Ekonomia konsumpcji - wygodny system, który prowadzi do zguby | prof. Krzysztof Zięba

👉 Zostań Patronem: patronite.pl/radionaukowe
👉 Wesprzyj jednorazowo: suppi.pl/radionaukowe
🎧 Posłuchaj na streamingu: ffm.bio/radionaukowe
🔔 Subskrybuj: / @radionaukowe
🌐 Strona: radionaukowe.pl
👍 Facebook: / radionaukowe
📷 Instagram: / radionaukowe
❌ Twitter: / radionaukowe
🎓 Odwiedź LAMU: / @letniaakademiamlodych...
🎬 Zobacz więcej: • Radio Naukowe poleca
📩 Kontakt: [e-mail]
Ekonomiści powszechnie mierzą sukces gospodarczy poszczególnych społeczeństw za pomocą wartości wytworzonych przez nich dóbr i usług, czyli PKB. Jest to jednak wskaźnik uproszczony, nie obejmuje całej gospodarki, nie widzi dokładnie dobrobytu i dobrostanu pracujących na niego ludzi. Ani skutków dla planety. W roku edukacji ekonomicznej (tak, to 2024) pierwszy ekonomiczny odcinek Radia Naukowego: o ekonomii konsumpcji rozmawiam z prof. Krzysztofem Ziębą z Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej @wzie_pg @PolitechnikaGdanska
Pan profesor prowadzi również swój kanał na KZbin: @OffMyDesk
Ekonomista nazywa naszą planetę kosmicznym statkiem, na którym musimy się wszyscy pomieścić i jakoś przetrwać. Takie myślenie nie jest powszechne, bo też nadal stosunkowo nowe. I mniej wygodne. - Dopóki ludzi było mało, a ich możliwości technologiczne były znikome, to rzeczywiście mogli przyjmować zupełnie racjonalnie, że Ziemia jest źródłem niewyczerpanych zasobów, że nas wyżywi i przyjmie wszystko, co jej zwrócimy w formie odpadów - mówi ekonomista, podkreślając, że to już przeszłość.
Konsumpcjonizm to w uproszczeniu powiązanie dobrobytu z konsumpcją: jest mi lepiej, jeśli mam więcej. Szastanie nadmiarem dóbr to coś, co towarzyszy ludzkości od bardzo dawna (pamiętacie tych ucztujących Rzymian, którzy w „Quo vadis” pobudzali się do wymiotów, żeby móc zjeść jeszcze więcej?). Problem polega na tym, że teraz w takim sposobie myślenia żyjemy wszyscy, nie tylko elity, i że jest nas bardzo dużo. - Dzisiaj nie trzeba nam nawet pół wieku, żeby nasza liczebność się podwoiła. Do tego o wiele, wiele więcej konsumujemy i wytwarzamy o wiele, wiele więcej odpadów. I to jest lawinowy przyrost, ogromny. Dalej się tak po prostu nie da - mówi wprost prof. Zięba. - Oparty na konsumpcji model jest pozbawiony przyszłości. On wiedzie nas nie tyle donikąd, ile do kompletnej, całkowitej katastrofy.
Problem z konsumpcją jest też taki, że jest bardzo nierównomiernie rozłożona. - Jeżeli ten dobrobyt jest tak bardziej rozsmarowany, to przekłada się to na pewną większą społeczną stabilność - wskazuje mój gość. Sposobem na osiągnięcie stabilności społeczno-politycznej jest więc wzmacnianie przez państwo klasy średniej, czyli zmniejszanie liczby osób bardzo biednych i ograniczanie dochodów osób bardzo bogatych. Bo nierówności w dochodach przekładają się na o wiele większe nierówności majątkowe, które napędzają nam tę nieszczęsną konsumpcję i koło się zamyka.
Czy jest jakiś inny system, z którego możemy korzystać? Niestety nie ma tu konsensusu. Na pewno pomogłaby społeczna umowa, że wszyscy trochę się ograniczamy i konsumujemy mniej. I nie byłoby wymówką, ze i tak Elon Musk, i jemu podobni bogacze, jest gorszy.
W odcinku będzie też sporo barwnych anegdot (od Roberta Lewandowskiego po kaszubskie pola truskawek), które pomogą wam wyobrazić sobie tę ekonomię konkretniej. Dowiecie się też, jak się ma dyskurs neoliberalny (podobno odchodzi do lamusa), na czym polega teoria PIN-u Ziemi i jaki związek z ekonomią konsumpcji ma salceson.
POLECAMY INNE MATERIAŁY:
• Radio Naukowe - Wszyst...
• Fizyka
• Biologia
• Astronomia
• Psychologia
• Zwierzęta
• Religia
• Historia
• Historia życia
00:00 - 01:06 Wstęp
01:06 - 8:39 Globalna nadprodukcja i konsumpcjonizm
8:39 - 17:05 Ekonomia obwarzanka - wzrost PKB a dobrobyt
17:05 - 22:54 Ekonomia pozytywna, normatywna i polityczna
22:54 - 30:49 Konsumpcja w ekonomii
30:49 - 40:09 Alternatywy dla konsumpcjonizmu - PIN Ziemi
40:09 - 47:11 Rozsmarowywanie nadmiarów i nierówności majątkowe
47:11 - 55:15 Co bogaci zyskaliby na wyższych podatkach?
55:15 - 1:02:04 Ile to jest dużo, mało, za dużo i za mało? Redystrybucja globalna
1:02:04 - 1:12:37 Po co istnieje ekonomia?
🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠
#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka🎬

[@MEDIASYSTEMSTUDIO]

Ludzie wolą uporządkowany błąd niż skomplikowaną prawdę...Bezcenne Pozdro

[@jarosawwitaszek-wysocki7927]

I to naiwnie kapitalistyczne dwustumilionowe USA, jest nacto dowodem, od tego kryzysu w latach 30. totalny bankrut i pomiotlo, ciągle tylko zabiega o dotacje eurooejskie, a jeszcze nie zostało nawet dopuszczone do UE.

[@piterj2332]

Miło słuchać osoby z tytułami która często mówi nie wiem. Moim zdaniem świadczy to mądrości i szerokim spojrzeniu

[@OffMyDesk]

No, albo o nikłej wiedzy i złym wyborze gościa audycji. Proszę nie wyciągać pochopnych wniosków. ;)

[@konrad.f.1977]

Fantastyczny odcinek i rozmowa. Profesor "Kieszonkowy" Ekonomista - szczerze chylę czoła przed Pana pokorą, inteligencją i umiejętnością objaśniania zawiłości ekonomii. Zdaje się, że gospodarka to po prostu odwzorowanie ludzkiej natury. Nieprzewidywalna i podatna na emocje.

[@OffMyDesk]

Bardzo dziękuję za tak miłe słowa! :)

[@joannakusak6498]

Jednym ze sposobów na ograniczenie własnego konsumpcjonizmu to przed następnym zakupem pod wpływem emocji stanąć i zadać sobie pytanie "czy ja serio tego potrzebuje". Jakoś tak w rodzinie zawsze mieliśmy zaszczepione żeby nic nie wyrzucać i wciąż się tego trzymam. Nie kupuję co roku nowej kurtki bo muszę być modna. Myślę że dużo zależy od nawyków które w sobie wyrobimy.

[@ellaohne4865]

To prawda! Ja mam taki schemat, gdy dopadają mnie wątpliwości, waham się to przyjmuję, że ja jednak danej rzeczy nie potrzebuję i nie dokonuję zakupu (nie chodzi o zasoby pieniężne). I cieszę się z mojej metody, bo zależy mi na losach tej planety.

[@ZdzichaJedziesz]

Też staram sie być minimalistą ale czasem mi nie wychodzi 😄

[@joannakusak6498]

@@ZdzichaJedziesz chyba jak każdemu ;)

[@piotrl575]

@@joannakusak6498 a ja, jak sobie pomyślę, ile osób ma pracę, bo ja coś zakupię - wracam do sklepu

[@teri3566]

Indywidualne rozwiązania na globalne problemy mają jednak ograniczenia. Odpowiedzialność nie leży w złych osobistych wyborach, tylko w systemie, który dopuszcza skrajną biedę, marnowanie żywności itd.

[@eldruto]

Mi bardzo podobają się indeksy szczęścia, bo bardziej zależy mi na dostępie do lekarza, wolnosci osobistej, czystej wodzie, i dużej ilości czasu wolnego itp., niż w państwie z wysokim PKB i bez tych rzeczy. Inaczej, wole żyć w Polsce a nie w Korei Południowej, z wielu względów. Szkoda, że tak mało się o tym mówi.

[@mmgs1148]

Czysta woda to wbrew pozorom duży luksus, obecnie w większości miejsc np deszczówka jest zanieczyszczona w mniejszym lub większym stopniu

[@bartosztomaszewski7813]

Czyli KRL-D ma wyższe PKB aniżeli Rzeczpospolita Polska?

[@PominReklamy]

​@@bartosztomaszewski7813twój komentarz Panie Kochaneczku świadczy o złej woli w złej wierze

[@bartosztomaszewski7813]

@@PominReklamy - JASNE!!! Merytoryczne odnoszenie się jest dowodem na bycie złośliwym. A już zadanie retorycznego pytania jest zbrodnią...

[@PominReklamy]

@@bartosztomaszewski7813 używając przykładu z KRLD sam sobie świadectwo wystawiłeś Tuptusiu słodziutki o rozumku tyci tyci malutkim

[@marcinpawowski7300]

Generalna rozmowa i wielki szacunek dla prof Krzysztofa i pani redaktor. Ciekawe również komentarze internautów. Konkluzje niestety smutne, wręcz depresyjne. Brak alternatywy oznacza alternatywę jakiegoś rodzaju zagłady, ktora zredukuje konsekwencje chciwości. Jeśli mialbym szukać jakieś nadziei to wlasnie w edukacji.

[@OffMyDesk]

Tak, zdecydowanie. Ale to gigantyczne przedsięwzięcie.

