💥Францішак Багушэвіч. Першы прамовіў "Беларусь" так, што гэта пачулі / Вусы Скарыны

Паўстанец 1863-1864 гадоў, адвакат, на якога паўплывала Украіна, Францішак Багушэвіч нарадзіўся 21 сакавіка 1840 года. Ён першы прамовіў "Беларусь" так, што гэта пачулі. І - "не пакідайце ж мовы нашай беларускай, каб не ўмёрлі". Гісторыя ад "Вусы Скарыны"
Вядоўца праграмы "Вусы Скарыны" - Цімох Акудовіч (і коцікі).
Глядзіце ў новым выданні праграмы па гісторыі Беларусі "Вусы Скарыны":
00:00 Хто першы прамовіў назву "Беларусь" так, што яе пачулі?
01:23 Францішак Багушэвіч, Свіраны і Кушляны
02:22 Навучанне ў Вільні і Пецярбурзе. Рамантыка і рэвалюцыя. Доцішкі
04:00 Францішак Багушэвіч, паўстанне 1863-1864 гадоў і Украіна
05:25 Шлюб з Габрыеляй Шклёнік і сям’я
06:14 Як украінскі нацыянальны рух паўплываў на Багушэвіча?
06:52 Вяртанне на Радзіму. Вільня і кірмашы
08:55 Як з’явілася "Дудка беларуская" ў Кракаве ў 1891 годзе?
10:23 Верш Багушэвіча "Дурны мужык, як варона" (чытае Віктар Шукеловіч)
11:35 Як Юзэф Пілсудскі дапамагаў перавозіць "Дудку беларускую"
12:30 Што такое "Дудка беларуская"?
13:43 Прадмова Францішка Багушэвіча да "Дудкі беларускай" як маніфест
15:08 "Не пакідайце ж мовы нашай беларускай, каб не ўмёрлі!"
15:40 Як у 1896 годзе Францішку Багушэвічу пашчасціла? Эліза Ажэшка
17:58 Уплыў Багушэвіча на беларускае Адраджэнне
18:14 Верш Багушэвіча “Мая дудка” (чытае Віктар Шукеловіч)
Дасылайце нам відэа ў чат-бот - t.me/belsatbot
Старонка БЕЛСАТ - belsat.eu/
Старонка ВОТ ТАК - vot-tak.tv
iOS - apple.co/3u1TieJ
Android - bit.ly/3eWIZo3
Ва ўсіх пытаннях - [e-mail]
Падпішыся на нашыя каналы:
БЕЛСАТ NEWS - bit.ly/3pVaAvo
ВОТ ТАК - bit.ly/3eW1R5G
БЕЛСАТ LIFE - bit.ly/3t2IgsX
ЖЭСТАЧАЙШЫЙ МУЛЬТ - bit.ly/3zpLwQr
БЕЛСАТ NOW - bit.ly/3FZk1iU
БЕЛСАТ HISTORY - bit.ly/3qHZOaU
БЕЛСАТ MUSIC - bit.ly/3yixU8D
BIEŁSAT PL - bit.ly/3eQXR6F
BELSAT ENGLISH - bit.ly/3HAG2F9
БЕЛСАТ DOC - bit.ly/3EVNMje
ВОТ ТАК NOW - bit.ly/3HHsSGH
БЕЛСАТ SHORTS - bit.ly/3pYpq4u
ВОТ ТАК SHORTS - bit.ly/3zqRfWa
Далучыся да нас у сацыяльных сетках:
Па-беларуску:
Instagram - bit.ly/2RiZjGV
Facebook - bit.ly/3bAskV8
Vkontakte - bit.ly/2S4mTqC
Twitter - bit.ly/3ynMD1V
Odnoklassniki - bit.ly/3fw20Nr
Telegram - bit.ly/3tVgb3K
TikTok - bit.ly/3eXPze5
По-русски:
Telegram - bit.ly/3QdJYje
Instagram - bit.ly/3DX658N
Facebook - bit.ly/3nbLXIY
Vkontakte - bit.ly/38V5Mg9
Twitter - bit.ly/3uXZRjZ
Po polsku:
Instagram - bit.ly/3oq9QvU
Facebook - bit.ly/3mup83Y
Twitter - bit.ly/3oqprM5
In english:
Twitter - bit.ly/3fub0Ta
#багушэвіч #1863 #беларусь

