Тарых такталат: Көнөк уулу Эр Эшим

[@МаратАтагасиев]

Бакыт байке азаматсыз ,сыймыктуу агалар экенсинер

[@МарияТетеева-ы9й]

Тарых такталат дегенберуудо эн сонун ,ачык ,так айтылды ,кыргыз элибиз улуу ,экени не сыймыктаналы ,азыркы жаш тарыхчылар даушундай иштерди алып барышын атилектешмин, санжырчыларга ийгилик омур каалайбыз

[@Омур.с]

Бул нерселер жонундо Асанбек Стамовдун романында ото сонун жазылган экен,аны бул кишилер окуп-угуп да коргон эмес чыгаар. Асанбек Стамов тарыхчы эмес жазуучу,бирок ушунчалык ишенимдуу фактылар менен жазылгандай. Казак-Кыргыздын кан-жаны бир болуп калган экен ошол замандарда,ошол учун мындай талаш-тартыш оной менен бутпойт эми. Орустар минтип айтты,минтип жазыптыр деп алардын жазгандарына коп эле таяна бербеш керек,бул эки элге тен тийешелуу! Эки-Элдин тарыхын, ошол эки Эл кана билет,башкалар биздей тушуно албайт аны. Тейиш-Хан романын аудио уксанар болот. .

[@aladin664ify]

Ассаламу алейкум Тынчтык агай, жакшы чыгарылыш болуптур тарых такталып. Бирок казак биртуугандар Чынгызханды казак болгон деп эле интернетте айтып+жазып журушот монголдор менен талашып-кырылышып... Биздеги тарыхчылар бар экен Чынгызхан кыргыз болгону тууралуу китеп жазышыптыр. Ушу Чынгызхан тууралу коз карашынызды Санжыра программасында жалпы элге айтып берсениз жакшы болот эле

[@НурдинКулушов]

азаматсын бакыт

[@daniiarbusurmanaly1434]

Абдан жакшы керектүү, көрсөтүү болуптур.

[@НуржанКеримова-р2ц]

Эр эшим атабыз өзүбүздүн эле жерде болгон ал доордо түркстанга чеин жерлер бизге тийиштүү болгон

[@bekson9919]

Эр Эшим Кыргыз деп укчумун бирок ишенчи эмесмин ,эми ишендим !

[@tynchtykmyrzataev180]

Тонтортмүн ошондо чыныгы атам Эр Эшим болуп калат экенда ээ багып алса

[@vandine1603]

Есим хан торе !

[@urmatbirimkulof4926]

🖐️🖐️🖐️

[@РаянаБарадинова]

Эр эшим тарыхы кыргызы тарыхында союз учурунда чыккан Китепте жазылып турат

[@АбуЗубейр-н9ш]

Кээ бир казактар бокту да талаша турган болду

[@ТокталиевСамат]

Катагандар Суйоркул,Казыгул,Эсиркемиш.Суйоркулдан,Бокой,Ормотой,Токтомуш,Мендигул,Бокойдон Олжоболот Эр Табылды Баатырдын 40 чорсунун башчысы Баатыр болгон. Акматбаев Рысбек Бокойдон Ормотойдон эмес.

[@БурулАшымова-р7ь]

Чолок Асан Тайларым Болот

[@ОмурбекБубаев-э4ш]

Тынчтыкбек байке ,Манас атабыз Ногой уруусунан болуп жатпайбы,ошол Ногой уруулары азыр барбы? Анан дагы ошол эле эпосто Аргын деп айтылат ,болсо алар кайда? Мумкун болсо ошол боюнча чыгарсаныз.