[@blacku9625]

Niestety problem ze skończonym zasobami ziemi jest w obecnym momencie bez rozwiązania jak wskazał ekonomista. Bo fajnie jest wskazywać np na 10% najbogatszych i mówić, że trzeba ich bardziej opodatkować i to jest niesprawiedliwe, tylko z perspektywy gospodarki całego świata przeciętny Polak jest pewnie wśród 10% najbogatszych. Bardzo dobre argumenty pana Zięby, bo mimo, że trzypokojowe mieszkanie wydaje się u nas raczej skromnym życiem dla trzy osobowej rodziny, tak w większości miejsc świata jest to luksus. A gdy mówimy o ziemi jako ekosystemie to musimy zrównać mediane standardu życia do mediany światowej. W jaki sposób mamy się umówić, że będziemy konsumować mniej? To niestety tak jak z wojskiem i zbrojeniami. Umówmy się, że nie rozwijamy armii i nowych technologii, podpiszmy pakt, który to reguluje. A koniec końców okazuje się, że jakieś państwo w tajemnicy rozwija swoje technologie i nas po prostu rozjeżdża. Powiedzmy mieszkańców Mołdawii, żeby obciął swoją konsumpcje o 50% bo przecież i tak z perspektywy populacji świata ma lepiej niż przeciętny człowiek. Somalijczykom pozwólmy na konsumpcje, bo oni są super biedni. Ale w którym momencie powiemy im "dość". Kto im to narzuci? Musiałaby powstać jakaś super organizacja światowa, która byłaby w stanie to egzekwować. Co wtedy z demokracją? To są ważne pytania na które nie mamy odpowiedzi dlatego np. Książka o ekonomii obwarzanka jest dla mnie czystą fikcją bo dopóki nie odpowiemy na te pytania to jest to utopia.

[@anetaandrzekewska7970]

Zgadzam się. Nie jest to.prosty tat

[@tompiek6991]

to są problemy prowadzące do jeszcze większego opodatkowania klasy średniej, tym razem podatek od co2 i deszczu to za mało, dochodzi podatek od spadków... tylko naiwny wierzy, że władza wyda środki z nowych podatków na ogólny dobrostan, podatki ukryte w cenach rosną od wielu lat. My dziwimy się jak jakiś mieszkaniec afryki, czy nawet rosji żyje za X dolarów miesięcznie, ale tam wszystko jest o wiele tańsze, bo opodatkowanie jest znikome

[@Wojtek.Gasperowicz]

I właśnie takie myślenie i zarzucanie zwolenników dewzrostu prostolinijnymi argumentami skończy się tym, że za 20 lat najbogatsi narzucą reszcie jedyną i słuszną opinię - świata nie da się uratować przed katastrofą klimatyczną bo jest to nieopłacalne i nie ma pieniędzy. Co zresztą widać na wszystkich zlotach samolotowych światowych konferencji klimatycznych. A problem z ograniczaniem konsumpcji jest prosty - mieszkańcy najbiedniejszych krajów konsumują nie 30% tego co najbogatsi, tylko 1%. A to własnie tam przeniesiono całą produkcję z krajów bogatych - tylko w jednym celu - żeby było jak najtaniej i jak najmniej śmierdziało nam pod nosem. W Bangladeszu produkują najwięcej ubrań dla reszty świata, żyją w absurdalnie zanieczyszczonym kraju i przeciętnie zarabiają 400 złotych miesięcznie, to jest super i nie zmieniajmy tego bo przecież jak zabierzemy im szwalnie to dopiero będzie bieda. No to może radykalnie - zmuśmy europejskie firmy żeby produkowały ubrania w swoich krajach, wtedy Bangladesz będzie mógł podnieść ceny ubrań i nadal być konkurencyjnym a większe dochody pozwolą milionom najbiedniejszym Banglijczykom zainwestować w edukację i wyjście z chomąta niewolniczej pracy. Sposobów jest wiele i oczywiście, że wymagają on radykalnych posunięć, ale rzygać mi się chce jak po raz kolejny ktoś chce dalej pędzić w tę stronę, ubolewając nad losem Mołdawian tylko wtedy gdy ma za nowe dzinsy zapłacić więcej.

[@marcinkrzyzynski5894]

Super Więcej ekonomi i w ogóle sfery gospodarczej na tym kanale:)) Pozdrawiam

[@kasiapokutycka2167]

Wspaniały, błyskotliwy rozmówca!!

[@iluxtas5910]

Jak mnie cieszy, że wyszedł ten odcinek. Mówi on o ważnym społecznie temacie, którego społeczeństwo powinno być bardziej świadome. Wszystkie twoje rozmowy z gośćmi są ciekawe, ale odcinki takie jak te oprócz tego są pożyteczne i bardzo potrzebne. 💖

[@OffMyDesk]

Bardzo miło. :)

[@laglowala]

Super odcinek, bardzo mi się podobał sposób prezentowania Pana profesora i trafne pytania Pani prowadzącej. Good job:-)

[@marmarjer]

w ogóle nie interesuję się ekonomią...tak myślałam, ale Pan Profesor ma wspaniały dar opowiadania a Pani Karolina ma dar wyszukiwania rewelacyjnych rozmówców i prowadzenia rozmowy. Słuchając prof. Zięby odkrywam, że Ekonomia jest fascynująca :)

[@OffMyDesk]

Ekonomia jest naprawdę fajna, ale mój w tym udział - chyba raczej niewielki. ;) Ale bardzo dziękuję za miłe słowa. Więcej opowiadam u siebie na kanale, choć nie w tak profesjonalny sposób jak u pani Karoliny. :)

[@damiansmoter8929]

Hm ciekawy wykład ale tak słucham tego i dochodze do wniosku że teraz ci bogaci ludzie świata ,,zachodniego siedzą i myślą co zrobić z konsupccjonizmem i przeludnieniem a te 4 miliardy biednych ludzi chce dobrobytu i pieniędzy... Pamiętajmy że realny wpływ na świat ma właśnie mały promil ludzi ,którzy prędzej czy puźniej załorzą kaganiec tej masie ludzi żeby ograniczyć ich konsupcje a sami będą korzystać na 100 pro z zasobów

[@janmos5178]

Już i nie zawsze tylko zachodniego.

[@damiansmoter8929]

Zgoda ale to Zachodnia elita wydaje się najbardziej zdemoralizowana.Jest przeludnienie na ziemi i chyba w chinach musi dojść do tego samego procesu co w europie czyli koszty pracy wzrosną i skonczą zalewać rynek tanim dziadostwem

[@mmgs1148]

Ten promil ludzi zarabia na tej masie, gdyby ludzie nie kupiwali np telefonu co 2 lata, to Ci bogacze mieliby mniej pieniędzy realnie, sterują swiatem tylko na tyle, na ile uda się im wmówić zwykłym ludziom że potrzebują rzeczy, ktorych w rzeczywistości nie potrzebują

[@JanuszKartofel1022]

I teraz trzeba nam wmówić że mamy być biedni dla dobra planety oraz dla dobra zrównoważonego rozwoju😬

[@mzalewski]

Bardzo wartościowy i przydatny odcinek!

[@norbertkulesza]

Bardzo dobry odcinek, cieszę się że coraz więcej głosów pokroju Pana Profesora Zięby jest słyszana w przestrzeni publicznej i medialnej. Pozdrawiam

[@JarKo880]

A co z giełdą? Każdy prezes korporacji musi bez końca zwiększać wartość firmy. Jeśli jego produkt nie nasycił jeszcze rynku to musi szybko rosnąć, potem musi przejmować inne firmy, na koniec musi ciąć koszty, a potem musi myśleć o modelu "niszczącym", który zabije stary produkt i zastąpi go nowym i wtedy wszystko zaczyna się od nowa. Problem jest tylko taki, że nowy produkt jest często tworem marketingu, który jest celowo zaprojektowany jako mniej trwały, podlegający modzie, generujący większą konsumpcję, uzależniający itd. W ten sposób każdy cykl jest trochę lepszy technologicznie bo mamy postęp, ale jest też coraz krótszy, a co za tym idzie generuje ogromne ilości odpadów i zużywa coraz więcej energii. Rosnące tempo jest wbrew planecie. Na dodatek politycy nawołują do rozmnażania się, żeby chronić systemy emerytalne oparte na piramidzie finansowej. Szkoda, że profesor nie znał odpowiedzi na bardzo dobre pytania Pani Karoliny.

[@OffMyDesk]

Myślę sobie, że nie ja jeden nie znam tych odpowiedzi. :)

[@mmgs1148]

Systemy emerytalne to jedno, dwa to jednym z zasobów są pracownicy, aby był ciągły wzrost musi być coraz więcej pracowników, ktoś musi pracować w tych rozbudowywujacych się korporacjach, jak nie uda się znaleźć rozwiązania (a raczej nie) to "wyjdzie w praniu", któreś pokolenie będzie miało przerąbane

[@OffMyDesk]

@@mmgs1148 Nie do końca - wzrost w firmach może być osiągany poprzez wzrost produktywności kapitału. Można produkować mniej nie zwiększając zatrudnienia, a nawet je zmniejszając.

[@Griboslaw]

Słucham tego pracując w drewnie z recyklingu i jedząc bułę z salcesonem :) I do my part! ;) pozdrawiam gościa i prowadzącą.

[@user-ql7pv7nd8z]

Bardzo ciekawa rozmowa Tembr głosu Pana Prof bardzo kojący mimo trudnego tematu

[@arturkoszykowski9592]

Swietna rozmowa, temat jeden z wazniejszych i pilniejszy. Dxiekuje bardzo.

[@lawenda4043]

To nie jest tak, że "tacy jesteśmy". Tacy mamy być żeby konsumpcji rosła. Im bardziej mojej tym bardziej sztaby specjalistów mających zwiększyć nasz pragnienie posiadania pracuje na nami. Są mechanizmy, którym szary Kowalski nie jest w stanie się obronić, dlatego kupuje więcej niż potrzebuje. Inna kwestia - dlaczego mówimy o zmniejszaniu śladu węglowego, a producentom wolno pakować np. kremu w plastikowe/szklane opakowanie, w plastikowym stabilizatorze, które wkładają w papierowy karton, który pakowany jest zbiorczo w folię i dalej w karton?

[@OffMyDesk]

Ja myślę, że tacy jesteśmy. A biznes potrafi skutecznie to wzmacniać. Bardzo skutecznie.

[@marcinszczepaniak5460]

Dobry odcinek ciekawe tezy dobrze sie słuchało 👍✌️

[@mariaas9731]

Bardzo się cieszę z tego odcinka i mam nadzieję na wiecej. Znakomita rozmowa.

