Adio Yeshil Tire (Elveda Yeşil Tire)

Bu belgesel yüzyıllar boyunca Tire'de yaşamış Yahudilerin hayatlarını, kültürlerini, geleneklerini ve en önemlisi Türk ve Yahudi toplumlarının arasında geçen eşsiz ilişkileri, komşulukları anlatmaktadır. Dünyada hızla artan ırkçılık, inançlara karşı tahammülsüzlük gibi unsurlara karşı; birbirimize kucak açtığımız, önyargıları yok ettiğimiz yarınlara Tire'deki Yahudi Cemaati ve Türk toplumu arasındaki yaşanmışlıklardan ilham alınarak el verilmelidir.
Bu belgesel hiçbir maddi destek almadan, cep telefonu kamerası ile çekilmiştir. Danışmanlığı tarih öğretmeni sayın Hakan ÖZEN'e, İngilizce çevirisi ise emekli öğretmen sayın Muhammed ŞEVİKER'e aittir.
Tüm bu yaşanmışlıklar ve anılar kimse kayda almazsa uçup gidecek olduğu için; on sekiz yaşında bir genç olarak kendimde sorumluluk hissettim ve uzun bir sürecin sonunda bu belgeseli ortaya koydum.
Emeği için Muhammed Şeviker'e
Müzikler için sevgili Janet&Jak Esim'e
teşekkürlerimi sunarım.
Yiğit ÖZALP

[@fatmamefkure]

Besim Amado Bey, Naomi' (Nomi')nin oğlusunuz. Jale, Yıldız ve Naomi komşularımız, seçkin bir ailenin çok çok güzel kızlarıydılar. Göçte hepimiz çok üzüldük. Annem terzisi Alegra gidiyor diye de ayrıca çok üzülmüştü. Bir gün teyzeleriniz ve annenizden haber alacağım hiç aklıma gelmezdi. Bütün dostlarımıza selam ve sevgiler.

[@yorgunum14]

Çok güzel bir çalışma olmuş bende tirede yaşıyorum liseli bir kardeşin olarak çalışmalarında yardım etmek isterim

[@selvihanayhan4623]

Tireliyim yahudi mahallesinde büyüdüm. Komşularımiz vardı Ester hanım Yuda oğlu şalom. Kasap Hayım Bile daha bir çokları.Şabat gunlerinde kapının önüne mangallarını koyarlardı yakıverirdik. Güzel günlerdi.

[@nesimeyalmantelgabay9581]

İzmirli bir Yahudiyim fakat ailemin bir kısmı Tire'den geliyor. Harika bir çalışma olmuş, eline emeğine vaktine sağlık. Çok teşekkürler.

[@huseyinkocyigit6849]

Ben tirede oturuyorum her sokağı bilirim çok duygulandim

[@fatmamefkure]

Dear Jale, Yıldız, Naomi Bezek sisters. We were neighbours; you were what beatiful sisters. And Salvador Kohen was my clasmate in Cumhuriyet İlkokulu. His elder sister Esther Kohen with a plate and a spoon in her hand, had feed her baby while the baby playing on the street. They were the days, my friends. With my best regards to you. Ve Sevgili Yıldız Çelikkan, Tire'ye gitme imkanına sahip olduğun için çok şanslısın, umarım kolun daha iyidir. Selam ve sevgi ile.

[@arthurmorganveliahti]

helal olsun sana bu yaşında böyle bir belgesel yaptın

[@erdem2179]

Bravo gerçekten,bilgilendirici,öğretici,duygulandırıcı çok güzel emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum.

[@haliltuncer8738]

Böyle bi belgesel yaptığın için teşekkürler rahmetli Ayşe Tunçer merakla bekliyordu görmek nasip olmadı

[@yigitozalpovic]

Dünya tatlısı bir insandı Ayşe Teyze. Nurlar içinde yatsın

Ve bizler mezarlıklarını bile koruyamadık.

[@mfatih9032]

Cumhuriyetin ağababaları bizim mezarlarımızı bile korumadı..

[@feyzaotanozden107]

Çok başarılı birçalışma olmuş bu kadar genç yaşında böyle bir konuyu ele almış olman gurur verici...yolun açık olsun sevgili yiğit.eline emeğine sağlık

[@cemozcan7999]

Çalışmandan dolayı seni çok tebrik ediyorum Yiğit, emeklerine sağlık. Daha nice inceleme, araştırma ve belgesellerin olur umarım (hemşehrim 😊)

[@fatmamefkure]

Jale, "Tire'yi özlüyorum." sözlerini yazarken parmaklıklı bahçe kapısı görünen; evi Bohor Basmanto'ların evine benzettim. Jale'lerin evi Bedesten Caddesinden Aydınoğlu Cad.ne inen dönemeçte sağ köşede, Basmanto'ların evi ise, sanki Jale'erin karşısında solda, Bedesten Cad. köşesinden Yassıyol'a inen dönemeçteki 2.evdi. Tam köşedeki evde "Zabıt Katibi" ? gibi bir meslek adı ile ile anılan bir Türk aile vardı. Tire'den yıllar önce ayrıldım, yeni Tire çok değişmiş, Belediye Binası Kitaplık olmuş, Orta park, her şey değişmiş videolardan tanıyamıyorum.

[@hikmetyamankara4826]

Teşekkürler

[@gunselibaysan1026]

Sevgili Yiğit kültürel zenginliğimizi belgeleyen çok güzel bir çalışma olmuş. Düşünüyorum da bu video orta okul, liselerde gösterilse daha hoşgörülü bir toplum olmamıza katkısı olur. Yürekten kutluyorum.

