Celibat, dziwne fryzury i hierarchia - powstanie i profesjonalizacja kleru | prof. Robert Wiśniewski

👉 Zostań Patronem: patronite.pl/radionaukowe
👉 Wesprzyj jednorazowo: suppi.pl/radionaukowe
🎧 Posłuchaj na streamingu: ffm.bio/radionaukowe
🔔 Subskrybuj: / @radionaukowe
🌐 Strona: radionaukowe.pl
👍 Facebook: / radionaukowe
📷 Instagram: / radionaukowe
❌ Twitter: / radionaukowe
🎓 Odwiedź LAMU: / @letniaakademiamlodych...
🎬 Zobacz więcej: • Radio Naukowe poleca
📩 Kontakt: [e-mail]
Chrześcijaństwo bez kapłanów? Jak najbardziej. Takie właśnie było w samych początkach - W Ewangeliach nic nie sugeruje, żebyśmy potrzebowali w tej religii grupy kapłańskiej - mówi w Radiu Naukowym prof. Robert Wiśniewski, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego, szef Centrum Badań nad Cywilizacjami Starożytnymi UW.
👉 patronite.pl/radionaukowe​​​ 👉 radionaukowe.pl/
Przez pierwsze dekady rozwoju religii chrześcijańskiej nie było osób, które miały pośredniczyć między wiernymi a Bogiem. A tym bardziej osób, dla których byłaby to jedyna praca. Przywódcy gmin zajmowali się nauczaniem i organizacją, ale nie monopolizowali kultu.
Jak wiadomo, biskupi są w tradycji Kościoła uważani za następców apostołów. - Jednak pomysł na to, żeby biskupi jednoosobowo kierowali gminami chrześcijańskimi jest koncepcją, która nijak ma się do tego, jak funkcjonowały gminy chrześcijańskie w pierwszym i na początku drugiego wieku - mówi prof. Wiśniewski. I widać to w tekstach doskonale znanych, nawet w Dziejach Apostolskich. Przywódcy gmin wymieniani zawsze w liczbie mnogiej i określani jako episkopoi=zarządcy lub presbyteroi=starsi. Dlaczego kolegialne kierowanie gminami zostało zastąpione przez jednoosobowe przywództwo biskupów? Prawdopodobnie chodziło o to, by przy rozrastającym się chrześcijaństwie jako tako trzymać doktrynę w ryzach.
Dopiero w II wieku zaczyna się pojawiać kapłan, ołtarz, świątynia. Proces zmian jest niezwykle powolny, a zadaniem prof. Wiśniewskiego jedną z przyczyn wprowadzania takich rozwiązań mogło być upodabnianie się chrześcijaństwa do otaczających go religii.
Przez stulecia kler zyskiwał kolejne funkcje, przywileje, ale też zaczął wyróżniać się wizualnie. Strój liturgiczny powoli zaczyna pojawiać się w IV wieku. Potem dochodzą charakterystyczne wygolone czubki głów zwane tonsurami. Jak opowiada prof. Wiśniewski, tonsury służyły m.in. temu, żeby duchowni byli rozpoznawani… również tam, gdzie mogliby zrzucić sutannę czy - ku zgorszeniu - wszystkie części garderoby, aby oddać się grzesznym uciechom. - Sutanna jest dla tych, którzy chcą wyglądać inaczej, a tonsura jest dla tych, którzy mają wyglądać inaczej. Moim zdaniem, tonsura w VI wieku jest elementem wyglądu, który jest narzucony klerowi przez zwierzchników. To jest sposób kontrolowania kleru przez biskupów - ocenia historyk.
Jednym z najwcześniejszych ikonograficznych poświadczeń tonsury jest mozaika z kościoła San Vitale w Rawennie, gdzie widać biskupa Maksymiana (na obrazku, po lewej). Otaczający go diakoni mają czubek głowy bez włosów. U diakonów jest on wygolony, a biskupa wygląda na związany z wiekiem.
To tylko niektóre fascynujące wątki rozmowy o profesjonalizacji kleru. Rozmawiamy, jak to się stało, że bycie księdzem to „full time job”, skąd wziął się celibat, a także w jaki sposób historyk może taki proces wyłuskać analizując stare teksty. Uwaga - to nie jest rozmowa teologiczna, a historyczna.
Zapraszam!
💛 Przygotowanie każdego odcinka to wiele godzin pracy. Jeśli podobał Wam się ten podcast - możecie go wesprzeć w serwisie Patronite. Dzięki! 💛
patronite.pl/radionaukowe
POLECAMY INNE MATERIAŁY:
• Radio Naukowe - Wszyst...
• Fizyka
• Biologia
• Astronomia
• Psychologia
• Zwierzęta
• Religia
• Historia
• Historia życia
• Geografia
• Technologia
• Człowiek
• Kultura
• Medycyna
• Archeologia
🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠
#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka #RobertWiśniewski 🎬

[@RadioNaukowe]

Szanowni Komentujący, zrobiliśmy z prof. Robertem Wiśniewskim drugi odcinek, w którym odnosi się do części z Państwa uwag. Zapraszamy: kzbin.info/www/bejne/bJCrp5-QgbR5qdk

[@hankacyganka]

A może by przypiąć ten komentarz na górze? :)

[@janpaszkiewicz6707]

BRAWOOOO dziennikarko z nazwy - bo pytania banalne na poziomie 1 -klasisty. Brawo profesor : sakrament mszy świętej to rytuał jak np. W plemiennej wspólnocie. RAZEM GRATULUJĘ I JESTEM Z OBOJGA WAS DUMNY - KAROL MARKS

[@danielgaas4592]

@@janpaszkiewicz6707 Czyżby naruszono fundament Twoich przekonań....?

[@janpaszkiewicz6707]

@@danielgaas4592 Tak. A od kiedy to jesteśmyna Ty?

[@jarosawkucharczyk9078]

@@danielgaas4592 Religia i wyznanie to bardzo osobista sprawa. Ale są tacy, którzy chcieliby to kontrolować bo można na tym zarobić.

[@marcusaurelius2218]

Słucham Radia Naukowego od trzech tygodni i jestem pod wielkim wrażeniem. Piękne dzięki

[@beatakozowska6657]

Niesamowita wiedza I entuzjazm obojga, prelegenta I prowadzacej. Temat ciekawy

[@danutamarciniszyn1732]

A kim byli apostołowie których wybrał Jezus...NT...i testament z krzyża.