[@belsat_history]

Падпішыся на канал, каб быць у курсе! goo.gl/cfiYTj 00:00 Хто першы прамовіў назву "Беларусь" так, што яе пачулі? 01:23 Францішак Багушэвіч, Свіраны і Кушляны 02:22 Навучанне ў Вільні і Пецярбурзе. Рамантыка і рэвалюцыя. Доцішкі 04:00 Францішак Багушэвіч, паўстанне 1863-1864 гадоў і Украіна 05:25 Шлюб з Габрыеляй Шклёнік і сям’я 06:14 Як украінскі нацыянальны рух паўплываў на Багушэвіча? 06:52 Вяртанне на Радзіму. Вільня і кірмашы 08:55 Як з’явілася "Дудка беларуская" ў Кракаве ў 1891 годзе? 10:23 Верш Багушэвіча "Дурны мужык, як варона" (чытае Віктар Шукеловіч) 11:35 Як Юзэф Пілсудскі дапамагаў перавозіць "Дудку беларускую" 12:30 Што такое "Дудка беларуская"? 13:43 Прадмова Францішка Багушэвіча да "Дудкі беларускай" як маніфест 15:08 "Не пакідайце ж мовы нашай беларускай, каб не ўмёрлі!" 15:40 Як у 1896 годзе Францішку Багушэвічу пашчасціла? Эліза Ажэшка 17:58 Уплыў Багушэвіча на беларускае Адраджэнне 18:14 Верш Багушэвіча “Мая дудка” (чытае Віктар Шукеловіч

[@marquiz6971]

Як жа ён чытае вершы! Аж да мурашоў перабірае. Дзякуй вялікі, натхняльна так ажно на слязу прабіла.

[@cymus1]

Згодныя)

[@OlegNeksh]

Таксама кранула.

[@spadaryniavisniavieckaja8125]

Ну Багушэвіч лічы зямляк Віктару) з суседняй вёскі😊

[@cymus1]

@@spadaryniavisniavieckaja8125 усё правільна! Таму яму вершы Багушэвіча і чытаць)

[@irinaburdenkova6406]

І ў мяне ❤️‍🩹

[@wladb8623]

Як заўсёды, дзякуй за выпуск! Вельмі натхняе! Вы робіце вельмі важную працу, не спыняйцеся, калі ласка!

[@cymus1]

Дзякуй! Мы працягваем)

[@tariq4071]

вельмі файнае мастацкае афармленьне, ды й матэрыял пададзены проста выдатна, вялізны дзякуй!

[@spadaryniavisniavieckaja8125]

Дзякуй табе, браце, Бурачок Мацею…❤

[@cymus1]

Дзякуй, што паглядзелі!

[@Vojszalk_Mindougavicz]

Саманазва нашае дзяржавы Літва. Саманазва нашага народу літвіны й русіны. Белорусс - гэтае таўро раба Масквы, які страціў родную мову, дзяржаву, волю.

[@alenabaravik6011]

Асабістя падзяка за вершы. Вялікая павага за іх выкананне,!👌👏❤

[@cymus1]

Дзякуй!

[@abc-ue1dr]

Вельмі цікава, дзякуй! Віктар - брава!

[@cymus1]

Дзякуй!

[@user-mb4wf2ft4e]

Дзякуй, Цімох, колькі звестак у кароценькім, але інфарматыўным выпуску. Нізкі паклон Багушэвічу Ф.

[@libertussemper9207]

Дзякуй за вершы. Добра чытае наш любімы выканаўца.

[@artursamar2081]

Вельмі падабаецца тое,што вы робіце.Вялікі дзякуй.Жадаю найлепшага. Асаблівая падзяка за выдатнае выкананне вершаў.

[@MontesumaK]

Ажно сэрца ледзь не выскачыла ад эмоцый. Адзін з лепшых выпускаў. Дзякуй вялікі!

[@cymus1]

Беражыце сэрца!

