زمان چیست؟ پرگار

بازگشت‌ناپذیری زمان از دردهای بزرگ بشر به شمار می‌رود. آیا زمان را ما می‌آفرینیم یا اینکه زمان هست و ما در آن در گذریم؟
میهمان‌ها:
عرفان کسرایی، پژوهشگر فلسفه علم
مهدی پارسا، پژوهشگر فلسفه

[@NB-zj4yv]

پرگار بهترین برنامه بی بی سی فارسی و یکی از بهترین برنامه های تلویزیونی دنیا. خیلی ممنون بابت تمامی برنامه های تان.

[@rezaghaseminejad3782]

❤❤❤❤جناب آقای داریوش کریمی: به عنوان توانمندترین مجری مطلع و بسیار آگاه یکی از جذاب ترین برنامه های روشنگری را برای ایرانیان اجرا و مدیریت می نمایید، بسیاری از برنامه های شما را بارها دیده و لذت برده ام ، صمیمانه سپاسگزار شما و برنامه خوبتان هستم

[@akbarakbar13651]

داریوش کریمی یک ظرفت عالی که از دانش و فهم بالا برخوردار است

[@rezamirzazade2085]

مجری بی نظیر . زمان کم . موضوع عالی . مهمانان هوشمند و دانا

[@alirezarahimirashed5655]

من گذر زمان رو در تغییر چهره آقای داریوش کریمی از زمان شروع برنامه پرگار تابحال درک کردم. اگر این تغییر در طی همه این سالها صفر بود، در واقع گذر زمان برای آقای کریمی صفر بود، پس زمان چیزی جز درک ذهن ما از تغییرات پدیده های فیزیکی نیست. با آرزوی سلامتی برای جناب آقای داریوش کریمی❤

[@saeidaravand3157]

بسیار بسیار جالب بود ،،، برای اینجانب بویژه از نگاه فلسفی که ریشه های بودیسم هم قابل یافتن بود. ممنون از جناب کریمی و مهمان خوبشون که هایدگر رو انقدر ساده برای امثال بنده تشریح کردن 🙏🏻

[@A7IRE2A]

جدا از تمام مسائل علمی و فلسفیش این رو یاد گرفتم که ما واقعا برای بقا و یا حتی بهترزیستن، نیازمند این نیستیم که کلی چیزها رو بدونیم.. ممنون از تمام دست‌اندرکاران و مهمانان برنامهٔ پرگار 🤍

[@nasrullahomar3831]

آقای کریمی نهایت سپاس گذار از برنامه های علمی شما برنامه های شما شخصاٌ برای خودم به مثابه یک دانشگاه است بخصوص همین برنامه عزیز بزرگوار کسرایی دانشمند و دانشمند پارسا این دو هردو قابل احترام است افغانستانی با تجدید احترام

[@akbarmahjoori8052]

ممنون از جناب داریوش کریمی برای برنامه پر محتواشون و ممنون از جناب عرفان کسرایی عزیز جهت روشنگری و اطلاعات جامع شون

[@jamshid-17]

جدا از این بحث جالب و چالش‌بر‌انگیز چ خوبه بین این همه هیاهوی اخبار سیاسی هرازگاهی برنامه‌های خوبی در مورد فلاسفه و علم میزارید، تشکر 🙏 تشکر از مهمانان متشخص و فهیم و باسواد ... 💙🤍🙏

[@shamama8987]

پرگار یکی از بهترین برنامه تلویوزنی به زبان فارسی است. برعکس اکثریت مطلق گرداننده های تلویوزنی که فقط مانند ربات ها عمل میکند و پرسش های از پیش تعیین شده را مطرح میکنن جناب کریمی تسلط کامل بر موضوع داره و این خود برنامه پرگار را جذاب و در کل این برنامه را ارزشمند تر میسازه.