[@piotrpolcyn9798]

Historia powtarza się cyklami... pożerania klasy średniej. System rozpada się gdy zostają dwie klasy: 1% bogatych i 99% rzesza biedoty, która nie ma zamiaru bronić tego 1%. Tak wyglądał Rzym w IV/V wieku, tak rozpadła się Rzeczpospolita na przełomie XVII i XVIII wieku (gospodarczo) I tak samo rozleci się znany nam świat... A bogaci dalej nie rozumieją, że szeroki bufor klasy średniej jest dla nich błogosławieństwem. Chciwość zawsze zwycięża

[@lukag977]

Fajny odcinek na początek dyskusji o ekonomii. Czekam na wejście głębuej w temat. Ciekawi mnie jak polska ekonomia, świadomość ekonomiczna, wygląda na tle świata. Faktycznie jak słucham ludzi z IT mam wrażenie, że siedzą mentalnie w neoliberalnym raju :)

[@OffMyDesk]

Tak, to jest częste skrzywienie studentów na tych kierunkach. W dużej mierze wychodzi brak edukacji na wcześniejszych etapach.

[@gordonsh24]

Nie, po prostu to są ludzie którzy dorobili się pewnych pieniędzy własną ciężką pracą a nie znajomościami i nie uśmiecha im się płacenie wysokich podatków na tych którym chce się mniej pracować

[@OffMyDesk]

@@gordonsh24 Fajnie byłoby, gdyby życie było takie proste - ciężko pracujesz, dużo zarabiasz. Ale to nie jest takie proste. Dorabianie się "pewnych pieniędzy" bywa wynikiem zwykłego szczęścia (powodzenie przy zakładaniu własnej firmy ma istotny komponent losowy), Intensywność pracy oraz czas na nią poświęcany niekoniecznie korelują z uzyskiwanym dochodem (kiedy idziemy przez życie z otwartymi oczami i umysłem, to szybko dość zobaczymy, że są tacy, co ciężko pracują, ale nie zarabiają kokosów). Last but not least - bogactwo (oraz bieda) są w dużym stopniu dziedziczone. W wielu krajach tzw. międzypokoleniowa elastyczność dochodu jest znacząca. Więc o ile ta "ciężka praca" może być bardzo często uznana za warunek konieczny, to na pewno nie za wystarczający.

[@TomGuideKrakowPoland]

dziękuję Karolino za materiał

[@marekrejko]

Tak toto je veru ťažká téma, a riešenie snáď ani neexistuje. Je to večné hľadanie, večná snaha. Predovšetkým preto, že systém je jedno, a druhé je aplikácia konkrétnymi ľuďmi.

[@rafidurkovac6708]

Hej! :)

[@olowrohek9540]

Dzieki za material 👌 Super system gdzie kilkaset rodzin posiada 99% pieniedzy I zasobow. Dlaczego nikt o tym nie mowi?

[@damiansmoter8929]

Już zaczoł sie proces wprowadzania limitów Co2 na osobe,a te rodziny na pewno zmieszczą się w limicie Co2🙂

[@olowrohek9540]

@@damiansmoter8929 oh wiecej tego jest chyba? A pogoda ostatnio i pyly z Sahary deszczu nie bylo juz kilka tygodni.

[@JarKo880]

Może czas pozbyć się superjachtów i zacząć promować skromne życie. Uważam, że pierwsi powinni to zrobić idole młodzieży czyli: sportowcy, aktorzy, politycy, muzycy, celebryci, tik tokerzy, youtuberzy itd.

[@hszczypinski]

Dziennikarstwo rozwiązań, brawo.

[@KM769]

Do ekonomii rozmowa nie dotarła. Większość majątku najbogatszych nie jest fizyczna, rezydencje i jachty to niewielki ułamek. Główny składnik majątku najbogatszych stanowią udziały w przedsiębiorstwach, których wartość bierze się z tego, że całe społeczeństwa kupują ich produkty. Upaństwowienie przedsiębiorstw, żeby zlikwidować nierówności, oznaczałoby powrót do niewydolności gospodarczej, bez korzyści dla środowiska. Dochody przedsiębiorstw zostałyby zdefraudowane przez osoby zarządzające nie będące właścicielami, jak to się dzieje w wielu przedsiębiorstwach państwowych. Nałożenie podatku na luksusową konsumpcję może być słuszne, ale poza celebrytami nie będzie miało większego wpływu na społeczeństwo. Ograniczenie konsumpcji w skali świata wymagałoby wojny handlowej z Chinami i obniżenia poziomu życia w krajach bogatych, czego przeciętni mieszkańcy tych krajów obecnie nie chcą. Być może na dłuższą metę to by się opłaciło, ale nie da się tego zrobić w sposób przyjemny. Podatki od luksusowej konsumpcji mogłyby być pomocne w sensie psychologiczno-politycznym, jako manifestacja, że ci bogaci też cierpią razem z nami.

[@gosiaj5671]

Nareszcie jakiś głos rozsądku w tych komentarzach.

[@JacekSilajowski]

Piękny komentarz.

[@anetaandrzekewska7970]

Po części zgadzam się z Tobą a po części nie. Po pierwsze czy ograniczenie konsumcji musiałoby się wiązać z pogorszeniem jakości życia? Moim zdaniem nie. Obecnie wiele surowców marnowanych jest w celu stworzenia produktu o krótkiej trwałości np. Telefony, lodówki, pralki. Gdyby jakość produkowanych rzeczy była lepsza nie musielibyśmy ich często kupować. Po drugie obecnie moim zdaniem wiele rzeczy zbyt szybko wychodzi z mody. Często rzeczy dobre poprostu przestają nam się podobać i dlatego je wymieniamy a nie dlatego że ich użyteczność spadła.

[@KM769]

@@anetaandrzekewska7970 Na tym polega poziom życia dla większości ludzi, że mogą kupić to, co jest modne. Użyteczność jest pojęciem ontologicznie subiektywnym. Gdyby moda nie była wartością dla społeczeństwa, nie byłoby zjawiska celebrytów, bo nikogo by nie obchodziło, co oni robią. Można się z tym nie zgadzać, ale nie da się tego zmienić, bo tak jest ludzkość skonstruowana.

[@pawedybek3176]

@@anetaandrzekewska7970 Dzięki temu że konsumenci często wymieniają produkty na nowe pracownicy firm mają pracę. Lepsza jakość oznacza mniejszy popyt a mniejszy popyt oznacza mniejszą produkcję co prowadzi do cięć w zatrudnieniu, itd.

[@Hunter_91_]

Super sie słuchało ❤wiecej w takich tematach 😊Radio Naukowe TOP💪

[@andrzejbizon5128]

Kazdy czlowiek chce zyc lepiej, wiec stara sie posiadac coraz wiecej. To jest walka o nasze indywidualne bezpieczenstwo. W zwiazku z tym nie mozna zatrzymac konsumpcjonizmu o ktorym tu jest mowa. Zatrzymanie konsumpcjonizmu moze tylko nastapic w sposob naturalny, czyli poprzez brak zasobow do konsumpcji, ktory powoduje glod i wojny, a nie poprzez sztuczne ograniczanie konsumpcji. Niestety, ale tak to wyglada. To tak jak w eksperymencie z lisami i krolikami. W czasach dobrobytu (wiecej trawy do konsumpcji przez kroliki) to jest wiecej krolikow i pojawia sie wiecej lisow, ktore je zjadaja. Jezeli jest niewystarczajaca ilosc trawy to czesc krolikow wymiera i w konsekwencji wymieraja tez lisy, bo nie maja co jesc. Cykl pojawia sie okresowo. Tak tez jest w naszym ludzkim zyciu: jak jest dobrobyt, to potem z cala pewnoscia pojawia sie kryzys, w ktorym ludzie walcza (takze miedzy soba) o zmniejszone zasoby.

[@mariaas9731]

Bezpieczeństwo można osiągnąć nie tylko przez posiadanie rzeczy. Można je też osiągnąć przez dzielenie rzeczy. Ja czuję się hezpiezpiecznie mogąc korzystać z transportu publicznego, sprawnej ochrony zdrowia dostępnej dla każdego, czy mogąc liczyć, że jak mi się dom zapali, to przyjedzie dobrze opłacony i wypoczęty strażak, żeby go gasić. A jeśli jutro stracę pracę, to nie wyląduję na ulicy, tylko dostanę kilka miesięcy na znalezienie nowej. To jest realne bezpieczeństwo. Posiadanie na własność dużej ilosci zssobów, zwłaszcza wśród innych, którzy posiadają ich mało, to nieustanny lęk przed utratą tych zasobów. Tak że to wszystko nie jest takie proste.

[@andrzejbizon5128]

@@mariaas9731 Ja napisalem o mechanizmie, a wlasciwie o prawie przyrody jakie istnieje. Mozna mowic, ze czujemy sie bezpieczniej jak dzielimy sie roznymi rzeczami, ale natura ludzka to wlasnie posiadanie coraz wiecej (nie tylko rzeczy, ale tez pieniedzy lub czegos co je zastepuje), gdyz daje to nam wieksze poczucie bezpieczenstwa na wypadek kryzysow, ktore moga byc spowodowane nie tylko inflacja, ale tez wojna, czy katastrofa ekologiczna. Zauwazmy, ze nawet jak korzystamy z uslug publicznych to chcemy, aby ich bylo coraz wiecej i aby one byly coraz lepsze i to jest rowniez eksploatacja naszej planety. Uwazam, ze nic nas nie uchroni od przeludnienia, wlasnie z tego wzgledu, ze proces posiadanie coraz wiecej jest procesem naturalnym (prawem przyrody) i dlatego jest nie do zatrzymania.

[@mmgs1148]

​@@andrzejbizon5128 nie, natura ludzka to właśnie dzielenie, to osiadly tryb życia zmienił priorytety, a teraz mamy prane mózgi reklamami, w jaki sposób kilkadziesiąt par spodni zamiast kilku podnosi bezpieczeństwo? W żaden, to iluzja która tworzą producenci, zmiana telefonu co 2 lata też nie sprawia, że będziesz bezpieczniejszy. Konsumpcjonizm to iluzja bezpieczeństwa, a nie prawdziwe bezpieczeństwo.

[@Rafikius]

To bardzo płytkie pojmowanie tematu równowagi dynamicznej. Współdziałanie i współdziałanie jest rozwiązaniem, niestety obecny model zmusza nas do działań przeciwnych.

[@andrzejbizon5128]

@@Rafikius Oczywiscie, ze wspoldzialanie jest wazne, ale w skali globalnej to jest nie do wprowadzenia z uwagi na rozne, wzajemnie wykluczajace sie interesy. Jezeli dzisiaj niektorzy wspoldzialaja ze soba to jutro, z uwagi na brak identycznych interesow, beda ze soba walczyc o ograniczone zasoby. Jezeli zasobow zaczyna brakowac to ci, ktorzy przegrywaja te walke, po prostu wymieraja. Na konsumpcjonizm trzeba patrzec w ten sposob, ze czlowiek nie rozni sie od innych zwierzat, a tym samym wsrod ludzi panuja te same prawa przyrody jak wsrod lisow i krolikow.

