Waar komt de zachte G vandaan?

[@weetjedatookweer]

En hoe praat jij? Met de harde of de zachte G?

[@GOAT_GOATERSON]

Kom uit het noorden dus met een harde G, maar vind de zachte G en belgisch wel mooier en zachter klinken

[@MLWitteman]

Een harde G, want ik kom uit Haarlem. Vroeger ook wel de stad genoemd, waar men echt Algemeen Beschaafd Nederlands(ABN) sprak. Tegenwoordig allang niet meer zo natuurlijk.

[@computerfan1079]

Zachte g. Trotse Brabander

[@PendelSteven]

Ja en allebei niet. Want ik ben Zeeuws (dus in het plat geen van beide), heb jarenlang in Noord-Brabant gewoond en mezelf "Zuid-Westelijk Standaard Nederlands" aangeleerd.

[@maik1982]

kom uit Utreg met harde G, en soms ook met een harde P😜

[@alexlobry4335]

Old English had the sound which is still reflected in Modern English spelling. The sound is called an uvular fricative shown as an in the IPA. Examples: might < OE miht IPA mixt right < OE right IPA rixt fight < OE feoht IPA feoxt night < OE niht IPA next eight < OE eaht IPA aeaxt light < OE leoht IPA le:oxt Obviously there have been spelling changes over time. I find it interesting that [g] sound is not part of the sound inventory of Dutch and is only used in some borrowed words The sentence: het gele glas ligt op het groene gras>> has all pronounced as typical Dutch uvular g's

[@samipso]

het gele glas ligt op het groene gras is definitely not uvular for me haha.

[@monosTVsports]

Heel bedankt voor de video! Ik komt uit Chili en mijn Nederlands is niet het best, dus ik wil beter worden and all. En ik dacht dat Nederlands oefenen met KZbin was een goed idee, maar Ik kon geen enkel kanaal vinden dat ik leuk vond. Tot vandaag! Jouw kanaal is super interessant en ik kijk ernaar uit om meer van je video's te bekijken

[@ApKH221]

Veel succes bij het leren van de Nederlandse taal! Spaans vind ik trouwens een van de mooiste talen om te horen

[@monosTVsports]

@@ApKH221 dank je wel! En ja, Spaans is moeilijk maar we hebben veel goede tv shows en films waar jij kunt oefenen, Nederlands heeft er niet veel

[@Deckzwabber]

Succes met Nederlands leren! Ik vind het een goede tip. Ik zal dit kanaal ook gaan aanbevelen aan mensen die Nederlands willen leren.

[@stan9682]

Ik was even bang dat stemhebbendheid niet genoemd zou worden, terwijl dat misschien nog wel de belangrijkste reden is dat we weten dat de zachte g de oorspronkelijke variant in het Nederland was. Op de basisschool krijg je geleerd dat we de G-klank op 2 manieren kunnen schrijven, als ch en g. Dat is niet helemaal waar, hoewel dat bij de harde g inderdaad zo is, vertelde deze professor terecht dat mensen die de zachte g uitspreken wel degelijk een verschil maken in de uitspraak. De G is stemhebbend, de ch is stemloos. Dat we nog steeds deze klanken op twee verschillende manieren schrijven, maar niet altijd zo uitspreken, is doorgaans een hint dat ze oorspronkelijk verschillende werden uitgesproken. Zie ook de ei en ij, in het Nederlands krijg je geleerd dat dit exact dezelfde klanken zijn, terwijl het Limburgs nog - zoals het vroeger in heel Nederland werkte - deze klanken verschillend uitspreekt. Een /ij/ werd uitgesproken als ie, en een ei werd als ei uitgesproken. Weet je als Limburger niet zeker met welke ij je een Nederlands woord schrijft, dan kun je dat vaak achterhalen door het op z'n Limburgs uit te spreken.

[@mnijhoff]

Met de vlamingen er bij zijn de zachte g-sprekers vast niet heel erg in de minderheid.

[@Bamboozlenoodle]

West-Vlamingen hebben zelfs géén G. Daar wordt die als een H uitgesproken.

[@Deckzwabber]

Ik liep eens 's avonds laat door Maastricht met nog twee Groningers. We liepen langs een groepje jongelui die ruzie hadden en flink op mekaar aan het vloeken en schelden waren. Voor een dronken Groninger is er niet veel in de wereld nog grappiger dan Limburgers die in hun dialect proberen te vloeken. We stonden daar te bulderen van het lachen. Letterlijk. De tranen liepen ons over de wangen. Daarmee hadden we die ruzie ook snel opgelost, want toen die lui in de gaten kregen dat we om hen stonden te lachen, waren ze hun geschil stante pede vergeten. Ik weet dus verder ook niet hoe dit verhaal is afgelopen, want nadat we schijnbaar succesvol hadden bemiddeld, kwam al dat tuig opeens als één man op ons af. Daarop zijn we heel snel doorgelopen, rechtstreeks naar het hotel en zonder om te kijken.

[@13tuyuti]

Ze hebben wel een zachte G maar hun knokkels zijn even hard.

[@gerritgovaerts8443]

Vlaming hier (prov Antwerpen) , zachte g natuurlijk . Het proces in Nederland , en dan vooral in het politieke en culturele hart (Amsterdam), dat de zachte g in een harde omtoverde is een klassiek verhaal waarbij een elite zich probeert af te zetten van de lagere klasse door zich een andere uitspraak aan te meten . Dit is ook gebeurd (en beschreven ) in het klassieke Grieks van de oudheid en je kan het mss ook wel vergelijken met wat men in Engeland "posh , upper class ,Queen's English" noemt . Zulke evolutie leidt natuurlijk altijd tot een verarming van de uitspraak .

[@annemaria5126]

Ik dacht, dat die 'adelijken', voorname mensen, altijd verkouden waren....in dat land niet onbegrijpelijk.

[@albertjanvanhoek294]

De nu overleden Dr. Paardekooper (Neerlandicus, taalkundige) groeide op in Zoeterwoude en Oegstgeest (vanuit welke plaatsen de harde "g's" tot in Leiden zijn te horen). Hij "verzuidelijkte" later met succes: leerde zich de "zachte g" aan omdat die het oudst en dus het meest authentiek zou zijn. Kwam hem zeer van pas toen hij tot professor werd benoemd in Leuven.

[@shmuelvandercoo4684]

Nou en?