[@73Zouave]

@@danutamarciniszyn1732 I tu się sprawa rypie, bo jakby zwolennicy poglądu, ze na początku nie było kapłanów nie pamietają, kto dostał od Jezusa władzę.

[@Arte-Fakt]

Ależ to jest absolutnie genialne co Pani robi. Słucham w trakcie pracy i mam wrażenie żę jesteście obecni w moim studio a ja się swobodnie przysłuchuję. Dziękuję :)

[@ulaz7969]

Po kilku minutach słuchania zasubskrybowałam kanał. Cieszę się, że tu trafiłam. Ciekawa rozmowa

[@kamilmoleda757]

Po 10 sekundach słuchania powinna Pani zauważyć, że mamy tu do czynienia z szuryzmem

[@krzysztofjozwiak8710]

​@@kamilmoleda757 napisał byś dlaczego? Bo mi się wydaje, że Pan prof. bardzo uczciwie potraktował temat. Podał wiele szczegółowych przykładów, opierał wszystkie poglądy na konkretnych przypadkach. I w ogóle rozmowa była ciekawa. Pani redaktor wprawdzie popełniła kilka zabawnych konstatacji (domyślam się, że albo miała słabych katechetów, albo nie uczyła się o chrześcijaństwie od chrześcijan [np: to że 9-te przykazanie jest skierowane do mężczyzn - to że brzmi to jedno, ale Ewangelie i Listy w Nowym Testamencie nie pozostawiają złudzeń, że jest skierowane do obu płci]), ale muszę przyznać, że zadawała doskonałe pytania i zachwyciła kilkoma błyskotliwymi spostrzeżeniami. Żeby nie wspomnieć o kulturze prowadzenia rozmowy - wielkie brawa. Ja słuchałem z przyjemnością...

[@kamilmoleda757]

@@krzysztofjozwiak8710 napisałem o pierwszych 10 sekundach, czyli przedstawiony fragment z rozmowy, który mówi, że ewangelia nic nie sugeruje, żebyśmy potrzebowali kapłanów xd

[@krzysztofjozwiak8710]

@@kamilmoleda757 dlatego, zdarza się, że zbyt szybki komentarz może być całkiem nie trafiony. Akurat ten temat został dobrze omówiony i uzasadniony. Kościół opiera się na wierze i tradycji, czy tak? A tradycje mają to do siebie że narastają i ewoluują. Nie wszystkie watki zostały w rozmowie wyczerpane,

[@paweromanski8482]

Niedawno trafiłem na ten kanał , dużo ciekawych audycji.

[@olam5932]

Dopiero odkryłam ten kanał jest świetny komentarz dla zasięgów ;-)

[@iskierka011]

Odkryłam niedawno, baaardzo dobry program.

[@andrzejpietrak5186]

Jak dobrze, że człowiek ma wolną wolę I nie musi wierzyć w te herezję I zabobony wymyślane przez nierobów.

[@adampolec7145]

Pani Karolino, odkrylem i powiem - rewelacja. Brawo.

[@RadioNaukowe]

Dzięki!

[@quiz2993]

@@RadioNaukowe Bardzo dziękuję za przedstawienie bardzo ważnych informacji. ============================ *A więc tak się sprawy mają.

[@andrzejkaznica6479]

DOPIERO DZIŚ ODKRYŁEM PANIĄ ! Bardzo trudny temat, przekazany w sposób subtelny i fachowy . Doskonały rozmówca, ale też wyjątkowo dobrana konwencja audycji. Bardzo dziękuję za realizację.

[@elzbietapiaseczna6148]

Ależ to ciekawe.Nareszcie można te wiadomości odnieść do teraźniejszości.A więc potwierdzenie,jaki biznes kręci "kosciol".Proszę o więcej.

[@malgorzatajaneczek8470]

Świetny wykład. Wysłuchałam po raz pierwszy, ale na pewno wrócę, by zrobić sobie z tego notatki. Dziękuję:)

[@mikijo7796]

O nie

[@atenasowa2339]

Ciekawy temat, dziękuję bardzo🙋‍♀️

[@adamsulich]

Bardzo lubię słuchać waszego Naukowego Radia podczas własnej pracy naukowej w zupełnie innym temacie

[@janjanusz5887]

dzieki takim rozmowom ten świat staje się lepszy

[@jozefz6505]

Dzięki za super informację ❤️❤️❤️❤️

[@astat1]

Dzięki za super komentarz 💔💔💔💔

[@marioladomanska5021]

Po raz pierwszy slucham tego kanalu. Ale stwierdzam, ze sa tu bardzo ciekawe inf. Od zawsze jestem zainteresowana moja religia chrzescijanska. Dzisejszy temat to wlasnie to. Bo dzisiejszy kosciol- jest cudownym Biznesem. A ja sie wcale z tym nie zgadzam. Po prosu buntuje sie z obecnym funkcjonowaniem kosciola 🤷‍♀️

[@mmgs1148]

Odkąd chrześcijaństwo zostało włączone w struktury władzy, a więc od cesarza który je zalegalizowal, stało się biznesem. Dziś też kler brata się z władza - u nas, w Rosji...

[@piotrkowalski5347]

Religia była od zawsze biznesem i władzą.Szamani byli pierwszymi cwaniakami którzy wiedzieli jak działa ludzka natura.

[@alejakto8487]

@@piotrkowalski5347 jeszcze medycyna, zwierzęta leczą się postem, a człowiek musi kupić czy to zioła od szamana czy leki...

[@jolantaceynowa9520]

Obecni kapłani w religii tzw chrześcijańskiej ( nie ma nic wspólnego z wzorem pierwszych uczniów Jezusa) ma korzenie w rzymskim kapłaństwie. Mitry, jakie noszą są czapkami Mitry, boga pogańskiej religii Rzymu. Katolik znaczy powszechny, uniwersalny. Ma w sobie doktryny pogańskie np dusza nieśmiertelna ( Platona) piekło ( zastraszenie, niewola) spowiedź ( zależność, donosy) wizerunki ( widzenie, bez duchowości) itd Pieniądze, pieniądze za wszystko, co zrobią dla zniewolonego, zależnego od decyzji wybarwienia.

[@radosnyporanek9203]

Kaplanen jest JEZUS CHRYSTUS.

