This is LOFAR, the largest radio telescope in the world

[@weetjedatookweer]

Wat een bizarre techniek, hopelijk begrijp je het een beetje na deze video. Ik moest het tijdens de montage zelf een stuk of 15 keer bekijken om alleen al de voice-over te schrijven. Dus dankjewel Henk om ook tijdens de edit als vraagbaak gediend te hebben! ⭐

[@zeeuwsemeeuw4656]

Echt heel erg goed uitgelegd! Zeker wanneer er vrij oneerbiedig vraag (onbedoeld) word gesteld over een printplaat die jaren ontwikkeling heeft gekost. Om dan zo'n constructief antwoord terug te geven. Chappeu, voor Henk Mulder op zijn plek. Echt een top video! Ga zo door met de content! Kan menig groot Engels kanaal niet aan tippen!

[@Dingenenspullen]

27 minuten! Beter kan de dag niet beginnen. Fijne feestdagen aan het team van WJDOW :)

[@weetjedatookweer]

Goedemorgen! En voor jou natuurlijk ook mooie dagen 🎄💡

[@RobbinRams]

Super intressante video! Zou de zendmast van Ijsselstein niet een leuk idee zijn zeker nu de grootste "kerstboom" ter wereld aan staat.

[@Tminus89]

Geniaal altijd, dit soort constructies. Met slim denkwerk je data binnen vissen met veel kleinere/minder apparatuur dan ik als leek zou denken

[@jasperheijer7452]

net als een soort starlink antenne

[@RSUT600]

Goed bezig! Heel duidelijk en rustig uitgelegt :) KUDOOOS!!

[@charlotte89726]

Nou ik woon met nog een maand 3 jaar in Borger. Heb nooit van het bestaan geweten 😅 Komt ook omdat het een groot natuurgebied is. Weer een heel interessante video

[@weetjedatookweer]

Dus bij deze: weet je dat ook weer! 😉

[@pinpapipinpapi7241]

Interessant onderwerp en goed uitgelegd.

[@nyls1717]

Hele gave video weer! Een heel ingewikkeld onderwerp maar het word heel begrijpbaar uitgelegd. Erg interessant! 👨‍🏫 Ook grappig dat Dwingeloo zo belangrijk was voor het uitvinden van WiFi. Bluetooth is in Emmen ontwikkeld. Wie had ooit gedacht dat Drenthe of all places de bakermat van draadloze elektronische communicatie is😂 Wel een puntje; de hoeveelheid reclames tijdens deze video was we storend. Ik snap dat dat is hoe je je geld verdiend, maar 4 blokken van een minuut lang (5/6 reclames per blok) is wel erg veel en leid erg af van de inhoud. Met name omdat de video ook een sponsor heeft en je kanaal vrij veel betalende leden heeft, dan zou je toch zeggen dat zoveel advertenties een beetje overdreven is

[@weetjedatookweer]

Dank! Aan de advertenties kunnen wij zelf niets doen. Ik vermoed dat je op een televisie kijkt? KZbin zet daar inderdaad in op extra advertenties, dat gaat buiten ons om. Dit verschilt zelfs per persoon, sommigen krijgen één advertentie, anderen krijgen er 5. Op deze manier proberen ze je naar KZbin Premium te krijgen.

[@Leviwosc]

Gebruik een adblocker.

[@johumm455]

Linux, Brave browser, adblocker ...

[@Hans-Pa3GDA]

Wat een leuke en diverse afleveringen maak je, heel relaxt en begrijpelijk om naar te kijken, je verdient nog veeeeeeeeel meer abonnees vind ik! Deze uitzending vond ik super leuk, want als oud zelfbouw zendamateur vind ik deze techniek rete-interessant en ik wist ook niet van het bestaan af van deze antennes. En ik heb nu diverse vragen over deze techniek die ik hierover zou willen weten, en dus zo meteen gelijk maar even ga Googlen. Tja, en ik vergeet vaak dat veel mensen bang zijn voor alles wat met radiogolven te maken heeft, en door hun vaak angst, de wildste "waarheden" verzinnen, dat is jammer. Voor die mensen zou ik zeggen, zet nooit meer een mobiele telefoon aan je oor, want een hogere doses "straling" zul je niet snel ergens kunnen oplopen in het dagelijks leven om je heen. Nou ik kijk alweer uit naar de volgende! fijne dagen gewenst!!