[@user-hg3xq2yu4q]

عالی و مفید و مناسب و قابل فهم مخاطب و در ضمن بسیار بیان شیرین و شیوایی داشتند هر دو عزیز اندیشمند موضوع و مفهوم زمان یکی از موارد مورد سئوال و علاقه ام بود و هست دوبار پشت هم با فاصله ی چند ساعت شنیدم و حتما که بار ها هم خواهم دید و شنید برای درک و لذت هرچه بیشتر از این برنامه ی مفید سپاسگزار شما بعنوان مجری و این هر دو عزیز ِ گرامی هستم 😊 شاد باشید

[@ghkh73757]

واقعا بحث عالی هست اینجور بحثا... و تشکر ویژه از آقای کریمی با علم عالیشون... کاش تعداد اینجور بحث ها بیشتر می‌شد

[@mohammadsaberabassi5517]

تشکر فراوان از برنامه زیبا تان، آقای کریمی.

[@sammackee1]

Thank you for a very good talk show . I followed all of it very carefully but so far I understood around 10% of it and have to listen to it several more times in future to increase my understanding . This is an educational discussion and not easy to grasp by one lesson only . Thanks to Darioush KArimi for producing such an excellent educational programme for Iranian listeners, as I am still listening to his shows of some years ago every morning and repeating them to remember .

[@milad.poursoltan]

خیلی وقته منتظر پرداختن به موضوع زمان در پرگار بودم. سپاس

[@amitaherian9230]

چه مهمان های با سوادی

[@bagramian1]

بحث خیلی جالب و آموزنده بود. سپاس از شما آقای کریمی عزیز

[@abolfazlrezaeiadriani6188]

واقعا پنجاه دقیقه برای چنین بحث هایی خیلی کمه، تا مهمان ها میان مقدمه بحث رو بگن و بازش کنن وقت تموم شده، کاش می‌شد چهار پنج ساعت کامل بحث ها رو ادامه بدن تا هم مقدمه خوب بیان بشه و هم بحث عمق خوبی بگیره، اگه محدودیت زمانی برنامه است شما میتونین یه بحث چند ساعته رو تقسیم کنین و تو چند تا برنامه نمایش بدین

[@jilamsp]

با سلام و تشکر از زحمات همه دست اندرکاران برنامه خوب پرگار، در مورد، داستان سفر یکی از برادران دوقلو در رفت و برگشت با سرعت نزدیک به نور، و جوان تر ماندن او، در زمان تغییر جهت از سرعت مثبت و نزدیک به سرعت نور به سرعت منفی و نزدیک به سرعت نور، نیروی لازم وارده آنقدر بزرگ است (نزدیک به بینهایت) که هم انسان، هم سفینه و هم هر چه در آن است، متلاشی خواهد شد

[@ismaelfoshangee5342]

بسیار عالی گردانندگی شده و سپاس از مهمانان برنامه

[@azarnokhostin5449]

خوب بود.ولی سخت بود یک برنامه دیگر هم با موضوع زمان بذارید و مهمان ها صحبت های علمی را مصداقی طرح کنند تا درصد بیشتری از مخاطبان بهره مند شوند 🌼

[@esmatdavati9947]

باتشکر از بحث بسیار جالبتون ولی زمان برای این بحث کم بود مطالب خیلی فهرست وار گفته شد کاش لااقل 3یا4برنامه براش میگذاشتید ممنون از برنامه خوب پرگار

[@behruzfarahani-pv8hu]

موضوع برنامه و دسته بندی سوالات و جوابها در مقدار برنامه خوب بود

[@baryalaischersei2866]

Very nice work and practice ❤❤❤

[@sara_dianak]

این برنامه یکی از بهترین‌های پرگار بود ❤

[@sattarghaffari6451]

منتظر بودم برای آنالیز جدیدتون ❤❤❤

[@hamidkhoshnazar1089]

امیدوارم بالاخره جناب کریمی عادت مذموم وسط صحبت میهمان برنامه دویدن رو کنار بگذارند!😊

[@aminkoohkan4099]

درود بر شما آموزنده بود ، سپاس برقرار باشید La ringrazio 🇮🇹🎄👍🏻 Thanks a lot .

[@cengizcevik-vd2js]

Programlarınızı on yıla yakın zamandır ki Farsçamı geliştirmek için izlemeye başladım. Her programınız ayrı bir lezzet ve önem taşıyor. Konulara olan hakimiyetiniz konuklarınıza ,yaklaşımınızın altında izleyicilerinizin aydınlanması gösterdiğiniz çabaya hayran oldum. زنده باشید درود بر شما

[@pouriaghassemitakalomi]

Hello, please continue this discussion and go beyond (the point) in terms of time in order to get a better understanding of the past, present and future, which was likened to a point in this program. Thank you.