[@MateuszN1991]

Obawiam się, że mocna progresja podatkowa w dochodach nie jest idealnym rozwiązaniem. Utrwala ona różnice majątkowe i nie pozwala na mobilność społeczną w zamożności. W ten sposób właściciele firm i nieruchomości pozostaną nimi praktycznie na zawsze, bo nikt nie bedzie w stanie tyle odłożyć aby wykupić udziały w firmie bądź kupić nieruchomość. Jak rozwiązać ten problem?

[@Ijon_T_jr]

Jeśli progresja nie będzie tak skalkulowana, że każdemu zostanie najniższa krajowa 😅, to wzbogacanie się nadal będzie możliwe, tylko potrwa dłużej. Wydaje mi się, że wskazane przez Ciebie zagrożenie dotyczy tylko wersji skrajnej tego modelu.

[@dziubdziub85]

Tak naprawdę głód nie jest problemem. Prawdziwym kłopotem jest to że nie jesteśmy w stanie nasycić bogatych...

[@marcinwawer8792]

Fajne haselko ale gdyby nie chciwość to nie zeszlibyśmy z drzewa. Chciwość jest warunkiem postępu a bez postępu wrócimy z pewnością na drzewa.

[@Szkodnik420]

@@marcinwawer8792 zostaw chłopaka niech se ponarzeka na burżuazje

[@aqu32]

@@marcinwawer8792 Nie myl naturalnej chęci rozwoju z chciwością. To, że tacy ludzie jak Milton Friedman czy Freidrich Hayek twierdzili, że chciwość jest dobra i pożądana to wcale nie znaczy, że tak jest w rzeczywistości.

[@agnieszka9592]

@@marcinwawer8792 z taki postepem jak teraz to wrócimy do jaskiń, jeśli jeszcze jakieś zostaną

[@movemelody1]

Już widzę, jak ty się nasycisz, kiedy staniesz się bogaty. Taka już ludzka natura, poza tym dobra luksusowe ktoś musi kupować, skoro są ich producenci. Mnie nie obchodzi cudze bogactwo, bo przy nim inny też może żyć lepiej. Komunizm, który opierał się na tzw. "prostych ludziach", inaczej lumpenproletariacie, zmienił tyle, że wszyscy stali się dziadami i świat zaczął się cofać do epoki kamienia łupanego. A cofał by się jeszcze szybciej, gdyby sowiecki sojuz nie kradł technologii u Zachodu. Popatrz na rosję...przy 40% światowych bogactw mineralnych, kraj, w wyniku rządów "prostych ludzi" stał się kleptokracją, dyktaturą z mafią u steru i dzikim, przepitym, pozbawionym praw narodem.

[@Koriolan72]

Profesorze Krzysztofie, jak do ograniczenia konsumpcji mają sie takie koncepcje jak pieniadz tymczasowy ( który trzeba wydać w określonym czasie), Koncepcja idealnego produktu psującego się tydzień po zakończeniu wymuszonej przez państwo odpowiedzialności producenta, Oraz prymat kwartalnego/ półrocznego zysku spółek giełdowych nad dlugo i średnio terminowym rozwojem. 46:12 Podatki od dochodów w Katalonii w gornym przedziale to w sumie około 50%. Mało? 55:40 Rozwiązaniem jest wyjść z myśleniem poza planetę Ziemia. Trzeba przekierować istotne zasoby na rozwój techniki - w wielu dziedzinach - byśmy mogli skolonizować inne planety. 59:37 powszechny dochód podstawowy? Na poziomie Polski ? UE ? Planety?

[@sg4559]

Dobrze się słucha Profesora Zięby. Co do tematu 3-pokojowego mieszkania - w skali świata to bardzo dużo. Nawet przeciętny Polak w Pakistanie czy Afryce to ten zły bogaty.

[@slawomirgrabowski2963]

A w jaki sposób polepszę byt komuś w Nepalu, jeżeli ograniczę się do jednego pokoju i wychodka

[@maciejgustab4742]

​@@slawomirgrabowski2963co rozumiesz poprzez "polepszenie komuś bytu"?

[@slawomirgrabowski2963]

@@maciejgustab4742to, co osoba ludzka o średnim IQ przez to rozumie- polepszenie bytu. No będzie mógł zjeść dwa banany zamiast jednego albo dokupi sobie ekstra baterie do wibratora. Jakkolwiek.

[@maciejgustab4742]

@@slawomirgrabowski2963 tak jak myślałem, ale musiałem się upewnić. To oznacza, że nie słuchałeś ze zrozumieniem rozmowy, bo zmiana myślenia o tym ile pokojów powinno przypadać na jedną osobę nie ma na celu polepszenia rozumianego w ten sposób bytu innych osób. Zatem przykład z Nepalem przywołany bez podstawy. Przesłuchaj od początku odcinek, tym razem ze zrozumieniem.

[@slawomirgrabowski2963]

@@maciejgustab4742 przesłuchałem, pani prowadząca też nie do końca rozumie, co on gada, a na koniec on sam mówi, że nie wie, co z tego eksperymentu wyniknie. Siedzi gość na posadzce i pierdxi w stołek.

[@katarzynadabrowska6384]

Jeśli miarą dobrostanu byłaby ilość czasu wolnego, to najwyższe wartości osiągałyby małe dzieci i emeryci. W tych grupach różne jest odczucie dobrostanu.

[@barbarag3365]

Emeryci czasu nie mają 😅 i najczęściej pieniędzy też nie

[@andrzejkosydar4767]

A czy czasem czas wolny (jego duża ilość) nie generuje konsumpcji ? Przecież jak się ma czas wolny to właśnie zaczyna się szukać co by tu ztobić - zwiedzić/pojechać/wyremontować/zjeść itp....

[@piotrreluga7236]

Bardzo dobry odcinek. Trzeba o tym jak najczęściej mówić. Zapominamy jako ludzkość że Ziemia jest po prostu skonczona. Należy przejść na myślenie że "wystarczy" Po prostu wystarczy

[@ernimusic379]

Twój mózg jest skończony rozwiń myślenie i zacznij czytać

[@rfvvfr6666]

ziemia to malutki kawałeczek wszechświata...

[@HobbyAsylum]

Niewykonalne przy małpim rozumie ludzi...

[@stefanconstantin6685]

Ile to bedzie kosztowac 😂😂😂?

[@dominikdrabek4733]

@@ernimusic379 po foliarzach nie można oczekiwać więcej niż tego typu komentarze

[@BlackPig]

Co do pracy 1/3 mniej z proporcjonalnie mniejszym zarobkiem, to długo już myślę o sobie w ten sposób, ale widzę sporą niechęć u pracodawców/klientów. Chociaż czasem wydaje się nawet bardziej korzystny dla nich... Ktoś kto chce mniej pracować, zamiast zapier... w wyścigu szczurów wygląda podejrzanie w naszym świecie ;(

[@The7wheel]

Przestałam pracować na pełen etat w 2017. Jestem o wiele szczęśliwsza, mam więcej czasu wolnego. Wydaje też dużo mniej, ale nie odczuwam żadnych braków. Polecam dla własnego komfortu psychicznego, ale komu o tym nie wspominam nie wyobraza sobie że tak można😅

[@The7wheel]

I tak, wyglądam dla ludzi podejrzanie. Ale nie moja sprawa 😁

[@BlackPig]

@@The7wheel Gratuluję - mnie dotąd takie rzeczy udają się tylko krótkookresowo. Właściwie to też siła przyzwyczajenia, jak człowiek zawsze cisnął nadgodziny, a teraz ma se tak po prostu iść na spacer w środę ;)

[@andrzejkosydar4767]

@@The7wheel Może Twój niepełny etat to np. 2 pełne etaty innych ?

[@The7wheel]

@@andrzejkosydar4767 w jakim sensie?

[@lukidaniel4666]

Jedno jest pewne,utoniemy we wlasnych śmieciach,niestety ludzie to egoisci nie wazne co bedzie za 50 lat,byle żyć tu i teraz.

[@jakubburdzy433]

Bardzo ciekawy odcinek

[@asymetrie_studio]

Platon powiedział, że światem rządzą ci, którzy opowiadają historie. Pan Profesor (zapewne majętny człowiek) opowiada o ograniczaniu pragnień i minimalizowaniu potrzeb - co samo w sobie jest dobre - ale rzecz w tym, że najlepiej na innych działa własny przykład a nie opowiadanie o ułomnej ludzkiej naturze 😊. Bardzo dobry odcinek a narracja prowadzącej - bezcenna!

[@OffMyDesk]

Droga Asymetrio, proponuję się zatrudnić na uczelni w Polsce i zobaczyć, jak bardzo majętnym to Cię uczyni. SPOILER ALERT: Nie za bardzo. ;) Ja akurat w miarę praktykuję minimalizm, ale nie wiem doprawdy jak miałbym go propagować - podcast był o konsumpcji jako takiej, a nie o mojej własnej (która zapewne nikogo nie obchodzi). Natomiast cytat z Platona - znakomity; nie znałem wcześniej. :)

[@asymetrie_studio]

Cytat z Platona pożyczyłem z książki ekonomistki :) Mariany Mazzucato pod tytułem: Wartość Wszystkiego, którą serdecznie polecam - szczególnie tym, których praca powinna być godnie wynagradzana - czyli np. nauczycielom akademickim :)

[@OffMyDesk]

@@asymetrie_studio O, dzięki! Kolejna rzecz do przeczytania... :)

[@piotrostrowski2324]

Świetny odcinek.

[@matimac666]

Czy w pewnym momencie, w przypadku naprawdę ograniczonych, skurczonych zasobów, nie dojdzie do masowych ludobójstw słabszych i mniej zamożnych? Ludzkość nie jest w stanie się dogadać w najbardziej prozaicznych kwestiach i jakoś nie widzi mi się, ażeby ukuł się kompromis/umowa, na mocy której wszyscy nałożyłżyliby kaganiec na konsumpcję... a i ludobójstwo przychodzi nam dosyć naturalnie - często wystarczy wierzyć w innego boga/bogów czy też mieć inną karnację.

