Between skepticism and truths (teaser)

[@ngkhanh5678]

Cảm ơn bạn đã giới thiệu và giải thích rất nhiều kiến thức triết học và nhân văn cho mọi người.

[@tungtungsoong]

cảm ơn vì đã ủng hộ!

[@hoangkimviet8545]

Hume là một đại biểu của chủ nghĩa kinh nghiệm Anh. Sở dĩ Anh có thể duy trì hệ tư tưởng này, trong khi Âu châu lục địa lại phát triển chủ nghĩa duy lý, có lẽ vì Anh chịu ảnh hưởng của phong trào Phục hưng khá muộn, mà phong trào này bắt đầu đề cao lý trí nhân loại. Chủ nghĩa kinh nghiệm của Âu châu lục địa chỉ thực sự phát triển với Immanuel Kant với tác phẩm “Phê bình sự Thuần Lý”. Còn riêng với Hume, ông cho rằng ý tưởng là ấn tượng “yếu”, bởi với ông, nghĩ về việc chạm vào chảo nóng sẽ không mạnh bằng trực tiếp chạm vào nó. Vì thế, với triết gia Scotland, trí thức là thứ được học qua cảm giác, không phải bằng lý luận. Và cũng vì thế, thuyết Hoài nghi của Hume khá đặc biệt, vì ông cho rằng phải cảm nhận Chúa thì mới biết rằng Chúa tồn tại.

[@tungtungsoong]

Cảm ơn vì đã bổ sung!

[@wyvxzk]

Nhưng mà tuy kinh nghiệm là căn cứ cụ thể nhất, học thuật phương Tây hình như có thấy rõ điểm trừ của chủ nghĩa kinh nghiệm. Bạn chỉ ra lý do được không? Trên Quora dài dòng quá

[@hoangkimviet8545]

@@wyvxzk Mình nghĩ điểm yếu của chủ nghĩa kinh nghiệm đó là nó hơi thiên về sự chủ quan, bởi nó đề cao trải nghiệm của các cá nhân. Ví như, một người ăn một quả táo đỏ và bảo nó có vị ngọt. Rồi, một người khác cũng ăn táo đỏ rồi bảo nó có vị chua. Thế thì rút cục là táo chua hay ngọt? Đến đây, rõ ràng các phương pháp khoa học cần được sử dụng để điều tra về nguồn gốc quả táo mà hai người này ăn. Liệu chúng cùng giống không, trồng ở đâu, trong điều kiện chăm sóc thế nào? Đấy là vấn đề của chủ nghĩa kinh nghiệm.

[@wyvxzk]

Anh Tùng có để ý là thời của ông ấy và đến bây giờ, lý thuyết của Oswald Spengler thường bị phê phán vì quá huyền bí bởi các học giả phương Tây, ngoài việc coi ông là người nghiệp dư, cực hữu ra thì hay coi dấu vết lịch sử như là chiêm tinh học nên không thực tế lắm. Anh có giải thích gì không ạ?

[@tungtungsoong]

ah...ông ấy chủ trương "tướng học lịch sử", tức là dựa vào trực giác để nhìn nhận trình độ hay đặc trương của một văn minh, tuy không khoa học lắm, nhưng có một số ý tưởng sâu sắc, giống như một đại sư nhân tướng học, biện pháp không khoa học lắm, nhưng đôi khi có nhìn nhận sắc sảo, haha!

[@hoangkimviet8545]

Nghe có vẻ ngạc nhiên, nhưng bằng một cách nào đó, Spengler lại chịu tư tưởng của… Johansen Wolfgang von Goethe, văn sĩ Đức. Spengler thừa nhận rằng Goethe cho mình phương pháp. Và cái phương pháp mà triết gia Đức thế kỷ 20 đề cập đến là coi trọng logic hữu cơ, tức gắn chặt cuộc sống với trải nghiệm (về điểm này, có lẽ Goethe có hơi hướng kinh nghiệm). Thêm nữa, Spengler dùng chính nhân vật có lẽ nổi tiếng nhất trong văn chương của von Goethe, Faust, để mô tả Tây phương hiện đại. Ngoài ra, Spengler cũng cho rằng Friedrich Nietzsche cho mình cách đặt câu hỏi. Những gì Nietzsche mô tả về một nền văn hoá đại chúng được Spengler áp dụng vào để mô tả về Tây phương hiện đại. Có lẽ vì thế, Spengler viết “Sự suy tàn của Tây phương”.