Atardi - Jacobo Palm. Concert organized by the Palm Music Foundation.

Recording of the concert at the Paleiskerk in The Hague, the Netherlands, on the 6th of July 2019. The concert was organized by the Palm Music Foundation. For more information on the Palm Music Foundation and its activities, please visit its website: www.palmstichti... Below you will find information on the composer and the piece!
Jacobo José Maria Palm (1887-1982) begon op zevenjarige leeftijd met muzieklessen bij zijn grootvader, de Curaçaose musicus en componist Jan Gerard Palm (1831-1906). Jacobo Palm stond bekend als een fijngevoelig en hoffelijk persoon. Hij was meer dan 50 jaar organist van de pro-kathedraal St.-Anna op Curaçao. Ook was hij gedurende vele jaren concertmeester van het Curaçaosch Philharmonisch Orkest en gedurende twaalf jaar lid van het Curaçaos strijkkwartet, waarin hij altviool speelde. Palm heeft als concertpianist verschillende musici van wereldfaam aan de piano begeleid, onder hen de Argentijnse violist Andres Dalmau en de Russische cellist Bogumil Sykora. Palm was erg geliefd om zijn improvisaties aan het orgel. In 1957 typeerde het dagblad de Amigoe zijn improvisaties als “onevenaarbaar”.
Jacobo Palm maakte ook naam als componist. Zijn composities zijn te typeren als levendig, elegant en kristallijn. Ze moeten trefzeker en met de nodige zwier worden vertolkt. Door zijn dichterlijke schriftuur van de Curaçaose wals en de meesterlijke wijze waarop hij deze wist te vertolken stond hij in zijn tijd bekend als de Walsenkoning van Curaçao. Behalve talrijke walsen, danza’s, mazurka’s, pasillo’s, tango’s, polka’s en marsen, heeft hij ook kerkliederen en profane liederen gecomponeerd. Van diverse van zijn composities zijn opnamen gemaakt. De allereerste grammofoonopname vond plaats in 1929 in New York en werd uitgebracht onder het platenlabel Brunswick.
In 1981 werd op initiatief van Henk en Mary Beers-van Delden en met een donatie van het Prins Bernhard Cultuurfonds, een groot deel van de composities van Jacobo Palm uitgegeven onder de titel Obras de Jacobo Palm, album para piano. Dit pianoboek bevat 66 van zijn composities. Op initiatief van Palm Music Foundation is deze pianobundel in 2012 opnieuw uitgegeven. Voor zijn cultureel aandeel gedurende zijn muzikale leven, heeft Palm verscheidene onderscheidingen ontvangen waaronder: 1933 de eremedaille Pro Ecclesia et Pontifice, in 1957 de ridderorde van de H. Silvester, in 1981 de Cola Debrotprijs. In 1982 werd hij benoemd tot Officier in de orde van Oranje Nassau. In 1982 werd er ook een buste van hem onthuld. Deze buste is te zien in het Curaçaos museum. In 1989 kwam een postzegel met zijn beeltenis uit.
Vanavond zal van Jacobo Palm het lied Atardi worden gespeeld dat hij componeerde op de tekst van het oudst bewaard gebleven gedicht in het Papiaments. De tekst van dit gedicht is van de Curaçaose dichter-musicus-componist Joseph Sickman Corsen (1853-1911). Ook zal het lied Un Mariposa worden vertolkt. Het eerste deel van dit lied is van Jacobo Palm, terwijl het tweede deel van Joseph Sickman Corsen is. De tekst van Un Mariposa is van Camila van Gompel-Corsen (1915-1999), een kleindochter van Joseph Sickman Corsen.

[@freddehaas1306]

ATARDI EINDE VAN DE DAG Ta pa kiko mi no sa Ma esta tristu mi ta bira Tur atardi ku mi mira Solo baha den lamá! Talbes ta un presintimentu, O ta un recuerdo kisás; Podisé n’ ta nada mas Ku un cos di temperamentu. P’adilanti podisé Mi ta mira na caminda Un doló ku n’ nace ainda, Ma ku lo mi conocé? Tin kisás den mi memoria Un doló masjá scondí, Masjá bieu, ku mi sintí No por rebiba su istoria? O talbes mi nervionan Tin, sin causa, orror di Pretu, I dje abismo scur i ketu Meimei dj’awe ku majan? Mi no sabi ki armonía, Ki secretu relasjon Tini den mi curason Ku cabamentu di un día. Ma spiritu di doló Mi ta sinti camna ku mi, Ora Solo ta bai drumi I ta bisa: TE AWORÓ! TE AWORÓ? Ma enter anochi! Esta largu anochi ta! Cuantu cos ku nos no sa E ta sconde den su scochi! TE AWORÓ? Ma te majan Hopi ora falta ainda; Cuantu istoria na caminda Sin ku nos sabi di nan!.... Promé Solo bolbe hari, Tempu tin pa hopi cos; I Dios sa cuantu di nos Morto den dj’anochi a bari! Causa mi doló no tin; Ma esta tristu mi ta bira Semper ku mi para mira Dia jega na su fin! J.S Corsen, 1905 Waaróm kan ik niet zeggen, nee, maar ’s avonds voel ik mij beklemd, wanneer ik, droevig en ontstemd, de zon zie ondergaan in zee. Is het misschien een voorgevoel of een herinnering wellicht? Het zou ook kunnen dat het ligt aan de manier waarop ik voel. Van tevoren, heel misschien, loop ik onderweg te dromen over pijn die nog moet komen, die ik dadelijk zal zien? Of voel ik dat heel diep verscholen op een plaats in mijn verleden, oude pijn van lang geleden in mijn ziel lijkt rond te dolen? Of is het vrees waaraan ik lijd, een redeloze angst voor Donker: een stille afgrond zonder flonker, die het vandaag van morgen scheidt? Een onbekende klank vermag - ik zal de reden wel nooit vinden - mijn hart aan iets geheims te binden: naderend einde van een dag… En een geest van pijn en zorgen voel ik stapvoets naast mij gaan als de zon voor ’t slapen gaan mij zegt: Te aworó, tot morgen. Tot morgen? Ik ben als de dood! De nacht die, als een godsgericht, vol onbekendheid vóór mij ligt, bergt duizend dingen in zijn schoot! Te aworó? Maar van de morgen scheiden ons nog vele uren, vol van grillen en van kuren, die nú nog voor ons zijn verborgen! Voordat de zon weer lacht en brandt ziet ook de Dood zijn kans weer schoon en veegt een paar van ons gewoon en willekeurig aan de kant. Waaróm ik pijn heb weet ik niet, maar tóch voel ik mij steeds beklemd, wanneer ik, droevig en ontstemd, de dag zie vallen in het niet. Vertaling/bewerking: Fred de Haas, 2005