เส้นทาง "คนกุลา" บนท้องทุ่งแห่งอารยธรรมอีสาน I ประวัติศาสตร์นอกตำรา EP.189

ทุ่งกุลาร้องไห้ คือนิยามของดินแดนแห่งความแห้งแล้ง และแร้นแค้นในอดีต แต่น่าแปลกที่เราพบวิวัฒนาการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ยุคแรกเริ่ม กระจัดกระจายอยู่ทั่วไปในบริเวณทุ่งกุลาร้องไห้ รวมทั้งแอ่งโคราชอย่างหนาแน่น
ไม่เพียงพบหลักฐานอารยธรรมแรกเริ่มของมนุษย์ และพัฒนาการของบ้านเมืองอย่างต่อเนื่อง แต่ทุ่งกุลายังเกี่ยวข้องกับกลุ่มพ่อค้าเร่ที่เดินทางรอนแรมไปทั่วภาคอีสาน รวมถึงบนเส้นทางผ่านท้องทุ่งอันเวิ้งว้าง และทุรกันดาร จนกระทั่งเกิดเป็นตำนาน และคำว่า "ทุ่งกุลาร้องไห้"

[@user-qw4dm6te1g]

ฉันเกิดปึ2501 สมัยเป็นเด็ก เคยติดตามตายายและพวกลุงป้าไปทำเกลือ รอนแรมกันไปจากรัตนบุรี ถึงที่มีเกลือเลยชุมพลบุรีไปถึงร้อยเอ็ด. ยายจะหวงเกลือนี้มาก จะเก็บเอาไว้ทำปลาร้าอย่างเดียว ปลาร้าของยายมีชื่อมาก คนพากันเอาข้าวมาแลก..ที่ขายเป็นเงินจะน้อย ยายบอกมีข้าวไว้เต็มยุ้งถึงจะดี ยายจากไปนานแล้ว ตำนานปลาร้าสุดแสนอร่อยก็พลอยจบลง สิ้นยายสิ้นป้าคนสืบทอดก็ไม่มี หลานๆพากันเรียนครูเป็นครูกันเกือบหมด น่าเสียดายที่รุ่นหลานต้องพากันซื้อปลาร้าบ้านอื่นกิน

[@jassada-qe1ye]

ผมเคยไปอยู่รัตน บ้านธาตุคับ

[@momnono5211]

อยุ่เกษตรวิสัยครับ

[@user-qw4dm6te1g]

@@momnono5211 เกิดรัตนบุรี ปัจจุบันอยู่ชลบุรีค่ะ

[@user-mf8wi6fj3p]

แถวบ้านผมครับ เส้นทางนี้ ดินเกลือเยอะมาก อ. นาดูน พระธาตุนาดูน

[@user-qw4dm6te1g]

@@user-mf8wi6fj3p ขอบคุณมาก มันนานจนลืมๆชื่อ..วิถีคนอีสาน พวกเราขยัน มานะ บากบั่น สู้ชีวิตมาก..เป็นความทรงจำดีๆในวัยเด็กค่ะ

[@user-me8vk6fo7b]

ขอแปลบทผญากุลาร้องไห้เป็นภาษากลางนะครับ ...ท่ามกลางทุ่งอันกว้างใหญ่ไพศาล รู้สึกล้าอ่อนแรง แสงตะวันอันเจิดจ้าคล้ายต่ำเผาไหม้หัว จะเหลียวไปมองไปทางไหนก็มีแต่ทิวทุ่งอันเวิ้งว้างมิสิ้นสุด ยกมือป้องหน้าเหม่อมองพยับแดด เสมือนควันไฟไอร้อน ดังเราตกอยู่ในสุ่มของท้องฟ้าที่เร่าร้อน กลางวันอันแห้งผากปากหิวโหยโรยแรง แม้ร่มเงาไม้จะพออาศัยก็ไม่มี โอ้หนอเรามาหลงทางกลางทุ่งอยู่เดียวดาย แม้ถุงสะพายสายย่ามก็ดูหนักอึ้งจนแทบไม่ไหว จำต้องทิ้งไปไม่ไยดี เหลียวหลังมองหน้าแม้ทิศใดก็เปล่าเปลี่ยว เหนื่อยกระหายจนลมออกหูอื้อ เหงื่อไคลไหลย้อย จนรำพึงรำพันถึงลูกเมียทางบ้าน จะต้องเอาชีวิตมาทิ้งท่ามกลางทุ่งใหญ่ไม่ได้สั่งลา คิดขึ้นมาแล้วน้ำตารินไหลร้องไห้ .... ดังนี้ครับ

[@satapolvithayapak3981]

พอเข้าใจภาษา ให้รู้ค่าความลึกซึ้งของประโยคมาก

[@Realme-dt2le]

แม่นแล้ว จากบรบือ มหาสารคาม ส่วนหนึ่งของทุ่งกุลาครับ ขอบคุณที่แปลเนื้อความเป็นภาษากลางได้สวยสดงดงามครับ

[@ADUB-ms8bs]

🙏

[@user-mf8wi6fj3p]

ตำนาน ปู่ปล่อยหลานทิ้ง ที่ อ. พยัคฆ์

[@user-ls8ro7cj5i]

อ.อดิศักดิ์​ สุดยอดการบรรยาย​ เสียง​ ภาพประกอบเยี่ยม​ สำเนียง​ ภาษา​ จังหวะ​ ควบกล้ำ​ สุดยอดจริงๆ​ ปรบมือ

[@sutabsutab-jl8hg]

น้ำเสียงก็น่าฟังมากครับ

[@user-wt2gi3gv6o]

โครงการอิสานเขียว เกิดจากนายหลวง ร.9 ของเราครับ อิสานจึงไม่แห้งแล้งอีกต่อไป🎉🙏

[@user-ky5cn6vy9v]

ใช่ครับ ด้วยพระบารมี พระเมตตา ทรงพระราชทานโครงการอีสานเขียว และโครงการพัฒนาต่างๆ มากมาย เพื่อพลิกฟื้นผืนแผ่นดินอีสานที่แห้งแล้ง และชีวิตชาวอีสานที่ทุกข์ยากลำบาก ให้กลับมีความอุดมสมบูรณ์ และมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น มีความร่มเย็นและผาสุกครับ

[@takaew]

😂😂😂เขียวปื้อๆ​@@user-ky5cn6vy9v

[@nutbenya5137]

ลูกชาย :: แม่ครับแม่ดูประวัตศาสตร์นอกตำรามั้ย ครับ แม่: ดูครับ ลูกชาย: แม่ชอบตอนไหนมั้งครับ แม่: แม่ชอบดูอะไรที่เกี่ยวกับอาณาจักรพุกาม เหมือนเราได้ย้อนตัวเองว่ามาจากไหน ลูกชาย: ผมก็ชอบประมาณนั้น แต่ไม่ใช่แค่ชอบดู 👍🌹#ชอบเสียงคนพากษ์ ฟังที่ไรก็ให้ได้ความรู้สึกดีมากๆ แม่: ฟังเสียงคุ้นหูมากน่าจะใช่ พิธีกรชื่อ อดิศักดิ์ ศรีสม ท่านเป็นผู้อ่านข่าวมาก่อน ูลูกชาย: ปลื้มเสียงและเนื้อหาที่นำเสนอสุดยอดเลยครับ 👍🌹👌🥰

[@user-ws7rd4qn2m]

เป็นเด็กเนิร์ดใส่แว่นใช่มั้ย

[@skolthong2747]

ผมก็คนนึงครับนอกจากเนื้อหา ก็เสียงคนพากษ์นี่ละครับ^^

[@user-ke1gc9ob6g]

พี่อดิศัก เม้นเองใช่ไหมคับ หรือเค้าจ้างมาเม้นคับ 55+

[@t.tedprasit4791]

ชอบมากๆค่ะ

[@user-eh8ol9zd6p]

❤❤❤

[@KarnRuamtham]

ขอบคุณทีมงานทุกท่านที่สืบค้นเรื่อง "กุลา" นะครับ ติดตามประวัติศาสตร์นอกตำราก็แอบหวังให้ทำสารคดีประเด็นนี้ เพราะผมเองก็ลูกหลานคน "กุลา" จากเมืองอุบล EP.นี้ ทำให้ผมเห็นที่มาของบรรพบุรุษตัวเอง เห็นภาพการบอกเล่าที่เป็นคำพูดในวันนั้นเป็นภาพที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้นจากที่เคยฟังคำบอกเล่าของปู่ย่าในอดีต ขอบคุณทีมงานทุกท่านจริง ๆ ครับ สวัสดีวันสงกรานต์ครับ

[@peerasak1986]

ถึงว่าคนอุลบฯมีDNA ของชาวอินเดียตะวันออกเยอะ ก็เพราะชาวกุลา ต่องสู่ นี้เอง

[@lalitasangtong946]

ท ืท ื่ 😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢 😢ี😢ี😢ี😢ี😢😢ี😢ี😢ี😢ี😢😢ี😢ี😢😢😢ี😢😢😢ี😢😢ี😢😢ี😢😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢😢😢😢😢ี😢ี😢😢ี😢ี😢ี😢😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢😢ี😢😢😢😢😢😢ี😢ี😢😢😢😢ี😢😢😢ี😢ี😢ี😢😢😢😢ี😢ี😢ี😢😢😢ี😢ี😢ี😢ี😢😢ี😢ี😢ี😢 😢😢ี😢😢😢😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢ี😢😢😢😢😢😢ีท😢😢 ีีี😢ี😢😢ี😢ี😢😢ี😢ี😢😢ี😢ที😢ี😢ี😢ีื่่ืช

[@surachaiwutthi6404]

_😊_

[@apinankhotaha7185]

