Zdrajcy czy realiści? Kolaboracja w czasie II wojny światowej. Prof. Piotr M. Majewski

Słowo „kolaboracja” po II wojnie światowej - zwłaszcza w językach słowiańskich - nabrało negatywnego zabarwienia. Wcześniej funkcjonowało raczej w neutralnym znaczeniu i używano go wymiennie jako synonim współpracy. Kolaboracja podczas II wojny światowej przybierała wiele form. Poszczególne narody różnie oceniały współpracę swoich elit politycznych z III Rzeszą (np. Słowacy czy Norwegowie). Potępiano ją zwłaszcza, gdy była wymierzona w etniczną wspólnotę narodową. Do współpracy z okupantem popychało pragnienie władzy zarówno w sensie politycznym, jak i materialnym czy społecznym.
Zapraszamy do wysłuchania i obejrzenia rozmowy z profesorem Piotrem Majewskim, pracownikiem Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego.
#historiabezkitu
Zapraszamy do wsparcia naszej działalności poprzez serwisy:
Patronite.pl/historiabezkitu.pl czy
Buycoffee.to/historiabezkitu
Zajrzyjcie również na naszą stronę internetową: historiabezkitu.pl
oraz serwisy podcastowe:
Spotify: Historia BEZ KITU
Apple Podcats: Historia BEZ KITU

[@user-gr9by7rv4d]

Bardzo ciekawy wywiad. Pod koniec rozmowy Prowadzący zapytał Prof. Majewskiego o to, czy kolaboracja najczęściej kończyła się na plus czy na minus, dla kolaborantów. Profesor, zgodnie z prawdą, powiedział, że najczęściej kończyło się to dla nich źle. Ale dodałbym jeszcze jeden element/grupę kolaborantów: przedsiębiorstwa. Czy Renault, Skoda, Hugo Boss, BMW, Bayer i inne, które zarabiały na współpracy z nazistami, zostały za to ukarane? Niestety nie. I to ta grupa kolaborantów, specyficzna, ale jednak, która zbyt często jest pomijana w takich dyskusjach.

[@anaconda470]

Arcyciekawy temat. Nie mialem pojecia, ze rzad brytyjski kolaborowal na wyspach normandzkich.

[@horatio8213]

Nie rząd, a lokalna administracja. Dwa różne organy.

[@anaconda470]

@@horatio8213 jak mowia Anglicy "potato potato"...

[@horatio8213]

@@anaconda470 W tym sensie polski rząd kolaborował z Niemcami, co nie jest prawdą, urzędy i policja pracowały pod niemieckim zarządem, ale rząd takiej wspólpracy nie prowadził.

[@jezalb2710]

Jersey to nie jest terytorium brytyjskie. A na Sark to nawet feudalizm panuje. Mieszkałem na Jersey. Bardzo ciekawe miejsce

[@grzechuz3964]

​@@anaconda470 😂👍

[@zbigwmig]

Bardzo ciekawa rozmowa, która w dodatku przeniosła sie w sekcje komentarzy - szkoda że tak krótko.

[@AkademiaSarmatia]

Jedna uwaga (na razie). Francuzi "swoich" Żydów ochronili w olbrzymiej większości . Na rzeź poszli żydowscy uchodźcy spoza Francji. I już druga. Ktoś tu ewidentnie nie lubi Francuzow. Taki Citroen tak się "prześcigał", że odstawił najskuteczniejszy sabotaż. W pręcie do pomiaru poziomu oleja przesunieto ustawienia tak, że silnik notorycznie się zacierał. Niemcy tego nigdy nie wykryli i uznali, że francuskie silniki takie kiepskie.

[@belamortadela]

Świetny materiał

[@MormiZlocisty]

Znakomita, ciekawa rozmowa.

[@michaziokowski3582]

Czy mógłbym spytać, nakładem jakiego wydawnictwa ukaże się książka pana profesora?

[@historiabezkitu1568]

Postaram się dowiedzieć

[@historiabezkitu1568]

Książka zostanie wydana w wydawnictwie Krytyki Politycznej

[@michaziokowski3582]

@@historiabezkitu1568 dziękuję!

[@maxblitz2385]

A za co książka ma się ukarać?😂

[@michaziokowski3582]

@@maxblitz2385 ojojojoj, racja XD

[@polakkarol407]

Czy wywiad był przeprowadzony w sali F ?