[@mohammadaghaee]

ممنون از برنامه شما من فهمیدم که هیچی نفهمیدم .خیلی دانشگاهی بود بحث

[@kanishkarafiee1759]

کاش چنین برنامه های فلسفی بیشتر داشته باشید.

[@shaandel]

عالی بود بسیار لذت بردم و استفاده کردم مخصوصا سخنان دقیق وعلمی جناب کسرایی که مطالب علمی ترمودینامیکی را وارد فلسفه می کردند خصوصا انتروپی دوران دانشجویی استاد ترمودینامیک ما مرحوم پروفسور سرابچی وقتی قانون دوم ترمودینامیک را از کتاب ون وایلن توضیح می داد گریزی کرد به فلسفه آن موقع جوان بودیم و خیلی درک نمی کردیم حتی مسخره هم می کردیم ولی بعدها فهمیدیم که چقدر فیزیک و خصوصا ترمودینامیک با فلسفه همسایه دیوار به دیوار هستند سخنان جناب پارسا هم بسیار منسجم و شفاف بود و تسلط خوبی به کلمات فارسی داشتند (گاهی برخی اندیشمندان در ترجمه کلمات فلسفی علمی به فارسی مشکل دارند ولی جناب پارسا بسیار مسلط بودند) به نوبه خودم لینک برنامه را در گروه های فلسفی و علمی و شبکه های اجتماعی مختلف منتشر کرده و به اشتراک گذاشتم تا دوستان بیشتری استفاده کنند با تشکر

[@user-bo7cl4wn1k]

چه آرام ،چه دلنشین ،چه قشنگ بحث گفتگوی پیش میره ..!می‌خوام بگم شما فلسفی ها اگه زمان باشید دقیقا سیاسیون مکان هستن ،،،همه چی برعکس،با ید فلسفه زمان حرکت کنه شما آرام ساکن هستید ،اما سیاست ،وسیاسیون ،که جنگ مکانی، تصاحب ،تصرف ،در تلاطم ،در جنبش،،،،که نقطه مقابل قرار گرفتن ....که چرا؟؟

[@princefit]

خیلی لذت بخش بود بحث زمان ممنون

[@mahyalatif7453]

درود بر شما . خیلی عالی بود و مرسی از عرفان کسرایی عزیز

[@rm-8187]

سالهای سال است برنامه هایی پرگار تماشا میکنم پرگار برنامه نیست یک مکتب است و آقای کریمی معلم این مکتب به امید برنامه هایی بهتر تر آموزنده تر تان -از افغانستان

[@baharghofraniha6364]

Interesting topic- thanks

[@hadikashef]

خیلی ممنون، مثل همیشه عالی بود.

[@seifazghandi1228]

Great discussions and food for thought. Please invite more scientific guests to conduct more scientific discussions about diverse many topics but not necessarily to Biology, Chemistry, Astronomy, etc. Also, thank you for your appropriate choice from Pink Floyd music ("Time") as ending segue (pronounced Segway)!

[@saeedabdolahi8223]

مرسی از شما اقای کرمی و مهمانان برنامه عالی بود. همچنین آهنگ پایان برنامه 🙏

[@mehrbanuaghamohammadi1476]

چقدر این برنامه خوب ومفید است وآقای مجری باعث افتخار ما ایرانیان است

[@user-vb8vb1nx8t]

تشکر از شما بخاطر برنامه های خوب

[@Smkhn786]

مفید بود دست تان درد نکند.

[@beback_]

چه خوب که به مسائل فلسفی و غیرسیاسی برگشتید

[@ghulamrasoulkhabrat]

بحث جالب بود ممنون تان!