[@mmgs1148]

Ciężko przewidzieć kierunek tego ludobójstwa, raczej my jako warstwy niższe będziemy walczyć ze sobą, póki pieniądz ma jakąkolwiek wartość (czyli poki jest co za nie kupic) to bogatych (ich pojmuje jako silniejszych) stać na ochronę siebie i swoich dóbr. Wydaje mi się że będą konflikty pokoju wojny o wodę Egiptu i Etiopi lub lokalne starcia, na pewno będzie duża imigracja tam, gdzie klimat będzie bardziej znosny i niestety oznacza to emigrację do Europy, bo do nas najłatwiej się dostać bez potrzeby używania samolotu

[@piotrp3909]

Juz tak sie dzieje.

[@GoogleAccount0]

Dokładnie limity dla wszystkich na dochód osobisty i wartość posiadanego mienia, a nadwyżki do wspólnej puli na infrastrukturę, służby, opiekę etc. Spłaszczanie ogolnoświatowe. To skutecznie znioslo by możliwość międzypokoleniowego kumulowania majątku i wzmogło zrównoważoną redystrybucję. To nie jest takie trudne. Zastosować obecne globalne średnie jako standard i spłaszczać. To całe 1% już by zlikwidowało completne ubóstwo automatycznie.

[@OffMyDesk]

To nie jest takie trudne? OMG, to proszę spróbować to wprowadzić. ;) To się nikomu nie spodoba, poza - i tu padnie słowo, które w komentarzach padało często - osobami o mocno lewicowych poglądach.

[@TheLukebeet]

Proszę o odcinek na temat antybiotykooporności 👍

[@katarzynadabrowska6608]

Niezaprzeczalnie profesjonalna ,wnikliwa rozmowa w dobie kieratu konsumpcji i sukcesu

[@joe_esposito3243]

Hmmmmm i piękne pytania i mądre pytania i dociekliwe pytania

[@barbaraszpunar6909]

Bardzo ciekawa rozmowa! Zainteresowała mnie ekonomią❤

[@pietrix79]

Myślę, że to ciekawa rozmowa, pokazująca, jak trudno jest znaleźć rozwiązanie nawet dla pewnych tylko grup społecznych, a co dopiero dla całej ludzkości. Moim zdaniem dobrym krokiem byłoby odejście od zakładania niekończącego się wzrostu dla każdego biznesu - jako miary sukcesu, a pójście w inwestycje w jakość (produktu, usługi, obsługi, etc). Przynajmniej od pewnego pulapu rozwoju danego biznesu. Tu jednak powstaje pytanie, jaki to moment? Jak go określić I ustandaryzowac? 😅

[@jacekprzybysz4338]

super temat

[@kamiladamczuk4410]

Fajny materiał. Swoją drogą zawsze zazdroszczę mądrym ludziom pamięci. Ja niby dużo wiadomości przyjmuję, ale mało konkretów zapamiętuję. Z jeszcze innej beczki - ciekawe do ilu libków Pan Profesor trafi...

[@OffMyDesk]

Ja nie wiem o kim mowa w tym komentarzu - ja bardzo mało zapamiętuję. Ale dużo przyswajam, więc bilans ciągle jakoś pozytywny. A z tej innej beczki - myślę, że do niewielu. Bardzo niewielu.

[@neszrok68]

Dobry salceson jest super 👍

[@arekhk4276]

Niesamowity podcast. Gratuluję przygotowania oby więcej pani Karolino. Pozdrawiam.

[@katarzynamoroz679]

Dziękuję za ten odcinek; zdałam sobie sprawę jak bardzo zasilam obecny system przez realizowanie tzw szczytnych celów ( dbanie o zdrowie, hobby) a gdzie tu dodać jeszcze to o czym wiemy że jest nadmiarowe w momencie kupowania ( np kolejna para butów?)

[@Rafikius]

polecam rozważyć jeszcze jaki potrzeby są w Pani sztucznie indukowane. Czy charakterologicznie jest Pani w stanie nie być typowym naśladowcą i podążać za SWYM WŁASNYM minimum

[@JoannaNitsch]

Radio Naukowe potrafiło mnie w przeszłości i zaskoczyć, i zachęcić zarówno samymi tematami jak i podejściem do nich. Zazwyczaj bardzo cenię sposób prowadzenia wywiadu, pani prowadząca zadaje pytania ciekawe, wnikliwe i podchodzi do tematu z pozycji uważnego i zainteresowanego amatora. Wiadomo, że formuła programu nie pozwala do zagadnień podejść w sposób wyczerpujący i im więcej ktoś się interesuje danym tematem, tym większe poczucie niedosytu będzie mu towarzyszyć, jednakże jest to normalne. Tym bardziej niestety jestem rozczarowana tym odcinkiem. Przede wszystkim jego stronniczością. Zadawane pytania były bardziej polemiczne, aniżeli pełne ciekawości i nie byłoby w tym nic złego, gdyby dyskusja była bardziej zniuansowana, tymczasem rozmówcy w dużej mierze wyrażali podobne poglądy, tym samym ignorując skrywające się w tle kontrargumenty. Podczas słuchania dominowało we mnie poczucie jedynie przemykania po powierzchni konkretnych zagadnień i poczucie wyższości rozmówców względem osób o innych poglądach. Najbardziej uderzające było to we fragmencie o studentach, do którego mam największy zarzut. W końcu nawet jeśli uważa się, że ktoś ma błędną perspektywę, "zbyt małą świadomość", to czy mówienie o nim w sposób protekcjonalny, jest dobrą drogą, żeby go przekonać tudzież "uświadomić"? Za największą wartość tego odcinka uważam podstawowe przesłanie, że człowiek zawsze chce więcej i to nasze ciągle rosnące standardy komfortu pchają konsumpcjonizm. To niezwykle ważne przesłanie, że jeśli chcemy zmiany, to powinniśmy zacząć od siebie. Uniwersalna zasada, którą możemy stosować również w innych aspektach życia. Niestety, to przesłanie nie wybrzmiało dla mnie w tym odcinku wystarczająco mocno, żeby ocenić go pozytywnie.

[@anmir]

Już się nie mogę doczekać co dostaniemy z okazji odcinka nr 200😊

[@AnnaBien-pl6wz]

Może będzie coś wyjątkowego 😀

[@lukag977]

Moje obawy. Ludzie bogaci będą przekonywać Nas- klasy mniej uprzywilejowane- do jedzenia tych już przysłowiowych "robaków"-, podczas gdy sami będą jadać steki z bizona. Osobiście czuję gniew, gdy od właścicieli prywatnych jetów słyszę, że ja i ludzie z mojej klasy za dużo żremy. Podobnie gniewnie na prop9zycje zaciskania pasa, reaguje całe biedne południe.

[@mmgs1148]

Mają poniekąd rację jeśli chodzi o żywność, jeśli chodzi o jachty to tak, produkują zanieczyszczeń za kilku/kilkunastu/może kilkuset na 1 "jetowca" ale jest ich tylko mniej niż 1% na świecie, nigdy nie będą potrzebowali tyle jedzenia co cała reszta i nie wyrzuca tyle jedzenia do kosza co cała reszta, bo jednak głód i możliwości żołądka są limitowane nawet u bogatych. Bogaty zje kilka takich steków tygodniowo, cała reszta razem z miliard takich steków. A biedne południe to już w ogóle standard życia ma za mały żeby się przejmować odpadami, choć pewnie tam gdzie głód wyrzuca się mniej jedzenia. Też nie wiem jak to ze spalinami, bo przy takiej dysproporcji bogatych to reszty to i tak chyba ten prywatny jet zanieczyszcza za X osób, ale proporcjonalnie to chyba dalej niewielka ilości ludzi biedniejszych.

[@katarzynapas3250]

Białko z owadów kosztuje minimum 250 zł za kilogram - już sam kilogram żywego owada to koszt rzędu około 150 zł, a gdzie obróbka, suszenie, strata masy - więc co rozumiesz przez " wciskanie" białka z tego źródła biednym? Kto miałby to finansować i po co? Przecież wystarczyłaby dosłownie minuta żeby sprawdzić jaki jest koszt tzw. mąki z owadów czyli białkowego proszku i nie powielać tych idiotycznych, prawicowych narracji ..

[@stivus1696]

Temat konsumpcjonizmu jest tematem bardzo szerokim, bo to wszechobecne media uczą nas, jak mamy żyć. Kształtują w nas "potrzeby", ktôre tak naprawdę nie są dla nas istotne. Bo są ważniejsze rzeczy. Biorąc pod uwagę poziom wiedzy tzw"przeciętnego Polaka" trzeba przypuszczać, że percepcja zjawisk musi być u tych ludzi bardzo uboga. I może nie ma w tym nawet nic złego, bo przeciez można swiata doświadczać nie rozumiejac go, ale czlowiek rozumny zawsze chce więcej. Chce rozumieć, analizować, wyciagac wnioski, stawac się mądrzejszym. To raczej w tym kierunku powinniśmy zmierzać jako społeczenstwo, bo ludzie mądrzy tworzą lepszy świat. Z drugiej jednak strony niedouczonymi masami łatwiej jest sterować, na czym zależy wzczególnie politykom. Zatem lepiej dla nich kreować wizję sukcesu opierającego się na materializmie i konsumpcjonizmie. U tutaj docieramy do sedna: ten "kołowrotek", w którym pędzimy nie dośc, že sztucznie tworzony i narzucany nam orzez media i rządzących, to jeszcze prowadzi donikąd. Bo zdobywajac kolejne dobra, wcale nie odczuwamy proporcjonalnie większego szczęścia. Dla mnie osobiście rzeczą priorytetową jest nie dać się wpuścic w kanał. Sam decyduję, jak chcę żyć, żyję zatem zgodnie z moimi regułami. Nie mam wiele, za to pelnymi garściami czerpię z życia. I jestem szczęśliwym czlowiekiem. A przeciez o to w życiu chodzi.

[@maxtrzy1000]

Dzień dobry wszystkim 😏

[@maciejciemborowicz]

Mówię znajomym te same rzeczy i strasznie mi się za to obrywa, bo nie potrafię tego mówić w tak wyważony i spójny sposób...

[@OffMyDesk]

Bo to nie są, Panie Macieju, prawdy łatwe - zarówno w głoszeniu, jaki w odbiorze.

[@Rafikius]

Ja też tak mam. Nie chca słuchać. Neoliberalne pranie mózgu dało rezultaty. Degrowth, steady state economy, limits to growth to w polskiej debacie pojęcia nieistniejące.

[@OffMyDesk]

@@Rafikius Tu chyba jest kilka kwestii. Między innymi to, że my wciąż chcemy dogonić tzw. Zachód, chcemy żyć podobnie jak oni 0 co akurat raczej łatwo zrozumieć. Plus, nie potępiałbym w czambuł neoliberalizmu - bez niego być może znacznie wolniej i boleśniej wychodzilibyśmy z PRL-u.