[@user-hn7io8yp1y]

Дзякуй Вам! Нездарма у Менску есць бiблiятэка iмя Багушэвiча.

[@cymus1]

Адной бібліятэкі мала)

[@alaksiejstankievicx]

Дзякуй за выпуск, трэба яшчэ дадаць, яго ролю ў распаўсюджванні літары у нескладовае.

[@cymus1]

Пра ў нескладовае можна цэлую асобную перадачу рабіць) Столькі там розных сюжэтаў

[@elenasinkevich3586]

​@@cymus1ну дык добрая ж тэма!

[@user-pk9px4pu7c]

Як заўсёды, велізарны ДЗЯКУЙ! Так цікава,так змястоўна, і коцікі дарэчы ...чакаю новых выпускаў

[@cymus1]

Дзякуй! Будуць выпускі!

[@OlegNeksh]

Якая сучасная тэма! Аж горка.

[@cymus1]

Ну так, вечна актуальная тэма

[@siarheistralkouski]

Вялікі дзякуй за выпуск. Вельмі файны фармат. Цікава, весела і карысна :-)

[@cymus1]

Дзякуй, што паглядзелі)

[@alenabaravik6011]

Шчыры дзякуй паважаныя за працу, за якасны эфір! Вельмі спадабалася 😊❤❤❤. Да новых сустрэч!

[@cymus1]

Да новых сустрэч!

[@user-gb7nu1ut9w]

Маю бабулю у маладосьци малады дзед зкрау з кирмаша, з другам, и павез замуж. Але сельсаветы яшчэ не прызнаыали, а у царквах вянчацца ужо забараняли, так и пражыли .

[@2kry8229]

Ахах! Сала есць! Смачнае!!

[@halinaweronikadaniuszewska2877]

Багушэвич у соседней вёсцы Кушляны рос, а я праз 5 кiлaметрах у вёсцы Асiпаны. Толькi у 20 стагоддзi

[@ivanbirukou4130]

Што не выпуск, то дыямент. Так трымаць.

[@focusuber]

Вялікі вам Дзякуй! Вельмі падабаецца ваш фармат, Шаноўныя! Калі ласка, працягвайце так далей!

[@cymus1]

Мы працягваем)

[@Vojszalk_Mindougavicz]

Як і працягваеце хлусіць, быць рабамі Масквы белымі русскімі, якія адмовіліся ад уласнага імя народу, гістарычнай спадчыны ды наўпрост збеглі з краіны. Працягвайце. Вам жа падабаецца. 🤣

[@lolax3573]

Дзякуй, Цімох і коцікі! ❤🤗 Вельмі цікавы матэрыял!

[@VychavalnikSiabie]

дзякуй вялікі, цікава было, некалі й мы паскачам

[@ALGERDA_Vilna]

14:27 ...як наша зямелька з Літвой злучылася... 🤦 Жыве Вялікая Літва! ⬜🟥⬜

[@ingemarsmit4840]

Средневековое гсударство с сокращенным названием Литва приказало долго жить . Любители мертвого ?

[@ALGERDA_Vilna]

​@@ingemarsmit4840А гэта не у вас там, у цэнтры сталіцы вашай недаімпэрыі ляжыць не пахаваны трупешнік?😂

[@Vojszalk_Mindougavicz]

Жыве вечна! Мы, літвіны, сваё вернем!

[@flannmacein774]

В маёй альма-матэр навачаўся)

[@deathch.3846]

А як жа "шляхціц Завальня або Беларусь у фантастычных апавяданнях" Яна Баршчэўскага? Кніга была выдадзена ў 1844 годзе, а апавядаецца ў ёй пра яшчэ ранейшы час. Раю да чытання.

[@cymus1]

У Баршчэўскага Беларусь - гэта хутчэй абазначэнне геаграфічнага рэгіёна, чым ідэі. Але прачытаць дакладна варта

[@user-km3ko1we7w]

Віктар выдатны, як заўсёды

[@cymus1]

Згодныя!

[@user-wl3mi9gs9q]

Там Беларусь, дзе мова наша жыве... Зараз мова наша ў выгнанні, больш у Варшаве, чым на радзіме((((

[@cymus1]

Ну і на радзіме хапае. Асабліва ў мясцінах Багушэвіча.