[@DrBreakalot]

Wat gaaf! Ik zag dit al eens op Google Maps, maar had geen idee wat het was. Erg interessant!

[@DavevanHattem]

Die kleine antennes, lijken een beetje op de zendmast-antenne van IJsselstein, maar dan in Madurodam versie 😅 haha

[@R1987R]

@18:54 meen ik vaag een layout gebaseerd op de Golden Ratio te herkenne, klopt dit? Zou cool zijn als ze iets meer uitlegde hoe ze op de ogenschijnlijk random locaties zijn gekomen om de antennes te plaatsen, dit miste ik wel en waren volgens mij genoeg momenten om het daarover te hebben.

[@erikbertram6019]

Het wordt een beetje beknopt benoemd op 7:25 . LOFAR gebruikt interferentie (een soort vergelijking tussen signalen) tussen verschillende antenne posities. In die vergelijking ga je kijken wat de vertraging is van het signaal wat uit de ruimte komt van het ene punt ten opzichte van het andere punt. Die vertraging hoort bij een bepaalde afstand tussen de punten en de richting waar het signaal vandaan komt ten opzichte van een denkbeeldige lijn tussen de twee punten. In de array zitten echter heel veel antennes, dus je kan ook heel veel vergelijkingen maken. Om te zorgen dat je niet op alle punten dezelfde vertraging meet en weinig nieuwe informatie verkrijgt, moet je zorgen dat zoveel mogelijk afstanden tussen je antennes uniek zijn. Verder is er nog een mooie truc die veel radiotelescopen gebruiken. Doordat de aarde ronddraait en de objecten die worden gemeten vaak lang hetzelfde zijn, kan je ook meten over de duur van een hele dag. De telescoop is dan een heel rondje gedraaid, maar de bronnen die worden gemeten blijven min of meer stil staan. Het effect daarvan is dat die denkbeeldige lijnen tussen je antenne elementen ook gaan ronddraaien en je daarmee extra informatie kan verzamelen. Veel oudere radio telescopen hebben zelfs hun antennes op 1 lijn staan, zoals de Westerbork Synthese Telescoop, dus die moeten eerst wachten tot de aarde ver genoeg gedraaid is voor een compleet plaatje kunnen maken. LOFAR heeft echter veel meer elementen en ook in meerdere richtingen, dus kan LOFAR ook dingen observeren die van kortere duur zijn. Dus lang verhaal kort, de elementen staan zo dat ze binnen een bepaalde duur een zo'n gedetailleerd mogelijk plaatje kunnen maken van de ruimte als kan door zoveel mogelijk unieke denkbeeldige lijnen te hebben tussen alle antenne elementen. Het is best een lastig probleem om "perfect" op te lossen (hoewel het misschien simpel lijkt). Ik denk dat het echte patroon gebaseerd is op iets wat ergens tussen trial and error, praktische overwegingen en heuristiek in zit. Als je "LOFAR array configuration" in Google typt, vind je op de site van ASTRON ook nog info, maar weet niet hoe makkelijk die te lezen is.

[@lucienhikingdroneflying2543]

Zeer interessant en blijkbaar zeer divers inzetbaar. Dankjewel daar voor

[@MisterMotel]

7:53 hij legt alles wel echt goed uit, een man die passie en kennis heeft dat hoor je wel.

[@Valentijnzz]

Kan je met deze telescoop ook zien wanneer de volgende video komt?

[@Sierra-Whisky]

Alleen als het in de sterren geschreven staat 😅

[@weetjedatookweer]

Ik ga mijn horoscoop even raadplegen.

[@dDAMKErkk]

😂🥺☹️😤🤗🫣🫠, ja 🤨

[@BerrieBadslof]

Je kunt het alleen horen...

[@DonHrvato]

Mooi afsluiter van het jaar, fijne Kerstdagen en een gelukkig nieuw jaar alvast

[@weetjedatookweer]

Jij uiteraard ook! 💡

[@peterverbogt3870]

Wederom een juweeltje en erg leerzaam. Dank daarvoor!