[@user-tt5mo5nm3d]

خیلی موضوع عالی و بحث جالب است

[@rahimfatmy9457]

بهترین برنامه ،💓💓💓

[@user-ud3mw7vt6j]

تبریک مخصوصا به جناب پارسا و مدیر و میهمان عزیز دیگر

[@badraaaam]

ای کاش این موضوع در۲یا۳ جلسه ادامه داشته باشه که بتونن بیشتر از شاخ و برگ صحبت کنن، تقریبا کل برنامه چکیده شد، خیلی موضوع خوبیه، دید و دایره نوع سوالات و سرچ ها و پرسیدن های منو افزایش داد

[@janfada61]

بسیار بحث خوب و آموزنده و جذابی بود

[@nabiollahkhodadadi4614]

این یه جلسه به چه درد می‌خوره آخه ؟ هرچند درهایی باز میکنه برای ورود به مباحث شیرین و تامل برانگیز فلسفی 😊❤

[@AabaR4]

مهمان تپول تان عالی می‌حرفید خصوصا آخرش خیلی عالی صحبت کرد.

[@vahida3152]

از مجری برنامه سپاسگزارم اول بابت انتخاب موضوع برنامه ها، و بعد به خاطر تسلطش به موضوع ها

[@user-kd8ct2jl8v]

بسیار عالی بود. سپاس از شما

[@user-ql4mf9ge7f]

سپاس ❤

[@raschedr2546]

بحث جالب و اموزنده ٔ بود، کاش میشد نظرات فلاسفه غیر اروپایی را هم در مورد زمان اینجا مطرح میکردید.

[@mohammadasgharoscar5207]

زمان مخلوق خداوند است به نسبت ما چون دگر مخلوقات، مادر حرکت هستيم بران. بلخی رومی شعری دارد رين ارطبات: ( کشتی که بدريای روان ميگذرد----می پندارد که نيستان ميگذرد) (ما ميگذريم زين حهان درهمه حال--می پنداريم که اين جهان ميگذرد)

[@samangheidi]

بی نظیر بود.

[@dr.hooshangheshmat8736]

Time & DNA topic could be added to the time vector… it could have made this talks fascinating!

[@seyedsobhani9533]

ای کاش یک اشاره هم به زمان ۲ بعدی می‌کردید و اینکه به دیدگاه‌های فلاسفه و دانشمندان غیر اروپایی هم می‌پرداختید. ممنون از برنامه خوبتون.

[@aliazizizade6166]

سلام ممنون از زحمات

[@goodstuffforgoodpeople2169]

درود جناب کریمی، در برنامه ی «زمان» در قسمتی از بحث اشاره به سمبولیسم مرگ در گذشته شد که شما Momentum Mori»ذکر کردید که در واقع اصطلاح دقیق اون «Memento Mori» هست به معنای تو خواهی مرد. با تشکر فراوان از شما و همکاران شما

[@jikoob68]

لطفاً درباره پیری چه از نظر علمی چه از نظر معنایی که بر زندگی ما میدهد در دو برنامه جداگانه صحبت کنید ممنون

[@mojtabafallah138]

Perfect

[@behruozmansuori7529]

زمان در محیط بسته بوجود میآید و هر چقدر محیط بزرگتر باشد زمان طولانی‌تری را خواهیم داشت جسم فیزیکی انسان در آن محیط خیلی بزرگ جهان بسته بندی شده همه عالم در یک لحظه بوجود آمده و در یک لحظه نابود می‌شود فقط بخاطر بزرگی آن زمان طولانی می‌شود و اگر زمان نباشد بی نهایتی بوجود میآید و همه از بی نهایت آمده و به بی نهایت می‌رود و در آنجا صفت ها و شخصیت های بخصوصی بوجود ندارند همه چیز یک چیز هستند

[@mohammadjamshidian6729]

با تشکر از پرگار برای توجه به موضوعات مهم. موضوع بردار زمان و آنتروپی مواردی هستند که بسیار ساختاری بوده و در گفتگوی انجام شده از قلم افتاده. حتی در جایی مهمان محترم اعتقاد دارند که در علم ترمودینامیک موضوع زمان مطرح نیست در حالی که اصل دوم ترمودینامیک اساسا بر افزایش آنتروپی با تغییرات زمان بنا شده است.