[@arthurpapok]

👍👍👍 ДЗЯКУЙ, Шаноўныя!

[@janka1298]

Багушэвіч - фарэва! :D дзякуй за выпуск!

[@nikitkagambit2002]

Ого🔥🔥🔥 ❤❤❤

[@cymus1]

Ага! ❤

[@irinaburdenkova6406]

Як гэта геніяльна і цікава! Дай Бог вам здароўечка!

[@Tonio_Kreger]

Богушевич писад такие стихи... Наверное вдохновение приходило после доброй пляшки самогонки , которую ему клиенты подносили в Литовском трибунале... С тех пор Богушевич и проникся Беларуской Iдэяй - Чарка i Шкварка... Уся Гiсторыя Лiтвы - насмарку. Праца Лiцьвiнау - дарэмна.😊

[@cymus1]

Не было ўжо трыбунала ў часы Багушэвіча.

[@alena.709]

" Тарас на Парнасе" - вельмі цікава было б даведацца больш пра гэтую паэму

[@cymus1]

Там на жаль менш матэрыялу. Ну дакладней яго шмат, але ён хутчэй для спецыялістаў

[@Tonio_Kreger]

Пилсудский говлрил на Польском языке с Беларуским акцентои . Мать.Пилсудского.- Беларуска!

[@S.paW.n]

За такую декламацию надо премию выдавать. Редакция, мы, ваши преданные зрители, помним, ждем и требуем продолжение эпоса про пана Тадеуша Костюшко!

[@cymus1]

Пра прэмію згодныя! А пан Тадэвуш пакуль ў зоне чакання)

[@stanislaustsempavitski4295]

У Багушевича была адна дудка на усих, ен играу, играу надхненна, и Яна Играя, и будзе играть, чы у кожнага беларуса есць свая дудка, чы Яна спрауная?

[@Vojszalk_Mindougavicz]

Для тых, каму бракуе розуму "у Гугл": Саманазва нашае дзяржавы Літва, а Белорусская губернія - была заснавана на нашае зямлі ў выніку Маскоўскай акупацыі. Што, бракуе розуму усвядоміць гэты факт?

[@dianasimkunaite5665]

Tak vot otkuda nazvanija ,, Belarus ,, , a nacionalisty [ litvinisty ] obviniajet Katerinu velikuju , mol ona etu ,, belarus ,, im naviazala ... gde pravda ? 🤔 , možet tiper perestanite nas , litovcev , obviniat v kraže nacionalnosti vašei ?

[@libertussemper9207]

Прабачце за нейкіх бязглуздых. Нармальныя людзі нічога не дзеляць зараз. Міра вам ды дабрабыту.

[@dianasimkunaite5665]

@@libertussemper9207 Spasibo . i vam želaju mira i vsevo cxorošovo .

[@ingemarsmit4840]

Название беларусь намного старше. Там Соломон Рысинский в Европе записался беларусом в 17 веке....и т.д. Я не считаю что беларускую национальность кто то украл.. Беларусы спорят про терминологию..

[@nikitkagambit2002]

Никто литовцев ни в чем не обвиняет. У нас общее прлшлое, и вкл это наше общее, как ваше так и наше, все беларусы это понимают. У беларусов нет империалистических замашек, если кто-то пишет обратное, возможно это провокаторы из россии

[@SiarheiSiamashka]

