, ale ksztaltu byly wlasnie - lodzi.
@mrocznewieki2 жыл бұрын
„W rzeczy samej” siekierki nazywają się tak jak nazwą je archeolodzy. W nauce funkcjonują zarówno topory bojowe jak i łodziowe.
@barneydenstad21482 жыл бұрын
@@mrocznewieki No, slusznie. Obecnie to nazywa sie topory bojowe. Ale chyba powinno sie wspomiec i nazwe topory lodziowe; bo tak to ludzie powszechnie je znaja.... JA np dowiedzialem sie nazwr topory bojowe dopiero teraz. Dotychczas lodziowe...
@godrykfusrodah6305 Жыл бұрын
Z Hyperboreą spotkalem sie do tej pory tylko na mapkach do ksiazek Roberta E. Howarda
@mattfitkovsky2 жыл бұрын
nie ma nic ciekawszego jak skandynawia
@Tomasz-ye6np2 жыл бұрын
:))
@krzysztofniewczas48942 жыл бұрын
Najlepsze jest to że najpierw jest epoka brązu a potem żelaza. Do uzyskania miedzi jest potrzebny prąd. Nieźle nas tumanią
@Adam509846 Жыл бұрын
Ale wiesz że do XIX wieku nie stosowano elektrolizy, a mimo to pozyskiwano miedź? Po prostu robiono to mniej efektywnie i potrzebne były bardziej bogate rudy niż jest to wymagane dzisiaj. Na początku przetapiano rudę tlenkową, wystarczyło wtedy uzyskać odpowiednią temperaturę i uzyskiwało się miedź, jednak tej rudy jest zdecydowanie najmniej, po wyczerpaniu się rud tlenkowych korzystano z rud siarczkowych, które przed wytapianiem trzeba było jeszcze prażyć, by siarczki zmienić w tlenki, a potem wytapiano je redukując tlenki, prażenie i wytapianie powtarzano aż uzyskało się miedź o zadowalającej czystości. Oczywiście, elektrorafinacja jest dwa razy bardziej wydajna i z tej samej rudy potrafimy dzisiaj uzyskać ponad dwa razy więcej miedzi, a nawet możemy uzyskiwać miedź z bardzo ubogiej rudy, czego nie potrafili robić w starożytności, ale nie znaczy to, że elektroliza to jedyna metoda.
@krzysztofniewczas4894 Жыл бұрын
@@Adam509846 Dzięki za taki wykład. Pozdrawiam serdecznie ale jest tu sporo niedomówień
@NetoperekMordulec2 жыл бұрын
Skandynawowie tez przyjeli judaizm - tylko nikt im o tym nie powiedzial a pan prowadzacy jeszcze sie nie porozumial ze skandynawskim rabim!
@ToChoIOCUS2 жыл бұрын
Ciekawym jest fakt ówczesnego klimatu patrzac przez pryzmat tego co propaguje obecnie lewica i globalisci
@mrocznewieki2 жыл бұрын
Cykliczne zmiany klimatu miały miejsce w historii i prehistorii. Miały też spory wpływ na historię cywilizacji. Nie wypowiem się o dzisiejszych zmianach klimatycznych ponieważ nie siedzę w tym na tyle aby coś mądrego powiedzieć.
@mariuszwieczorek82422 жыл бұрын
Żadna procesja. To pingwiny.
@marvju2092 жыл бұрын
😁
@mariuszwieczorek82422 жыл бұрын
@@marvju209 w Norwegii to nawet w marynarce mają pingwina na oficerskim żołdzie.
@sylwesterh6481 Жыл бұрын
To wszytko Skandynawia opisała zachowała i zadbała o historie , autor tego filmu tylko przeczytał