[@rowert1165]

Gratulacje, poziom profesjonalny

[@karolinapalak4575]

Dziękuję za ten odcinek. Super tematyka poproszę więcej. Jakby posłuchać o synodach, doktrynach, sporach o nie...😍 P.S. Odnosnie komentarzy napiszę swój - Kiedyś przeczytałam dwie książki dotyczące historii Watykanu. Jedna napisana przez księdza, druga nie. Nie pamiętam autorów, to było dawno temu). To były dwie, różne historię. I tylko daty i pos6acie się zgadzały. Chrześcijaństwo ma 2 tyś. lat i tworzą je ludzie. Religia to władza nad ludźmi. Ich duszą, umysłem, czasem ciałem. Władza uzależnia. Władza i pieniądze. Jeden się oprze - stu nie. Ostatnio słucham sobie Poczet Cesarzy Bizantyjskich. To niesamowite ile okrucieństwa,ile zbrodni, ile ZŁA popełniono z imieniem Chrystusa na ustach, tylko po to, żeby tą władzę utrzymać. Ile mamipulacji wiernymi pod przykryciem walki o ich duszę. A to tylko jeden, mały rozdział z naszej historii. A jak widać po komentarzach poniżej, taktyka obrana przez kler jest niezwykle skuteczna do dziś. Smutne to.

[@wiktormocarz3941]

Pomimo XXIw, wyznacznikiem mocy kleszego kościoła jest nadal ciemnota. Im społeczeństwo bardziej uległe klerowi , naiwne i słabe duchem , tym od korzeni szemrany kleszy kościół staje się mocniejszy . Tak było od początku tzn. od 334r . To czymże jest kleszy od korzeni szemrany kościół , każdy świadomy człowiek ma tego świadomość . Kleszy od korzeni niechlubny kościół nawykowo czyni swoje, ponieważ niczego innego nie potrafi .

[@Zmiana_Pogody]

dwa komentarze na - z grubsza - ten sam temat, a jakże inaczej napisane! pozdrowienia dla pani Joanny :)

[@zytakulesza8274]

Władza demoralizuje

[@brus8737]

Ciekawy kanał trafiłem przypadkiem, sporo godzin mam do nadrobienia 😀

[@tomekgawron4952]

Super temat. Super ekspert. Super prowadząca !

[@arsov9885]

Bardzo interesujący podcast.

[@tomaszk4750]

Kolejny kanał na YT w którym możemy wysłuchać rozmowy prowadzonej na bardzo wysokim poziomie - zarówno ze strony Gości jak i Pani Prowadzącej. Dziękuję serdecznie , Tomasz

[@grenadatv7263]

Jakie jeszcze Pan poleca?

[@Qrooel]

Jakie są pozostałe kanały? :)

[@user-dq6nu4fy6j]

​@@QrooelKANAL AUGUSTOWSKI NAPRZYKLAD!⚓😂

[@DonMajkelone]

Super audycja słucham już 3 raz. Niestety w trakcie pracy nie wszystko się usłyszy😂

[@iwonasa6558]

Super. Szkoda, że się skończył odcinek. Można słuchać i słuchać👋

[@mikijo7796]

Ja też słucham...

[@astat1]

@@mikijo7796 i Ty też?

[@showmustgoon4167]

Jest druga czesc tego odcinka, sa tez inne odcinki podobne

[@ewka5556]

Słuchaj w pętli.

[@baca350.1]

Z pogaństwa zaczerpnęliśmy wiele ale o tym sza. Bo trzeba było dać gawiedzi zajęcie i rozrywkę. A gawiedź była świadomie utrzymywana w ciemnocie bo takim można wszystko wcisnąć.

[@ostoja2004]

Czerpać było od kogo , Judaizm już przecież istniał . Pozdrawiam

[@afrodyta6998]

Ale czemu poganstwa?my Słowianie mieliśmy swoją kulturę, zagarnieta obecnie do kościołów, dlaczego zwyczaje starodawne nadal funkcjonują w kościołach?takie piękne zwyczaje, szacunek dla przyrody,zresztą wystarczy popatrzeć na tzw monstracje...słoneczko prawda?święconki, marzanna,dania wigilijne,gdzie każda potrawa miała magiczne znaczenie

[@baca350.1]

@@afrodyta6998 wg. kk to pogaństwo.

[@konradkusmirak6554]

@@baca350.1 to KK jest pogaństwem. Religia wprowadzona ogniem i mieczem.

[@73Zouave]

@@afrodyta6998 Słoneczko monstrancji nie ma nic wspólnego z bóstwem słońca. Starodawne zwyczaje funkcjonują, bo łacińscy kapłani mądrze nie wypleniali wszystkiego, tylko nadawali mu nowy sens.

[@uladude6182]

Dziwne jest to ile jest wiar. Każda z wiar twiedzi że ma rację. Komu wierzyć?

[@hecticnarcoleptic3160]

Wszystkie nie mogą być prawdziwe. Ale może być tak, że żadna nie jest prawdziwa.

[@andrzejhahn8117]

komu wierzyć..własnemu rozumowi,Czy do życia człowiekowi jest potrzebna jakakolwiek religia

[@hecticnarcoleptic3160]

@@andrzejhahn8117 Nie jest.

[@adamgrochowski8390]

Kanał zdecydowanie warty suba. Dziękuję i czekam na dużo więcej.

[@arekoliwa9818]

Dziekuje za materiał.

[@TeresaFurgal]

Dzień dobry.

[@gosiaszulc3141]

SUPER odcinek naukowego radia... kler ma pochodzenie egipskie najprawdopodobniej

[@Sagan_up]

Cos pięknego, znalazłem ten kanał niedawno i idealnie pasuje jako coś do posłuchania przed snem, naukowo a jednocześnie prosto, cud miód

[@xykstus]

A inne podkasty popularnonaukowe znasz?

[@Sagan_up]

@@xykstus oglądam wszecnice wiedzy jeszcze i centrum nauki Kopernika

[@xykstus]

@@Sagan_up ok, dzieki, zasubskrybowałem

[@AT-ri2xt]

Cześć ​@@xykstus. Może i te wydadzą się dla Ciebie ciekawe : Skądinąd, Dział zagraniczny, Bartłomiej Biga (Wiedza nieoczywista), Jak naprawić przyszłość.