[@berttroubleyn3475]

Ik vind het een beetje teleurstellend hoe de professor met een grote bocht om de Vlaamse/Belgische 'g/ch' loopt (met trouwens ook nog uitgesproken regionale verschillen) en hoe ook de 'g' in bijvoorbeeld Zwitsers en Oostenrijks Duits schijnbaar vergeten wordt. Jammer, want voor de rest wel een mooi verhaal.

[@Edodod]

Of ook mogelijke invloed van Sefardische Joden die de Spaanse G (die in Noord Spanje ook zeer zwak, bijna als H wordt uitgesproken) meebrachten in de 16e eeuw.

[@ernavill3261]

Het is niet per se met een grote bocht eromheen lopen. Voor een video van minder dan 10 minuten moet je nou eenmaal bij de hoofdlijnen blijven. De genoemde klanken zijn slechts de meest illustrerende voorbeelden, niet het totale bewijs voor deze aanname. Tijdens de colleges die door deze mensen worden geven, komen zulke details veel meer aan bod. Maar hier moeten die het onderspit delven.

[@13tuyuti]

Het verhaal van de vlaamse G is precies hetzelfde als dat van de Noord Brabantse: de verandering die heeft geleid tot het ontstaan van de harde G heeft niet plaatsgevonden.

[@voiceover-sprekendmarieke]

Heel tof dat jij je hierin bent gaan verdiepen Bart. Ik ben een èchte Brabander en ben trots op mijn zachte G. Als voiceover heb ik ook geleerd om met een harde(re) G te spreken, zodat ik mijn werkveld kon verbreden. Je kunt dit ècht leren door veel te oefenen. En omdat ik deze kennis wil delen, geef ik ook trainingen in het leren spreken van Standaard Nederlands. Het is een kwestie van leren waar de klanken zich bevinden in je mond en hoe je dat kunt aanpassen. En dan kun je echt leren schakelen van de zachte naar de harde G. En dat geldt voor meerdere klanken, want de R is ook een bijzonder geval😉

[@classicallpvault8251]

Het is een grof schandaal dat dat nodig was. Meer dan de helft van de Nederlandstaligen waaronder 6 miljoen Vlamingen, spreekt met een zachte G maar in series en films hoor je daar niets van. Je wordt eigenlijk gedwongen om een stuk van jezelf aan de kant te schuiven. Waarom doet bijvoorbeel de NOS hier ook aan mee bijvoorbeeld? Die huren wel bewust allochtonen in uit naam van diversiteit, maar iemand met een Limburgse of Brabantse tongval als nieuwslezer, ho maar. Twan Huijs is, als presentator en talkshow-gast, ook gewoon succesvol kunnen worden ondanks dat hij met een duidelijk Limburgs accent spreekt dus het kan gewoon. Het Gooise Nederlands van de televisie is geen afspiegeling van onze taal. Helemaal niet.

[@WarmeBanaan]

Ik heb de eerste vijf jaar van mijn leven in Tilburg gewoond en heb pas sinds een paar jaar af en toe de harde G, de R blijft een lastig verhaal. Ik woon onder de rook van Amsterdam. Brabanders vinden mij verhollandst en hier hoort men bijna altijd dat ik uit Brabant kom (sommigen gokken zelfs op Vlaams).

[@annemaria5126]

Dan moet je nu leren met een engelse g te spreken: doen alle jongeren, vooral de 'studenten' die interessant willen overkomen.

[@ErikvanB]

Je gebruikt het verkeerde accentteken trouwens

[@falcoflipsen]

Bedankt voor alle toffe video's die je maakt! Korte vraag... kun je misschien ook een keer wat vertellen over de brabantse Waterlinie? Ik ben wel benieuwd in elk geval 🙂 Ga vooral zo door met deze video's 🙂

[@annemaria5126]

Heeft Brabant ook een waterlinie???

[@falcoflipsen]

@@annemaria5126 Als de informatie klopt die ik ooit gehad/gehoord heb... heeft de 80 van Langstraat er wat mee te maken

[@kittyhendriks4556]

Als kind mijn best gedaan de zachte g af te leren. Woonde niet meer in Limburg en werd er om uitgelachen. Maar ik hoef maar even in het zuiden te zijn en hij is meteen weer terug. Afkomst verloochent zich niet 😊 Ook leuk: ik kende een vluchtelingengezin uit Iran dat in Limburg woonde. Ze spraken Nederlands met een Limburgs accent, maar de kinderen spraken zelfs Perzisch met een Limburgs accent en een zeer zachte g. Klonk prachtig!

[@marchulleman9276]

Heb begrepen dat het komt uit het Hebreeuws komt, aannemelijk omdat het Arabisch en Spaans ook een een stevige G kent. Daarom niet raar dat het uit Amsterdam komt gezien de vele Joden. De uitspraak van de g is gewoon een keuze, in west "Vlaanderen" (België) en Zeeland spreken ze hem bijna uit als een h. In het zuiden en Gelderland zoals het hoort, normaal. Deze keiharde g klank brengt de Nederlandse taal veel imagoschade toe. Jammer omdat het helemaal niet hoeft, het is wel besmettelijk die harde g.

[@pieter7319]

Voor de meeste Vlamingen klinkt de harde G afschuwelijk. Afgaand op de mening van mensen die Nederlands als 2e of als vreemde taal leren, klinkt de uitspraak met harde G, euhm tja… harder dus, en daardoor minder mooi. Zeker als daar dan ook nog de “verwrongen Randstad-R” (ongeveer uitgesproken als WRW) bijkomt. Kortom, leve de zachte G (en de rollende R)! 😀

[@Edodod]

De Hollandse G is vaak de hoofdreden waarom mensen uit andere landen het Nederlands een "lelijke" taal vinden.

[@peterk.6930]

haagse r wordt een g : gustag

[@pel666]

Mooi! Ik heb het geleerd van Limburgers in mijn studententijd...kende gij niet met de zachte g proaten dan? :)

[@riazedn4728]

In Suriname spreken wij de G ook niet zo ruiG uit . Gewoon een zachte G. Maar onze R is weer rrrrollend . Ook spreken wij de W heel duidelijk uit . Gr uit Paramaribo

[@peterk.6930]

prachtig dialect ook, man

[@riazedn4728]

@@peterk.6930 of is het een accent??

