Рет қаралды 78
Kimyadaki maddeleri, üç sınıfta inceleyebiliriz bunlar elementler, bileşikler ve karışımlardır.
ELEMENTLER
Sembol ile gösterilir
Saf maddelerdir
Hiçbir yöntemde ayrıştırılamaz
Tek cins atomlardan oluşur
Aynı atomlar arasında oran olmaz.
İçerdikleri atomların özelliklerini taşır
Fiziksel özellikleri değişmez sabittir
Homojendir
BİLEŞİKLER
Saf maddelerdir
Formül ile gösterilir
Kimyasal yöntemlerle ayrışır
Farklı cins atomlardan oluşur
Farklı cins atomlar arasında belirli bir oran vardır
İçerdikleri atomların özelliklerine taşımaz
Fiziksel özellikleri sabittir
Homojendir
KARIŞIMLAR
Saf maddeler değillerdir
Sembolleri ve formülleri yoktur
Fiziksel yöntemlerle ayrışır
Farklı cins bileşenlerden oluşur
İstenilen keyfi oranlarla oluşturulur
Karışımın bileşenleri barındırdığı bileşenlerin özelliklerini taşır
Fiziksel özellikleri değişkendir
Homojen veya heterojen olabilir
!!! Elementler sembollerle gösterilir. Elementlerin sembolleri latince yazılışlarının ilk harfidir. İlk harfleri aynı ise ikinci harfleri de kullanılır. İlk harf büyük ikinci harf ise küçüktür.
!!! Bileşiklerin bünyesinde iki veya daha fazla çeşit element vardır. Bileşik içinde bulunan elementler, özelliklerini kaybetmiş, yeni bir özellik kazanmıştır. Bileşikler formüllerle gösterilir. Çevremizde gördüğümüz yaygın bileşiklerin formülleri isimleri aşağıdaki gibidir.
Kimyada yaygın olan bileşikler
Formül Bilimsel adı Yaygın adı
H2O Dihidrojen monoksit Su
NaCl Sodyum klorür Sofra tuzu
NaOH Sodyum hidroksit Sud kostik
KOH Potasyum hidroksit Potas kostik
CaCO3 Kalsiyum karbonat Kireç taşı
Ca(OH)2 Kalsiyum hidroksit Sönmüş kireç
CaO Kalsiyum oksit Sönmemiş kireç
CH3COOH Asetik asit Sirke asiti
HCOOH Formik asit Karınca asiti
HCl Hidroklorik asit Tuz ruhu
H2SO4 Sülfirik asit Zaç yağı / akü asiti
HNO3 Nitrik asit Kezzap
Fe2O3 Demir (III) oksit Pas
Kimyanın alt dalları
Analitik kimya: Bir kimyasalın hangi bileşenlerden oluştuğunu ve bu bileşenlerin miktarını tespit eden kimyanın alt dalıdır. Bilinmeyen maddenin tespitine nitel analiz miktarının bulunmasına ise nicel analiz denir.
Biyokimya: Canlıların bünyesinde gerçekleşen kimyasal olayları ve maddelerin dönüşümünü inceler. Karbonhidratlar, yağlar proteinler, DNA, hormonlar ve vitaminler organik kimyanın konusudur ancak işlevleri biyokimyanın uzmanlık alanıdır. Kimyasal maddelerin canlı üzerine etkisini de biyokimya inceler.
Organik kimya: Karbon temelli bileşiklerin özelliklerini tepkimelerine ve elde yollarını inceleyen bilim dalıdır, boyalar plastikler, hidrokarbonlar, sentetik ürünler, ilaçlar, karbonhidratlar, yağlar ve bunun gibi kimyasallar organik bileşiği ilgilendirir.
Anorganik Kimya: Karbon-hidrojen bağı içermeyen bileşikler, anorganik bileşik sınıfına girer. Bu bileşiklerin özelliklerini tepkimelerine inceleyen bilim dalıdır. Organik olmayan asitler, bazlar, tuzlar, mineraller, su, metaller ve ametaller bunun gibi kimyasallar anorganik sınıfına örnektir.
Fizikokimya: Kimyasal maddeler ile tepkimelerini fizikle ilişkilendiren kimyanın alt dalıdır. Kimyasal tepkimeler ve enerji iş dönüşümleri fizikokimya tarafından incelenir. Pil enerjisi üreten kimyasal sistemlerde fizikokimyanın konusudur.
Polimer kimyası: Küçük tekrarlayan moleküllerden büyük yapıların oluşmasını inceleyen kimyanın alt dalıdır. Naylon, PVC, teflon, orlon, polyester, DNA, kauçuk ve bunun gibi maddeler polimerik malzemelerdir. Sentetik polimerik malzemeler, hafif dayanıklı ucuz malzemelerdir.
Endüstriyel Kimya: Endüstri ve sanayide hammadde ürün dönüşümünü inceler, bu dönüşümde ürünün verimliliğini arttırmaya çalışır.
Kimya laboratuvarlarında uyulması gereken kurallar
Her türlü emniyet tedbirlerini almak: Ortamı havalandırması, yangın önlemi vb.
Uyarı levhalarını dikkate almak: Kimyasal maddelerin üzerindeki işaretler
Kimyasal maddelere maruz kalındığında yapılması gereken sağlık müdahale bilgilerine sahip olmak
Son: Asitlerin üzerine su eklenmez, asit suya eklenir.
Güvenlik uyarı işaretleri
Laboratuvar Malzemeleri: Cam balon, balon joje, pipet, beherglas, büret, dereceli silindir, termometre, deney tüpü, havan, kroze, spatül, huni, erlenmayer, sacayağı, baget, ispirto ocağı, saat camı