[@xykstus]

@@AT-ri2xt "Skądinąd" subskrybuję, ale od jakiegoś czasu tematyka przestała mi odpowiadać. Pozostałe sobie sprawdzę. Dziękuję za polecenie 🙂

[@iwonaskowronska2375]

A co z księgarni Starego Testamentu,które są całością Biblii? Księga Królewska, Księga Powtórzonego Prawa?

[@-allwrittenfulfilled-]

Bardzo interesujący temat.

[@wojmaz8029]

Kilka razy trzeba wysłuchac juz sobie zapisałem pozdrawiam

[@arronnorris4598]

To skandal żyją w luksusach, jeżdżą drogimi furami, ubierają modne ciuchy. 😬

[@misiukisiu]

Dobrze to jest zrobione, ten podcast. Sub od pierwszego wejrzenia.

[@As-gf2gd]

Szanowni Państwo, mamy złoto 👍

[@Sk0lzky]

Odnośnie tonsury to mam teorię spiskową - zarówno tonsura irlandzka, jak kontynentalna, jak i słynne "mongolskie warkoczyki" czy samurajski kok nasladuja w zasadzie różne wzory męskiego łysienia. Może po prostu w każdym z tych przypadków ktoś chciał oddać cześć starzejącemu się przywódcy czy medrcowi i pomysł viralowo się rozprzestrzenił? 😂

[@krzysztofleszczynski1241]

Cudowny program!!!!!!

[@magorzatadudek2962]

Prawda , zależy kto szuka i jakie ma okulary na nosie .

[@marcink.8178]

Ciekawy wykład. Trochę mało uwagi poświęcono momentowi, kiedy chrześcijaństwo zostało zalegalizowane, a następnie stało się oficjalną religią cesarzy i Imperium. To musiało mieć ogromny wpływ na kształtowanie Kościoła i kleru. Z amatorów stali się praktycznie urzędnikami cesarza, z odpowiednimi przywilejami ale i odpowiedzialnością.

[@lucynak8249]

W roku 98 n. e. na wyspie Patmos umiera ostatni apostoł - Jan. On spisał Księgę Apokalipsy, czyli Objawienia Już w drugim stuleciu powoli następuje odstępstwo od nauk prawdziwego chrystianizmu czyli nauk Jezusa Chrystusa. Chrześcijanie są bardzo prześladowani przez pogan. Cesarz rzymski mordował chrześcijan nawet w swojej rodzinie. W 325 r. n. e. Konstantyn Wielki postanowił połączyć religię rzymską z odstępczym już chrystianizmem i pojawił się katolicyzm czyli religia powszechna. Zrobił tak, by ocalić swoją matkę, która została została chrześcijanką. Narodziny boga słońca 25 grudnia, zamieniono na narodziny Jezusa, (data narodzin Chrystusa jest nieznana, ani jaki miesiąc, ani jaki dzień) Ew. Łukasza 2 :1 - 8. Pierwotnie nie obchodzono Wielkanocy, pogańskie zwyczaje obchodzone dla uczczenia powrotu wiosny. Jajko jest symbolem odradzania się życia wczesną wiosną, a zając pogański symbol płodności, rzymskie szaty kościelne, uczniowie Jezusa nie wyróżniali się z tłumu ( dopiero po pocałunku zdradził Judasz ) , kult solarny : monstrancja z promieniami słońca.

[@ostoja2004]

Masz chyba namyśli katolicyzm

[@marcink.8178]

@@ostoja2004 prawosławie też

[@paulinapawlik6096]

Super radio, zaczęliśmy wczoraj Was uchać w pracy, gorąco pozdrawiamy z Mazańcowic ❤️

[@RadioNaukowe]

Pozdrawiamy Mazańcowice!

[@regulusm1518]

Bardzo dziękuję za audycję

[@pawek.9178]

Rewelacyjny kanał, dobrze, że wreszcie na niego trafiłem! Wyrazy uznania dla Autorki! :-)

[@renata2314]

Wielce daje do myslenia..Hmm...Dziekuje za informacje..Pozdrowienia .

[@suri2182]

Tak, przywłaszczenie tytułu Kapłan przez kler jest niewybaczalne. Przed upadkiem idzie pycha; a przed ruiną wyniosłość ducha. Przyp.Salomona 16 w 18 To widać w kościele, dziękuję za audycję ☺️.

[@73Zouave]

To widać po protestantach. To kiedy następne denominacje?

[@utahdan231]

@@73Zouavemy protestanci mamy sie dobrze, kosciol tez bez wyzysku i gwaltow.

[@73Zouave]

@@utahdan231 Tja. Bez grzechu. Naprawdę. Bez grabieży majątków katolickich. gratulować.

[@pawciu_jankowski338]

Bardzo ciekawa rozmowa. Dziękuję i pozdrawiam serdecznie 😊😊😊

[@damianbuzon8119]

Na lektyce noszono też faraona... Papieży też noszono ...🤔To nie jest kopia tamtej religii? Chyba tak to wygląda i taka jest też prawda.

[@Skoxus]

Lektyka nie była znana tylko w Egipcie. Polecam poczytać o codzienności w okresie Republiki lub Cesarstwa Rzymskiego. Lektyka była zwykłym środkiem transportu dla panów (domini). Dobrze to ujął Hans Henning Ørberg w swoim podręczniku do j. łacińskiego Lingua Latina per se illustrata w rozdz. 6 (Via Latina).

[@VotanLoad]

@@Skoxus Tylko, ze Egipt istnial tysiace lat wczesniej niz Rzym.

[@szczescie...]

A noszona podczas procesji figura Izydy i Horusa...Czy to nie nasza Matka z Jezusem ?

[@natural76]

To fascynujące jak korporacja religijna dostosowuje się do określonych czasów dostarczając usługi religijne dla ludzi.

[@dominikkurek1155]

Dlatego "bramy piekielne" jej nie przemogą

[@aniolmalin]

dzisiejszy kosciol ma o wiele wiecej wspolnego z cesarstwem rzymskim, niz Chrystusem. Sprawia wrazenie jakby wielu tesknilo za czasami krucjat krzyzowych, czy inkwizycji, palenia na stosie. Ja katolikiem nie jestem i od zawsze mnie to bawilo, jak przekonani o swojej racji, sa ludzie w tym siedzacy, a jak malo o swojej wierze i jej historii wiedza

[@dominikkurek1155]

@@aniolmalin W tym przypadku niewiedza jest błogosławieństwem.