[@angiemaasbach]

Ik noem de Surinaamse w wel eens een dikke 'uwee' 😉

[@riazedn4728]

@@angiemaasbach haha we benadrukken de W. en R heel erg. Warme groet❤️✌️

[@peterk.6930]

@@riazedn4728 goede vraag, zeg het maar? wanneer is iets een taal, dialect of accent? een dialect heeft eigen karakteristieke woorden ook denk ik. Vooral de laatste jaren heeft het Surinaams ook bijgedragen aan de zgn. straattaal wat ik een interessante ontwikkeling vind. Je moet er wel van houden, natuurlijk

[@ttaibe]

Ik ken 4 g's. de twee hier besproken, nog een hardere g nog verder achte in de mond / keel en de zeer zacht, soms to geen g toe van west vlaanderen. of zie ik het nou verkeerd?

[@Relaxbadkneeadventures]

Waar is het bewijs dat het uit het westen komt?

[@jacobavalkenburg9308]

Zoek ook eens uit waarom jullie de R ook uitspreken als een G ??

[@im0rtalpunk]

In Zeeuws-Vlaanderen hanteert men ook de heel zachte g daar men er van oudsher West -en Oost-Vlaams spreekt en gezien de Vlaamse inwijkelingen zeker. Daarover gesproken mogen we Vlaanderen niet vergeten en de onstaansgeschiedenis van het moderne Nederlands waar dus ook die zachte g van komt. Het Standaardnederlands dat sterk gebaseerd is op het dialect van Antwerpen, tevens een Brabants dialect van een stad die toentertijd veel belangrijker was dan Amsterdam en zelfs met de Brabantse expansie de Hollandse dialecten waaronder het Amsterdams heeft beïnvloed in de klankverschuiving. Het Brabants reikt nog tot Halle en Bierbeek en ten westen tot in de Denderstreek van Oost-Vlaanderen, hier gaat het slechts over Noord-Brabants maar linguistiek en taalgeschiedenis stopt niet bij de staatsgrenzen. Het Limburgs van België is maar een verderzetting van het Limburgs uit Nederland, of omgekeerd, het is maar hoe je het ziet. Het verschil is niet zo groot noch zijn onze bourgondische levenswijzen dat. En dan nogmaals het Vlaams van Oost -en West Vlaanderen dat nog reikt tot jullie Zeeuws-Vlaanderen. Hoe de situatie voor de rest van Zeeland is weet ik niet, ik las dat het om een zachte harde g zou gaan die dan ook weer op een "h" leek.

[@Edodod]

De moderne staatsgrenzen zijn dan ook een "recent" verschijnsel. Niet ouder dan de 16e eeuw. Waarbij moet aangemerkt worden dat er een culturele en religieuze grens was die eigelijk nog hoger lag. Boven Zeeuws Vlaanderen, Noord Brabant en Limburg. Het grotere taboe op gemengd relgieuze huwelijken zal zowel culturele als linguistieke vermenging hebben tegengegaan en dus de taalgrens hebben behouden. De friet-patat grens bevindt zich op dezelfde hoogte als de g-grens, als de religieuze grens (enclaves uitgezonderd ofc)

[@peterk.6930]

in zeeland wordt de g een h maar de h geen g

[@rickschoofs4891]

Ik heb een zachte g, en ben daar trots op. Hoe zit het dan met onze R ? Heeft dit met de zelfde positie te maken?. En gezien het bijna Carnaval is... Ik heb n zachte G maar ook harde L.

[@riconl2937]

Ik kom van benoorden de grote rivieren, dus spreek de harde G. Maar mn internationale collega's hebben daar veel moeite mee. Ik zeg ze altijd, dat ze prima zichzelf de zachte G kunnen aanleren. Is een stuk praktischer, en een andere taal leren is al lastig genoeg.

[@jdebruin577]

Interessante verklaring voor onze harde G! Maar hoe is dan die zachte G ontstaan vanuit de ‘Engelse’ G-klank? In Duitsland hebben ze ook de CH die toch ook weer een beetje hetzelfde klinkt als onze zachte G / CH. En in andere Germaanse talen komt eenzelfde klank ook voor, zoals ze in Zweden de ‘SK’ ook ongeveer zo uitspreken (in bijvoorbeeld Sköljas). Ik denk dat de klank op zichzelf oorspronkelijk dus al een gebruikte klank was.

[@sivisvivam]

De Duitse ch is dezelfde als de Nederlandse ch; een stemloze g. Hoewel de Duitsers hem iets verder voor in de mond uitspreken. Een stemhebbende g kennen ze in het standaardduits niet.

[@im0rtalpunk]

​​@@sivisvivamin het Duits heb je twee "ch" klanken. De "ch" in "Ich" is dezelfde als die in het Nederlands, de "ch" in "auch" is dieper in de keel. Ook de "g" op het einde van woorden eindigend op "-ig" wordt zoals bij ons als een "ch" uitgesproken. Denk maar aan "Achtzig", soms "König", "niedrig", ...

[@remcodejong9149]

Fries had de harde G altijd al.

[@EvenRoyalsNeedToUrinate]

Sorry for my poor Dutch, still learning ✌️maar ik denk dat de transformatie van het oorspronkelijke 'Germaanse' G naar de Nederlandse G's een relatief populaire fenomeen is. En elke familie van talen die zoiets als een G heeft, lijkt er een of meerdere talen/dialecten te zijn die een H (of iets dergelijks) eruit hebben gemaakt. Bijvoorbeeld hoor je en Oekraïne, Slovakia, Belarus en zuid Russie een 'H' (met of zonder stem) in die plekken waar in alle andere Slavische talen een 'G' zou zijn. Het Oekraïnse G=H lijkt voor mij heel erg op het Brabantse G :) De Spaniards doen dat maar voor 'e' en 'i'. In het Arabisch zijn er ook dialecten met deze fenomeen (maar de standaard voor het Semitische/Egyptische G en Arabië is nou 'j'). Mijn theorie: als talen zich veranderen, is het G misschien vaak eens van de eersten fonetisch features die varieert worden, omdat er heel veel mogelijkheden zijn, maar het M blijft meestal een M :D

[@lucienhikingdroneflying2543]

Deze vind ik echt top. Weet wel natuurlijk de zachte G maar waarom idd ontstaan? Duidelijk uitleg overigens 👌 dank voor deze aflevering.