เมื่่อปีก่อนผมเคยแชทไปบอกทางรายการว่า รอชมกู่กาสิงห์ของร้อยเอ็ดอยู่นะครับ ไม่คิดเลยว่าจะร้อยเรื่องราวทั้งทุ่งกุลาออกมาได้สวยงาม จะเก็นเรื่องบังเอิญหรือทางรายการจะมีการทำเรื่อราวนี้อยู่แล้วก็ตาม แต่ก็ขอบคุณมากๆครับ จากคนร้อยเอ็ด

[@JMHOME22]

ตามจารึกปราสาทเขาพระวิหาร ทุ่งกุลาเมื่อราว 1,000 ปีก่อนคือดีมากครับ ความหมายไม่ได้แย่และแห้งแล้งแบบคนปัจจุบันตั้ง มันคือเมืองกุรุเกษตร(เกษตรวิสัย) และทุ่งกุรุเกษตร(ทุ่งหลวง)แห่งมหาภาระตะอินเดีย เลี้ยงผู้คนเกือบทั้งพระนคร ทั้งอาณาจักร สมัยพระเจ้าศรีสูรยวรมเทวะ มีการก่อสร้างซื้อที่เพิ่ม สร้างปราสาทกู่กาสิงห์ เฉลิมฉลองอย่างยิ่งใหญ่กับชาวบ้าน ขุนนาง หัวเมืองอีสานใต้ เราเริ่มอยู่รวมกันแบบสังคมนานแล้วก่อนเข้าสู่ยุคประวัติศาสตร์ เราไม่ได้เพิ่งย้ายมาจากเทือกเขาอัลไต

[@PhoneShop-yz5sn]

ญวน

[@user-st4ez8ki1p]

ลูกสาวผมเกิดที่ร้อยเอ็ดสม้ยทำงานพัฒนาทุ่งกุลาเดี่ยวนี้อาอยู่40ปีแล้วถามเขยร้อยเอ็ดที่ชื่อเกรียงศักดิ์ ชมะนันท์ดูซิ การันตีไม่ร้องไห้แล้วข้าวหอมมะลิช่วยยืนยันใด้ผลผลิตจากทุ่งกุลา❤❤🎉🎉😮

[@user-pb8qd7rs8p]

ผมคนอุบลฯ แต่ก็ชอบฟังเรื่องราวของทุ่งกุลา มาแต่สมัยเป็นเด็กแล้วครับ

[@user-pt8eo1lm4x]

ภูมิใจค่ะที่ได้เกิดเป็นคนอิสานค่ะ

[@sompong4347]

ชอบอีสานเพราะประชาชนสร้างบ้านรวมกันเป็นกลุ่ม ผิดจากภาคใต้มักจะอยู่กระจายกันไป ส่วนมากจะสร้างอยู่ในสวน ของใครของมัน

[@natthakitsingbandit139]

ผมก็เกิดและโตอิสานพ่อแม่ทำนา

[@user-pg1cy5vf7u]

ผมเกิดอยู่อ.เสลภูมิ จ.ร้อยเอ็ด ไปโตอยู่ระยอง ตอนนี้กลับมาอยู่ อุดรธานี สายเลือดอีสานขนานแท้ครับผม

[@ponqponqsaka2297]

จะเกิดภาคไหนก็ไทยด้วยกัน เหนือ ใต้ กลาง อิสาน รวมกันเป็นชาติไทย อย่าให้ใครมายุยงปลุกปั่นให้พวกเราแตกแยกได้..แต่ละภาคปัญหาที่เจอย่อมแตกต่างกัน ทุกที่มีปัญหา..ครับ รักทุกคนทุกภาคที่เป็นคนไทย..

[@chillic2283]

👍ใช่แมนนัองหล่า หลายประเทศที่เขาต่อสู้เพราะเขาไม่มีปรเทศ แล้วพวกเลาหละ พวกต้องช่วยกัน รักษาประเทศเราเอาไวั

[@piyawatsirfiratanatrai6728]

คนอีสาน

[@user-nb4gt9to4l]

คนล้านนา

[@ponqponqsaka2297]

ผมประตูสู่ภาคใต้ครับ..เราต้องรักกันอย่าให้นักเลือกตั้งที่เข้าไปหาอำนาจและผลประโยชน์มาทำให้เราแตกแยกกันเพื่อแผ่นดินไทยของเราครับ..ชาติศาสน์กษัตริย์ต้องร่วมกันรักษา..

[@chillic2283]

แมน❤️❤️❤️

[@weereweere7340]

ที่พูดมาถึง ท่งกุลา เห็นภาพเลยครับ ทั้ง คลั่งใหญ่ คลั่งน้อย เพราะหมู่บ้านพวกนี้ เราไปมาหมดแล้ว "เห็นภาพเลย"

[@tommyblw7803]

ตาผมเป็นพ่อค้าเร่ขายสีย้อมผ้ามาจาก อ.เขื่องใน อุบลฯ มาพบรักกับยายผมซึ่งเป็นสาวขอนแก่นยังบ่อเคยมีแฟนบ้านอยู่แดนอีสาน อ.บ้านไผ่ มีอาชีพปลูกหม่อนเลี้ยงไหมทอผ้าซิ่น หลังจากนั้นผมก็ได้เห็นญาติพี่น้องทั้งขอนแก่น-อุบลฯ มีการนำข้าวมาแลกเกลือ มีปลาแดกมาแลกข้าว มีการเดินทางไปมาหาสู่กัน ขอบคุณที่ทำให้ได้รู้รากเหง่าที่มาของบรรบุรุษครับ🙏

[@user-iu2rm4iv2d]

คุณยายวัยเก้าสิบปีทางสารคามก็เล่าให้ฟังว่าน้ำแต้มย้อมผ้ายุคแรกมาแต่ทางเขื่องในคือกัน ก่อนหน้านั้นย้อมแต่สีธรรมชาติ

[@phanabac6601]

ผมคนสุรินทร์ หลงรักทุ่งกุลาหลงรักอำเภอสุวรรณภูมิมากบรรยากาศดีโคตรๆ ชอบขี่รถชมทุ่งนาจ.ร้อยเอ็ด

[@seafc1085]

ผมคน อ.เกษตรวิสัย บรรยากาศทุ่งนาแปลงใหญ่ๆ ยาวๆ ตอนกำลังแตกกอ ตลอดสองข้างทาง แถบ อ.ท่าตูม, อ.เกษตรวิสัย อ.สวรรณภูมิ สวยงามจริงๆครับ

[@user-rv7jv7xu3m]

ผมคนสุวรรณภูมิ ร้อยเอ็ด คนทุ่งกุลา พูดภาษาเขมรมถิ่นไทย มีความภูมิใจที่เกิดเป็นคนทุ่งตุลาครับ❤❤❤🎉

[@sweetcockminiatures8702]

ในความทรงจำของคนบ้านสีจาน-บ้านหนองคู อายุ 70-90 ปี อำเภอขามทะเลสอ จ.นครราชสีมา ยังมีความทรงจำเกี่ยวกับพ่อค้าต่างถิ่นเรียกว่า คนกุลานำสินค้าของป่าที่เดินทางมาตามทางเกวียนจากด่านใน เข้ามาขายที่บ้านสีจานแลโคกกรวด เพราะในเวลานั้นถนนสายโคกกรวด-ขามทะเลสอ-หนองสรวง-ด่านขุนทดยังไม่สร้าง มีเฉพาะทางรถไฟที่โคกกรวด ส่วนการเดินทางเข้าเมืองโคราช ใช้ทางเกวียนเลียบลำตะคอง

[@phayakraipunnajack719]

ใช่ครับ

[@arabianrichguy9828]

อีสาน แล้ง เพราะนักการเมืองพูดเว้อจนเกินไปทำให้คนเข้าใจอีสานผิดๆ คนไม่อยากมาเที่ยวเพราะร้อนแห้ง แต่สำหรับผม มันคือ อารยธรรม อีหร่าน เปอร์เซีย อียิปชัดๆ ที่ตั้งบ้านบนที่แห้งแล้ง ซึ่งออสเตรเลียไม่สามารถอยู่ได้แต่ชาวอีสานอยู่ได้

[@Farmland2020]

ใช้ครับ มันก็เป็นฤดูกาล

[@10EtKataiipa]

มันก็ร้อนจริง ยิ่งตอนนี้สร้างบ้านสร้างตึก เทพื้นถนนเยอะยิ่งอมความร้อนเข้าไปอีก ประเทศที่ว่ามาเขาไม่ทำนะ นอกจากเมืองใหญ่ๆ ไปแถบเมืองเหนือเขายังสร้างบ้านทรงโบราณ แต่อีสานทำตึก😅

[@user-up9ic7on7p]

@@Farmland2020 ใช่

[@user-up9ic7on7p]

อียิปต์

[@nurazorchum]

ไม่ใช่ละครหรือครับ ที่ทำออกมาให้ทุกคนเชื่อแบบนั้น ไม่ใช่อะไรๆก็ไปโทษนักการเมือง

[@sweetpeafairies7397]

ชอบเสียงพากษ์มากๆ นุ่ม จังหวะดี ออกเสียงชัดเจน รายการดีมากด้วย สุขสันต์วันสงกรานต์นะคะทีมงานทุกท่าน :_)

[@nirote2023]

ผมยกให้คุณอดิศักดิ์ ศรีสม ผู้บรรยายหลักของประวัติศาสตร์นอกตำรา เป็นเบอร์หนึ่งในปัจจุบันครับ สมควรที่รุ่นต่อๆไปจะยึดถือเป็นแนวทาง แบบอย่างของการใช้ภาษาไทย

[@user-qv1pr7hn5h]

เยี่ยมครับ

[@SUMATEKSHOW]