[@JerzyMi]

@@dominikkurek1155 ignorancja jest błoga

[@anetaka5447]

@@aniolmalin o jak trafiłeś w punkt z tymi krucjatami. Ostatnio miałam wątpliwą przyjemność słuchać wywiadu z "naukowcem" zajmującym się historią kościoła, związanym prywatnie i zawodowo z obozem PiS, który przekonywał że wyprawy krzyżowe były w istocie wyprawami miłości.... Po tym zdaniu wyłączyłam.

[@oldrafiman]

Dzięki 👍

[@antonizapaa6361]

Dowód na istnienie Boga.Gdy w Afryce,Indonezji niedobrzy ludożercy są u progu śmierci głodowej Opatrzność Boska w swej nieskończonej łasce zsyła im ładnego tłustego katolickiego misjonarza

[@grzegorzbrzeczyszykiewicz5397]

:))

[@jarosawjasinski2739]

Dlatego, że wierzą próbują pomóc. A ci którzy nie wierzą wykorzystują biedę w Afryce Indonezji i na całym świecie.

[@dymek1960]

Tłusty misjonarz, nie jest zesłaniem Opatrzności Bożej, tylko akwizytorem biznesu, który pod nią się podszywa. Dobrze jest rozróżniać Wiarę i religię bo jedno z drugim ma tyle wspólnego co wino Chateau Margaux z napojem typu Amarena z Biedronki

[@slawomirslyk]

A na co to jest dowód: na prawosławnych, biednych chłopów w Rosji spada lewicowa rewolucja jako wybawienie od religijnej opresji?

[@zerglittle5454]

Piękne to i prawdziwe. Chwała Panu i jego otyłym namiestnikom! :D

[@grzegorzxxx7952]

Ludzie wszystko zepsują . Jak niewiele było trzeba by że źródła czystej wody zrobić ściek.

[@lukaskolodziej2928]

Miło sie słucha, prowadzaca ma duzy zaslub slow i jest elokwentna i bystra.

[@tadeuszkowalski6073]

Prowadząca, wymowna ale z poważnymi brakami wykształcenia. Gdzie w historii widziała : dobrowolne grupy wspólnie żyjących komunistów (może tylko w kibucach izraelskich). A poza tym miliony teroryzowanych niewolników.

[@maca2463]

Podzielam, elokwentna i inteligentna, aczkolwiek dają o sobie znać zapatrywania feministyczne.

[@DarVV]

Wykładu się słucha w tym przypadku dla gościa a nie dla osoby prowadzącej. Tak wydaje się powinno być naturalnie. Prowadzący tylko zadaje pytania a przeważająca część to odpowiedzi specjalisty. W zasadzie odpowiednie skonstruowanie opowiadania mogłoby wyeliminować konieczność nagrywania osoby prowadzącej. Ps. Jak idziesz do piekarni, to nie interesujesz się nazwiskiem piekarza, tylko smakiem i jakością chleba, no i ceną... ostatnio.

[@tomaszgesina3518]

@@tadeuszkowalski6073 Ludzie łączą się w grupy wtedy, gdy uważają, że tak będzie im się łatwiej żyło. Komuna nie musi trwać w nieskończoność - gdy jej członkowie się wzmocnią, zapragną zmieniać równościowe reguły gry. Jako przykład krótkotrwałej komuny można rozpatrywać opisany w literaturze wyjazd na biwak. Ludzie w imię dobrej zabawy sami rezygnują ze statusów i dystansu społecznego oraz robią wiele (czasami wszystko) by się dobrze bawić. Gdy biwak się kończy wracają do do swoich ról i pozycji społecznych - tam są potrzebne do pracy, kariery, pomnażania dóbr itp.

[@utahdan231]

@@tadeuszkowalski6073czyli jednak sa te grupy. Wystarczy jedna do istnienia.

[@barbaragorska3426]

Od pewnego czasu mój ulubiony kanał. Kolejny, bardzo ciekawy program. Z przyjemnością wysłuchałam. Dziękuję

[@jerzyw.5826]

Pan R. Wiśniewski ma rację mówiąc, że jedną z przyczyn powstania klasy duchowieństwa „mogło być upodabnianie się chrześcijaństwa do otaczających go religii”. Także inni historycy potwierdzają ten wniosek. Wyjaśniają oni dlaczego proste obrzędy pierwszych chrześcijan z czasem rozrosły się w okazały kult: „Tendencję tę pogłębił wpływ Starego Testamentu, gdyż kler chrześcijaństwa zaczęto traktować jak następców kapłanów z poprzedniego systemu religijnego. Wspaniałe szaty arcykapłana, obrzędowe stroje innych kapłanów, uroczyste procesje, chóry lewitów śpiewających psalmy, opary kadzidła nad kołyszącymi się kadzielnicami - wszystko to wydawało się pochodzącym od Boga wzorem systemu wielbienia, co uzasadniało starania Kościoła, by pod względem przepychu dorównać starożytnym religiom pogańskim". Co istotne, natchnieni pisarze NT przepowiedzieli taki rozwój wydarzeń. Na przykład Paweł napisał: "Nastanie czas, gdy ludzie nie zniosą zdrowej nauki, lecz zgodnie z własnymi pragnieniami otoczą się nauczycielami, którzy będą im łechtać uszy. I przestaną słuchać prawdy, a zwrócą uwagę na fałszywe opowieści"(2 Tm 4:3,4). Apostoł Piotr ostrzegał: "Jednak wśród ludu izraelskiego powstali też fałszywi prorocy. I podobnie wśród was będą fałszywi nauczyciele. Ukradkiem wprowadzą zgubne podziały (...)  Ponadto wielu będzie naśladować ich rozpasanie, wskutek czego będzie się drwić z drogi prawdy.  Będą was też chciwie wyzyskiwać zwodniczymi słowami"(2 Pt 2:1-3). W katolickim przekładzie „Pisma świętego Nowego Testamentu” dokonanym przez ks. S. Kowalskiego czytamy: „W późniejszych wiekach odstąpią, niektórzy od wiary (...) Ci zakażą wstępować w związki małżeńskie” (1 Tm 4:1-3). Jaka religia nakazuje swoim duchownym pozostawanie w stanie bezżennym? Z Pisma Świętego dowiadujemy się, że świadczy to o ‛odpadnięciu od wiary, skłanianiu się ku duchom zwodniczym i ku naukom demonów’.