[@cihatkarapnar1421]

Portakal pazarı dediğimiz necip paşa kütüphanesinin yanında dedemin evinde 65 yılında doğdum üst mahalle yahudi mahallesiydi 80 li yıllara kadar bir çok yahudiyi hatırlıyorum ve çoğu babamın çocukluk arkadaşlarıydı savaş abi avram( şalom) ester abla iyi ve çalışkan insanlardı 60 ve 70 doğumlu jenerasyon Tire’de oturmadı İzmir veya İsraile gitti. Fakat dönme diye tabir edilen yahudilikten müslümanlığı kabul etmiş bir çok aile Tirede yaşayan var bir çoğu Tüccar ve esnaf olarak devam ediyor

[@selvihanayhan4623]

Yahudi mahallesinde büyüdüm şalom yuda ester hayım isminde komşularimiz vardı. Şabat günlerinde man gallarını yakardık

[@cihatkarapnar1421]

@@selvihanayhan4623 yoğutçu halil dedem babam nihat ben 1966 doğumluyum halalarım şenay , şayin

[@ebrukoksal6315]

Kardeşim emeğine sağlık. Harika bir belgesel olmuş🎉

[@fatmamefkure]

Biz de sizi unutmadık Jale, üç yaş küçüğümüz Naomi, kendisiyle ayni yaşta olan Istanbul'daki kuzenim Gülsün'e benzerdi anneannem Naomi''yi Gülsün'e benziyor diyerek severdi.

[@selinersoy6923]

Bravo güzel kardeşime 👏🏻 Emeklerin için teşekkürler… Güzel ve özlemiş kalplerde ne güzel anılar var… Hiç unutulmasın ❤

[@Regnante]

Efsane belgesel herkese izletilmeli

[@acmltr]

Emeklerin için teşekkürler, tire benim için herzaman farklı bir ilçe olmuştur, zaman içinde bu ilçeye her gittiğimde neden beni olumlu etkiliyor diye biraz araştırmışım, ve bu ilçeye Avrupa kültürünün taşındığını öğrenmiştim,

[@fatmamefkure]

Hiç sanmıyorum ama belki evi hatırlayan olur düşüncesiyle bu belgesel için profil resmimi değiştirdim. Profilimde şimdi, bir gecede yıkılan Yukarı Evimizin benim yaptığım amatör bir resmi var. Daha önce sözlerini ettiğim komşularımız aşağı evimizin komşularıydı. Yukarı eve de terzi Alegra'dan başka, mutfak işlerinde yardım için bir "Şişman Madam" gelirdi, adını bilmiyorum, ailem "Madam" derdi. Madam'ın da mani gibi bir şarkısı vardı: "Ayen oğlu muhtar olmuş da, Kız kardeşi fena olmuş da, ah ne yapalım şeytana uymuş ta, hemen de oynar, hemen de kalgır."

[@fatmamefkure]

22.22 "Adiyo" nun "Hoşça kal" olduğunu biliyoruz. "Mazal Tov" u araştırdım; "Tebrikler, Bahtın açık olsun, Uğurlu olsun." demekmiş. Canlarını sıkan, üzen bir anlaşmazlıkta bunları söylediklerini hatırlıyoruz. Demek ki zorluk hissettikleri zaman "Ben gideyim, hoşça kal, "Senin işin rast gelsin, şansın bol olsun, uğurlar olsun." diyorlarmış.

[@tamericel]

Çok güzel. Eskiden insanlarımız daha mı medeni ve iyiymişler sanki....

[@grkers]

👏🏼👏🏼👏🏼

[@tolgagorur592]

Bravo yiğit HT sayesinde

[@eminebozkurt2306]

Ne güzelmiş eskiden insanlar saygı vardı ülkede saygı sevgi kalmadı İstanbuluyum halam anlatırdı o yılları çok güzel olan iliskilerini dostluklarını sevgi ve saygıyla devam ettirmişler Taksim Cihangir tarafında oturuyordu halamlar Ermeni Rum Yahudi dostluklarını anlatıyordu

[@fatmamefkure]

Fondaki müzik nedir nasıl bulabiliriz yazar mısınız lütfen?

[@yigitozalpovic]

Janet Jak Esim yazarsanız çıkacaktır.

[@fatmamefkure]

@@yigitozalpovic Teşekkürler belgesel çok güzel olmuş, o kadar duygulandım ki bu gün sadece onu izlemekle geçti elinize yüreğinize sağlık.

[@yigitozalpovic]

@@fatmamefkure Rica ederim ne demek:)

[@fatmamefkure]

@@yigitozalpovic Eveet Yo Era Ninna tşkler.

[@vedatakcakoca4792]

Acemi birligimde Cem Inanc diye biriyle tanistim. Bana Izmir Yahudisi oldugunu anlatti. Onunla birlikte yikanirdik. Cok korkardi Kürtlerden ve Yobaz Türklerden. Ben bir Dönmeyim Vedat demisti. Ailem Yahudilikten Islama dönmüs güya. Ama Yahudiligi hep yasiyoruz. Sen beni bu kadar korudun kolladin, Ailemize katilirmisin? Kizkardesime senden bahsettim. Dagitim iznine beraber Izmire gidelim. Sen Öksüz, Yetim birisin. Olmaz Cem Ben Babaannemi görmeden yasayamam demistim.

[@KayzerFatih]

Çok büyük salaklık etmişsin

[@recaisazc-nt9jt]

Anneminde anıları var gelinliklerini yahudi terziler dikmiş köyde

[@fatmamefkure]

Terzi Alegra, Yukarı eve en fazla üç çırakla gelir, bir günde üç kadın ve çocuk elbisesi yapardı.

[@mfatih9032]

Sizi her zaman bağrına basmış bir milletin din kardeşlerine, hattı zatında onlar da sizi bağrına basmıştı zamanında, etmediğiniz zulüm kalmıyor şimdi..