[@user-tx1jh3lj6b]

زمان دریچه است به سوی ابدیت که ما انسان ها بی آن که بدانیم که چرا آمده این و کجا می رویم این منزل را گام میزنییم . زمان متعلق است به سرعت و فاصله است

[@user-dw3bt5si2c]

به نظر می‌رسد که آقای کریمی بیشتر از اینکه به شنیدن نظر و سخن میهمانانش علاقمند باشه شهوت حرف زدن و اظهار فضل داره تا اطلاعات خودش رو به رخ بکشه. مرتب حرف میمانان رو قطع می‌کنه و خودش حرف میزانه و در پاسخ به کارشناس که میگه می‌خواد جواب بده میگه وقت کمه

[@user-vh6ch9qh4e]

دوست عزیز اندکی انصاف، اقای کریمی مجری قابلی هستند.

[@user-ih3ot8pu3z]

اتفا خوبه که مجری فهم داشته باشه نسبت به موضوع بحث

[@davoodkhodadadi7928]

ای کاش این برنامه چند قسمت بشه و ادامه پیدا کنه ..

[@ParvizKhoshvagt]

زمان بزرگترین چالش بشر ازبدو پیدایش هستی وبشر درراس بوده واین مشگل را من به یاری ازعالم ماورا وحق حل کردم زمان یک توهم نیست بلکه زمان یک واقعیت است بلکه غیراززمان چیزدیگری درعالم وجودندارد . هرچی درعالم هست حتی جرم هم زمان است .

[@user-ru6fr4mu9g]

وقت بخیر لطفا یک برنامه در باره آنچه در زندگی اتفاق می افته تقدیره یا چانس یک برنامه تهیه کرد تشکر بسیار زیاد

[@poyakurd1900]

بسیار عالی

[@NaghiFayyaz]

متفاوت بودن اندازه زمان در مکانهای مختلف با سرعت متفاوت، مثلاً در دو سیاره متفاوت و یا در نزدیکی سیاه چاله و موقعیت ما، می توان با درک تفاوت سرعت حرکت خطی دو نقطه در محیط یک چرخ و نزدیک مرکز آن، متوجه شد، یعنی بعبارت ساده، تفاوت زمان طبق نظریه نسبیت، کاملاً دقیق و غیر قابل انکار است.

[@mahdidavoudi9865]

بدون اغراق برنامه ی "پرگار" بهترین محتوای تولید شده در تمام شبکه های فارسی زبان در ماهواره و تلویزین داخل ایران است. ممنون بابت زحمات جناب کریمی پاینده ایران❤ جاوید شاه💙

[@seyedmohammadhashemi9778]

موضوع برنامه در ادراک من خیلی سنگینه ولی فلسفه علوم بسیار عجیب و دور از دسترس فهمه

[@amirbazal9897]

همه از وهم توست این صورت غیر که نقطه دایرست از سرعت سير صفر = بینهایت ❤

[@AslaanH]

انسان توان درک زمان را ندارد یعنی ازعقل این فیلسوف ها بالاست به هرصورت برنامه خوبی بود.

[@ataollahshafiee9819]

اقای عزیز زمان همیشه استمرارش مداوم است بطور ثابت حرکت میکند این ماده ویا مخوقات است که حرکتشان متفاوت است لذا اندازهگیریها متفاوت میشود

[@JohnSmith-sn2cc]

تنها برنامه ای هست پرگار ک آدم هیچی نمیفهمه

[@alikeshavarz5937]

😅

[@mahshidsaffariha]

عالی

[@hamidkhoshnazar1089]

از صحبتهای جناب عرفان کسرایی بیشترین بهره رو بردم🙂🙏

[@nahidfiroozi7162]

کاش جناب کریمی وسط حرف مهمانان چیزی نمیگفتند و اجازه میدادند که مهمانان حرفشان را تکمیل کنند.