[@historiabezkitu1568]

To inna lokalizacja

[@agatastaniak7459]

Wstęp poddał mi pomysł na kolejną aduycję w tym samym kontekście- bo przecież brzydkie słowo na k wspomniane w tytule i pytanie "zdrajcy czy realiści" można odnieść do współpracy wywiadu Rosji z aliantami w tamtym czasie nad projektem bomby atomowej. Może kiedyś omówią Państwo na kanale ten temat z tego punktu widzenia, z punkut widzenia Rosji, relacji Rosja-Niemcy oraz relacji współpraca na linii Rosja-Niemcy, a decyzja Rosja by jednak jej wywiad przyśpieszył pracę alianatów nad bombą atomową? I myślę, że byłaby to bomba na kanale z uwagi na to jaką furrorę zrobił film i książka "Oppenheimer". Inne tematy do omówienia z tej perspektywy to np. losy Finlandii w czasie 2 wojny światowej czy np. postawa polskich górali wobec okupacji w Polsce czy np. postawa Ukrainy wobec hitlerowskich Niemiec. Czyli tym tematem w sumie chyba znaleźli Paniwe temat na serię. Nawet w kontekście samej 2 wojny światowej. A wziąwszy pod uwagę niedawne,a jeszcze mało znane i nieopublikowane materiały dotyczące kolaborujących z Niemieckimi władzami w czasie okupacji hitlerowskiej w Sosnowcu rodzinami z etycznego punktu widzenia ten temat może być etycznie nadal żywy i ważny dla naszego społeczeństwa.

[@historiabezkitu1568]

Pani Agato - jakiś czas temu opublikowaliśmy rozmowę o góralach w czasie okupacji oraz cały cykl rozmów o historii Ukrainy. Co do pozostałych tematów to na pewno planujemy rozmowę o historii Finlandii w czasie II wojny światowej

[@jerzywecawski2488]

" Hej kto Polsk- na bagnety ..." Prawdziwy Polak - patriota, co trxydziesci lat uczestniczył w jakimś powstaniu. Margrabia Wielopolski w szkolnych podrecznikach , to figura zdegenerowana, bo nie chcial wojaczki tylko bogacenia sie Polakow i prxetrwania... I taka oto wizja patriotyzmu , ktora doprowadziła do Przywiślańskirgo Kraju nie tylko przetrwała , ale stała sie wykładnią patriotyzmu .

[@przemysawsotan2403]

Wielopolski chciał się bogacić głównie sam.

[@PKowalski2009]

Jak mawiał mój polonista w szkole: ora et colabora.

[@peterkiedron8949]

Petain uratowal narod a de Gaulle uratowal honor narodu. Petain i Francuzi chcieli uniknac losu Polakow. Nawet mowilo sie o polonizacji okupacji. W czerwcu 1940 wiedziano o antypolskich zbrodniczych akcjach Niemcow w Polsce.

[@piotrbanasiak8084]

Abaj panowie oceniaja kolaboracje narodow podczas II wojny swiatowej w odniesieniu do holokaustu, czyli kto i czy eogole uratowal "swoich" żydów. A mnie sie wydaje ze najwazniejszym aspektem oceny kolaboracji jest zachowanie życia i mienia swoich obywateli. Pod tym względem Polska wypada bardzo marnie a taka Norwegia czy Francja bardzo dobrze

[@horatio8213]

Tylko że Polska była od razu przeznaczona do depopulacji. Nie da się porównać sytuacji wręcz kolonialnej polityki Niemców w Polsce do Francji i okupacji gdzie się facto rząd francuski dalej istnieje i działa na terenie własnego państwa.

[@peterkiedron8949]

W panstwach w sojuszu z Niemcami Zydzi mieli najwieksza szanse przezycia. Wijatkiembyla Skowacja.

[@jezalb2710]

Rumuni sami swoich Żydów wykończyli

[@peterkiedron8949]

@@jezalb2710 tylko czesciowo. Woekszosc zydow przezyla.

[@Ludwik_Dron]

A co z komunistami którzy kolaborowali do 1989?