Вось толькі не трэба распальваць варожасць на роўным месцы. Людзі на тэрыторыі сучаснай Беларусі неяк сябе называлі і да Багушэвіча. Якая прынцыповая розніца паміж ім і Кацярынай у тым, што датычыцца папулярызацыі новай назвы? Дарэчы, вы відэа глядзелі? Чулі, што Багушэвіч менавіта пра Вільню пісаў? Дай вам волю, вы яго ў "экстрэмісты-ліцьвіністы" запішаце і кнігі яго забароніце. А чалавек проста пісаў пра тое, што бачыў у той час. І гэта частка гісторыі, нават калі яна вам сёння не падабаецца. І некаторыя з вас чамусьці вельмі хацелі б схаваць і перапісаць гісторыю з нейкай мэтай на ўсялякі выпадак. Выглядае гэта вельмі непрыгожа. Пазіцыя беларускіх нацыяналістаў вельмі простая і яна не мянялася на працягу апошніх 30 гадоў: прыхільнасць Хельсінскім пагадненням і непарушнасці межаў у Еўропе. Гэта можна знайсці ў архівах газеты "Свабода" (нумар 1 ад 1990 года) на сайце kamunikat. У 1990 годзе беларускія нацыяналісты падтрымалі літоўскіх і гэта дазволіла разваліць СССР без вайны ў нашых краях. Арменіі з Азербайджанам, Малдове, а потым Ічкерыі пашанцавала менш. Сёння вы вырашылі пачаць цкаванне беларускіх нацыяналістаў праз свае фобіі без аніякай на то аб'ектыўнай прычыны і відавочна на карысць Крамлю.

[@lithuanian.]

Франтишк Ксавери Богуш (родился в вилкомирском повете виленского воеводства в 1746 году. В 1772 году был был назначен префектом созданного в том же году шляхетского конвикта в Гродно (Гродненский иезуитский коллегиум). В 1780-1782 гг. - президент литовского Трибунала. Был воспитателем Франтишка Сапеги, будущего генерала литовской артиллерии, предводителя дворянства минской губернии.Был в числе противников Тарговицкой конфедерации 1791 г., за что в 1792 году был арестован. Участник заговора генерала Якуба Ясинского ставившего перед собой цель по подготовке национального восстания 1794 г. Выступал за объединение польско-литовского народа, для чего требовал отмены крестьянской крепостной зависимости от шляхты и предоставления им большей свободы, выступал за уменьшение сословных различий между мещанами (горожанами) и шляхтой, а также обеспечение прав церкви.) ​ "O początkach narodu i języka litewskiego, (1808)": Не надо автору показывать, что Сарматы в Литве осели, что язык свой с собой принесли. .... Но надо показать, что язык, который с собой Сарматы принесли, был язык сегодняшний Литовский, не Славянский." стр. 2 "...Язык на которм говорил Кеистут, Витовт, Мидовг, Ягайла ...гаснет. (Т.е. литовским языком Богуш признает говорили великие Князи ВКЛ) ...Estowie medzy medzy soba nazywalie sie tak iak ich bracia na wschodzie Letuwis, Letuwa, do dzis zowia sie. Lacinycy przerobili imie Letuwis na Estus, Hestus, Aistus, Hetta. Letuwis nazwany prez lacinnikow Lettae, okolo 2500 lat prez Chrystusa pana, Liwonow na polnoc przepedac zaczeli. ...wszystkie te tedy narody pod imeniem Estow, Galindow, ...., .... jeden skladali narod Letuwy, Leticki, Litewski. ....Litwa pochodzi od slowa Litewskego Letuwa, Letuwis....Zmudz zowie sie Žiemaiten... ... c 106: „Zmudzki iezyk iest tenze co Litewski". Разный только своим акцентом...žemia по-Литовски означает низменность...

[@Tonio_Kreger]

Ніякі народ "бело-русов" у "перыёд 14-16 стогоддзеў" не сформоваўся. У перыёд між Крэўской уніей і концом княжэння в.к. Вітоўта (1385-1430 гг.) кончатково ўсправіўся тытульны народ ВКЛ - народ ЛІТВІНОЎ, для якого в.к. Вітоўт створыў Віленское біскупство у якое уваходзiлi Полоцк, Мозыр і Клецк, дзе мовою навучання ў школах была "літоўская" (Lithuano idiomate)), уклаў ЛІТОЎСКОЕ право, усправіў ЛІТОЎСКІ военны звычай, ЛІТОЎСКУЮ метрыку і ўсё остатнее (у той час, як Жомойцкое біскупство было створоно в.к. Вітоўтом для "жомойцкого народу" (gens Samagitarum)).