[@maarten8094]

Geweldige reportage, dank

[@JohnDontFollowMe]

Heel cool dit. Ik ben trots op NL die toch zo'n simpele maar geniale telescoop heeft gemaakt.

[@feedmytv]

die afstanden tussen de antennes zijn uniek, stel dat je golven die aankomen op een strand wilt meten, dan graaf je meerdere geulen en zie je welke het verst is opgevuld en dan weet je de golfkracht, dit is ongeveer hetzelfde idee. elke golflengte heeft zijn eigen afstand, en daarom wil je verschillende afstanden tussen je antennes hebben en liefst ook nog in alle richtingen zodat je golven van alle kanten mogen komen, je kan nu ook de richting bepalen.

[@Michel-r6m]

Zeer interessant 😃 Heb zelf een 125/1500 Mak telescoop. Zeer mooi om Jupiter (met manen) en Saturnus (met ringen) te zien. Kraters op de maan ook erg mooi maar kans op lasogen zonder filter 😅

[@ZwervenmetJuKi]

Super interessant weer👍

[@AdityaMehendale]

Vraag maar wat een "Gamma" antenna inhoudt :)

[@freemanNL]

het is als ik het goed heb een beetje te vergelijken met projekt SETI ?

[@ronaldl9085]

Weer bedankt voor de leuke video.

[@gzand4441]

Beetje veel techniek, Bart! Maar ondanks dat toch heel interessant!👍👍

[@wiebevdmeij]

De reden dat je niet gebakken wordt ofzo als je eroverheen loopt is natuurlijk ook omdat hij alleen maar ontvangt. De radiostraling die die ontvangt komt allemaal uit de ruimte en komt overal op aarde terecht, waar je ook bent. Die antennes meten die straling alleen maar.

[@pe2aab]

Erg duidelijk en goed artikel!

[@LucWijdeveld]

Super interessant

[@Sierra-Whisky]

Opnieuw een ontzettend leuke video op de vrijdagochtend! Wel een piepkleine opmerking: 3:56 planeten sturen zelf geen zichtbare golven (licht) uit maar reflecteren het hooguit. Het zijn de sterren die daadwerkelijk licht geven. 🤓

[@weetjedatookweer]

Dankjewel! Dat klopt, maar met weerkaatsen sturen ze het licht ook onze kant op, toch? 😊

[@sirBrouwer]

een planeet kan wanneer het nog vloeibaar is licht geven. Onze aarde zal ook licht hebben gegeven zolang het alleen maar vloeibaar magma was. Dat is namelijk heet genoeg.

[@martijn9568]

Ik vraag mij af of iemand gaat opmerken dat het heelal miljarden jaren oud is en niet alleen miljoenen jaren😅

[@Leviwosc]

@@weetjedatookweer: Uh nee, weerkaatsen is niet hetzelfde als sturen.

[@user-cx5ni7me6l]

Top youtube kanaal

[@OntarioTrafficMan]

Vanaf 9:14 komen de Engels ontertitels één zin te vroeg. Het lijkt dat twee lijnen op 9:13 per ongeluk tegelijk zijn geplaatst terwijl ze na elkaar hadden moeten komen

[@weetjedatookweer]

Opgelost!

[@OntarioTrafficMan]

​@@weetjedatookweer Fantastisch, dankjewel!

[@jasperheijer7452]

in welke frequentie meten jullie? vraag ik omdat er een grote zichtbaar licht telescoop word gemaakt in chili

[@genkihenkie]

10 tot 240 MHz

[@jasperheijer7452]

zo breed?

[@MartijnMcFly]

Een van de antennes is nog geen 100 meter bij mij vandaan. Vanuit m'n huis kan ik ze zien.

[@waltersteenvoorden252]

Mooi stukje Europese samenwerking.

[@lucienhikingdroneflying2543]

Worden die geluiden goven niet beïnvloed door atmosfeer en bewolking.?