เกลือร้อยเอ็ด​เค็มไม่เท่าเกลือน่าน ในปริมาณเท่ากัน แต่เกลืออีสานมีรสชาติอื่นปนมาด้วย ซึ่งมีความพิเศษ ตอนหลังมีการส่งเสริมปลูกแตงโม​ที่ร้อยเอ็ด​ เป็นเนื้อทรายหวาน ไม่รู้ทุกวันนี้ยังปลูกอยู่หรือป่าวไม่รู้🤔 ที่พูดได้คือทำเรื่องนี้สมัยเรียน😁😁😁 โอ้! EP.นี้โอ้ ไม่ธรรมดา เปิดสมอง เปิด​โลกทัศน์​มาก ประวัติศาสตร์​นอกตำรา​😳😳😳 การไหลบ่าทางวัฒนธรรม​และเชื้อชาติ​👌👍🌹❤️ พอเปิดถึงจันทร์​ตลาดพลอย ขอบคุณมากครับทีมงาน น้ำตาไหลเลย กำลังสนใจตลาดพลอยและจังหวัด​ตราด อิทธิพล​โซเชียลที่ทำให้รู้ข้อมูล❤ เชื้อชาติผิวพรรณ​รวมถึงภาษา​ท้องถิ่น

[@loilanlom]

คิดว่าแร่ธาตุเกลือเป็นปุ๋ยบำรุงแตงโมให้หวาน แบบโพแทสเซียมบำรุงผล

[@user-lc3qu3ri4y]

ยังมีการปลูกแตงโมอยู่คะ ที่ ต.ดงครั่งน้อย และต.ดงครั่งใหญ่ อ.เกษตรวิสัย

[@SUMATEKSHOW]

@@user-lc3qu3ri4y หวานอร่อย แดงเนื้อทรายไหมครับ? ตอนทำวิจัย เคยไปกินที่ไร่ระหว่างร้อยเอ็ด​ไปหาสุวรรณภูมิ​ สมัยนั้นถนนทางดำ2ข้างทางเป็นดินทรายละเอียด แต่ปลูกแตงโมอร่อยมาก รสสัมผัส​ รสชาติ​หวานไปกินที่ไหนไม่เหมือนที่ร้อยเอ็ดเลย

[@sukawatsaardaiam]

ขอบคุณ มากครับ ที่ ช่วย เปิดระบบ ประสาท👌🤣🤣🤣🤣

[@nathapisiththiangthep7890]

ในอดีตหลาย 10 ปีที่แล้วแห้งแล้งจริงครับ ปัจจุบันมีระบบชลประทาน ทำให้ภาคอีสานมีความอุดมสมบูรณ์มากว่าแต่ก่อนเยอะ

[@watchzaa]

เมืองบัว อำเภอเกษตรวิสัย มีอารยธรรมต่อเนื่องกันมาไม่ขาดสาย ตั้งแต่ก่อนประวัติศาสตร์ ทวารวดี เขมร ลาว เครื่องปั้นดินเผา แคปซูลบรรจุศพ เยอะมากจนขุดที่ไหนก็เจอ ถ้าพัฒนาดีๆจะสุดยอดมาก

[@Pom.Pom.]

สวัสดีปีใหม่ไทย วันมหาสงกรานต์ ครับทีมงานคุณภาพทุกคน เราคนหนึ่งที่เป็นเลือดเนื้อเชื้อไขของคนอีสาน พอได้มาฟังเรื่องราวนี้แล้ว สร้างความประทับใจ ชื่นชม และ ได้ความรู้ ความเข้าใจ ขอบคุณนะครับ 🙏

[@dmnapat]

คุณูปการหนึ่งที่สำคัญของรายการประวัติศาสตร์นอกตำรา ซึ่งผมเชื่อว่าเป็นวัตถุประสงค์หนึ่งของการก่อตั้งรายการนี้ขึ้นมา คือ การจรรโลงสังคมไทยและประเทศเพื่อนบ้านด้วยวิธีการสร้างสรรค์ผ่านการนำเสนอข้อมูลทางประวัติศาสตร์หลายด้านที่น้อยคนนักจะได้รับรู้ เพื่อสร้างคุณค่าให้คนในแต่ท้องถิ่นให้เกิดความรักความภาคภูมิใจในถิ่นฐานและวัฒนธรรมของตนเอง ซึ่งความรู้สึกมีตัวตนนี้เอง จะหลอมรวมความเป็นปึกแผ่นของประเทศไทยได้ยั่งยืนที่สุด ประเทศไทยเราจะต้องพัฒนาดีขึ้นๆ แน่นอนครับถ้ามีสื่อแบบนี้เยอะๆ ขอขอบคุณรายการประวัติศาสตร์นอกตำรา อีกครั้งครับ❤

[@dearfillings8869]

"คนเงี้ยว" ก็คือคนไทหลวง รวมจนถึงคนไทขืน, คนไทลื้อในรัฐฉาน ประเทศเมียนมา ใน 3 กลุ่มนี้คนไทหลวงมีประชากรมากที่สุด ไทหลวงจะอาศัยอยู่มากในเขตฉานเหนือและฉานใต้ คำว่า "เงี้ยว" เป็นคำที่คนไทยเหนือและไทยอีสานใช้เรียก สันนิษฐานว่าเป็นการเรียกตามลักษณะเด่นที่มองเห็น ซึ่งก็คือคนเหล่านี้มีนิสัยชอบสักร่างกายให้มีลวดลายต่างๆคล้ายๆงู ก็เลยถูกเรียกว่า"เงี้ยว" (ตรงกับสำนวนที่ว่า"งูเงี้ยวเขี้ยวขอไว้ใจไม่ได้" ) ส่วนคนไทยภาคกลางและภาคใต้จะเรียกคนเหล่านี้ว่า "คนไทใหญ่" อีกคำหนึ่งที่ใช้เรียกขานคนไทเงี้ยว/ไทใหญ่ ตลอดจนถึงคนปะโอ(กะเหรี่ยงดำ) และต่องสู่ ในเขตรัฐฉานและรัฐมอญของเมียนมาก็คือคำว่า"กุลา/กุหล่า/คุลา" เป็นคำที่คนไทยทางภาคอีสานใช้เรียกคนกลุ่มนี้ โดยให้เหตุผลว่าเป็นกลุ่มคนที่มีความแข็งแรงห้าวหาญและมีความอดทนสูงมาก สามารถรอนแรมเดินทางไกลมาค้าขายจากทางรัฐฉานและรัฐมอญมาจนถึงเขตอีสานกลางและใต้ได้ แต่คนกลุ่มนี้เมื่อเดินทางมาถึงเขตท้องทุ่งในอีสานกลางและใต้ซึ่งมีพื้นที่กว้างใหญ่แห้งแล้งและทุรกันดารมากต้องใช้เวลาเดินทางหลายวันกว่าจะผ่านไปได้ หมู่บ้านก็ไม่มี ต้นไม้และแหล่งน้ำก็ไม่มี อุปสรรคความยากลำบากเหล่านี้ส่งผลให้คนกลุ่มนี้ต้องร้องไห้ออกมา จนกลายมาเป็นชื่อเรียกท้องทุ่งแห่งนี้ว่า "ทุ่งกุลาร้องไห้"

[@dearfillings8869]

คำว่า"กุลา/กุหล่า/คุลา" หมายถึงคนไทใหญ่, ปะโอ(กะเหรี่ยงดำ),ต่องสู่ ในเขตรัฐฉานและรัฐมอญ ประเทศเมียนมา ปัจจุบันนี้ยังมีคนเชื้อสายกุลาตั้งหลักฐานอยู่ในเขตจังหวัดกาฬสินธุ์, มุกดาหาร, อุบลราชธานี, จันทบุรีและตราด เขตเมืองไพลิน, พระตะบองและสตรึงเตรงในประเทศกัมพูชา

[@bumroongsirirerk4919]

เป็นเหตุผลที่รับฟังได้น่าเชื่อถือถ้ามีหลักฐานมารองรับหรืออ้างอิงแต่ชอบครับ

[@v1998p]

ขออนุโมทนา ทีมงานทุกๆท่านได้รวบรวม เรียบเรียง สร้างสรรค์ รังสรรค์ ทุกๆอย่างลงตัวได้ดีมากๆ.. ขอบคุณ..20 /4/2566.

[@user-pb8ys4sr8m]

สวัสดีปีใหม่ไทยค่ะทีมประวัติศาสตร์นอกตำรา ขอให้ประสบแต่ความสุขความสำเร็จทุกสิ่งที่ทำ ฉันเป็นคนสุรินทร์ อายุ 50 กว่า แม่เล่าให้ฟังว่าช่วงรุ่นคุณตาของตา หรือปู่ทวด เกิดภาวะความแห้งแล้ง ฝนไม่ตกติดต่อกันนานถึงเจ็ดปี เพาะปลูกไม่ได้ ไม่มีข้าวกิน ต้องเข้าป่าหาขุดมันป่ามาต้มกิน แต่ก็มีแต่รากที่แห้งๆ แม่เคยเล่าว่าตอนเราเด็กก็แล้งหนัก ต้องเอาลำต้นมะละกอมาขุดเป็นเส้นแล้วนึ่งให้ลูกกินกันตาย ถ้าขุดมันป่ามาได้ก็ต้องเอามาผสมข้าวสารหุง เพื่อให้ได้ปริมาณมากพอที่จะกินอิ่ม

[@bestbhvc6160]