[@Rafikius]

​@@OffMyDesk dziękuję za odpowiedź. Wyszedł mi niezły skrót myślowy, to fakt. W czambuuł to nie potepiam. Zal mi tylko że wybralismy ten najbardziej hardkorowy plan wdrażania reform. Tego sie nawet Sachs nie spodziewał. wychowywałem sie w gospodarce niedoboru, tzw. DIW i zerowaste mam we krwi i szpiku. Na swe nieszczęście w czasach gdy ludzie w PL rozkładali łóżka polowe, ja wyrwałem się oglądać wyśniony Zachód. Ja zachwycony kolorem i mnogością, spotkalem kręgi negujące to czym ja sie zachwycałem. Dużo zrozumialem. Powrót do PL byl jednym wielkim dysonansem. I do dzis jest. Co do doganiania zachodu...Moim zdaniem to juz obecnie klasa średnia dogoniła europejską. Niestety w społeczeństwie wdrukowane jest gleboko kult zap..,.olu i to raczej Matczak jest idolem, a nie Zandberg. Dla mnie wskaznikiem dobrostanu jest wzmiankowana ilość czasu wolnego. Z pewna złośliwą radością oczekuje ucodziennienia rezultatow rewolucji AI. Może być socjologicznie ciekawe, jako że gros narodu definiuje siebie poprzez wykonywaną pracę. Co do modelu ekonomii opartego na ciągłeglym.wzroscie, to.. powiedzenie że wierzą weń tylko.. szaleńcy i... Ekonomiści, jest mym ulubionym. Mialem tylko nadzieje że nie dotrwam do czasów kiedy implikacje zderzenia zaczną byc silnie odczuwalne w życiu codziennym. Staram sie nie popaść w prepperyzm i kolapsizm, ale....wciąż siedzi min w głowie obraz z początków pandemii gdy dwóch karków bije sie w biedronce o ostatnią paczkę papieru toaletowego... Memento... Podczas słuchania audycji przyszło mi do głowy, że chciałbym Pana spytać o stosunek do tzw..ekonomii biofizycznej.

[@OffMyDesk]

@@Rafikius Ciekawe doświadczenia Pan zebrał. Powiedziałbym, że mocno niestandardowe.:)

[@mijali2973]

🌻

[@andrzejkowal1752]

Ekonomia jest jak meteorologia, pseudonauką, która nieudolnie szuka w empirycznie budowanych modelach wytłumaczenia na otaczającą nas, pełną zmienności, rzeczywistość przepływu towarów, usług i kapitału. Dlatego właśnie są profesorowie o kompletnie przeciwstawnych poglądach i modele, które w jednej epoce mają gorących wyznawców, a w kolejnych idą we wstydliwie przemilczane zapomnienie. Ekonomia nigdy nie znajdzie dobrej odpowiedzi, a ludzkość uzyska postęp wyłącznie w drodze pełnej zakrętów i pomyłek ewolucji. Ale miło było posłuchać.

[@Rafikius]

rewolucja w modelowaniu AI może pomoc tworzyc realane modele.. wazne jest by wprowadzac realne, a nie wydumane dane.

[@taurus8263]

Super wywiad, bardzo ciekawy temat. Zupelnie zhadzam sie z tym ze jako ludzie powinnismy mniej konsumowac. Natomisat niektore pomysly rzucone przez pana Krzysztofa sa dosc dziwne. 1. Wprowadzic bardzo wysoki podatek od dziedziczenia? Komu ma to pomoc? Przeciez wiemy dokladnie gdzie w takim przypadku poszlyby te pieniadze- do prywanej kieszeni w wiekszosci. A oberwa znowu najbiedniejsi, bo bogaci spokojnie sobie zaplaca albo sie wymigaja od placenia. 2. 3 pokojowe mieszkanie to duzo dla 3 osobowej rodziny? W tym samym czasie 20% najbogatszych ludzi na ziemi posiada 80% zasobow. Moim zdaniem najpierw trzeba zabrac sie za ogromna przepasc spleczna. Tez nie wiem jak, bo nie ma na to prostej odpowiedzi. Nie uwazam ze kazdemu trzeba zaczac placic tyle samo, bo to byloby po prostu glupie. Kazdy powinien dostac wynagrodzenie odpowiednie do wykonywanych obowiazkow, poziomu stresu, ilosci godzin itd. Natomiast obecnie roznice sa ogromne. Jestem ciekawa jak przyszlosc ludzkosci sie potoczy, gdyz nie jestesmy nawet na poczatku planowania na czym innym oprzec gospodarke.

[@undefinednull5749]

WSKAŹNIKI: Zdrowia i długowieczności, WOLNEGO CZASU ilości na ROZWÓJ ZAINTERESOWAŃ, BIORÓŻNORODNOŚCI ZIEMII I CZYSTOŚCI OD ZANIECZYSZCZEŃ. (Samowystarczalność i permakultura).

[@Rafikius]

Nie krzycz!

[@AnnaBien-pl6wz]

Ciekawa rozmowa. W wielu kwestiach zgadzam się z rozmówcą, choć oczywiście nie jestem ekonomistką.

[@maciejl.680]

Wystarczy dopuścić lewicowców do władzy i każdy dobrostan upadnie.

[@wodzimierzjastrzebski175]

Doskonała audycja!

[@gregski4130]

Wysłuchałem z uwagą mimo, a może właśnie dlatego, ze fundamentalnie nie zgadzam się z panem profesorem. Wiele przykładów było absolutnie nietrafionych. Niestety w komentarzach nie ma miejsca na głębszą polemikę dlatego jeden przykład tylko: Kiedyś podczas przerwy na kawę dyskutowałem z kolegami. Ponieważ pracuję a morzu tak się złożyło, że moimi kolegami byli Pakistańczycy. Rozmowa zeszła a bogactwo, ubóstwo i jego rozkład na świecie. W pewnym momencie przyznałem, że mam ponad 20 T-shirtów a tak po prawdzie wystarczyło by mi z pięć. Kumple popatrzyli po sobie a potem jeden powiedział. "Ty spokojnie przeżyjesz i z trzema ale pomyśl o tym, że kupując te dwadzieścia na górkę zapewniłeś kolację jakiejś rodzinie w Pakistanie czy Bangladeszu. I to może nie jedną." I tak to wygląda. Nasze pełne szafy i szafki utrzymują miliony ludzi. Jak napisałem, przykłady pana profesora są pełne dziur logicznych.

[@dziewczynazsekskamerek]

W sumie prawda. To jak są te organizacje co walczą rzekomo o to by każde dziecko na świecie (o dorosłych już zapominają) żyło za minimum dolara dziennie. Problem w tym że w niektórych rejonach to za tego dolara to 6 osobowa rodzina wyżywi się przez np 2 dni i tam na prawdę są większe problemy do rozwiązania niż dolar na głowę.

[@gregski4130]

@@dziewczynazsekskamerek A to jest jeszcze inna sprawa. Jak wspomniałem, pracuję ma morzu i snuję się po świecie. W jednym kraju 20 euro wystarczy na słaby fastfood a w innym za 5 dolarów można zjeść dobry obiad i jeszcze go nieźle popić. Proste porównywanie sumy dochodu nie ma sensu.

[@Wojtek.Gasperowicz]

No własnie twoje rozumowanie to dziura logiczna. W Bangladeszu produkują najwięcej ubrań dla reszty świata, żyją w absurdalnie zanieczyszczonym kraju i przeciętnie zarabiają 400 złotych miesięcznie, to jest super i nie zmieniajmy tego bo przecież jak zabierzemy im szwalnie to dopiero będzie bieda. No to może radykalnie - zmuśmy europejskie firmy żeby produkowały ubrania w swoich krajach, wtedy Bangladesz będzie mógł podnieść ceny ubrań i nadal być konkurencyjnym a większe dochody pozwolą milionom najbiedniejszym Banglijczykom zainwestować w edukację i wyjście z chomąta niewolniczej pracy.

[@teri3566]

Super byłoby posłuchać kogoś, kto ma pomysły na rozwiązania, wizję jak możnaby zmieniać system. Tutaj każde bardziej trudne pytanie było zbywane, umniejszane. Po tytule liczyłam, że będzie to rozmowa postwzroście - a są w Polsce ludzie, którzy by dobrze ten temat rozwinęli.

[@olelelelekk]

Ale jaki system? W ogóle rozumiesz co to znaczy? Nie rozumiesz, więc używasz wytrychu słowem "system". Powiem ci jak wygląda sytuacja: socjalistyczni ekonomiści i lewica chcą tzw. "sprawiedliwości społecznej". Kapitalistyczni ekonomiści i prawica chcą "sprawiedliwości natury". Racjonalni ekonomiści i centrum chcą po prostu sprawiedliwości. To ostatnie oznacza równe szanse i działanie państwa tam, gdzie rynek nie domaga (np. kontrola jakości produktów). Chcesz tworzyć nowy system? Najpierw zrozum stary.

[@michal4743]

Pan profesor zna złożoność tematu. Pytania nie były zbywane czy umniejszane, tylko każde bylo tematem na ogromną debatę. Lekkie rozwiązania można sugerować i ich prawdopodobieństwo wpływu. Pytania odnosiły się do tak wielkiej skali problemu, na które nie ma remedium, a osoby któe mówią że mają na to system niestety oszukują samych siebie. Przerzucając to na temat biologii, każde pytanie było tak ogromne jak : Jaki sugeruje pan lek na raka?

[@Jedittee]

Ekonomia to nauki humanistyczne, a nie ścisłe, jak mysli wielu :)

[@maciejrajczak3973]

Bez matematyki ekonomia to tylko pitolenie misesa

[@dawidmegger9514]

​@@maciejrajczak3973co jest nie tak w "pitoleniu Misesa" i jaką przewagę ma nad tym ekonomia matematyczna?

[@Ouroborosus]

Hdi jest świetny, bierze pod uwagę wiele wskaźników

[@emilewicz14]

Gospodarka nie może rosnąć wiecznie. Ale będzie rosła dopóki to możliwe i nie nastąpi kolaps. Poza tym nie da się skłonić ludzi dobrowolnie do obniżenia poziomu życia. Musi to nastąpić naturalnie - przez wyczerpanie jakichś zasobów, albo może być wprowadzone siłą, zamordyzmem. Tego ostatniego oczywiście nikt raczej by nie chciał.

[@piotranonim00]

Wystarczy wprowadzać socjalizm.