[@АдилА-щ9з]

КӨКЖАЛ БАРАК СОГУШУ (Көкжарлы барак, Көкжалдуу барак, санбарак деп дагы айтат) Тарых боюнча 1510-жылы Касымхандын кыргызды каратпаса да калканч болгону көрүнөт. 1526-жылы анын Тайыр деген баласына кыргыздын карап турганын көрдүк. 1628-жылында казак ханы эңчер бойлуу эр Эшимге кыргыздын карап тургандыгы анын баласы 1717-жылында өлгөн Тооке ханга кыргыз Анжиан, Алайга жете калмактан качканга чейин (1684-85) карап турган. Демек кыргыз 1510-1685-жылдарда карап турган. Буга караганда кыргыз 170-жыл чамалуу казакка карап турган деп айтууга мүмкүн болсо керек. Кыргызды букара кылып үйрөнүп калган казак кыргыздын Анжиан, Алайдан келип жерине орношкондо казакка көрсөткөн кордугуна чыдай албай, 1770- 71-жылдарда казактан жогоруда айтылган Көкжал Барак келип, кыргыз менен согушкан.

[@belekkulbaiuulu]

Жоок тайыр хан Мухаммад кыргыз менен кошулуп моголстанга каршы согушкан Ер эшим кыргыз деп коп кыргыздар барган Абылай Абылайдын аталары кыргызга колго тушуп калган Ер эшимден кийин калмактар кыргыздардыда казактардыда чапкан кийин кыргыздар утуп келген

[@jakeob4581]

Тынчтык ага эшим хандын абыл деген жакыны болгонбу,айтайын дегеним биздин авлетим айылын абыл эшим деген создан чыккан деген вариант бар. аландын аскасы,эшдин аскасы деген чеп Аска бар. Калмактар каптаганда абыл Аланда эшим эшдин аскасында коргонгон деген соз бар

[@Амангелді-з5в]

Шығай ханның орынына 1582жылы Тәуекел хан болғанда Ер Есім он бір жаста болса оны қайтіп хан сайлайды,Тынчтык байке ушул жеріңіз келмей калды?

[@БактиярКулынгараев]

Есім Хан Қазақ Қазақтың ханы Өйтіп тарихтарыңды тықпаң Қырғыз деп Бүткіл тарихта Қазақтың ханы деп жазылған қырғыз болса ол қырғыздарды көтеретін еді Ер Есім хан қазақтың ханы

[@НуржанКеримова-р2ц]

Эр эшим казах болбогон

[@ТурдубаевТттт]

Мен суруудун баркы урусунан болом

[@ТокталиевСамат]

Эр Эшимди Алакчын Катагандеп уканым бар Сарууга кирип кеткендещет. Кантурсун менен чабышы Хандыкты талашып экотен антын бузгандеген уканым бар Ханга которгондон кийин бираздан кийин каза болуп калкандешет. Кантурсуду Карлуу Катаган дешет эле Эрэшимди Алакчын Катаган деегенин укам.

[@maratalimuulu3397]

Жоок сиз адашып жатасыз эр Эшим Саруу уруусунан болгон Турсун хан Катаган уруусунан чыккан себеби менде көптөгөн далилдер бар мен Турсун хандын иниси Шамей султандын 14-урпагымын

[@Амангелді-з5в]

Тұрсын хан Жәнібектің ұрпағы емес,Шайбан ұрпағы Шәкәрімде солай жазылған,Ташкент аймағы Әбілхайырдың ұрпағы Сүйінішқожа билеген,Наурызахмет,Дервиш,Бабасұлтандар хандар билеген.

[@maratalimuulu3397]

Урматтуум эми мага кулагынызды буруңуз Турсун хан Катаган уруусунан чыккан себеби менде көптөгөн далилдер бар мен Турсун хандын иниси Шамей султандын 14-урпагымын мен аны далилдеп бере алам

[@КалысКожобеков-ж6м]

​@@maratalimuulu3397Сен ошондо Алакчын же Агынайсыңбы?