ดีใจมากครับที่ได้ยินเรื่องแล้ง7ปีอีกครั้งจากคนพื้นถิ่นสุรินทร์ เพื่อไม่ให้เรื่องนี้เป็นแค่ตำนานลอยๆ ขอขยายความต่อนะครับ พ่อผมเล่าให้ฟังว่า ย่าและญาติพี่น้องบางส่วน รวมทั้งหมู่บ้านละแวกใกล้เคียง ต้องพากันอพยพย้ายถิ่นฐาน จาก อำเภอเขวาศิรรินทร์ มาสู่เขตลำห้วยไหลผ่าน ในอำเภอประโคนชัยจังหวัดบุรีรัมย์ เพราะเกิดภัยแล้งติดต่อกันนานถึง7ปี ทำให้อดอยากแสนเข็ญอย่างหนักต้องออกไปขุดมันไกลจากหมู่บ้านเป็น10กิโล จนทำให้ย่าซึ่งเป็นหม้ายทนความลำบากแร้นแค้นไม่ไหว จนต้องตัดใจพาลูก4คน ย้านถิ่นฐานมาตายเอาดาบหน้าที่ เขต อ.ประโคนชัย ตอนย้ายมาพ่อผมอายุ12ขวบ ปัจจุบัน82 ปี หมายความว่าช่วงเวลาแล้ง7ปี คือช่วงที่พ่อของผมอายุประมาณ6-12ขวบ หรือราวๆ70-76ปีที่แล้ว น่าจะตรงกับช่วงเวลาของทวด คุณพี่นะครับ ผมสอบถาม คนแก่ๆชาวสุรินทร์ที่ย้ายถิ่นจาก อ.เขวาศินรินทร์ ก้อพูดเรื่องแล้ง7ปี เหมือนๆกันหมด ใครอยู่แถวนั้นช่วยถามปู่ย่าตายายมาย้อนรำลึกรายละเอียดให้ฟังหน่อยครับ

[@bestbhvc6160]

@รัชระวี สิงห์ยาม ขอบคุณครับ หมู่บ้านผมก้อพูด3ภาษาครับ ผมเป็นลูกครึ่งส่วย-เขมร

[@user-pb8ys4sr8m]

@@bestbhvc6160 ถ้าจำไม่ผิดจากการเล่าของแม่ มันมีหลายช่วงที่แห้งแล้ง ถ้าแล้งทีก็จะติดกันหลายปี ตอนเด็กๆก็เจอแต่ไม่หลายปีเท่าตอนคุณปู่คุณย่าและตายาย

[@bestbhvc6160]

@@user-pb8ys4sr8m ครับผม

[@user-si1xb9zy4c]

จริงที่ป่าฝนเขตร้อนยากต่อการสร้างอารยธรรม ป่าฝนในแอฟฟริกา แอมะซอน พัฒนาอารยธรรมช้ากว่าที่อื่น เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นเส้นทางการค้าสำคัญแต่พัฒนาอารยธรรมช้ากว่าทั้งอินเดียและจีน

[@radwatbanma445]

ดูคลิปนี้ได้ความรู้มากเลยครับผม อายุ 70 กว่าแล้ว แม่เป็นคนอุบลอำเภอเขื่องใน เล่าให้ฟัง คุณตา มีเชื้อสายเป็นรูปแขกกุลา อาชีพเป็นคล้ายๆนายฮ้อย ต้นวัวควายมาค้าขายในภาคกลาง หน้าตาญาติพี่น้อง หลายคนจึงหน้าตาเหมือนแขกรูปร่างสูงใหญ่ จมูกโด่ง ไม่เหมือนกับ คนอีสานทั่วไป จมูกจะ บี้เรียกว่าคนดังแหมบนะครับ

[@pongkaewnok6273]

ใช่ๆเราว่าตาเราก็ว่าน่าจะมีเชื้อสายแขกเป็นนายอฮ้อยค้าวัวค้าควาย มีวัวควายเป็นร้อยๆตัวทำกันในครอบครัวญาติพี่น้อง ทำเกวียนขายด้วยน่ะ หน้าตาเหมือนแขกจมูกโด่งตาโตด้วย ชาวบ้านเรียกแกตาแขกเพราหน้าตาเหมือนแขก แม่เราเล่าให้ฟัง ตาทวดเราย้ายมาจาก อ.กุมภวาปี มาอยู่โคราชเพราะความแห้งแล้งจริงๆแม่เล่าให้ฟัง

[@user-iu2rm4iv2d]

เชื้อสายกุลาทางบ้านผมสารคาม ก็มีลักษณะเหมือนแขก ตาโต จมูกสวยคม ลูกหลานคมสวยทั้งตระกูล จนตั้งชื่อป้าแขก เป็นนางงามหมู่บ้าน

[@PPM-fi2er]

แสดงว่าคนที่อยู่บนภาคอีสานปัจจุบันนี้ สืบต่อประเพณีกันมาเมื่อหลายพันปี เข่น การทำบุญหาผู้ตาย 2 ครั้ง ครั้งแรกฝังศพไว้หรือเผา ต่อมาเมื่อญาติพี่น้องมีเงิน อาจจะ 1-2-3 ปี จะเริ่มทำบุญครั้งที่ 2 เรียกว่าทำบุญกระดูก จะนำกระดูกใส่ไว้ในภาชนะหม้อดินแบบโบราณ เหมือนที่ได้ดูในรายการนี้

[@user-AI-ML-DL-DS-DA-DV]

มนุษย์​ในสมัยยุคโบราณกาล(ในพื้นที่ดินแดน​ภาคอิสาน)​_เมื่อ2000-3000กว่าปีก่อน__คงไม่น่่าจะใช่_บรรพชน​ของ​_กลุ่ม​มนุษย์​_ในยุค_ปัจจุบั​นนี้? ☺️​_เพราะ_กลุ่มมนุษย์​ในสมัยยุคโบราณ​_จะอพยพ_เคลือนย้าย​ถิ่นฐาน​_เพื่อแสวงหา​_ทรัพยกร, และพื้นที่​ดินแดน​_ที่มีความอุดม​สมบูรณ์​_อยู่​ตลอดเวลา_? _ส่วน_มนุษย์​กลุ่ม​ชนต่าง​ๆ_ในดินแดน​_ภาคอิสาน​_ในปัจจุ​บัน​นี้__น่าจะเพิ่งอพยพ​_เข้ามาตั้งถิ่นฐาน_เข้่าอยู่​ใหม่_เมื่อ=500 - 800กว่าปีมานี้เอง_(อพยพ​ลงมาจากฝั่งลาว(ลุ่มน้ำโขง(ทางตอนเหนือ​_? ☺️​

[@Yadaary.]

​​@@user-AI-ML-DL-DS-DA-DV ส่วนตัวเราไม่ได้อพยพมาจากลาวจ้า คนอีสานทั้งหมดไม่ได้อพยพมาจากลาวจากที่อื่นทั้งหมดนะ ลองไปหาดูบ้านเชียงที่อุดร มีอายุเป็นพันๆปี

[@user-AI-ML-DL-DS-DA-DV]

@@Yadaary. กลุ่มชุมชนมนุษย์​โบราณ​_ในสมัยยุคก่อนประวัติศาสตร์​_ในดินแดน​ภาคอีสาน​_เมื่อ3000-4000ปีก่อน__คงน่าจะ_ค่อยๆอพยพ​ย้ายถิ่น​ฐาน​_ลงใต้__กลายเป็น_พวกชนชาติพันธุ์​_"มอญ_เขมร", " จาม, มลายู"__? ?​☺️😂

[@user-jr5jm4pt8d]

ตาทวดผมเป็นกุหล่าเป็นพ่อผู้เชี่ยวชาญเรื่องพลอยเคยมาไทยก็เมื่อตอนเปิดบ่อพลอยที่บ่อเวฬุ ส่วนยายทวดเป็นคนไทยพบรักกันตอนไปทำพลอยที่บ่อไพลิน ตาทวดแต่งเข้าไปเป็นอนุ แต่เขาไม่แบ่งชั้น ยายทวดกับญาติพี่น้องของตาผมบางส่วนอพยพกลับมาบ้านที่จันทบุรี ช่วงสงครามเขมรแดง ญาติบางคนแยกไปอยู่กทม บางคนไปอเมริกา แม่ผมเคยไปสมัยเด็กๆบอกว่าเจริญมาก มีวัดใหญ่สร้างบนเหมืองพลอย วัดประดับด้วยพลอย และรัตนะอื่นๆ แต่แม่ก็เห็นญาติๆด่ากับเพื่อนบ้านที่เป็นเขมรเป็นพม่านะถึงจะอยู่พื้นที่เดียวกันแต่เขาแยกไม่รวมกันนะ โดยตาทวดและญาติทางนั้นส่วนใหญ่คาดน่าจะเสียชีวิตไปพร้อมบ้านเรือนที่อยู่อาศัยและวัดวาที่แตกทลายจากแรงระเบิด พูดภาษากุหล่า(ก็คล้ายไทยที่รับคำมาจากเขมรโบราณบ้าง พม่าบ้าง) แต่ผมก็ไม่แน่ใจนัก เช่น ผมจะยกตัวอย่างการตั้งชื่อไม่แน่ใจว่าจะมีประโยชน์มากน้อยเพียงไหน ตาทวดชื่อกุ้นที่ ตาชื่อโต้งติ่น พี่สาวตาชื่อยวง ใช้อักษรขอมเป็นตัวเขียน ส่วนรูปพรรณสัณฐานจะค่อนไปทางผิวพม่านัยน์ตาแขก(อินเดีย) (แต่คือยายทวดผมไทยไง ผิวออกดำแดงแต่คงสวย) หญิงมักไว้ผมยาวไม่ตัดผมใช้วิธีม้วนผมแล้วสับหวีเวลาแม่เล่าว่ายายมะขิ่น กับยายมะเมี่ยสระผมในถังน้ำ แม่บอกว่าเขาไม่ค่อยนิยมใช้ทะนาคาเหมือนพวกพม่าหรอก ชอบเดินไปขายไกลเป็นกลุ่มกับเครือญาติคนรู้จัก ที่บ้านผมใช้วิธีหาบและม้าต่าง เขาเล่ามาแค่นี้อย่างอื่นไม่รู้แล้ว

[@user-od3qe2mj7i]

ทั้งภาพ ทั้งเสียงพากย์ และข้อมูล สมบูรณ์แบบครับ

[@ThePUN]