[@koekum2142]

Ik doe als Brabander al 30 jaar aan ontwikkelingswerk in Utrecht

[@baronmeduse]

Toen ik in Utrecht kwam wonen (heel lang geleden) een man van 90 jaren oud heeft me verteld dat toen hij kind was, sprak de meeste mensen in Utrecht met een zachte g. Het is misschien niet helemaal waar voor iedereen in zo'n korte tijd, dwz vanaf 1910 ongeveer, maar er zijn mensen hier die voor de tweede wereld oorlog werden geboren, die ook een zachtere g hebben.

[@user-wf6is9kf2u]

Ik ben geboren in Utrecht en woon al mijn hele leven in de provincie, maar heb dit nooit geweten. Ik weet niet beter dan met de harde G te spreken. Zo leer je elke dag weer hé;)

[@annemaria5126]

Inderdaad niet waar. Vanouds woonden in Utrecht e.o.Friezen en met de volksverhuizingen kwamen daar de Saksen bij, e.a. Daarvoor hadden de Romeinen (verzamelnaam voor mensen met verschillende achtergronden) ook al hun taal-/spraak-gewoonten nagelaten.

[@rvdb8876]

Bedreigde diersoort? In Nederland misschien, maar vrijwel alle Vlamingen spreken ook met de zachte G en die zie ik nog niet zo gauw verdwijnen, hoor.

[@im0rtalpunk]

Exact... dat zijn 6,5 miljoen Vlamingen, 2,6 miljoen Noord-Brabanders, 1,1 miljoen Nederlands Limburgers, en 150.000 Zeeuws-Vlamingen. Dus ongeveer 10,8 miljoen van de 24 miljoen Nederlandstaligen. Hij deed precies of Vlaanderen niet bestond, bewust negeren ofzo. Je kan er de Franstaligen in Vlaanderen aftellen maar dan weer de Gelderlanders van het zuiden er bijtellen al ken ik de exacte cijfers niet. In Suriname zou het ook zachter zijn.

[@marcelnz]

en *Houdoe* ook vaker gebruiken aub psv ...svp...speaking of svp: en de Belgiese G? Volgens mij zijn die er OOK verantwoordelijk voor, als we het over 200 jaar geleeje hebben. Ik bedoel maar; Houdoe van down understebove in Christchurch *New Zealand*

[@Produkt_R]

Nice vid G

[@Oekedoelekens]

Als Vlaming zijnde, praat ik met een zachte g. Oh, en vlaggen rijmt helemaal niet met lachen hoor, duidelijk verschil in g/ch!

[@weetjedatookweer]

Dat klopt, dat is precies wat Marc zegt: bij de zachte G rijmt het niet, bij de harde G wel 😉

[@ronaldl9085]

Weer een hartstikke leuke video! Bedankt!

[@vincentkeuss629]

De harde 'g' is wereldwijd juist vrij zeldzaam. Hij komt trouwens wel in het Zwitser-Duits voor, dus 'dat er bij ons iets gebeurd moet zijn' vind ik wat kort de bocht.

[@hoidoei941]

In Noord-Brabant kennen ze ook de harde G; maar dan is het de R.

[@jaspermooren5883]

Zoals hij zei, in het Duits en Engels heb je geen zachte en geen harde g, maar iets wat er een soort van tussenin zit.

[@classicallpvault8251]

Dat zeldzaam valt wel mee. In het Spaans wordt dezelfde klank voor de J gebruikt.

[@hardanheavy]

@@classicallpvault8251 Wou net zeggen. Er zijn bijna 500 miljoen sprekers van het Spaans en die 'jota' van ze is ook heel hard.

[@casperTM]

Zelfs in Engeland komt hij voor in het ‘Scouser’ dialect uit Liverpool

[@a.t.vanhooijdonk2029]

Wat voor mij een grotere vraag is: waar komt de Gooise SmuRfen aiR vandaan? Dit versus de rollende Brabantse errrr.

[@andrisk2703]

Engels?

[@marcelw6827]

De harde G is de laatste eeuw veel harder geworden. Luister maar naar oude polygoon journaals

[@Tofu.87]

In Nijmegen is die ook zacht

[@uytteb]

Beetje raar dat in dit filmpje compleet genegeerd wordt dat het Nederlands taalgebied gewoon doorloopt ten zuiden van de landsgrens van Nederland.

[@longbow857]

Het klinkt allemaal prima aannemelijk wat dr. Marc oppert over de waarschijnlijke oorsprong van de klank, maar enig onderzoeksbewijs hiervan was wel zo leuk geweest. Nu lijkt het meer een wilde gok.

[@Sandvink]

Ik heb het zelfde gevoel dat dit beter was met aantoonbare feiten maar helaas.

[@mariadamen7886]

Hij 'vergeet' de enorme invloed wat het Frans heeft gehad op Engelse taal. Ik weet niet hoe hard of zacht de g in het Frans is.

[@Edodod]

Frans kent helemaal geen G zoals in het Nederlands, noch hard noch zacht. Het is voor hen het moeilijkste deel voor Fransen als ze Nederlands zouden willen spreken (wat ze zowiezo nooit willen). En waarom ze Nederlands "lelijk" vinden is vaak door de Hollandse G. De Franse G wordt in principe als een K uitgesproken. Garçon. Grenoble. Grenouille. Griller. Gonfler. Of in combinatie met een N ervoor als "nj" Cognac. Of voor een E wordt het als Dzj uitgesproken. Manger, Gérer. @@mariadamen7886

[@robertomorsink2014]

In de Achterhoek (niet overal) en in de Betuwe is de G ook niet zo hard als in het standaard Nederlands.

[@weetjedatookweer]

Is dat zo? Weer iets geleerd!

[@Arvidholders]

Klopt de grens van harde G en de zachte G ligt niet precies bij de Maas maar eigenlijk wat noorderlijker in het rivierenland zelf, rondom de zuidrand van de Veluwe en de grens tussen de Liemers en westelijke Achterhoek. Op de Veluwezoom, de zuidrand van het bos, dichtbij de rivier (Neder-Rijn en IJssel) hebben mensen nog vaak een zachte G in dorpen als Oosterbeek, Renkum, Velp, Rheden en Dieren. Als je verder het bos in gaat verdwijnt 'ie. Ook als je vanuit Arnhem in oostelijke richting gaat (Pannerdensch Kanaal over) heb je nog een zachte G bij de Liemers en Montferland ter hoogte van 's-Heerenberg, Zevenaar, Didam en Wehl en daarna verdwijnt 'ie ook weer meestal. De zachte G van het omschreven "grensgebied" is wel een andere zachte G dan in Brabant en Limburg, er lijkt meer lucht bij te zitten of een soort echo (vooral in Arnhem, Nijmegen en Betuwe). Het klinkt ook meer als de Duitse CH (vooral in de Liemers/Achterhoek). En in Zeeland heb je, vooral in Zeeuws-Vlaanderen de G die als een soort H klinkt.