[@maiktramper7943]

" _Jeżeli oficer marynarki postanowi pójść gdzieś, gdzie może i nie powinien chodzić, a gdzie chodzić lubi, to nie ma nic prostszego, jak zdjęcie munduru i nikt go nie rozpozna. [...] jeżeli myślimy o tym samym miejscu, do którego nie powinien chodzić_ " "ciekawe" porównania i wnioski, takie _naukowe_ ... *Każdy sądzi według siebie.*

[@elb3827]

nie wiem co oznacza nazwa kler KAT OLICKI SKĄD I KIEDY CO ZNACZY KATOLICKI ? Czy będąc CHRZEŚCIJANKA też jestem katoliczka?

[@paweszymanski9453]

@@elb3827 katholikos to po grecku powszechny; będąc chrześcijanką, niekoniecznie jesteś katoliczką, ale każdy katolik jest chrześcijaninem

[@maciejmachowicz]

Właśnie mi.polecono. kanal. ....słucham .. subskrybuje

[@robertszmigielski9210]

Ciekawa audycja. Rodzące się Chrześcijaństwo, Kościół starożytny, pierwszych wieków, rozwój dogmatu, liturgii, tradycji, Sobory 325 - 451, sztuki wczesnego Chrześcijaństwa są czymś naprawdę fascynującym. Mała uwaga jaką odnoszę do Pani redaktor: rozmowa o Kościele starożytnym to rozmowa o Kościele Wschodu i Zachodu, a nie Kościele Katolickim.

[@arkadiuszkardys7028]

Skąd oni się wzięli nie miało być świątyń podobizn i wg dlaczego oni mają taką władzę?

[@agatasoja1506]

Są uzetyczni w kontrolowaniu spoleczenstwa

[@pawechosta3835]

Ma Pani super głos! Idealny.

[@pawewyszkowski199]

Każde historyczne źródło pokazuje jaki kit kler ładuje wszystkim od 2 tys lat. A ludzie dalej to łykają :(

[@andrzejszutenbach834]

Zamiast poznawać Boga poprzez Jego Słowo Boże Biblię

[@pawewyszkowski199]

@@andrzejszutenbach834 Bóg jest wymysłem ludzi więc poznawanie wymysłu nie ma sensu.

[@tadeuszkowalski6073]

@@pawewyszkowski199 Co za brednie, typowy komuch.

[@andrzejhahn8117]

@@tadeuszkowalski6073 typowy katol z rozumowym problemem.

[@adrianjabonski988]

Lewackie brednie

[@showmustgoon4167]

Gdzie jest opcja na jednorazowe wsparcie $ poprosze?

[@davidorange1079]

Jeśli chodzi o kobiety szkoda że Pan nie uwzględnił zakazu Pawła co do kapłaństwa kobiet.

[@ewastrozik9902]

Mówi facet,że u pierwszych chrześcijan nie było funkcji kapłana.

[@celinekuczynska5456]

Paweł osobiście za kobietami nie przepadał zbytnio.

[@utahdan231]

@@celinekuczynska5456Pawel byl gayem.

[@lukas902]

Świetny kanał, przypadkiem całkiem odkryty. 👌

[@xykstus]

A inne podkasty popularnonaukowe znasz?

[@krzysztofwereszczynski2610]

Jezus jeździł na osiołku A jego skromny sługa Majbachem

[@jedruskmicic1167]

Kiedys podobnie kosztowal osiolek jak dzisiaj majbach nikt na to nie zwraca uwagi

[@krzysztofwereszczynski2610]

@@jedruskmicic1167 jeśli porównać cenę jednego grama złota dziś 100 zł do ceny Majbacha to za tego osiołka Jezus musiałby zapłacić 100 kilogramów złota . Pisowski ciemniaku dlatego taki Rydzyk robi z wami co chce

[@ArturZagaj-Izraelita]

@@jedruskmicic1167 Dlatego jezdzil na pozyczonym!🤨

[@robal514]

@@jedruskmicic1167 Bez przesady z tą ceną osiołka

[@robal514]

Przecież skromny ojciec Rydzyk DOSTAŁ MAYBACHA OD BEZDOMNEGO! Co mógł zrobić? Dostał to jeździ, przecież nie będzie sprzedawał podarunku - to by było nieładnie!

[@magdalenamagdalena9098]

Bardzo doceniam wiedzę i kulturę gościa. I starania prowadzącej, aby chrześcijaństwo postawić z głowy na nogi, aby stało się religią miłości bliźniego. Życzę nam wszystkim, i całemu światu, z okazji kolejnej rocznicy mitu założycielskiego chrześcijaństwa o narodzinach boga, aby to mogło kiedyś się stać.

[@szanette5]

Dawniej były tylko kapłanki,zniszczono je gdyz były za mądre, odebrano kobietom ich władze energie na rzecz wojen barbarzyństwa rytuałów i kościelnej władzy do tego stopnia by nawet wejsc w jej ubrania:) i po dnie dzisiejsze wkładać suknie,a najwięcej na ten temat można się dowiedzieć od Marka Tarana religioznawcy gorąco polecam

[@janprzyby6528]

Ludzie, przecież już w połowie I wieku zdecydowano o tym, że chrześcijan nie obowiązuje STARY TESTAMENT......

[@piotrkaczmarek1100]

To lewackie radio zalatujące czosnkiem. Prowadząca nie ma żadnej wiedzy na temat o którym rozmawia. Jej się tylko wydaje,że wie. Tęczowy mikrofon zdradza poglądy autorów. Michnikoidy.

[@Nevermindd87]

Jedynym pośrednikiem między Bogiem a człowiekiem jest Chrystus. I tej doktryny zawsze się trzymam.

[@PaulPaul-bq2wk]

To tylko mity jak inne.

[@konradkusmirak6554]

Żaden pośrednik między Bogiem i Człowiekiem nie jest potrzebny. A tzw Synem Bożym mocniejszym od Jezusa był np. Budda.

[@deDiLean]

@@konradkusmirak6554 ...a teraz to ładnie udowodnij 🐨 _tylko nie pisz o 'botach' bo to już jest nudne.

[@konradkusmirak6554]

@@deDiLean nie dyskutuję z botami

[@afrodyta6998]

Każda funkcja kapłańska służyła nadzorowi pospólstwa,i nic się nie zmieniło.