ภาษาในการบรรยาย สละสลวยมากครับ เพิ่มเติมอีกนิดนึง ตรงช่วง 25:25 ตำนานคำกลอนอีสาน ถ้าขยายความแปลเป็นภาษาไทยถิ่นกลาง น่าจะทำให้ผู้ชมภาคอื่นๆ เข้าใจและเห็นภาพมากขึ้นครับ ❤❤❤

[@user-tj4eg1lu7h]

ผมไม่ใช่นักวิชาการนะครับ แต่จะลองแปลความหมายจากภาษาอีสาน ได้ประมาณนี้ ท่านใดแปลได้ลึกซึ้งกว่านี้ ก็เชิญแปลมารวมกันดู " ถึงกลางทุ่งแล้วอ่อนล้า หมู่เมฆเหนือหัว เห็นแต่ทุ่งเป็นแถวแดดร้อนเหมือนหมอกควัน มองไปทางไหนเห็นแต่ฟ้าโปร่งหุ้มครอบลงเหมือนสุ่มครอบ (ตอนใช้สุ่มหาปลา) เวลากลางวัน (จุ้มกุ้มแปลไม่ออก) จะหาพุ่มไม้ก็ไม่มี น่าอนาจใจแท้หลงทุ่งอยู่คนเดียว ทิ้งทั้งถุง (กะเทียวแปลไม่ออก) ทั้งย่ามใส่สินค้า มองข้างหน้า มองข้างหลัง ชนเผ่ากุลายังฝืนอยู่ไม่ได้ ลมออกหูหนักเรื่อยๆเหงื่อไหลไคลย้อย หมดปัญญาแล้วได้แต่ร้องให้บ่นระงมหา " ผมแปลในฐานะเป็นคนอีสานมาโคยกำเนิด คำบางคำผมเคยได้ยินแต่แปลความหมายไม่ได้ เหมือนเป็นคำสร้อย ต่อท้าย คล้องจอง กันก็มีครับ

[@ThePUN]

@@user-tj4eg1lu7h เห็นภาพมากขึ้นเลยครับ ผมคนอีสานเหมือนกัน แต่ฟังครั้งแรกแปลออกแค่บางคำครับ นับถือฝีมือคนแต่งคำกลอนนี้เลยครัย คำก็สวย เสียงก็เพราะ จุ้มกุ้ม แอบไปเปิด google มา เขาว่า จุ้มกุ้ม แปลว่า ข้าวเปลือกกองใหญ่กองอยู่ในลานเรียก จุ้มกุ้ม ส่วนกะเทียว อันนี้ผมเดาจากข้อความแวดล้อมที่มีถุง มีย่าม กะเทียวเลยน่าจะหมายอุปกรณ์/ภาชนะบรรจุสิ่งของ อันนี้เทียบจากตอนเด็กๆ ด้วยครับ เคยได้ยินคนขายเกลือสินเธาว์เรียกภาชนะบรรจุเกลือสานจากไม้ไผ่ว่า กะทอ ก็เลยคิดว่า กะเทียว น่าจะอยู่ในหมวดหมู่เดียวกัน

[@user-tj4eg1lu7h]

จุ้มกุ้ม แปลว่ากองรวมกัน เช่นคำพูดที่ว่า “กองจุ้มกุ้ม” = กองรวมกัน เป็นลักษณะกองสุมกรวมกันเป็นกองขึ้น แต่พอมารวมกับคำเขียนเลยไม่รู้จะแปลว่ายังไงดีหละครับ บางทีก็เลยคิดว่าเป็นการเพิ่มน้ำหนักให้คำเขียนก่อนหน้านั้น เช่นแดดร้อนแรงมากเหมือนรวมแดดเป็นกองรวมกัน อะไรประมาณนี้ ครับ กะทอ นี่ผมรู้จัก แต่กะเทียว นี่ไม่รู้จัก แต่ดูแล้วน่าจะเป็นภาชนะใส่ของตามประโยคนั้น คิดว่าครับ กะทอมีลักษณะคล้ายเข่ง คล้ายๆชะลอม แต่สานแข็งแรงประมาณเข่ง ส่วนปากกะทอจะกว้างกว่าตรงตีนกะทอ คล้ายๆตะกร้าใส่หลังของชนเผ่า แต่สานตาห่างกว่า เวลาจะไส่ของ ต้องเอาใบตอง (ใบตองกุง ใบตองกล้วย) มารองด้านล่าง ด้านข้าง และด้านบน เพื่อไม่ให้ของ หก ร่วง หล่น ออกจาก กะทอ ได้หละครับ ส่วนมากเห็นใส่ถ่านที่เผาแล้ว ใส่น้ำอ้อย (น้ำตาลก้อน) ใส่ของที่ต้องขนย้ายขนส่ง ครับ

[@kanchit555-gb7bn]

​@@user-tj4eg1lu7hถุงกะเทียวลักษณะเป็นเหมือนถุงย่ามครับ

[@dearfillings8869]

เมื่อปี 2555 เคยเดินทางไปที่ศรีษะเกษในช่วงฤดูร้อน มองเห็นทุ่งนากว้างขวางแห้งแล้งสุดสายตา นึกรำพึงในใจ "ทุ่งกุลาร้องไห้ มันเป็นแบบนี้นี่เอง"

[@kanoknuch1154]

หมดคำสิเว้า ยอดเยี่ยมทุกสิ่งอัน ขอบคุณทีมงานทุกๆฝ่าย.ปลื้มค่ะ

[@litnarongnonthachan1362]

อีกหนึ่งรายการในตำนาน ที่ผมชื่นชอบมาตั้งแต่ตอนผมเป็นเด็ก คือรายการกระจกหกด้าน ชอบน้ำเสียงผู้บรรยาย คลาสสิคมากๆครับ

[@sompongmoan5163]

ขอบคุณครับ🙏🏼ชื่นชอบและชื่นชมที่ทีมงานนี้จัดทำเรื่องนี้ ผมได้ศึกษาอย่างตั้งใจ ถูกใจ ทั้งเรื่องประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ฯลฯเป็นกำลังใจและติดตามตอนต่อๆไปครับ👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍

[@user-lf4zj1od2j]

ผมโตที่ อ.เกษตรวิสัย ผมจำวิถีชีวิตวัฒนธรรมจารีตประเพณีได้ และศึกษาประวัติศาสตร์ 🇰🇭🇱🇦🇹🇭🇲🇲 การที่เราเหมือนกันนั้นคือสิ่งดี อย่างน้อยเราเป็นเมืองพุทธ คนไทยบางกลุ่มอาจทะเลาะ กุขแมร์ แต่ผมดีใจที่เราเหมือนกัน ถ้าต่างจากเรา ขัดแย้งต่อวิถีชีวิตวัฒนธรรมเรานั้นสิถึงเรียกว่าภัยคุกคาม อย่างน้อยเราเป็นเมืองพุทธ คนจีนมีหิ้งพระไมยก็มี ผมชอบทุกคนที่ไม่เป็นภัย แต่ถ้าแขก ผมไม่ชอบ พวกเขาเบียดเบียนไม่เคารพสิทธิและพยามขยายอิธิพล 🇹🇭🇱🇦🇰🇭🇲🇲🇨🇳🇻🇳

[@facebookyainong2589]

จริงหรอครับที่แขกไว้ใจไม่ได้

[@user-wg9du8sk2z]

"ฝูงคนเอิ้นท่งกุลาถิ้มหาบ กุลาหลาบแต่พุ้นบ่ไปใกล้ท่งหลวง"....ส่วนปลายหางทุ่งกุลามาตกในเขตอ.เขื่องในที่บ้านทุ่งใหญ่ต.บ้านไทย สมัยก่อนบ้านทุ่งใหญ่ชื่อบ้านขะโหมย เป็นบ้านขอมโบราณ ต่อมาสมเด็จพระมหาวีระวงศ์(อ้วน ติสโส)เดินทางมาตรวจการศาสนาเห็นชื่อหมู่บ้านแปลกๆจึงเปลี่ยนให้ใหม่โดยอาศัยทำเลที่ตั้งใกล้กับทุ่งที่กว้างใหญ่จึงให้เปลี่ยนเป็นบ้านทุ่งใหญ่เป็นเวลาต่อมา ทั้งนี้สมเด็จได้นำศิลจารึกจากหมู่บ้านนี้กลับไปไว้วัดสุปัฏด้วยจนถึงปัจจุบัน และศิลาจารึกอีกหลักอยู่ที่พช.แห่งชาติอุบลฯ

[@PPM-fi2er]

ขอขอบคุณรายการ ที่เก็บรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ไม่ปล่อยผ่าน เช่น คำว่า "พนมดงเร็ก" "ปลาแดก" ฯลฯ

[@jasaethao5626]

กุลา จำพวกตองสู เป็นชนปะโอที่อพยพเข้าไปอยู่กับชนไทใหญ่ในรัฐฉานแล้วรับอิทธิพลทั้งวัฒนธรรมและภาษาของไทใหญ่ไปใช้จนแทบจะเป็นชาวไทใหญ่จนแยกไม่ออกเลยครับ นี่...หมายเอาเฉพาะกุลา กลุ่มตองสูนะครับ

[@BoBBy-ge5lj]

บ้านสามีๆเล่าให้ฟังยุ บ้านสามีดั่งครั่งน้อย นี้ได้ฟังครั้งที่สอง กว้างแล้งจริงๆน้ำใช้สีส้มเลย นานมาแล้ว

[@SOBOMoreChannel]

อ้ายก็คนดงครั่งน้อย พอจะรู้จักกับแฟนน้องมั้ยนะ

[@Sat_22_March]

อิสานคือแกล่งอารยธรรม ที่มากมายที่สุดในไทย และยังคงมีการสืบสานและรักษาให้ลูกหลานได้ดํได้เห็นเท่าทุกวันนี้ ถึงแม้ว่าจะมีการประยุกต์เปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลาแต่ก็ยังมีรากเหง้าทางวัฒนธรรมที่ยังคือเปี่ยมด้วยมนต์ขลัง เช่น การละเล่นหมอลำ เครื่องดนตรี พิณ แคน โหวด กลอง และถูกคิดขึ้นโดยศิลปินอิสานเช่น โปงลาง เทียบกับภูมิภาคอื่นที่ได้รับวัฒนธรรมจากถิ่นอื่นอยู่มาก