[@Tonio_Kreger]

Ну так и все правильно писал Богушевич про Литовский язык. Литовский язык и есть Беларуский язык. А ты думал - на каком языке в Литовском Трибунале общались? На каком языке Судили? На Беларуском языкн общались, на бнларуском языке судили. Или ты думаешь что большинство населения Литвы - Калбу знало? Да сам Богушевич Калбы не знал! Все метрики ВКЛ и Литвы, асе Костельные книги, все приказы, все судебные документы - на нашем беларуском - то есть Литовском Языке. Ни одного дркумента на Калбе не обнаружено. Сколькл можно повторять? Отсюда и 106 пункт про то что Литовский язык - это и язык Жмудов которые вынуждены были в судвх и официальных органах Разговаривать на Беларуском языке. Жмуд само собой говорил на Литовском со своим жмудским акцентом.. И слово Земля Жмуд произносил как - Земя... Все правильно.. Пиши еще чувак...))

[@lithuanian.]

@@Tonio_Kreger А чё годать читать документы нужно!! 🙂 Письмо Магистра Ордена Витауту 16 ноября 1421 г. "..Ane das alles schreibt uns euwir grosmechtikeit von eime kropel der itczunt wol alt und ein Rewszhe ist und nicht konne littauwisch, den in uns gerne wellet senden, ap wir des begerten etc. Lieber herre! Uns ist wol gesagt, das bei euch sei ein sewberlich und reinlich kroepel, der wol itczunt reiten konne, ap ir den meinet adit nicht, des wissen wir nicht." "...К тому же пишет нам ваше превосходительство об одном карлике (уродце, шуте - kropel), который сейчас довольно стар и является Руским и не говорит по-литовски, которого вы с удовольствием повелели бы нам прислать, если бы мы этого пожелали. Милостливый господин! Нам сказали, что у вас находится чистый и честный карлик, который сейчас умеет ездить верхом - этого ли имеете в виду или нет, мы не знаем. Однако кого ваше превосходительство нам пришлет, того мы с удовольствием примем и будем благодарны."

[@Tonio_Kreger]

​@@lithuanian. Ну так и все правильно писал Богушевич про Литовский язык. Литовский язык и есть Беларуский язык. А ты думал - на каком языке в Литовском Трибунале общались? На каком языке Судили? На Беларуском языкн общались, на бнларуском языке судили. Или ты думаешь что большинство населения Литвы - Калбу знало? Да сам Богушевич Калбы не знал! Все метрики ВКЛ и Литвы, асе Костельные книги, все приказы, все судебные документы - на нашем беларуском - то есть Литовском Языке. Ни одного дркумента на Калбе не обнаружено. Сколькл можно повторять? Отсюда и 106 пункт про то что Литовский язык - это и язык Жмудов которые вынуждены были в судвх и официальных органах Разговаривать на Беларуском языке. Жмуд само собой говорил на Литовском со своим жмудским акцентом.. И слово Земля Жмуд произносил как - Земя... Все правильно.. Пиши еще чувак...))

[@Tonio_Kreger]

Ніякі народ "бело-русов" у "перыёд 14-16 стогоддзеў" не сформоваўся. У перыёд між Крэўской уніей і концом княжэння в.к. Вітоўта (1385-1430 гг.) кончатково ўсправіўся тытульны народ ВКЛ - народ ЛІТВІНОЎ, для якого в.к. Вітоўт створыў Віленское біскупство у якое уваходзiлi Полоцк, Мозыр і Клецк, дзе мовою навучання ў школах была "літоўская" (Lithuano idiomate)), уклаў ЛІТОЎСКОЕ право, усправіў ЛІТОЎСКІ военны звычай, ЛІТОЎСКУЮ метрыку і ўсё остатнее (у той час, як Жомойцкое біскупство было створоно в.к. Вітоўтом для "жомойцкого народу" (gens Samagitarum)). 11:37

[@nerijusgudas6452]

Litviny sosedov do nazvy baltarusisy nazyvali gudami.

[@cymus1]

Так, было такое

[@PaniKoshenya]

Дякую пана Тімофея

[@PaniKoshenya]

Дякую пана Тiмофея за цей канал та це відео. Бо так склалося еволюційно та історично.

[@cymus1]

Дзякуй, што глядзіце!