[@Arvidholders]

Voor een aantal voorbeelden de zanger Bennie Jolink van Normaal uit Hummelo (grens Liemers/Achterhoek) heeft een zachte G en BBB kamerlid Derk-Jan Eppink uit naburige Steenderen heeft eenzelfde soort accent. Als Marcel van Roosmalen Ernems imiteert hoor je ook de zachte G en het nummer "al mot ik kruupe" is in het Nijmeegs, klinkt ook erg zuidelijk.

[@13tuyuti]

​@@weetjedatookweerluister maar eens goed naar een paar liedjes van Normaal. T is niet precies dezelfde G als in Brabant maar het komt wel in de buurt.

[@fullredbullzuiper]

Ik woon in Gelderland tussen de twee grote rivieren en ook hier hebben ze een zachte G

[@MVHens]

Zou je ook eens een Vlaamse expert kunnen opzoeken over het onderscheid tussen een zachte G die in een groot deel van Vlaanderen gesproken wordt, en de ultra-zachte G die voor mij klinkt als een H dat vooral in de provincie West-Vlaanderen gesproken wordt?

[@peterkonings9084]

Die H hoor je ook in de Zeeuwse dialecten terug!

[@casper1581]

Op de Vlaamse televisie hoor je vooral de Vlaamse 'tussentaal'. Een rare mix tussen Brabants, Oost-Vlaams en Antwerps (de Limburgers en West-Vlamingen vallen zoals gewoonlijk uit de boot). Het is zeker geen dialect, maar ook zeker geen AN. En daarin merk ik dat de zachte G soms nog zachter wordt. Als ze "goed" zeggen, lijkt het eerder alsof ze "choe" zeggen. Als (Belgisch) Limburger kan ik me er soms aan ergeren dat ze onze manier van spreken belachelijk maken, terwijl ze zelf een artificeel media-Nederlands spreken dat vol zit met rare Brabantse of Antwerpse klanken en uitspraken.

[@GeneralSocietyInc]

@@casper1581 Tussentaal is enkel in soaps zoals Thuis en Familie though

[@casper1581]

Nieuwslezers, bepaalde journalisten en mediafiguren spreken nog mooi Nederlands, wel natuurlijke met met merkbare Vlaamse klanken. Voor de rest hoor ik toch vooral dat tussentaaltje op de radio of televisie.

[@flitsertheo]

@@casper1581 Dat is vooral te danken aan VTM (sinds 1989) en de andere vrije zenders. Voordien was het Nederlands op de BRT/VRT heel stijf, geen millimeter afwijkend van wat toen nog de ABN (Algemeen Beschaafd Nederlands) regels waren.

[@peterkonings9084]

Jammer dat deze Prof. dr. de belangrijkste reden voor de verspreiding van de 'harde g' niet noemt: het gebruik hiervan door de meerderheid van radio- en tv-presentatoren in de laatste 30 jaar. Voor wie een voorbeeld wil horen van de perfecte Nederlandse uitspraak, verwijs ik naar de spreekmomenten van voormalig koningin Beatrix!

[@MrLedeberg]

ja vond ik ook raar dat hij dit niet vermelde , terwijl media (tv en radio) heel belangrijk was

[@pg41226]

Ik zie dit kanaal een beetje als de grote mensen versie van willen wever 😁

[@weetjedatookweer]

Zo leg ik het ook altijd uit aan mensen die het nog niet kennen 😉

[@pg41226]

@@weetjedatookweer als kind was ik gek op Willem wever, omdat daar vragen en onderwerpen voorbij kwamen waar je normaal gesproken niet over nadenkt. Heel interessant, ga (zachte g 😂) zo door 😊

[@rattus3102]

Goh ja....u heeft gelijk! 👍

[@markdebreet4173]

Yesss zeer goed!! Ik leerde Nederlands met een harde G maar gebruik steeds meer een zachtere vorm. Zoveel mooier. Toegegeven het is technisch niet makkelijk te doen. Dus het wordt een beetje een mengelmoesje. Ik blijf oefenen

[@Just_uky]

Ik heb een harde l gekregen door deze content😉

[@slobovanius]

Dat de harde uitspraak van de g niet de oorspronkelijke is, blijkt ook uit de spelling. We schrijven de g/ch-klank in lachen en vlaggen verschillend omdat ze, wanneer de spellingregels bepaald werden, ook verschillend uitgesproken werden; en dat worden ze natuurlijk nog altijd daar waar de uitspraak niet veranderd is. In die zin is het zeer jammer dat de harde uitspraak dominant is in de randstad en daardoor in Nederland. Hierdoor zitten we nu overal met spellingmethodes die de kinderen aanleren dat de g-klank (men spreekt niet van een g- en een ch-klank) soms als g en soms als ch genoteerd wordt, en dat je dus de woorden waarin je ch moet schrijven moet onthouden. En dat wordt dus ook aangeleerd in Vlaanderen en in de delen van Nederland waar de harde uitspraak niet in zwang is, terwijl die leerlingen in feite gewoon kunnen horen hoe je een woord moet spellen (op de eindklankverstemlozing na natuurlijk).

[@MarkDDG]

Ik heb altijd wel een beetje het gevoel alsof mijn G er tussen in zit. Ik woon op de Veluwe en dat ligt relatief dichtbij het gebied waar er met een harde G wordt gesproken maar ook met een zachte G wordt gesproken. Daarnaast heb ik ook vaak het gevoel dat bij veel woorden er een verstopte H na de G komt. (Ghezien, Ghoedemorghe, Ghedaan, Ghegheven). Woorden waar de CH (school) of dubbele GG (leggen) wordt gebruikt, of als de G (ghraag) aan het einde van het woord komt, hebben eigenlijk altijd een harde (niet te hard) G.

[@edwin.jansen]

"Je moet echt een guh maken en dan zachtjes". Hilarisch! Daarmee ga je er nooit komen! Altijd leuk die 'wijsheden'.