[@laudani2008]

Proszę Pana te spory nie docierają do nas mimochodem, tylko dotyczą naszych portfeli. Pana występ również, i tysięcy księży , badaczy , naukowców chrzścijańskich, jak również, biskupów , kardynałów i papieża. To jest obrona własnych zarobków.

[@jezuschrystus.onlycash]

O ile naukowcy zwykle zarabiają na swoich badaniach, odkryciach, o tyle kapłani nie wnoszą do rozwoju naszej cywililizacji niczego poza doświadczeniem ich funkcjonowania. Ich jedyną funkcją jest czasami rola psychologa leczącego chorobę ktorą sami wywołują i są jej głowną przyczyną.

[@Ka-uk3zj]

wydaje mi się, że nieco mylimy tu nazwę z funkcjami- kapłani (przy różnych nazwach) pojawili się z pojawieniem się zorganizowanych religii; bywał on instytucjonalny lub nieinstytucjonalny; w niemal każdej religii oni występują- w XVI -XVII w. po reformacji pojawiły się chrześcijańskie wyznania bez kleru instytucjonalnego - zniknęły- kapłani więc byli od samego początku chociaż oczywiście, jak Państwo tu wspominają, zmieniała się nazwa i zakres obowiązków sprawowanych przez kapłanów- w średniowieczu jako duchownych określano nawet z tzw. niższymi święceniami lub bez- przykład niekiedy opatów w klasztorach;

[@janinafoksa7229]

Zealand

[@jolantapichal4820]

Bardzo ciekawy temat. Dużo się dowidziałam. Wspaniała prowadząca wywiad. Autentycznie zainteresowana , nie przerywa gościowi w trakcie wypowiedzi, jest w tle , nie stara się być ,,gwiazdą,, spotkania.

[@marekmigas2780]

Panie Profesorze, proszę odwołać ten chybiony zarzut o naciąganiu na siłę '10-ciu przykazań'. Żadna z Ksiąg ST (a wymienione są dwukrotnie i to inaczej) nawet ich nie numeruje...

[@marekgarus3854]

Witam serdecznie jesteś cudowna i wyjątkowa pozdrawiam gorąco marek

[@janjanusz5887]

"cieszmy sie ta nauka..." PIEKNA PUENTA

[@marekprzybysz1335]

Dziękuję za świetny wykład , wiele się dowiedziałem . Zdrowia życzę w tych trudnych czasach.

[@pysiopytasz1633]

Tak trzymać radio naukowe. Doszkalać burzyć budować wyprowadzać z błędu mordeczki naukowe😅😅😅

[@marekszaajski6973]

Bardzo ciekawy i merytoryczny głos w dyskusji o wczesnym chrześcijaństwie. Wiele się zmieniło na przestrzeni wieków. Dzisiejsze chrześcijaństwo (nie tylko w wydaniu rzymsko-katolickim) za wszelką cenę próbuje uzasadnić swoje dzisiejsze funkcjonowanie poprzez odwołanie do pierwszych gmin chrześcijańskich. Niestety, to jest zupełnie inne (trudno to nawet nazwać) "chrześcijaństwo". Rzymski Katolicyzm można jeszcze zrozumieć, ale Protestanci? Gdyby Luter i Kalwin pojawili się we współczesnych zborach protestanckich dostaliby zawału serca.

[@szwejo1]

Wyskoczyła mi kolejna reklama jakiegoś kanału.Nie lubię reklam,ale tym razem kliknąłem i leci subek i łapka w górę.Muszę teraz wszystkie zaległe odcinki obejrzeć.

[@leoon23]

🤔 chyba wysłuchać.

[@szwejo1]

@@leoon23 Oj tam,oj tam :P

[@utahdan231]

@@leoon23z reklamami sie oglada.

[@Janamak1]

Genialna , fantastyczna Pani Karolina. 💜

[@gburniak55]

Ubranka zaczerpnęli od czarnobrodych z Sumeru.

[@ukaszborowka8355]

Nie znano wówczas Sumerów...

[@mariasupska9892]

Przypadkiem trafiłam na Ten kanał, rewelacja, ogrom przekazanej wiedzy. Proszę o więcej.

[@korneliar.5754]

No, no... Przybylam tu przed 200stoma subskrypcjami i juz wtedy wiedzialam, ze to bedzie cos wielkiego. Nie minelo kilka tygodni, a juz prawie 4 tys. Gratulacje 😊

[@janprzyby6528]

Niesamowite pomieszanie prawdy historycznej z absolutnie niehistorycznym podejściem do ewolucji chrześcijaństwa...

[@michapietruszka3030]

co się nie zgadza?

[@barbaramanicka1542]

Nie zgadza się WSZYSTKO a komentarze lewaków , masonów i sekciarzy w szczególności!

[@bartekprzybylski1169]

Kolejna świetna audycja! Dziękuję i gratuluję! I tak się zastanawiam, dlaczego w Pani programach są naukowcy pełni pasji, potrafiący zajmująco opowiadać o swojej dziedzinie zawodowej a w szkole program np. z historii to dramat??? Do dziś pamiętam koszmarny dział o rozbiciu politycznym polskiej emigracji po Powstaniu Listopadowym i jak ciężko było spamiętać te wszystkie "kanapowe partyjki"...

[@magdalenahola4425]

"Należy zawsze wysłuchać drugiej strony"- starorzymska, pogańska maksyma prawna. Jeśli mamy rzeczywiście POZNAĆ naukowo jakąś rzeczywistość, jeśli mamy o niej wydać rzeczowy OSĄD, to nie wystarczy patrzenie na nią od zewnątrz (jakie prezentuje tutaj p. profesor), ale KONIECZNE jest poznanie od wewnątrz, od profesora Historii Kościoła np. z KUL czy UKSW. Bo w całej narracji widać, iż tej wewnętrznej wiedzy brakuje, i to nie tylko co do źródeł. Np. pani redaktor wtrąca uwagę o Bierzmowaniu i I Komunii, a sz. p. Profesor nie poprawia jej, że w pierwszych wiekach sakramenty inicjacji chrześcijańskiej (Chrzest, Bierzmowanie i Eucharystia -ta ostania po raz pierwszy) udzielane były "na raz"- w zwykłym trybie w Noc Paschalną (no bo jeszcze bywały okoliczności nadzwyczajne). Jeśli pytać naukowo- to rzetelnie. Może ks. bp. Ryś zgodziłby się być tym drugim głosem?