[@АдилА-щ9з]

Қырғыздар тарихты оқысаңдаршы дауласа бермей. Қырғыздың бас тарихшысы Белек Солтоноевтың "Кызыл кыргыз тарыхы" оқыңдар: Карыялардын берген кабарында: «Эңчер бойлуу Эр Эшим, катагандын хан Турсунду өлтүрдү» деп, ал тууралуу төмөндө жазылган бир далай кабарларды билет. Бирок анын кайсы жылдарда болгонун биле албайт. Тарыхчыларга караганда бул согуш 1625- 26- жылдарда болгон. Кыргыз, казактын ханы калмак менен Иле өзөнүнө кыргыз, казакты баштап (ал заманда казакка кыргыз карап турган шаары болгон), согушуп жүргөндө Ташкенде хан болуп турган катагандын хан Турсуну келип, Талас менен Чүйдөн кыргызды чаап, малын талап, кыз-катыны олжого кеткенде Иледе калмак менен согушуп жүргөн Эр Эшимге кабар бергенде, Эр Эшим калмактын бетине аскер коюп (кабарда ал аскердин баштыгы Манап болгон), өзү кайра тартып, жарым аскери менен токтоосуз күндөп-түндөп жүрүп олтуруп, Ысык Көлдүн аягы Тору Айгырда тору айгырын өлтүрүп, Сыртта үч сур атын өлтүрүп, Жоргонун белине жакын жерде жоргосун өлтүрүп, өзү саяк кыргызы Түгөлдөн алган Шарткула деген күлүк аты менен Сайрамда, бир кабарда Ташкенге жакын калганда, хан Турсундун аскерине жакын жетип калганда, аскердин артынан мал айдап бара жаткан олжого түшкөн кыргыздын катын-кыздарына жеткенде алардын ичинен жашы 12-13деги кыргыздын кызы мындай деп ыйлап, зарлап, үн салып ырдаган: Кой айдаган биздин кыз, Уй айдаган биздин кыз, Эңчер бойлуу эр Эшим, Эсен болуп соо келсе, Болор бекен, катаган, Биздин кыздай сиздин кыз? - деп айтканын Эшим хан угуп, «чечбегин» деп оң саамайын түйүп жоо канчалык жерде деп сураганда: бизден азыр эле бөлүндү, көп узаган жок дегенде, мал айдаган катын-кыздарды токтотуп коюп, аскеринин алды-артын жыйып, күн баткан соң тамак ичип жаткан кезде хан Турсунга жетип, Эшим хан согушуп аскерин кырып, хан Турсунду өлтүрүп, Ташкенге Жанкороздун уулу, Тагайдын небереси Көкүмдү улук кылып, канчалык кыз-катын, мал олжолоп кайткан. Баягы ырдаган кызды Эшим өз кызы катарында багып жүргөндө бир-эки жылдан соң Эшим хан өлүп, саяк кыргызынан Шарткуланы берген Түгөлдүн уулу Мангыт барса, атыңдын колкосу деп баягы чачы түйүлгөн кызды өз кызы катарында жабдык, себи менен берген. Маңгыт алып,. андан туулган саяк ичиндеги азыркы катаган деген урук. Бул согуштан мурун жайчылыкта Түгөл менен Эшим хан дос болгондуктан, ал Түгөлдүкүнө барса, аңын эки миң сары-кызыл жылкысы бар экен. Жылкыдан тандаган күлүк атыңыз жана жоргоңуз болобу, алыңыз, дегенде малчы минип жүргөн арыкча кулабыштыны жактырып, Эшим хан алган. Кийин артыкча күлүк болуп, Шарткула аталган: Эшим хан менен бирге жүрүп, Турсунду жоологон саруу кыргызынан Муратаалы жана Тоңдурт деген кишилер. Катагандан. олжо болуп колго түшкөн төрт жашар бала Алакчын болгон, өзү Чемейдин баласы. Бул төрт жашар бала Алакчынды олжого Муратаалы алган. Колго түшкөн бир бооз катынды Тоңдурат алган. Анын тукуму колпоч деген эл ушул чабуулда Накай деген кишини колго түшүрүп алып келген. Алакчын, колпош, Накай деген уруктар азырында Таласта турат. Алакай деген бир уруу отурукчу эл азыр да Тажикстанда. Алакчындын тукумунан Ажыбек Алчикен уулу Талас кыргызынын баш феодалы болгондуктан, 1800-жылдардын арасында таластык кыргызында балким түн жак кыргызында биринчи болуп Кокон хандыгына караган. Ажыбек 1832-жылында өлүп, Капкага коюлган. Азыр да кыргызда «катагандын хан Турсун, хан Турсун, хан Турсунду ант урсун» деген макал бар. Бул макалга караганда Эшим хан калмакты жоолордо хан Турсун кыргыз менен казакка тийбес болуп антташса керек. Анттан тайып, кыргыз менен казакка чабуул кылгандыктан айтса керек. Жана бир макал: Иледен чыгып, Ташкенге күнү-түнү сегиз күндө жет кен Шарткула күндөрдүн күнү болгондо, баасы кулундуу бээге чыккан жок. Бул макалга караганда Эшим хан өлгөн соң тезинен казактардын ачарчылыкка учураганы көрүнүп турат. Ал тууралу жогоруда «казак кайың сааган, кыргыз Ыссар, Көлөпкө кирген» деген темада айтылган. Эр Эшим Иледе калмак менен урушканда жана хан Турсун менен согушканда, бүткүл кыргыздын аскерин баштаганда Көкүм болгон. Анын тарыхына төмөндө азыраак маалымат беремин. Тагайдын жогоруда ордо кыз катынынан туулган Жанкороз туугандары Богорстон, Койлон, Кылжырга таарынып, Таласка ооп кеткен деп айттык эле. Жанкороздун балдары Көкүм менен Корчу баатыр чыгып, бүтүн кыргызды бийлеген. Корчунун баласы Тулкү, анын баласы Кантейиш Эшим хандын карындашын, бир кабарда кызын алган. Андан туулган Аккочкорканкы. Булардын тарихи кийин айтылат. Көкүмдүн баласы Куттуксейит жана Иман.