[@koningbolo4700]

7:06 Dus wat deze meneer zegt is dat het gebruik van een harde G een beperking is en daarmee is het randstad accent een spraakgebrek... Maar dat wisten we al...

[@ariebrons7976]

"Als men de Griekse uitspraak van letter γ (Gamma) wil oefenen, begint men met 'Gk' , en dan blaast u er wat lucht door. dan komt u op de strotten-r* laat het dan los En dan krijgt u de Γ zoals deze in het Koinee werd uitgesproken." Vrij vertaald uit L.A.Rainiery: The restored Lucian pronounciation of ancient Greek *Zoals Premier Wilders de R uitspreekt, of hare Majesteit prinses Beatrix.

[@damoetgijniewete3318]

Misschien interessant voor mensen die dit soort video interessant vinden: professor Marc van Oostendorp heeft ook een eigen KZbin-kanaal, waar nogal wat toffe video's op te vinden zijn.

[@geertstroy]

Ik voel de zog. zachte G als fonetisch , dus qua klankproductie , comfortabeler aan. Ook is vlgs mij de koppeling van klanken met een zachte G ertussen natuurlijker. Het valt me op dat m.n Zuiderlingen vaak een natuurlijkere uitspraak produceren van bijv. het Engels. Luister naar bijv. Frans Timmermans die een nagenoeg natuurlijke native speaker uitspraak heeft van zij het Engels of ook Duits. De esthetiek van een harde of zachte G blijft een persoonlijke smaak. Je kunt in beiden persifleren en overdrijven .

[@lindaoffenbach]

Niet duidelijk hoe ik hier kwam, maar wil graag e.e.a. toevoegen. Taal is altijd interessant. Met Deutsche achtergrond was ik in Nederland geboren; woon nu in België met familie in Nederland, Deutschland en Österreich. De zacht G is standaard onderdeel van Hochdeutsch, en in het zuidelijk gebied in woorden met 'ch' in het midden of eindigend met 'ch', zoals b.v.: Buch, Bücher, Ich, München, Kuchen, Puch, versuchen, etc., etc... De zachte G is dus niet iets Brabants, Limburgs of Vlaams. Niet duidelijk of de professor een Doktor linguist is, maar dit had hij moeten weten. Met identiteit heeft het weinig te maken. Richting de Randstedelijke Noordzee wordt de G overduidelijk harder uitgesproken in de West Germaanse taalregio waarvan het Nederlands onderdeel is. In Utrecht is nog duidelijk een overgang te horen, al is dit wel richting harder aan het verschuiven, omdat het een studentenstad is. Met Nederlands Friesland en Groningen ben ik niet bekend, maar ik vermoed een minder harde G dan de Randstad, maar ook niet volledig zacht. De harde G vindt men echter ook terug in ver-zuidelijke Deutsche streekgebonden varianten (Österreich, Schweiz). In Nederland merk ik vooral continu opschuivende verharding van de G in de Randstand alsook verdere verronding van klinkers. Die verschuiving bemerk ik ook steeds vaker in provinciale gebieden; wellicht door arbeidsmobiliteit en studenten. Mogelijk heeft de Hollandse taalvariant, als verkozen Standaard Nederlands, de perceptie van correct, juist articulerend en intelligent. Althans, dat is mijn indruk. In ieder geval is taal altijd een interessant onderwerp.

[@TheVincent0268]

Ik vraag me af hoe de andere talen, Nedersaksisch en Fries, het Nederfrankisch beïnvloed hebben. In het Fries worden sommige g's als k uitgesproken. Dit hoor je ook nog in Noord-Holland/Westfriesland, alhoewel dit snel aan het verdwijnen is. Misschien dat dit van invloed is geweest op de vorming van de g in gebieden die oorspronkelijk Fries (gehele Noordzeekust) of Saksisch (oost en noordoost nl) waren?

[@jasfan8247]

​@@TheVincent0268Ik docht heul veul!

[@13tuyuti]

Het heeft met identiteit te maken omdat mensen de zachte G zijn gaan zien als een onderdeel van de Brabantse indentiteit.

[@Relaxbadkneeadventures]

Leuke interessante video toppie 👍😉

[@guatf1]

In Zeeland is de G zo zacht dat het vaak H word

[@PurpleBlackTwinkling]

Niet overal in Zeeland hoor. Zelfs de Harde G wordt ook gebruikt, ligt er maar net aan waar je in Zeeland bevind.

[@PurpleBlackTwinkling]

Waar je mee om gaat wordt je mee besmet qua taal. Ik heb midden Nederland en Brabant ( bijna de grens van de Vlaanderen) gewoond dus, ook de zachte G in Brabant en een harde G. De rollende Rrrrr is lastig want veel Brabanders hebben een R als een harde G. Als ik in 1 zin zou zeggen dan is dat gemixt met een zachte en harde G en een harde R ( of een goosche R maar dat komt omdat ik de Rollende R niet goed kan uitspreken aan het einde van een woord/zin). Bijvoorbeeld; Ik kijk graag ( zachte g harde R en aa en daarna de harde G aan het einde) naar is ook een harde R/G naar je video's maar ( maar lijkt weer op een maa met een harde G met een R dus maaG) Ik kan ook niet zo goed "uil" zeggen dan zeg ik eul. Ui kan ik wel zeggen maar dan zonder de L erachter. ( zeggen is voor mij dan wel met een zachte G.) Er zijn zoveel verschillende dingen met letters en zinnen hemixt. Sorry, ik kan de naam Iris niet goed uitspreken want dan zeg ik Irus, dus ik ben dur bij IPV ik ben er bij ( of allebei) . Ja mijn taal is zeer gemixt en er is nog veel meer. En over taal gesproken, wat is zo of straks? Want dat is denk ik ook voor heel veel delen van het land ook anders heb ik het idee, de ene zegt ik kom zo en dat kan uren/dagen en misschien wel weken duren terwijl het op het andere gebied plusminus 10 a 15 minuten duurt. En straks is een half uur a 1 uur en zometeen is dan tot en met 5 minuten.

[@xXTheoLinuxXx]

Is het niet dat de mens steeds minder diep vanuit de mond is gaan praten? Vanuit die logica zou de harde G ouder zijn dan de zachte. Engels is na 1044 zo veranderd vergeleken met het oud Engels (men is vergeleken met toen veel verder voor in de mond gaan praten).

[@markjustus]

Heel leuk om te hebben vernomen! Zijn er ook verschillende tussen zachte 'g''s?