[@RadioNaukowe]

Mam wrażenie, że jest trochę odwrotnie. To znaczy: mamy w przestrzeni publicznej właśnie głównie (żeby nie powiedzieć "jedynie") spojrzenie z wewnątrz religii. Nie pomylę się chyba jeśli napiszę, że do katolickich audycji w radiu i telewizji nie zaprasza się osób spoza wymienianych przez Panią uczelni (bądź po prostu księży). Może właśnie dobrze, że akurat w tej audycji jest spojrzenie z zewnątrz, bo tego z wewnątrz gdzie indziej nie brakuje? Właśnie w myśl przywołanej przez Panią maksymy.

[@filipamadeusz4911]

Ta druga strona jest niestety nadreprezentowana

[@joannamdim4850]

Dlatego trzeba czytać Biblię i ja studiować, żeby dojść do prawdy.

[@jezuschrystus.onlycash]

Czytać. Zdecydowanie👍

[@jarosawstangret6178]

Pierwsi chrześcijanie żyli w przeświadczeniu o rychłe paruzji. Nie było żadnej potrzeby tworzyć jakiejkolwiek hierarchii. Ale powtórnego przyjścia nie było należało stworzyć doktrynę i hierarchię

[@spakayospak881]

W ogóle są darmozjady zbędni. Jak jeden z drugim musi się modlić , to po jakiego ciula trza mu pośrednika ? Niech osobiście pogada z szefem , za darmo i spoko.

[@arturszafranski1776]

11min 39sek. Użyła pani słów, Monopol na Kult. Czy mógłbym się dowiedzieć, z pani audycji. Czym jest sakrament Małżeństwa. Czy przypadkiem nie chodzi, o MONOPOL na ZAUFANIE.

[@lechkolasa9035]

.Wspaniały program. Dziękuję.

[@krzysztofjarek6476]

W swym uprzedzeniu.

[@brunoski9170]

Toczymy naukowe dyskusje o czymś z czego przyszłe pokolenia będą drwić i wyśmiewać jak my dzisiaj traktujemy pogańskie wierzenia i rytuały.Zastanawiam się co takiego musiało by się stać, żeby ludzie przejrzeli na oczy.Skoro mamy setki religi i każda uważa się za właściwą to znaczy, że żadna nie jest prawdziwa .To jest tak logicznie jasne że nie trzeba być mędrcem by zrozumieć, że Bóg nie potrzebuje żadnych religi ani pośredników, żeby w niego wierzyć.Powiedział bym nawet, że drwi z takich wyznawców którzy zamast zwrócić sie bezposrednio do niego to potrzebują 10 pośredników którzy za nie małą daninę odpuszczą im grzechy w ich świątyni rozpusty.I czy to nie są kpiny ????

[@brunoski9170]

@Jan Peszek Jak można słuchać tego bełkotu.To urąga inteligencji każdego stworzenia na tej ziemi.Bajki z mchu i paproci.

[@barbaramanicka1542]

Nie ma setek religii! Są setki sekt ! Zajrzyj do słownika , nie rozróżniasz słowa ,,religia ,, od słowa ,,sekta,,!

[@stanisawakozielska]

I jeszcze jedna sprawa. Bardzo ciekawy fragment znajdujemy w Dziejach Apostolskich w 15 rozdziale. Jest to opis jak została załatwiona sprawa sporna w zborze przez grono starszych i apostołów dotycząca obrzezania przez pogan, którzy zostali chrześcijanami, mają się obrzezać czy nie. Ciekawa lektura

[@halinamaciuch9067]

Chrzescijanstwo kielkowalo w kulturze zydowskie j gdzie kobieta sluzyla mezczyznie kiedy Jezus odszedl zydzi wsadzili Maryje Magdalene lazarza na Lodz i wypchneli na morze Bo sie bali ze Jezus zostawil in misje tak maryja stworzyla droge krzyzowa na wygnaniu dla zydow byla nikim Vatykan ti od poczatku gniazdo zla przepychu i porachunkow mieszkam we Wloszech i przeczytalam tu pare ksiazek inkwizycja borggia trucizny Jak z papà Luciano rozpusta i przepych Franek wrzeszczy pomagajcie ale zaplesnialych bogactwa Nie wyciaga aby pomagac

[@elWieslaw]

Skoro odmawiam modlitwę w której bezpośrednio zwracam się do Boga, to po co potrzebni mi są jacyś pośrednicy ?

[@robal514]

To są pasterze - dusz-pasterze i nauczyciele.

[@monikabaker5924]

@@robal514 czego nauczyciele????

[@robal514]

@@monikabaker5924 Religii

[@monikabaker5924]

@@robal514 kazdy znas jest polaczony ze zrodlem czyli Bogiem I my nie potrzenujemy przewodnikow ,od dziejow ludzie sa oszukiwani ,nie jest mowiona cala prawda ,my mozemy Sami leczyc sie z Bogiem I prosic go o wiele ,organizacje rozne sa po to aby ograniczac ludzi w tym przekazie ,pan Jesus powedziala zbuzcie ta swiataynie a ja w trzy dni ja odbuduje ,poreszta Pismo swiete jest przepisywane i zmieniane Tak Jak jest wygodne dla danego duspasterza ,wszytko zalezy od oragnizacji Jak iterpretuja slowo Boze ,co mowia ludziom I czym sie kieruja ,a wiele z nich okrada ludzi ze wszytkiego ,wykozystuje ludzi do placenia dzianniny ,ciemno lud wierzy I placi za sakramenty swiete ktore powinny byc udzielane za Darmo ,ale many takie czasy ze to wszytko wychodzi ,wirus obnarza ludzi oraz organizacje dzialajacy I wykozystujace ludzkosc zabierajace im wolnosc ,osobowosc ,oraz energie Boska ,ktora Bog Nam dal

[@swojaczek]

@@monikabaker5924 Kto panią tego nauczył?

[@slawomirkania9310]

Genialne radio

[@cepstrumkurtoza1047]

Seminaria duchowne poza zakonami wprowadzono dopiero po Soborze Trydenckim.

[@wojmaz8029]

Od 2 tygodni słucham poszło z 20++ podkastow bardzo fajnie sie słucha , że nie wspomnie o przeazywanej wiedzy, jak Pani to robi że jest Pani taka obryta do każdego podkastu to wiedza czy przygotiwania ??