[@user-no2ts1di8t]

เขมรบอกแคนมาจากเข้านะดูได้จากกำแพงเก่าแก่พันปี😁😁😁😁

[@darinchayanin8015]

ทุกภาคมีอารยธรรมที่สำคัญเท่ากันหมด

[@makedasss]

ฮูขี้ฮานิ

[@Sat_22_March]

@@makedasss กะเหรี่ยงควรแดกใบข่ยบนดอย

[@user-oe7cu4tn4y]

ภูมใจที่เป็นคนอิสานครับ

[@user-qy9xj5eh9s]

สุขสันต์สงกรานต์ปี66แด่ทีมงานคุณภาพทุกท่านครับ EP.นี้ทำให้คิดถึงอ.เกษตรวิสัย จ.ร้อยเอ็ดที่อยู่ในบริเวณทุ่งกุลาร้องไห้ ที่ผมไปทำงานอยู่สามปี (29-31)ครับ

[@manopoditee420]

ขอบคุณสำหรับความรู้ค่ะ เขตนี้เป็นเขตทำงาน ขับรถผ่านแหล่งอารยธรรมสำคัญขนาดนี้แต่ไม่เคยทราบเลยว่ามีประวัติศาสตร์เก่าแก่

[@user-lu5hv5um4u]

กลุ่มต้องสู้ ตาของผมที่ชุมพรเคยเล่าให้ฟังเรียกกันว่า กะเหรี่ยงดำ ต่องสู่ กุลาดำ (เข้าใจกันว่าเป็นคนป่าของฝั่งพม่า พวกนี้จะเก่งเรื่องสมุนไพรแก้พิษต่างๆมาก ฟังดูลึกลับพอๆกับป่าดงนั่นล่ะครับ

[@WarnTithamma-kr6og]

ชอบครับ...เพราะเชื่อมโยงหลักฐานให้ได้เห็น...และเปิดจุดปิดที่ประวัติศาสตร์ในตำราเรียนไม่มีให้ศึกษามาก่อน...ทำต่อครับ

[@user-mr7os8ce2z]

ผมเป็นคนกาฬสินธุ์ครับ เเละอยากบอกว่าแถวนี้มันเเล้งมาก ถึงบ้านผมอยู่ข้างลำน้ำชีก็เถอะ ผมได้ทำการสังเกตสำรวจดูเเล้วนะครับคือดินแถวนี้ลักษณะมันจะเหมือนทรายเลยเเต่ฝั่งกาฬสินธุ์จะดีกว่าหน่อยเพราะยังเป็นดินร่วนอยู่ แต่จังหวัดร้อยเอ็ดนะ หืมนึกว่าทะเลทราย ดินที่นั้นในเขตุชนบทเป็นทรายเกือบทั้งหมดเลย ตั้งเเต่สารคามไปถึงร้อยเอ็ดเลยดูแห้งเเล้งมาก แต่ก็ยังมีเเม่น้ำอยู่พอบรรเทา

[@umblueboy467]

ผมโตที่ร้อยเอ็ด​ แต่เกิดที่อยุธยา​ บอกเลยครับที่ร้อยเอ็ดแล้งสุดในอีสานและในไทยมั้ง​ พอโตมาทำงานก็มาอยู่อยุธยายาว​ๆ

[@lynthongsirima103]

คนร้อยเอ็ด สารคาม ย้านมาอยู่อีสานใต้ แถบพนมดงรัก เยอะ เมื่อ60ปีก่อน

[@chaijakawan9255]

เมืองไทยมีอะไรอีกมากมายที่เราไม่รู้ ขอบคุณประวัติศาสตร์นอกตำรา🙏👍👏

[@itit244]

😊🧏เส้นทางเดินของเรา คือ ต้อง เดินไป ตามสายทางแห่งธรรมชาติ ที่ มิอาจหลีกเรี่ยงได้เลยจริงๆ😁🙆(ธรรมชาติสร้างไว้ให้จริงๆ)สืบทอดเจตนารมณ์ คนสร้างชาติ🤗👌👍👀🌞💗💯✌️✌️

[@aliki8969]

อีสาน คือดินแดนแห่งชาติ มีความสุข

[@beckheckscher-ohlin6636]

เรื่องราว ข้อมูลและการนำเสนอ ยอดเยี่ยมครับ

[@dearfillings8869]

ทุ่งกุลาร้องไห้ในอดีตปลูกข้าวไม่ได้ แต่เป็นแหล่งถลุงเหล็กและทำเกลือสินเธาว์มาตั้งแต่ยุคเหล็ก จนเกิดเป็นบ้านเมืองต่างๆ ขึ้นมา เจ้าชายจิตรเสนสามารถสร้างอาณาจักรเจนละขึ้นมาได้ก็เพราะอาศัยทรัพยากรทั้งสองอย่างนี้จนสามารถขยายอำนาจจากลุ่มน้ำมูลลงไปยึดครองดินแดนในเขตที่ราบลุ่มโตนเลสาบได้

[@sugarbean028]

บ้านอยู่ทุ่งกุลา แต่พึ่งรู้จักกุลาแจ่มแจ้งก็วันนี้ ขอบคุณมากเลยนะคะ

[@gaiamagna9156]

"ทุ่งกุลาร้องไห้" ทำให้นึกถึง "ทะเลทรายทาคลามาคาน" บนเส้น"ทางสายไหม" อันเลื่องชื่อเสมอ แบบ"ทาคลามาคานอีสาน"อะไรประมาณนี้ ถ้ามีงบพอ ลองสำรวจดีๆ รวบรวมเรื่องราว และทำเป็นแหล่งท่องเที่ยว "เส้นทางการค้าโบราณ" ได้ก็น่าจะดีไม่น้อยนะ

[@members72]

ขอบคุณมากๆคะ สำหรับความรู้ใหม่ๆ ภูมิใจที่เกิดมาเป็นลูกหลานคน อีสาน😊

[@arnolds.265]

อีสาน เป็นชื่อมาจากทิศทั้งแปดครับ ทิศอุดร = ทิศเหนือ ทิศอีสาน = ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ทิศบูรพา = ทิศตะวันออก ทิศอาคเนย์ = ทิศตะวันออกเฉียงใต้ ทิศทักษิณ = ทิศใต้ ทิศหรดี = ทิศตะวันตกเฉียงใต้ ทิศประจิม = ทิศตะวันตก ทิศพายัพ = ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ แต่คนส่วนใหญ่ รู้จักแต่อีสาน เลยชอบเรียกชาวตะวันออกเฉียงเหนือว่า อีสาน แต่ ภาคเหนือ กับไมเรียกว่า ชาวอุดร ภาคใต้ไม่เรียกว่าชาวทักษิณบ้าง แปลก

[@tatatuytuy1367]

ตะวันออกเฉียงเหนือมันยาวเรียกอีสานมันง่ายกว่า... ส่วนเหนือกับใต้มันเรียกง่ายยุแล้ว

[@cheerapatprawat4849]

ชื่อเต็มอาจจะยาวไปไหมครับ

[@saikhatkham2051]

พึ่งรู้ค่ะว่า ทิศอุดรคือภาคเหนือไม่รู้มาก่อนไม่อ่านเม้นนี้จะไม่รู้เลยค่ะข อบคุณข้อมูลค่ะ❤❤❤

[@user-tf8kf9md7g]

โคราช=นครราชสีมา อีสาน=ตะวันออกเฉียงเหนือ น่าจะเรียกง่ายให้สะดวกปากดีกว่า

[@Taywim-ud5hy]

เมื่อ พ.ศ. 2437 ราชสำนักกรุงเทพฯ ได้จัดตั้งการปกครองเป็นระบบมณฑลเลียนแบบการปกครองของอังกฤษในพม่าและมาเลเซีย ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือจะแบ่งออกเป็น 3 มณฑล ได้แก่ 1.มณฑลลาวกลาง เมืองโคราช ชัยภูมิ บุรีรัมย์ 2.มณฑลลาวกาว เมืองอุบลราชธานี, นครจำปาศักดิ์, ศรีสะเกษ, สุรินทร์, ร้อยเอ็ด, มหาสารคาม และกาฬสินธุ์ 3.มณฑลลาวพวน เมืองอุดรธานี, ขอนแก่น, นครพนม, สกลนคร, เลย และหนองคาย มีการเปลี่ยนชื่อมณฑลไปมาหลายครั้งเมื่อปี พ.ศ. 2443 มีการเรียกชื่อว่ามณฑลลาวกลางว่า มณฑลอิสาน ต่อมาถึงยุคเปลี่ยนการปกครองรัฐบาลได้ออก “พระราชบัญญัติว่าด้วยระเบียบการบริหารราชการแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2476″ ยกเลิกการปกครองแบบมณฑลเทศาภิบาลและได้จัดแบ่งการปกครองเป็นจังหวัด แล้วรวมจังหวัดในแต่ละภูมิภาคเข้าเป็นภาค มณฑลลาวต่างๆ ได้ถูกรวมกันเรียกว่า “ภาคอีสาน”ในภาษาสันสกฤต อีศาน (อ่านว่า อี-สา-นะ) แปลว่า ผู้ปกครอง หมายถึง พระศิวะหรือพระอิศวร แต่ในภาษาไทย อีสาน หมายถึง ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ เหตุที่ภาษาไทยนำพระนามของพระศิวะมาเรียกเป็นชื่อทิศตะวันออกเฉียงเหนือ เพราะตามความเชื่อของอินเดีย ทิศนี้มีพระศิวะเป็นเทพผู้คอยปกปักรักษา