[@umhvdfjkczxcgjdryjndfjobff]

Брат они же говорят что сделали днк тест Жаксылык Саратов и он оказался кыргызом из племени Саруу из конфедерации Телес из Таласа как раз это те Серы что были у Культегина из Телеских племён. Их тюркутами называют то есть из племени Кюльтегин Кагана тюркского каганата

[@artyqbolmas]

​@@umhvdfjkczxcgjdryjndfjobffОн төре, чингизид, правитель казахов

[@umhvdfjkczxcgjdryjndfjobff]

@@artyqbolmas у ваших 20% торе днк скифская R1a z93 как у кыргызов откудого?

[@Гудгай]

Вы странные. Зачем наших ханов воруете?​@@umhvdfjkczxcgjdryjndfjobff

[@яневерю-в9с]

Эшим ханды казактар биздики деп жүрөт го

[@artyqbolmas]

Есім хан қазақ қой

[@MsMs-ei6nq]

Ошондо Абылай хан да кыргыз болуп калабы?

[@ҚАРАТ]

Помоему қырғыз бауырлардын Эр Эшим мен қазақтын Ер Есімі екі бөлек адам. Тарихшылар екі адамнын тарихын бір адам қылып жазып тастаган. Қазақтын Ата заңы бойынша қырғызда,өзбекта,қарақалпақта ешкім хан қазаққа Хан бола алмайды болғанда емес,бұны жақсы білесіздер. Мен сіздерге 100% дәлелдеп берем қырғыздын түбі қазақ екенін!

[@Нурдин-т9у]

Казах эчкачан Кыргызга Ата боло албайт Кыргыз казахка ата чынгызхандын тукумдары хан болуп келген казахка туркмондор кыпчактар башкарып келген кара казахтарды

[@_LEGION_777]

Казактар,Керей менен Жанибек Абулхаирден бөлүнүп чыккандан башталат тарыхынар,ал эми кыргыздардын тарыхы б.з.ч. 201 жыл.☝️

[@_LEGION_777]

Улуу Кыргыз Каганаты болуп турган кезде,казактын жыты дагы жок болгон.☝️

[@яневерю-в9с]

Сен өзүңдү 100% казак болгонуңду далилдечи

[@яневерю-в9с]

Баурум Сен мындай десең туура болмок. Казак Кыргыз бир эл болгон экен десең казак болгон экен дебей.