[@vahidtehranifar5090]

لطفا برنامه‌ای در مورد فرضیه‌ی ریسمان بگذارید

[@mehdibaghbadran3182]

درود

[@hamidnazlou9057]

Bravo

[@user-gh2qd3oy4c]

در مورد آغاز زمان بهترین تعریف همان آغاز آفرینش است و در مورد پایان پایانی وجود ندارد مگر اینکه آفریدگار جلوی تغییرات هستی را بگیرد

[@mahi4653]

میشه لطفا بازم برای کانسپت زمان برنامه بذارید؟ این برنامه کافی نبود😢

[@badraaaam]

اره واقعا، اصلا محدوده و نوع سوالات رو افزایش داد

[@parsa2495]

لطفاً یک برنامه هم در مورد آرتور شوپنهاور بگذارید،با سپاس

[@user-qv9bk9du2n]

خدا بود

[@user-tp9ob1lf9v]

ممنون ولی خیلی کم بود درمورد زمان بیشتر برنامه بسازید

[@user-or8gj7ny1e]

واقعه ، برگشت نداره . مراقبت باشید خبط رو تکرار نکنید

[@sinazahedi758]

مقوله زمان هم مانند دیگر معیارها حلقه ای از زنجیره ماتریکسی است که قابل نقض شدن و هک شدن است که به طور ملموسی در ایده بررسی و اندازه گیری زمان از دید ناظر متغیر است

[@perouzpakravan4628]

در خارج از جو زمین نه روز و شبی هست و نه دقیقه و ساعت .زمان را در چه محاسبه ای می شناسند . و باید بگویم وقتی ما فقط در اینده پیش می رویم همین پیش رفتن زمان است .

[@user-ux2rf8ec1s]

نه در خارج از جو هم زمان هست تولد یک کهکشان و زمانی که طی می‌کند تا بمیرد یا دور شدن کهکشان ها از هم یا گسترش فضا در هر لحظه ..... همه این ها در زمان اتفاق می افته یک کهکشان کم کم پیر میشه و تبدیل به سیاه چاله میشه همه ی اینا در زمان آنها استیلی جدا از عالم قابل مشاهده زمان وجود نداره

[@aliamini6180]

با سپاس به نظرم برخی از دوستان در کامنتها زیاده از حد به دیدگاه خودشان اطمینان دارند.اگر مقیاس طول عمر جهان را تا حال حاضر و آينده بسیار طولانی‌تر از آن را در نظر بگیریم خیلی از مجهولات می‌تواند درآینده به معلومات تبديل بشود. بقول راسل دشمن دانایی جهل نیست بلکه توهم دانا بودن است. فلسفه و روش علمی در کنار هم تا اینجای داستان انسان کارآمدترین ابزار ما برای شناختن هستی بوده‌اند. البته این نظر من است وممکن است اشتباه باشد.

[@mohsensaifi2711]

آن‌چه درین بحث مطرح نشد و با درنظرداشت عنوان اختصاص داده شده برای این بحث؛ این است که چگونه و بر اساس کدام شاخصه‌ها می‌شود زمان زمینی و فضایی را با هم مقایسه کرد؟ اگر زمان در زمین از تناوبی تکرارشونده مثل تکرار روز و شب و ... قابل ادراک است، این اندازه‌گیری و محاسبه در فضا برچه اساس استوار است؟

[@harfehesabi9712]

علم خود داشته‌های آزمایش و اثبات شده‌ی فعلیِ انسان از هستی و بگونه‌ای خود سویه‌ای باصطلاح کانتی دارد . جایگاه تخیل و تصور در مغز یکی‌ست و پدر همه‌ی دست‌آوردهای انسانی‌ست . بحثِ گسترده‌ای‌ست و با کامنت قابل ورود نیست اما در یک توضیح ، علم و فلسفه کاملن بر یکدیگر منطبقند و آن پیدایش هستی از چیدمان و ترکیب است ، ترکبیی که قطعن هرچه به پیش می‌رود بزرگ‌تر و بصورت تصاعدی بیشتر می‌شود . آنچه برای من جذاب می‌شود افزایش این ترکیب در مغز انسان افزون بر هستی است که به آن قدرت خلق می‌دهد . انسان موجودی شرایط‌مدار و زمانمند است . که اختیارش از تغییر شرایط ناشی می‌شود .

[@shahinnasserioskouie623]

In the twins’ thought experiment, the twin that goes very fast or close to a massive object would age less than the other one. This is a valid thought experiment since the observer on the earth sees the other twin age slowly compared to themselves because the rate of the decay of their molecules and so the aging process are slowed down.

[@user-tp9ob1lf9v]

ساعتهای اتمی مثالی برای گذر متفاوت زمان

[@Hossein-ny4ql]

خیلی جالب بود خصوصا تشبیه زمان به پول