[@weetjedatookweer]

Zeker! Alleen Brabant en Limburg is al een groot verschil. Maar zelfs de zachte G kun je op verschillende plekken in je mond maken, waardoor hij nét iets anders klinkt.

[@jeroen81]

Vlak over de grens, in West Vlaanderen is de G zo zacht dat het zelfs echt als een H klinkt.

[@OssWiX]

De Nederlandse g klank bevind zich op een spectrum. Des te zuidelijker des te zachter, tot bijna een j klank in het Vlaams.

[@Arvidholders]

In Sittard/Heerlen klinkt de G bijna als een J en in Friesland hebben ze weleens een G (als Duits of Engels).

[@Arvidholders]

Oh ja en in de Liemers en het Montferland langs de grens hebben mensen een Duitse zachte G met iets meer tuf. En in Arnhem en Nijmegen lijkt er een soort echo (extra lucht) in te zitten.

[@camillewandelt2932]

Bedankt voor deze "g"eweldige afleverin"g" 😊

[@jackmatthewtyson]

En waar komt de 'w' vandaan in woorden als geel (geew), normaal (normaaw) enz?

[@im0rtalpunk]

Wow, ik ben niet de enige die Nederlanders zo hoort spreken! Ook vaak gepaard met het vervormen van een 'a' tot een 'o'. Ik denk dat dit geheel wel meer een Randstadfenomeen is.

[@mrdraw2087]

Dat is toch Braziliaans?

[@cosmonautilus1181]

heel interessant!

[@williebrort]

Ik mis in deze video de link naar de Vlaamse uitspraak

[@swaffelkonijn5166]

Ik had dit opgezet terwijl ik in de keuken stond af te wassen. Toen ik terug de kamer in kwam en ik zag de achtergrond dacht ik meteen: "hey, Erasmusgebouw, 20ste verdieping". Ik ben al jaren afgestudeerd maar het blijft toch een beetje voelen als thuis.

[@ruudraijmakers7090]

De harde G vind ik zelf net zo irritant als de rollende R die vaak boven de rivieren wordt gesproken. Alsof je de hele tijd hout aan het versnipperen bent. 😮‍💨 #Brabant #Limburg

[@peterk.6930]

in het Gooi hoor ik helemaal geen r meer

[@dernochjungenoergler]

Interessant!

[@henk-jansteneker3422]

Komt de harde G niet toch een beetje van Spanje toen we samen onder het Habsburgse rijk vielen? Het is wel heel toevallig dat er zo'n overeenkomst is met hun in die letter

[@nekhumonta]

De Spanjaarden bezetten vooral de zuidelijke Nederlanden, waar de zachte G gebruikt wordt.

[@13tuyuti]

De Spaanse taal heeft weinig invloed gehad in de Nederlanden. Daarbij heeft het Spaans ook een zachte en een harge G (of eigenlijk J). In Latijns Amerika en ik geloof ook in delen van zuid Spanje) wordt met een "zachte J" gesproken die ongeveer zo klinkt als de "ch" in het Brabants.

[@abrahamdearriba5934]

Toch komt bijv. een politicus wel meteen dommer over als hij met een zwaar accent aan komt zetten. Dat geldt voor alle accenten maar in dit geval helpt de zachte g er dus niet aan mee om. Intelligenter over te komen. Klaas Dijkhof had hier dan weer minder last van dan bijv Roemer. Interessant hoe dit werkt!

[@connectedonline1060]

De harde L dan?

[@Calligraphybooster]

In het Duits is wel degelijk ook iets gebeurd. Er is in ieder geval een groot verschil tussen Noord en Zuid. In Zuid Duitsland is de G bijna een K, dus geihard.

[@gemmameeuwsen8928]

Boven Limburg en Noord-Brabant wordt niet met een zachte G gesproken?? Hoe kom je erbij?

[@jipleyYT]

Precies tot ver boven Arnhem word met een zachte G gesproken

[@PendelSteven]

Deze video vergeet wel dat buitenom Holland en Brabant in Nederland zo'n beetje in de volktaal er geen g wordt gebruikt. Of tenminste geen G aan het begin: "Hoeiendag!" Maar die eind-g op zichzelf is dan ook weer vrij zacht. Ik zou het zelfs de stille G noemen: het is meer een "H" dan een "G". Dat heeft België dan weer in West-Vlaanderen, voor de rest spreekt iedereen daar met een zachte G.

[@rasmAn2]

west Brabant spreekt ook met een harde G. Ook leuk, oost Zeeuws Vlaams (en deels west ook, maar die spreken Zeeuws) wisselt de G en H vaak om, maar hebben wel een harde G

[@albertjanvanhoek294]

Denk aan het flauwe mopje: "de kerk van de geilige maagd" (en dan wel met een soort harde).

[@LNcello]

Zeeuws?

[@ajkooper]

Ok ok prima! Maar ik blijf wel bij "patat" ;)

[@JosephLoozen-mt8ie]

Dezachte g komt volgens mij ook in het Grieks voor

[@vandeberg649]

Vroeger allemaal dezelfde taal?😮 duizenden jaren? 😮

[@annemaria5126]

Ikzelf dacht meer aan de 'Oostgoten'...die van de geiten en de aarden (sikken). Wij zijn niet de enigen met een harde 'g'. Doorheen Europa, waar die Goten verbleven meestal, spreekt men doorgaans nog steeds met een 'echte g'. Ook meer naar het oosten en ten zuiden van de Middellandse zee.

[@annemaria5126]

....baarden....sorry.

[@adlagendijk6040]

Het is dezelfde harde G als in het Hebreeuws. Wat tegenwoordig gebeurt, zijn Nederlanders die gaan praten zoals Marokkanen Nederlands "praten". Triest.

[@Overlorddz]

Meestal leg ik buitenlanders uit dat de zachte G en de Hollandse G de uitersten zijn en dat je daartussen een voorkeur mag kiezen.

[@kybalionist]

Ik ben in 2001 van Zuid-Holland naar Noord-Brabant verhuisd en ga voor geen goud terug.

[@williebrort]

Naast de zachte of harde G is de rollende R misschien ook nog wel een interessant topic.

[@edwinschaap5532]

Komt natuurlijk door de hoeveelheid kalk in het drinkwater.