[@janmos5178]

@@piotranonim00 Który nie zadziałał.

[@maciejrajczak3973]

​@@janmos5178 w krajach nierozwiniętych, takich jak Rosja. We Francji mitteranda paskudnie nie było.

[@janmos5178]

@@maciejrajczak3973 Ale tam nie było socjalizmu tylko sterowany kapitalizm.

[@maciejrajczak3973]

@@janmos5178 to już zależy jak definiujemy socjalizm.

[@tococzujesz]

Bardzo lubię Pani kanał i opinie, ale gdy usłyszałam, że w obliczu kilku miliardów ludzi żyjących w biedzie, mieszkanie 3-pokojowe nie jest niczym nadzwyczajnym... To sobie pomyślałam, że jednak nie będzie możliwe samoograniczenie. Bo to nie tylko najbogatsi muszą się ograniczyć, tylko wszyscy, którzy mogą...

[@krzysztofszafranski2159]

Też ten fragment dał mi do myślenia. Oczywiście miło by było gdybyśmy wszyscy mieli przynajmniej jeden pokój dla siebie, ale to by oznaczało, że musimy odebrać środowisku kilkadziesiąt procent większą powierzchnię. Tylko jak przekonać siebie i innych, że mamy mieć mniej? Do tego zauważmy, że w Polsce coraz więcej jest singli, którzy nie decydują się na założenie rodziny i mieszkają w swoich mieszkaniach sami. Przecież zareagowaliby wściekłością, gdyby im powiedzieć, że ich sposób życia, to "nadmierna konsumpcja i nieefektywne wykorzystanie zasobów środowiska" i wcale im się nie dziwię.

[@tococzujesz]

@@krzysztofszafranski2159 dokładnie, to bardzo trudne - chęć poczucia dobrostanu vs brak jakiegokolwiek miejsca na własne miejsce do spania

[@OffMyDesk]

@@krzysztofszafranski2159 No właśnie, chyba nikt tak naprawdę nie ma społecznie akceptowalnego pomysłu jak to zrobić.

[@Rafikius]

Prosze to rozwazyc w warunkach brzegowych w których populacja ziemi wzrosta co roku o 80 milionow ludzi (głownie na obszarach globalnego południa)

[@jolantapieprzyk4910]

Brakuje empatii dla biedy

[@katarzynadabrowska6384]

Zamiast 4 par butów do biegania, powinniśmy poorzestać na jednej. To jednak nie rozwiązuje problemu wyrzucania zużytych butów.

[@tompiek6991]

to jest przypowieść dla naiwnych, co z tego, że masz 4 pary? proporcjonalnie zużywać będą się 4 razy dłużej i nie będzie to miało wpływu na środowisko, a wpływ będzie miała jakość obuwia, a nawet nie marka... producenci przekonują nas, że ich obuwie jest najlepsze, ale w rzeczywistości nikt nie ma możliwości tego sprawdzić, a sprawdzać to powinny odpowiednie instytucje, natomiast obowiązkowa gwarancja na 5 lat wcale nie wydaje się głupim pomysłem

[@user-wn2qr6fl6w]

Moim zdaniem nie da sie zrozumiec ekonomii jesli nie zna sie niuansow ksiegowosci

[@SylwesterKogowski]

Gdyby Lewandowski miał płacić podatki o połowę wyższe w Polsce, to by płacił zero podatków w Polsce ;) Ekonomiści czasem zapominają, że jeśli nawet jakaś ich teoria będzie wdrożona, to NIGDY nie będzie wdrożona na skalę całego globu. Dlatego radziłbym im przeskalować w dół swoje myślenie ;)

[@Rafikius]

Dziękuję. Mam wrażenie że to pierwszy podkast w polskiej podkastosferze w tym temacie.

[@Ari79823]

Historia uczy nas ,że ludzie jako całość pewnej społeczności decyduję się na radykalne zmiany po wielkim wydarzeniu, najczęściej bardzo negatywnym w skutkach. Wcześniej się tylko dyskutuję o problemie. Prawdą jest też to, co zresztą powiedział Pan prof.o braku dobrego rozwiązania dotyczący problemu konsumpcjonizmu, który moim zdaniem jest tylko wierzchołkiem góry lodowej systemu w jakim żyjemy w Europie. Istnieją dwie skrajne narracje tj. pierwsza: grupa osób żyjących w przeświadczeniu o nadchodzącym w bardzo krótkim czasie kataklizmie postulując bardzo radykalne rozwiązania,które w obecnym systemie spowodowałyby problemy społeczne np. bezrobocie po zlikwidowaniu branży drzewnej,futrzanej, mięsnej, węglowej .Co z ludźmi pracujących w tych firmach? Druga grupa ludzi podchodzi obojętnie do tematu. Żyjąc jakby problem nie istniał. Ograniczając się do minimum troski o miejsce w którym żyją.

[@rjcork]

Bo problem jest calkowicie hipotetyczny. To co ludziom najgorzej wychodzi to przewidywanie przyszlosci. Gdyby ludzie mieli celne predykcje to dawno juz wiekszosc ludzkosci wymarla by z glodu.

[@stefanunnamed9448]

Co jest szkodliwego w salcesonie?

[@maciejkoper1554]

jesteśmy zgubieni :(

[@OffMyDesk]

Trochę się na to zanosi, możemy się jednak pocieszać, że nie tak zaraz...:)

[@dominikadrozdz7848]

Trafne pytania! Super poprowaezona rozmowa. Szkoda ze profesor sam gubi się w tym co mowi.

[@xiviss4804]

Model sam w sobie (nie licząc nierówności które są osobnym zagadnieniem) jest względnie skuteczny, problemem jest jedynie to, że nasze zasoby nie są nieskończone. W związku z tym logicznym wydaje się być ograniczenie liczby ludzi - umówmy się - po kiego grzyba ma nas być dziesiątki miliardów w dobie przeludnienia, automatyzacji? Generowanie kolejnych żyć które będą miały tylko i wyłącznie gorzej? Problemem będzie jedynie okres "przejściowy". Jak zapewnić odpowiedni standard życia ludziom w społeczeństwach o skrajnie niekorzystnej strukturze demograficznej - automatyzacja i robotyka pomogają, ale to mogłoby być niewystarczające. Na cała taką Polskę wystarczyłoby od kilkuset tysięcy do kilku milionów ludzi - każdy miałby miejsce, przyroda by odżyła.

[@piotrl575]

nasze zasoby ...są nieskończone. Dzięki nieskończonym zasobom ludzkiej myśli i kreatywności nie spaliliśmy wszystkich drzew, bo węgiel, ropa , atom itd , nie zginęliśmy pod hałdami końskich odchodów - bo auta i samoloty .... spoko. Byle ekoszaleńcy albo /i urzędnicy nie przeszkadzali.

[@mmgs1148]

​​​@@piotrl575 węgiel i ropa nie są nieskończone, myślisz, że Amerykanie na darmo trzymają swoje zasoby a nie wydobywają wszystkiego na raz? Na samym atomie też nie pożyjesz, ciężko mi wyobrazić sobie auta zasilane takim rodzajem energii, te końskie odchody to był dużo mniejszy problem niż panele słoneczne z którymi nie ma co robić po zepsuciu czy akumulatory aut elektrycznych z którymi też nie da się nic zrobić. Niedługo już ludzie nie będą potrzebni w takiej ilości, niestety z postępującą automatyzacja wiele osób straci pracę, a nie każdy ma zdolności poznawcze wystarczające do zostania inżynierem zajmującym się robotami. Większość osób z niższych warstw wykonuje raczej proste prace. Za chwilę ci będą przeszkadzali nie eko szaleńcy, ale uchodźcy z Indii i Afryki jak się nie będą nadawaly do normalnego życia.

[@xiviss4804]

@@piotrl575 Gorzej jak się okaże że jednak ludzkość nie będzie w stanie wymyśleć żadnego sensownego substytutu dla danego dobra / sprawić by było one odnawialne i obudzimy się z ręką w nocniku. Rozumiem, że braki są także motorem postępu ale żeby też nie przedobrzyć w drugą stronę jak Korwin który przykładowo mówi że nie powinno być żadnych limitów połowowych, a jak się rybki skończą to cóż, coś innego się znajdzie :)

[@piotrl575]

@@mmgs1148 Hej. Od końca: zgoda, ludy z południa będą nam przeszkadzać, ale tu...nie ma ratunku. Europa się wyludnia, a natura zrobi swoje: przyjdą ci, co się rozmnażają i zwycięża. Ewolucja nie dąży do dobrobytu tylko do przekazywania genów, ma w nosie kolor skóry. Sądzę, że już po "nas" . Z argumentami zawierającymi frazę " nie wyobrażam sobie" jest zabawny kłopot :mówią najczęściej nie o problemie , a o ...braku wyobraźni rozmówcy 🤨. Bez urazy. Sam mam raczej mierną, ale za to mnóstwo zaufania do o ludzkiej pomysłowości. Węgiel i ropa SĄ nieskończone W "sensie ekonomicznym" ; kiedy czegoś jest coraz mniej - rośnie cena, to powoduje, że : rozsądniej wykorzystujemy ( oszczędniejsze silniki np), szukamy nowych złóż ( zaczyna się opłacać i pojawiają się metody poszukiwan, wydobycia, recyklingu,) wreszcie nowe źródła, nowe surowce itp. Dawno temu pewien brytyjski admirał patrząc na gwałtowny rozwój floty handlowej i wojennej wieszczył wycięcie wszelkich drzew na wyspach br. Liczył dobrze, ale... skąd biedak miał wiedzieć, że będziemy robić statki z metalu !? Miej ufność! Wiesz, ile razy badacze wieszczyli koniec złóż ropy ?

[@piotrl575]

@@xiviss4804 jak się rybki będą kończyć, to wzrośnie ich cena. Przerzucimy się na coś innego, lub/i będziemy skuteczniej je hodować. A może drukować ? To nie zieloni doprowadzili do wyraźnego spadku połowów wielorybów, przed nimi pojawiła się ropa n. I oleje, smary stały się wieeele tańsze od odzwierzęcych.

[@vlad1209palovic]

"Realizm" rozwiązań skojarzył mi się z "Powrotem z gwiazd" Lema. Samym idealizmem nie zmienimy ludzkiej natury (vide: wspomniana w rozmowie rewolucja komunistyczna). Zdecydowanie (rzekłbym: ekstremalnie) wolę być wolnym człowiekiem, niż kontrolowaną przez aplikację mróweczką (kierunek chiński), albo (chyba jeszcze gorzej) jak u Lema, betryzowanym zaraz po urodzeniu "mli-mli".