[@paulizzs4720]

Ślązacy kolaborowali z Niemcami a potem z komunistami

[@robertsoroko8324]

...nic...komunizm byl dobry i wszysycy ktorzy kolaborowali z zssr (wygranym w 2 wojnie) byli nosicielami swiatla, dobra, milosci, sprawiedliwosci i pokoju... i sa zapisani na jasnych kartach histori ...w przeciwienstwie do tych co kolaborowali z przegranymi czyli antykomiternem ...czyli np niektorzy polscy gorale, niektorzy litwini, niektorzy finowie, niektorzy wlosi, japonia, niektorzy hiszpanie, slowacy, niektorzy wegrzy, niektorzy rumuni, niektorzy dunczycy, niektorzy holendrzy, niektorzy bulgarzy, niektorzy jugoslowianie ktory zapisali sie na ciemnych kartach histori... kazdy kto chodzil do szkoly gdzie komunisci i socjalisci uczyli powinien to wiedziec! jesli ktos tego nie wie powinien sie zapytac swoich rodzicow lub dziadkow ktorzy chodzili do tych szkol...bo pradziadkowie nie mieli tego w programie nauczania...

[@user-yn4od8ny5z]

Nie ma co oceniać pradziadków obecnej Europy siedząc w wygodnym mieszkanku z kawką i w kapciach

[@michabuksalewicz8907]

Można jak najbardziej. Tylko trzeba uwzględniać realia, ale niektórych czynów realia nie tłumaczą.

[@marianbrom2072]

Ale bzdury to każdy wójt policjant to kolaborant ? Robili swoje to co do nich należało

[@jarekkohlbek3853]

A dlaczego nie?

[@DFrencel]

@@marianbrom2072 brak zgody - czesc zbrodniczo kolaborowala, czesc byla faktycznie ,,wtyczkami antynazistowskiego podziemia'' i chwala im za to a czesc pewnie znajdowala sie w srodku z postawami roznymi w roznych sytuacjach... wiec wybielac ani oskarzac wszystkich nie mozna - zbrodni ze strony polskich policjantow bylo jak pisze o tym prof. Grabowski duzo, bohaterzy wsrod polskich granatowych policjantow tez byli - zapewne spora czesc byla posrodku co tez jest jakas ich i Polski tragedia

[@Pawel-nf9es]

Policja granatowa była tak samo polska jak obozy koncentracyjne.

[@dziadydziady]

Dziwna jest postawa pana prowadzącego... 59:49 ma wrażenie, że gdyby tylo Niemcy złożyli ofertę, to Polacy chętnie by się zgodzili na współpracę. Sekundę potem gość podkreśla że Polska nie miała nigdy kolaborującego rządu. Pan prowadzący przytakuje "to się zgadza". No więc z punktu widzenia historycznego odczucia pana prowadzącego nie mają najmniejszego znaczenia. Daleki jestem od wybielania czarnych plam na naszej historii, ale tego typu postawa to jest po prostu kompromitacja.

[@milommilom7498]

To samo o Żydach. Nie osądzajmy ich a Polacy mimo grożącego rozstrzelania powinni pomagać Żydom. Dziwne rozumowanie

[@velRic]

​​@@milommilom7498Polacy znacznie wiecej uratowaliby Zydow, gdyby nie byli zainfekowani polskim nacjonalizmem miedzywojennym, szczegolnie tym ONR-owskim. Tu trzeba patrzec na mechanizmy socjologiczne, a nie oskarzac jednostki, ktore stawaly przed roznymi dylematami. Poza tym kare smierci przecenia sie. Dzisiaj potwierdzily to badania, ze efekt odstraszajacy kary smierci jest podobny do kary dlugoletniego wiezienia. W czasie wojny jeszcze mniej odstrasza. Za handel miesem grozila owa kara, a wciaz handlowalo nim 90% Polakow. Tak samo Zydzi kolaborowali nie dlatego ze bali sie, ze zgina. Oni po prostu chcieli miec namiastke czlowieczenstwa. Perspektywa spedzenia calej wojny w jakies gnojowce byla antyludzka

[@dankok8841]

No ale taka jest prawda. W Polsce były środowiska gotowe od samego początku na stworzenie rządu kolaboracyjnego. To żadna tajemnica.

[@dziadydziady]

@@dankok8841 Czy powstał taki rząd? Nie. W historiografii gotowe to może być jajko na miękko na śniadanie archiwisty. Liczą się fakty.

[@dziadydziady]

@@milommilom7498 tego fragmentu rozmowy również nie zrozumiałem. Nie osądzajmy kolaboracji żydowskiej bo byli w trudnej sytuacji i chcieli się ratować, ale jednocześnie lekką rączką osądza się choćby Polaków którzy jak rozumiem kolaborować mieli dla zabawy. Patologie są wszędzie i nie ma co się wypierać, ale to koszmarnie osłabiający (ciekawą skądinąd) rozmowę płytki i naiwny relatywizm.