[@genkihenkie]

We zitten net in het goeie gebied, hoge frequencies hebben hier wel veel last van. Op dezelfde manier dat GPS ook werkt op regenachtige dagen, daar is ook om die reden gekozen voor een lage frequency. De Ionosfeer is wel een probleem, dat zorgt er voor dat elk signaal vervormd is (op dezelfde manier dat je onder het water een ander beeld zit dan er boven). Dat is 1 van de dingen die de Supercomputer moet verwerken om een goed beeld te laten zien

[@adriaanvankammen8375]

Kijk!!! Mogelijk kwa techniek je beste aflevering. De crematorium aflevering was ook heel goed.

[@rjrosseboom]

Ik dacht dat de FAST radio telescoop in China de grootste was met 500 meter doorsnede

[@MeteorMark]

De grootste uit één "stuk", zoals nu die van Areceibo helaas is... 😥 Dat was daarvoor de grootste.

[@VulcanicYT]

Discord link werkt niet

[@weetjedatookweer]

Nu wel! Ik moet hem om de één of andere manier steeds opnieuw op 'onbeperkt' zetten. Hij zet zichzelf regelmatig terug naar 7 dagen. Dat ga ik even onderzoeken.

[@VulcanicYT]

@ top! Er zijn settings die je nog kan veranderen. Daar kan je dat op oneindig lang zetten

[@VulcanicYT]

@@weetjedatookweer ik weet niet meer waar dat staat. Is veranderd Edit: volgensmij heb ik je verkeerd begrepen, dat is wel gek ja. Doet het nog niet voor mij

[@weetjedatookweer]

Klopt, dat heb ik inmiddels al drie keer gedaan de afgelopen maanden 😅

[@Philippe_Gruijthuijzen]

​@@weetjedatookweerAls je discord nitro hebt, kan je een permanente link aanmaken. Als je niks betaalt, verloopt de link

[@Leonardnl]

Zou dit systeem ook een hulpmiddel kunnen zijn voor bijvoorbeeld oorlogsvoering??

[@BerryBlueEyes]

nee, dit fungeert niet als radar, dit systeem wordt echt enkel gebruikt om radiogolven uit de ruimte op te vangen. hele saaie data ;)

[@Leonardnl]

@BerryBlueEyes Dankuwel voor uw antwoord.

[@sirBrouwer]

@@BerryBlueEyes het kan wel wanneer we een kussen gevecht houden op Mars met de verschillende ruimte rovers. geen idee waarom je dat zou doen maar dat zou je kunnen zien.

[@markdebreet4173]

Wooow, ik ben sprakeloos!!

[@LeonBoullart]

Wel een telescoop met een lage resolutie. Maar dat kan ook niet anders als ie zo groot is.

[@IAmMaarten]

in tegendeel, de resolutie wordt alleen maar beter naarmate een telescoop groter wordt!

[@LeonBoullart]

@@IAmMaarten Natuurlijk niet. Hoe meer ontvangers, hoe hoger de resolutie. Als je de diameter van de telescoop wil stellen op de 2 uiterste ontvangers, dan zal je de rest ook moeten opvullen. Anders blijft er van de resolutie niets over. Zoals jij het stelt, dan zouden 2 ontvanges genoeg zijn. Eentje zo ver mogelijk oost, en de andere zo ver mogelijk west. Een grotere diameter lukt niet. Dan zou je de hoogst mogelijkt diameter, en dus resolutie hebben. Helaas is dat niet zo. Het aantal ovtvangers zal de resolutie bepalen. Deze moeten natuurlijk wel verdeeld zijn over het oppervlak.

[@menox55]

De grootste afstand tussen de stations bepaald de resolutie en het aantal de gevoeligheid. Door de draaiing van de aarde krijg je na enkele uren je complete plaatje van een deel van de hemel.

[@LeonBoullart]

@@menox55 Helaas pindakaas, zo zit het niet in elkaar. Zoek eens uit hoe het echt werkt. Want met jouw oplossing zijn 2 ontvangers meer dan genoeg. eigenlijk zou een al voldoende zijn! Toch?

[@menox55]

@LeonBoullart De resolutie van LOFAR is 0.3 arc seconds. Met twee stations heb je wel de resolutie maar niet de gevoeligheid. We gebruiken hiervoor alle 52 stations.