[@Gelre1542]

Ik ben Gelderlander en ik spreek Algemeen Nederlands, maar ik volg de lijn-Paardekooper (wijlen taalkundige) door de g niet te ‘hard’ uit te spreken. De Randstedelijke variant ‘stoepteichel’ (stoeptegel) zal ik bijvoorbeeld niet uitspreken, zo ook: • waarnemen (niet: ‘waajneme’); • vrij (niet: ‘fraai’) • vervelend (niet: feh-felent’) • worden (niet: wojde of wodde) Naast de g worden ij, ei, v, f, s en z in hun uitspraak bedreigd door het oprukkende Poldernederlands (‘Poldej-nedelans’) dat vooral gebruikt wordt door hoger en universitair opgeleide vrouwen uit de Randstad.

[@robertcamielkenter9912]

Mijn Hypothese is dat de harde G uit het herbreeuws of Yidish komt.

[@peterk.6930]

er is nogal een verschil tussen hebreeuws en jiddisch het jiddisch is plat duits

[@robertcamielkenter9912]

@@peterk.6930 het punt is dat joodse community in randstad harde G gebruikt allebij yidish en hebreeuws heeft een harde G.

[@ChaufMT]

Met een zachte G uit Maastricht 😊

[@EwaFeen]

Sjeng oan de geng!

[@WalterHartwellWhite119]

Oudhoogduits en Oudengels hadden ook een harde G. De harde g klank in “licht” en “recht” is altijd hetzelfde geweest.

[@rubenverheij4770]

::::::::::::::: Harde G kan komen van Joden die leefde in (provincie) Holland. Joden spreken in hun taal met een harde G! Zelf bedacht. Is (dus) GEEN* hard bewijs! :) ( * met een harde G! )

[@matthijsbouma3393]

Ik heb nog altijd sterk de indruk dat zachte-G "gij" en harde-G "jij" oorspronkelijk hetzelfde woord zijn.

[@im0rtalpunk]

Interessante redenering maar "gij" zou uit het Brabants komen en in België d.m.v. media geëxporteerd naar de omgangstaal van heel Vlaanderen, in Limburg wordt er in het plat ook wel iets gelijkaardigs gebruikt hier en daar. Ook bij ons in Vlaanderen heb je meer een j-klank hoe meer je naar de kust gaat, waar ook meer Ingveoonse/Friese kenmerken zijn van oudsher, net zoals in Holland en Zeeland. In West-Vlaanderen is het gebruikelijk om "je" te zeggen, zeker in het echt dialect. Daarentegen heb je de "Du/De/Die" kant dat meer aan de kant van Duitsland ligt zoals wel gangbaar is in o.a. Limburgs.

[@blamhokje]

Mensen met een zachte spreken ook vaar de R uit als RG.

[@Treinbouwer]

Dat klankverschil is ook waarom we een g en ch schrijven.

[@guydalcq9203]

Gek eigenlijk dat deze video de indruk wekt dat het Nederlands stopt bij de grens met België. Zeker vanuit taalkundig perspectief niet zo slim.

[@RichardJucewicz]

allebei. ik ben geboren en getogen in Brabant. Moeder kwam uit de buurt van Den Haag. Dus vandaar. in Berlijn hebben of hadden ze een jee Gee. de G werd uitgesproken als J. Dus niet Gut, maar Jut. dus ook weer dichter tegen de zachte G aan.

[@justcurious4060]

ik ken de G niet meer segguh (LEEUWARDEN)

[@vanheemskerk1]

Brabant en Limburg zijn dus zeg maar de G-spot van NL ;-)

[@doordedeur]

De zachte G begint inderdaad bij Nijmegen en Utrecht.

[@dutchgamer842]

In het noorden is de G toch veel harder dan in het westen en oosten

[@normalgoat6419]

Maar nu weet ik nog steeds niet echt waar het vandaan komt of waarom de harde g überhaupt bestaat in het Nederlands.

[@maartenmulders5653]

Ik heb eens gelezen dat het idd vanuit Amsterdam ontstond en specifiek vanwege Jiddische invloeden? Daar hebben ze ook n hardere G. Ik herinner me het wss niet 100% correct maar t klinkt wel aannemelijk.

[@Edodod]

Ik denk dat het Jiddisch, of beter gezegd de Joden, daar zeker een belangrijke rol zouden kunnen in spelen. Als de Engelse, Duitse taal een bijna K-achtige G kennen, bijna net als de meeste Europese talen, ook bijvoorbeeld het Frans en de meeste Slavische Talen , ... Dan moet de verklaring in het Nederlandse taalgebied zelf liggen. Als je dan kijkt naar Semitische talen, die hebben ook een zachte G of zelfs een Harde G zoals de Randstad. Denk maar aan "Achmed". De Sefardische Joden kwamen in de 16e eeuw in grote getale naar de Randstad vanuit Iberie. In (vooral Noord) Spanje is de G ook een H-achtige klank als die voor een E staat zoals in "Cartagena" of "Argentina". Dus ik denk dat daar een verklaring in kan liggen. Ook bijv de protestantse gewoonte om "de taal van de Bijbel na te doen" zoals "Christus" met een "zachte G" "of een Harde G" uit te spreken ipv met een K-klank (want dat is Grieks) Zou een mogelijke verklaring kunnen zijn. Andere commenters wijzen dan weer op het feit dat de Duitse gebieden ook een zachte G kennen, wat de professor niet vermeld. @@maartenmulders5653

[@jeroenjoetjoep]

De zachte G is dus de OG.

[@jeroencrabbe]

In west vlaanderen wordt "G" als "H" uitgesproken, en waar een "H" zou zijn is er niks. Dus 'we haen naer olland" ipv 'we gaan naar Holland'.

[@ferd.6779]

Zachte G, want zuid-oost Brabant, nu nog eens onderzoeken naar waar die 'wrare ejr ' vandaan komt ;-)) houwdoe

[@edwin.jansen]

Ai. Duidelijke grens... Ik kom van geboorte uit Wijchen en dat is ten noorden van de Maas en ik praat echt met een zachte G en dat gelul over dat die de zachte G op zouden willen geven, wat een onzin! Dus tsja, niet echt een duidelijke grens dus.

[@koningbolo4700]

8:10 Ik denk dat in de meeste gevallen de lieden die het harde G spraakgebrek opgelopen hebben niet weten waar ze het over hebben....

[@bartrazin]

Val je in herhaling??

[@koningbolo4700]

@@bartrazin Misschien wel, misschien niet...je zult het nooit weten al zou het je vol op je gezicht raken....