[@varinphansuravongchaithawa7665]

ถ้าพูดผญากุลาร้องไห้โดยคนอีสานแท้ จะได้อรรถรสในการฟังขึ้นเยอะเลยครับ

[@nttk.5861]

พึ่งอ่าน นิยาย จันทราอุษาคเนค์จบ คุณวรรณวรรธน์ อ้างอิงถึงเจ้าชายจิตรเสน ยุครุ่งเรืองสุดของเจนละ สนุกมากเลย

[@wattanapusii4572]

ขอบคุณที่ทำรายการดีๆแบบนี้ครับ ผมคน อ.สุวรรณภูมิ

[@user-en3vi3ct1d]

เข้าใจมากขึ้นมาก ว่าทำไมคนจากเชียงตุงถึงได้มาเที่ยวแถวอุบลฯ จำนวนมากช่วงสงกรานต์ ถามเพื่อนๆ ชาวอุบลฯ บอกว่าเชียงตุงเป็นญาติๆ กัน เพียงแต่เขาไม่ใช่คนไทย เราเป็นคนไทย ก็คิดว่าอพยพมาช่วงสงคราม จนได้มารับรู้เส้นทาง ตอนนี้นี่เอง ขอบคุณมากๆๆ

[@TMVC164]

น้องแป้ง เชียงตุง นางเอกคลิปอันแน่ออนทัวร์..ออกเสียง ด. เป็น ล. ..เช่น ได้ ๆ => ล่าย ๆ สาวสวย = สาวรูปร่างดี => สาวร่างดี =>สาวหั่งหลี ..ร.เป็น ฮ.,ห...ด. เป็น ล. คนอำเภอเดชอุดม ออกเสียง ด. เป็น ล. เช่นกัน...เดชอุดม =>เหลด อุ ลม มีคน ริมโขง สะหวันเขต จำปาสัก สปปล. บางส่วนก็ ออกเสียง ด. เป็น ล. เช่นกัน ...น่าจะมีส่วนเกี่ยวข้องกัน... ...คลิปนี้ ให้ความกระจ่างได้ พอสมควร...

[@jitthipatphankaeo6700]

เชียงตุงเป็นไทครับ

[@user-ws7rd4qn2m]

เชียงตุง เป็นต่างด้าว ไม่ใช่คนไทย

[@user-ws7rd4qn2m]

​@@TMVC164 แป้งสวยตรงไหนวะ ถ้าเหมือนคนลาว ดั้งก็หัก

[@olo1234ify]

เดิมแล้ว เมืองเชียงตุงเป็นของสยาม เรียกสหรัฐไทเดิม แต่พอเกิดสงครามมหาเอเชียบูรพา ญี่ปุ่นบุก จอมพลป.พิบูลสงคราม ส่งทหารไทยไปรบที่เชียงตุง เครื่องบินทิ้งระเบิดของไทย บินไปทิ้งระเบิดใส่หมู่บ้านคนเชียงตุงในวันสงกรานต์ คนตายมากมาย คนเชียงตุงจึงเกิดความโกรธเกลียดทหารไทยและสยามประเทศตั้งแต่นั้นมา เมื่อสงครามจบ ชาวเชียงตุงขอเป็นเมืองของพม่า ไม่ขออยู่ใต้การปกครองของสยามอีกต่อไป

[@user-ys2tr2eu5i]

ขอชื่นชมและให้กำลังใจทีมงาน ที่ผลิตผลงานอันทรงคุณค่า ครับผม

[@user-qt9tb3qj1p]

ตอนเป็นเด็ก เราก็อยู่ในประเพณีนี้ การสร้างบ้านเหมือนกัน ใช้เกวียน แห่กลองยาว การแต่งตัว นุ่งสะโหร่ง ย้อนอดีตก็นึกถึงบรรพบุรุษ😢

[@khurlaopongkamlow350]

อยากไปเที่ยวทุ่งกุลาร้องไห้

[@louisslk5597]

ชอบทุกคลิป ขอบคุณครับ ข้อมูล+ภาพประกอบ+เสียงบรรยาย ยอดเยี่ยม ** อยากให้จัดทำ เกี่ยวกับ พระราชประวัติของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ด้วยจะได้ไหมครับ

[@user-tr1tl8ov9g]

ขนลุกเลยครับ ที่การฝังศพครั้งที่ 2 ยังมีมาถึงปัจจุบัน เพราะคนอิสานเวลาเผาศพเสร็จจะแยกกระดูกส่วนหนึ่งใส่หม้อดินไปฝั่ง อีกส่วนหนึ่งจะนำมาประกอบพิธีกรรมทางศาสนา

[@facebookyainong2589]

ข่อยคนอีสานบ่เป็นตาย่านดอกครับคน คนที่น่ากลัวคือคน ไม่ดี

[@lynthongsirima103]

ที่เวียดนาม ชัด ฝั้งครั้งแรก ครั้งที่สองเอากระดูกใส่โลกเล็กไปฝังอีก ส่วนเขมร ไทยลาว บรรจุอัฐิ หรือเจดี สมับก่อนเป็นหลักใส่อัฐิ

[@Mommam45130]

ผมคนอำเภอสุวรรณภูมิครับ ภูมิใจมากที่ได้ฟังเรื่องราวบ้านเจ้าของครับ ☺️

[@natthawanchayat7376]

ตอนเด็กฉันอาจจำอะไรไม่ได้มากแต่ฉันคือ คนทุ่งกุลาตัวจริง ดูนานสกุลฉันสิฉันรักคำว่าคนทุ่งกุลามาก

[@mwsapirak2657]

ขอบคุณสารดีคุณภาพครับ อยากนำเสนอตำนานเส้นทางการเดินทางท้าวปาจิต-นางอรพิม ครับ

[@sk3master144]

ชอบรายการอาจารย์มากๆ ครับ โดยเฉพาะตอนเกี่ยวกับอารธรรมโบราณเชื่อมโยงไปถึงมนุษยวิทยา เป็นกำลังใจให้อาจารย์สร้างงานดีๆ ให้คนได้ติดตามครับ

[@sakkittisak7465]

สุดยอด ยอดเยี่ยมทุกEP ติดตามทุกตอนครับ❤😊

[@SOBOMoreChannel]

ขอบคุณผู้คิด เขียนบท ค้นคว้า วิจัย สืบเสาะ ถ่ายทำ ต่อต่อ เสียงบรรยาย ดนตรี ทุกคนที่เกี่ยวข้องที่ไม่ได้เอ่ยถึงด้วยนะครับ ผมมีความประทับใจกับคลิปนี้มากสามารถเล่าเรื่องราวและผมได้เห็นจุดกำเนิดของบรรพบุรุษผมเพราะผมเกิดที่ดงครั่งน้อย

[@bangkalapopo1421]

ดูจบแล้วรวมความได้ว่า ชาวไทยหรือชาวสยามไม่ใช่ หมายถึงชาติพันธุ์ แต่หมายถึงวัฒนธรรม การอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข มองคนรอบข้างเหมือนพี่เหมือนน้อง เหมือนลูกเหมือนหลาน ค่อยช่วยเหลือเกื้อกูลกัน จึงถือว่า เราเป็นครอบครัวใหญ่ ถ้ายืนตรงร้องเพลงชาติไทยได้ รักในความเป็นไทยแล้ว แม้จะต่างชาติต่าง ภาษา เราก็มองเป็นคนไทยทั้งนั้น😊

[@user-bz6te3hw9f]

น้ำเสียง จังหวะ ลีลา ของผู้บรรยายยอดเยี่ยมมากครับ เรียบเรียงบท เข้าใจง่าย

[@user-lr9eb4ko6l]

อ.อดิศักดิ์ศรีสมบรรยายดีมากครับ

[@freedomman793]

ความเข้าใจผิดๆคือ คนอีสานต้องดั้งหัก ซึ่งที่เจอๆมาดั้งโด่งเยอะนะ หน้าสวย หล่อ ขาว เยอะเลย

[@user-tf8kf9md7g]

คนนอกเข้าไปผสมหรือเปล่า😊😊😊 บ้านเมียจมูกโด่งทุกคน

[@user-fe2nd2fw9s]

คุณทำรายการใด้ดีมาก ดีกว่าอ่านประวัติศาติที่ทางราชการทำอีก👍🙏ครับแอด

[@niwesklomkleaw9639]

ขอบคุณมากครับ ที ทีมงานได้สร้างสรร ผลงานดีมีคุณภาพอีกแล้วครับท่าน โดยชาติกำเนิด ที่ผมได้เกิดเป็นคนอีสาน (ชาวยโสธร)🙏👍

[@user-vp6bi3kl1w]

สำหรับผมแต่ก่อนอีสานเป็นเพียงชื่อของภาค หรือชื่อของทิศ คนเชื้อชาติอีสานและภาษาอีสานไม่มีอยู่จริง ดินแดนแห่งนี้นี้ประกอบด้วยหลายชนเผ่า หลายวัฒนธรรม มีหลายภาษา ต่อมามันเหมือนทุกคนมารวมกัน มันมีจุดร่วม ทุกคนยอมรับ คำว่าเป็นคนอีสานได้อย่างน่าเหลือเชื่อ ทั้งๆที่จริงๆคนภาคนี้เอาจริงๆ มีความแตกต่าง ประกอบด้วยกลุ่มชาติพันธุ์มากมาย สำหรับผมตรงนี้เป็นอะไรที่น่าทึ่งมาก ไม่รู้ว่าจะมีผู้รู้มาศึกษาตรงนี้ให้เป็นรูปธรรมอย่างถ่องแท้รึไม่ แต่สำหรับผม คำว่าชาวอีสาน มันแสดงถึงความสามัคคีของคนแถบนี้ เป็นสัญลักษณ์ของความกลมเกลียว เป็นจุดร่วมของทุกคน ไม่แบ่งแยก เราทำตัวเหมือนข้าวเหนียว ไม่ว่าจะเป็นข้าวเหนียวสายพันธุ์อะไรเม็ดเล็ก เม็ดกลม รี ยาว เมื่อมานึ่งรวมกันก็คือข้าวเหนียว คนอีสาน ก็เหมือนกัน ผู้ไท ผู้ลาว ญ้อ กะเลิง พวน ข่า โส้ แสก ส่วย ฯลฯ ❤