[@berendt87]

Wat als men signalen onderschept die ouder zijn dan dat men aanneemt qua leeftijd van het heelal? Kun je ook berekenen wanneer onze zon op is?

[@menox55]

We ontvangen ook de cosmische achtergrond ruis, die voor het ontstaan van sterren en planeten er al was. We kunnen de zon meten en volgen als hij boven onze horizon is. We gebruiken hiervoor J2000 coördinaat system.

[@SjoerdBeukers]

De discord invite doet het niet meer

[@bjornroesbeke]

15:42 Oh nee, weer iemand die een gecentraliseerd gesloten platform dat niet voor iedereen toegankelijk- en nog veel minder doorzoekbaar is gaat gebruiken. Zet dan een forum op ofzo (en nu voel ik mij plots een oud klagend mannetje maar 't klopt wel).

[@OnverIaat]

De Event Horizon Telescope (EHT) is dus niet groter?

[@RemcovanZuijlen]

50000 terabyte. Ik zou het 50 petabytes noemen, klinkt indrukwekkender denk ik, omdat je petabyte nog niet zo vaak hoort.

[@Leviwosc]

Ik vermoed dat ze die term niet gebruiken omdat heel veel mensen daarvan al helemaal geen idee hebben wat het inhoudt. Veel mensen weten niet eens wat een terabyte is.

[@OntarioTrafficMan]

Ik zou ze allebei noemen aangezien dat de meeste mensen niet weten wat een petabyte is, maar een terabyte wel zouden herkennen uit moderne harde schijven. Maar toch wel goed om ook de relevantste terminologie te gebruiken (pb in dit geval)

[@maxcapone55]

maar liefts 50 Petabyte, dat is belachelijk veel informatie/data.

[@vanhetgoor]

Graag zou ik essentiële informatie hebben gehad. Ja, het gaat met duizenden antennes. Ja, er zit een computer achter die duizenden antenne signalen kan omrekenen in gegevens met betrekking tot de richting waar het signaal vandaan komt, maar feitelijk weet ik nog steeds niets. Is het breedbandig? Waar wordt naar geluisterd? Moet die computer duizenden signalen tegelijk verwerken, en hoe gaat dat? Ook de oude radio-telescoop is mij een raadsel. Een schotel, een signaal en alleen het draaien van de aarde kan richting geven aan waar het signaal vandaan komt, dat moet een erg summiere stroom aan informatie hebben opgeleverd waar niet veel uit te halen is naar mijn mening. En de plaatjes blijven zwart-wit.

[@MeteorMark]

Dan zou het een hele lange video worden 😉 Bezoek de websites van Astron en Lofar eens, kan je er rustig voor gaan zitten 😊

[@genkihenkie]

youtube.com/@astronnl

[@dDAMKErkk]

Ja, WiFi RT Ltr 😌

[@LuukKloosterman]

Ik woon in Dwingeloo mijn vriendings vader bestuurd dat ding

[@johnshares444]

Fm radio is ook goed

[@dDAMKErkk]

🥲🫠🫣😯🥰🥰🥰🥰🥰🥰🥹🥹🥹 ik hou hiervan 🥹☺️

[@BerrieBadslof]

uh oh...like nummer 666...

[@dDAMKErkk]

En idee doch geen geld,

[@dDAMKErkk]

Ik vvind hé lief dat er fouten l,gemaakt worde, Retouche later 😘

[@dDAMKErkk]

20,45; er schijnt IEM. Met zaklamp RT later 🥰

[@dDAMKErkk]

Sterk gemaakt, waarom.

[@Tminus89]

De apparatuur die volgens verhalen het weer zou kunnen beïnvloeden zien er toch wel heel anders uit (HAARP). Ik kan er zelf allemaal niet zoveel mee, maar mocht iemand het horen en er dieper op in willen gaan.. Zou ik zeggen veel plezier ;)

[@JacobBax]

Het wachten is nu op de ..... euh.......niet zo snuggere.

[@Tijgerhaai_MTB]

Niet zo snugere? Wat dacht je er van dat de beste man zo intiligent is dat hij er over na moet denken hoe je het begrijpbaar uitlegt op het niveu van Jan Boerenlul?