[@OffMyDesk]

Uwielbiam Lema. I "Powrót z gwiazd" to obok "Solaris" jedna z moich ulubionych pozycji. Chyba wszyscy wolimy być wolni. Pytanie dokąd nas ta wolność zaprowadzi. Ale na to pytanie chyba nikt nie zna odpowiedzi.

[@Ijon_T_jr]

Świetne przygotowanie p. Karoliny, jak zwykle zresztą. Ale nie na wiele się ono zdało tym razem. Pytała, dociskała, a miły ekonomista wił się i snuł trzy po trzy. Zero konkretów . Wiadomo, że temat wielorako skomplikowany, ale nawet gdybać można bez zamgławiania i pustosłowia. Szkoda.

[@TOMASHEK]

A ja troszkę się czuję zawiedziony. Rozmowa szybko i daleko odeszła od tytułu i planszy obrazkowej... ... Czekałem na wizję chociaż - co dalej ze wzrostem gospodarki, do czego zmierzamy... No, na rozwiązanie problemu nie liczyłem, ale przynajmniej na jego sprecyzowanie. Nie umniejszając jakości rozmowy, oczywiście...

[@TT-ef4qz]

Oby żyła Pani jak najdłużej i była płodna w swoją twórczość:)

[@SierotaLobzygano]

Ja tam lubię grube plastry salcesonu, na chlebku, z musztardą ostrą :)))

[@DevilsAdvocate929]

Raz spróbowałam salcesonu, bo wyglądał apetycznie, później dziwiłam się że inni mogą go jeść i jeszcze im smakuje.

[@TomaszBorowiec-sr5jp]

Ja nigdy nie byłem w stanie tego przełknąć.

[@SylwesterKogowski]

Podoba mi się ten ekonomista, bo jest skromny. Nie rzuca się ze swoimi teoriami, zdaje sobie sprawę z ograniczeń ekonomii

[@OffMyDesk]

Dzięki! :)

[@czerwonaswinia7153]

Socjalizm albo barbarzyństwo!

[@hexx555]

albo = to

[@harriettbanish5285]

Zapominamy że przeszło polowa majątku świata należy do 100 osób. Także dla mnie na nie.

[@tomaszkorniluk2246]

Niech pan profesor i redaktorka wyjada ma staje do Korei Północnej😂 ….tamta wladza bedzie zachwycona .

[@tatustuus9595]

Rozmówca dobrze mówi, trzeba społeczeństwo edukować ekonomicznie, wyrabiać w nim odruch pracy, oszczędzania i mniejszej konsumpcji. Być może wtedy taka babcia zamiast bimbać całe życie z myślą, że państwo jej da, że państwo się nią zaopiekuje na starość, coś by zaoszczędziła i nie musiałaby zbierać ziemniaków na śmietniku. Państwo nikomu nic nie da, "Nie ma darmowych obiadów", o siebie musimy w pierwszej kolejności zadbać my sami a potem możemy liczyć na jakieś ochłapy od państwa.

[@OffMyDesk]

Myślę, że ten przykład z babcią nie jest aż taki prosty. Nic nie wiemy o tej kobiecie. W życiu bywa bardzo różnie.

[@MariannaKowal]

Świetny odcinek! Potrzebujemy więcej takich rozmów o ekonomii. Dużo mi Państwa dyskusja rozjaśniła.

[@czowiekrenesansu9036]

Choć pana profesora bardzo dobrze się słucha, to nie sposób odnieść wrażenia, że wobec jego ogromnego sceptycyzmu to nic teraz prawie nie da się zrobic i trzeba teraz czekać, aż sie wymysli coś nowego, kiedy tak naprawde najwięcej pożytecznych reform wymyśla się w działaniu i w trakcie wprowadzania reform. Stwierdzenie że z biedą nic nie da się zrobic, stawia jednocześnie pytanie, czemu akurat ci co maja teraz pieniadze, mają je mieć, a akurat ci biedni mają być biedni. Bo zasadniczo to idąc logiką pana profesora, to jedyne co robimy, to zmieniamy trochę społeczeństwo, ale nadal zostawiamy jego podstawową konstrukcję, która stwarza te gigantyczne nierówności. Ekologia jest nam potrzebna, ale nie może byc wytrychem przeciwko redukcji biedy.

[@OffMyDesk]

Ale ja chyba nie mówiłem, że z biedą nic się nie da zrobić??? Tak mi się przynajmniej wydaje... :)

[@mmgs1148]

Przecież nie będziesz się bawić w Robin Hooda, wśród tej biednej większości masz sporo obrońców bogatych, głównie wśród osób które liczą, że kiedyś uda im się to grono zasilić, więc redystrybucja dóbr ludziom źle się kojarzy

[@OffMyDesk]

@@mmgs1148 Redystrybucji dochodów (nie dóbr!) dokonujemy ciągle i praktycznie w każdym kraju. Pytanie o jej skalę.

[@Rafikius]

@@OffMyDesk IMHO Każda kwestia , to problem skali. (stężenia). (nawet defekowanie do zbiorników wodnych) A entropia nie zważając na nic, i tak cały czas rośnie. :) A nam maluczkim nie pozostaje nic innego jak zużywanie coraz więcej energii na powstrzymywanie tego wzrostu w układzie o ciągle rosnącym stopniu złożoności, w którym przyszło nam bytować. "Collapse of complex societies" - bardzo polecam lekturę.

[@joe_esposito3243]

Ok ok pani Karolino a pytanie dlaczego srednia wzrostu przeciętnego dotoslego człowieka to 150cm? A kto to ustalił? Gdyby ta średnia wzrostu była 50cm to oczywiście problem przeludnienia i konsumpcjonizmu wydluzamy o kolejne miliony lat. Dlaczego Pani nie zadała tego podstawowego pytania. Dlaczego mamy taki wzrost a nie inny? Jakby ludzie mieli wzrost 3m, to już dawno byłoby pozamiatane.

[@TruthSentinnel]

Z tego co mówił gość tego programu wynikają jasno 3 podstawowe rzeczy: 1. Sprawdzone alternatywy dla systemu w którym żyjemy nie istnieją lub istnieją ale zostały przepracowane i uznane za nieefektywne i bezsensowne. 2. Jeśli chcemy utopii w której wszyscy żyją wesoło i szczęśliwie / zielono i niekonsumpcyjnie, to należy doprowadzić do eksterminacji jakichś 5 miliardów ludzi żeby się zgadzała liczba ludzi których teoretycznie jest w stanie ziemia utrzymać (XD) 3. Jeśli chcemy utopii z punktu 2. musimy zlikwidować demokrację, skrajnie zubożyć społeczeństwo, wygasić oczekiwania i przyzwyczaić ludzi do życia w warunkach faweli. (ponownie, XD) Wydaje mi się, że nasze problemy albo rozwiąże jakaś technologia z przyszłości, albo będziemy wybierać wskazując palcem - kto dla dobra klimatu ma popaść w skrajną biedę i ubóstwo, lub kto dla dobra klimatu ma być wśród tych 5 miliardów niejako nadmiarowych ludzi. Tak czy siak czeka nas tragedia - tragedia klimatu - tragedia depopulacji - tragedia ubóstwa - wybierzmy jedno. :)

[@emilewicz14]

Zgadzam się. W zasadzie to samo napisałem w swoim komentarzu. Ale czy w pkt. 3 nie powinno być "nie chcemy"?

[@cynik75]

Ekspansja w kosmos. Tylko trzeba pieniądze ze zbrojeń na nią przeznaczyć, a na to nikt nie pójdzie.

[@emilewicz14]

@@cynik75 Jak na razie nie ma dokąd, bo realnie dostępne planety są gorsze od Ziemi nawet po ewentualnej katastrofie ekologicznej. A po drugie, wszystko wskazuje na to, że biologicznie podróże kosmiczne są dla nas zabójcze. Po prostu jesteśmy częścią biosfery Ziemi. Może inżynieria genetyczna i transhumanizm to zmienią.

[@mmgs1148]

​​​@@cynik75 nie ma na to szans przy obecnych rozwiązaniach, umrzesz zanim dolecisz do planety która choć trochę przypomina ziemie albo trzeba by było żyć na stacjach kosmicznych, ale tam też nie zamieszka kilka miliardów ludzi, jeśli będzie tragedia klimatu to depopulacja sama się zrobi, albo Europejczycy będą strzelać do uchodźców klimatycznych którym nie uśmiecha się żyć w skwarze po 50 stopni, albo nastąpi jakaś kolejna światowa zaraza (bakterie szybciej mnożą się jak jest cieplej, trzymasz jedzenie w lodówce żeby spowolnić ich namnażanie). Ubóstwo też przyjdzie z klimatem, bo gwałtowne zjawiska to ogromne straty w infrastrukturze na przykład i dodatkowe koszty, a w świecie gdzie pieniądze można drukować, a innych dobr ubywa szybciej niż przybywa, to wszystko drożeje

[@agnieszka9592]

@@cynik75 ekspancja w kosmos tych wybranych. Patrz koncówka filmy "Nie patrz w górę" xD

[@olowrohek9540]

Niszczymy ta planete niestety ile to jeszcze wytrzyma?

[@alicevondark5821]

A co to za problem, że dwa pokoje dla rodziny z 1 dzieckiem to "niekomfortowo" 😂? Jednak pamiętam czasy kiedy pokoje nie stały bezczynnie, na jakąś tam sypialnię 😂. Tak sobie myślę, na użytek własny, że gromadzenie dóbr to konsekwencja osiadłego trybu życia. Pozdrawiam, bardzo ciekawy program, jak zawsze!

[@Julia-ri8cu]

Niezużywane wnętrzności i "nieapetyczne" skrawki mięsa idą na paszę oraz kramę dla zwierząt. Z chrząstek i kości pozyskiwana jest żelatyna. I tak jest tego nadmiar, ale wystarczy nie jeść tej szynki na śniadanie i kolację dzień w dzień, a nie oprócz szynki zacząć jeszcze jeść salceson 😌

[@mmgs1148]

To na etapie produkcji, potem i tak te jadalne części trafiają do kosza jak komuś szynka zepsuje się w lodówce czy nie doje kotleta z talerza

[@sebastianpietrasz2711]

Trzeba pamiętać że to jest tak ogólnie wspomniane jako przykłady a nie traktować jako dosłowne rady:)

[@Julia-ri8cu]

@@sebastianpietrasz2711 Przykad tez moze byc glupi ;)