[@Pronthip179]

นู๋ก็อยู่ร้อยเอ็ดคะ ตอนเด็กๆแม่พาไปขูดขี่บ่ มากรองใว้ ได้น้ำเกลือ แล้วค่อยไปต้ม บ่ค่อยได้ไปแล่นเล่นนำหมู่ คาเฝ้าเตาเกลือ กวาดเกลือขึ้นมาพักให้เป็นเม็ดในกระต่า ให้น้ำหยดออกหมด แห้งแล้ว กะเทใส่สอบใว้ เมิดยามต้มเกลือ กะไปหาเก็บใบมอน มาเลี้ยงม่อน มาทำผ้าไหม ทอฮูก กับยาย กับป้า สาวดักแด้ ชีวิตเด็กน้อย บ่ได้น้อยเลยคะ😊 เลิกเรียนมาไปหาบน้ำ ไปแก่น้ำ ใช้ล้อยู้ ไปหาดกกล้า ไปหางมกบน้อย สับหน่อไม้ งมหอย ยามลี่ ม่วนอีกแบบคะ ตอนนี้นู๋อายุ 36 แล้ว ยังคิดฮอดความเป็น ประเพณีโบราณหลายอย่าง

[@surachartboontham]

มาแล้ว บ้านเก่า 101|ไผว่าแล้ง น้ำท่วมทุกปีื บ.ผักแว่น ย้ายมา อุดร นี้แหละ คลังความรู้ ของฉัน ทุ่งกุลา แหล่งเกลือ ก่อนประวัติศาสตร์

[@march7029]

ชอบสารคดีช่องนี้มากๆครับ

[@cepaallica1730]

พึ่งรู้ว่าบ้านตัวเอง(ร้อยเอ็ด)มีแหล่งโบราณคดีเก่าแก่ขนาดนี้ โอ้ขอบคุณครับ ๆ อยากไปดูด้วยตาตัวเองจริงๆ เหมือนกัน

[@user-kg2tl3nd2r]

ขอประวัตินายฮ้อยค้าควายจากอีสานเข้ามากรุงเทพด้วยครับ​ กราบขอบพระคุณล่วงหน้า

[@adsawinsawangjit2789]

อีสานแห้งแล้งมานานนับหลายๆปี. ประโยคนี้.มันฝังอยู่ในหัว.จากเพลงคาราบาว..เพลงบิ๊กเสี่ยว

[@user-dh4si2ix5f]

ขอบคุณที่ทำให้รู้ที่มาของบรรพบุรุษครับ ตรงกับตาของผมเคยบอกเช่นกัน ว่าปู่ของตาเป็นคนกุลา มาจากพม่ามาขายของที่ทุ่งกุลา แล้วเดินทางมาถางเอาที่ดินทำกิน ที่ศรีสะเกษ จากรุ่นปู่ของตาที่เป็นคนกุลา มาพ่อของตา มาตา มาแม่ผม แล้วมาผม แสดงว่าผม เป็นคนกุลารุ่นที่5 ปัจจุบันอยู่ที่บ้านจาน อ.กันทรารมย์ จ.ศรีสะเกษ ขอบคุณนะครับ ขอบคุณมากๆที่ทำให้รู้ที่มาที่ไปของบรรพบุรุษ

[@user-mb6bc9go7l]

ทุ่งกุระ กุระร้องไห้ ทุ่งภูมิพลเสียพันธุ์ข้าวแบบโดนหักหน้า.

[@anonmaesotnanta6481]

ขอบคุณ​ทีมงาน​มาก​ครับ​ที่​ได้​นำ​เรื่อง​ราว​ของ​ทุ่งกุลาร้องไห้มาให้ชมได้ฟังครับได้รับความรู้เรื่องราวของชาวกุลาเพิ่มเติมมากขึ้นนะครั​บส่วนชาวกุลาคือคนไทใหญ่​ คนต่องสู่(ชาวปะโอ)​นั้นเองทั้งสองชาติพันธุ์​มีวัฒนธรรม​คล้ายคลึงกันแต่ก็มี​ความแตก​ต่างกันครับได้ฟังเสียงผู้บรรยาย​แล้วทำให้ชวนติดตาม​สารคดี​จนจบเลยนะครั​บ❤สุดท้าย​สุขสันต์​วัน​สงกรานต์​นะครั​บทีมงาน❤

[@BoyBoy-su6zw]

อยากให้ประวัติศาสตร์นอกตำรา ทำเกี่ยวกับ"เมืองท่งศรีภูมิ"มหาอำนาจใจกลางอีสาน มากเลยครับ ขอบคุณครับ

[@BoyBoy-su6zw]

มีเรื่องราวเกี่ยวกับเมืองสาเกตุนครกับนครจัมปาศรีบ้างไหมครับอยากรับชมมากๆครับ

[@mayseidl2761]

คือเมืองศรีภูมิ หรืออำเภอสุวรรณภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ดใช่รึป่าวคะ

[@user-kx1ks9jo7t]

ใช่ครับ

[@adisornchang4798]

ขอบคุณทีมงานมากๆนะครับ ที่ศึกษาค้นคว้า ข้อมูลที่สูญหายมาให้ ประชาชนชาวไทย ความรู้ด้านกลุ่มชาติพันธ์ในประเทศไทย ย้อ ซ่ง ไทพวน ไทดำ รวมถึง ประวัติศาสตร์เมืองโบราณทั้งหลายครับ /// ถ้ามีช่องทางให้บริจาคเงินแจ้งผมด้วยนะครับ ยินดีสนับสนุน

[@user-cj9fk9kq9i]

เป็นสารคดีที่ดีมาก ขอบคุณครับ ติดตามทุกคลิป

[@user-lc3op8di3n]

ฟังเพลินเลยครับ ได้ศึกษา สังคมและประวัติศาสตร์ไปในตัว..

[@arthurtc6489]

มาแล้วๆสารคดีคุณภาพใครไม่ได้ออกไปเที่ยวมารับชมกันนะครับ 😊😊😊❤❤❤

[@tommyblw7803]

ขอบคุณครับสิ่งผมขอไปหลายเดือน ทุ่งกุลาร้องไห้❤

[@user-wz9zr2lp3f]

แม่เล่าเรื่อง ทุ่งกุลา ไห้ฟังแต่เด็กๆ เพราะเราคือลูกหลาน แห่ง ทุ่งกุลา

[@2tang2dogchannel22]

ผมคนทุ่งกุลาครับดีใจและภูมิใจที่รายการนำเสนอเรื่องที่มาของทุ่งกุลาร้องไห้ครับ ขอบคุณมากๆครับได้ความรู้เยอะเลยครับ

[@chatchaikulachart9761]

ตั้งแต่จำความได้ คุณปู่เคยเล่าให้ฟังว่าท่านเคยเดินทางไปขายสินค้าในที่ต่างๆ เดินทางนับแรมเดือน ขากลับมาก็จะซื้อ สินค้ากลับมาขายด้วย ส่วนการต้มเกลือ สินเธาว์เห็นคุณตาท่านทำ ที่บ้านเปลือยน้อย ต.บ่อพันขัน อ.สุวรรณภูมิ จ.ร้อยเอ็ด

[@user-of6sw7qk4f]

สุดยอดครับได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นตัวเอง ทีมงานเยี่ยมจริง ๆ ครับชื่นชม

[@ViVo-ib1nz]

ชอบรายการนี้มาก อยากให้เด็ก ๆ สมัยปัจจุบันได้เรียนรู้

[@valentchannel6092]

ขอบคุณรายการที่ทำให้รู้ประวัติศาสตร์ที่คนอุบลแท้ๆอย่างผม ได้รู้ในสิ่งที่ไม่คิดว่าจะได้รู้

[@user-cj9ex4vt9c]

ขอเสียงคนร้อยเอ็ดแน่ครับ🎉👏

[@user-fk8of8gp2p]

ชอบอีสานมากแต่ไมีโอกาสไปอยู่ คนนิสัยดีมีน้ำใจ

[@skolpatsensook1]

ฟังง่าย ได้สาระ ... ขอบคุณคณะทำงานทุกๆ ท่านขอรับ

[@thevastuniversetoknow108]

สวัสดีปีใหม่ไทยครับ ท่านแอดมินทุกท่านครับ ขอให้ท่านแอดมินและทีมงานทุกท่าน สุขภาพแข็งแรงปรารถนาสิ่งใดให้สมหวังตังค์ที่หมาย เจริญด้านความดีและสุขภาพแข็งแรงทุกๆท่านครับผม ขอขอบคุณที่นำคลิปเรื่องราวสิ่งที่ดีๆมาเล่าให้เราฟังเป็นรายการที่มีคุณค่าได้เรียนรู้มีประโยชน์เพิ่มความรู้สิ่งที่ไม่เคยรู้ก็ได้รู้สิ่งที่ไม่เคยเห็นก็ได้เห็นขอบคุณจริงๆจาก FC คนรัฐฉาน❤️🇱🇹

[@tanestanes4671]

ชอบฟังเรื่องราวแบบนี้มาก ฟังแล้วทำให้ นึกย้อนไป ในจินตนาการ รู้สึกว่าขณะ นั้นการทำอะไรนั้น ทำเอา จริงเอาจัง จนกลายมาเป็น ร่องรอยหลักฐาน จนมาถึง ปัจจุบัน ทำให้อยากรู้ว่า มีความเป็นมาแบบไหน ิเมื่อไหร่ ?!