Kadınlarda adet düzensizlikleri ve sağlık sorunları

Kadınlarda adet düzensizlikleri ve sağlık sorunları
Günlük yaşamda yüzde 20 kadının adet döngüleri düzensizdir. Normal şartlarda adetin ilk gününden bir sonraki adetin ilk gününe kadarki sure 21 gün ile 35 gün arasında olmalıdır. Kısaca sağlıklı kadınlar ayda bir kere adet olurlar. 21 günden daha sık adet görmek ya da adetlerin 35 günden daha gecikerek olması düzensiz kabul edilir ve normal değildir.
Adetlerin düzenli olması yumurtlama işlevinin çalışıyor olduğunu, düzensiz olması ise yumurtlamanın olmadığını düşündürür. Sorun, üreme hormonlarının normal çalışmamasıdır.
Üreme hayatı boyunca düzenli adet gören kadınlarda bile ergenlikte ilk adeti takibeden bir kaç yıl süresince beyindeki merkezler olgunlaşana kadar adetlerin gecikerek olması olağan kabul edilir. Benzer şekilde üreme hayatının sonlarına doğru yani menopozdan hemen önce de yine adetlerin düzenini kaybetmesi olağandır.
Olağan olması bu süreçlerin normal olduğu anlamına gelmez. Araştırılmalı ve tedavi edilmelidir.
Menopozdan once ilk belirti adet döngülerinin kısalması, yani örneğin 30 günde bir iken yavaş yavaş 26, 24, 21 günde bire sıklaşması, daha sonra ise aksine sürenin uzaması, örneğin 35, 40, 45 günde bir olmaya başlaması şeklindedir. Bu süreler giderek uzar ve nihayet menopoz gerçekleşir. Bazen bu düzensiz süreç yıllar alabilir ve mutlaka tıbbi olarak doğru yönetilmelidir.
Adetleri düzenli yapan yumurtlama sürecinde yumurtalıklardan estrojene ek olarak progesterone salgılanır. Progesteron, estrojen hormonunun rahim zarında ve memede yaptığı doku kalınlaştırıcı etkiyi durdurur yani koruyucu ve sağlıklıdır. Progesteronun yapılmaması yani yumurtlamanın olmaması durumunda ise tek başına salgılanan estrojen, dokularda zararlı etkiler yapabilir. Bütün bu nedenlerle, adetleri 21 günden sık veya 35 günden daha seyrek olan kadınlar, mutlaka değerlendirilmeli ve altta yatan hormonal bozukluğa gore tedavi edilmelidirler.
Sadece sık ya da seyrek adet görme değil, farklı kanama bozuklukları da sağlık sorunu kaynağıdır. Örneğin, arka arkaya 3 veya daha fazla sürede adet görülmemesi, her zamankinden daha çok (bir saatte bir ped ya da tamponun ıslanması, el ayası büyüklüğünde pıhtılı veya günde 6 pedden fazla kanama) ya da daha az (günde 1 ped veya daha az) ya da 7 günden daha uzun süre adet kanaması olması, adet kanamaları dışındaki günlerde lekelenme veya kanama olması, menopoz sonrası kanama, cinsel ilişki sırasında kanama, araştırılması gereken diğer düzensizlik örnekleridir.
Adetleri düzensiz olan kadınlar, en başta infertildirler yani istedikleri halde gebe kalamazlar. Bazılarında gebe kalabilseler de döllenen yumurtanın sağlıksız olması sonucu gebelik de sağlıksız olur ve erken düşükler şeklinde vücuttan atılırlar. Düzensiz adet gören kadınlar, ailelerini tamamlamış ve çocuk istemiyor olsalar da sağlıklarını gözetmek ve tedavi olmak zorundadırlar.
Düzensiz adetlerin tedavisi, çoğu kez ve yanlış olarak yapıldığı gibi adet söktürücü hap ya da doğum kontrolu hapı almak değildir. Google doktorluğu sağlığa zararlıdır.
Önce sebebin bulunması gerekir. Konunun uzmanı tarafından once ayrıntılı bir şekilde sorunun geçmişi, şekli, süresi öğrenilmeli, ardından vajinal ve pelvik bir klinik değerlendirmeyi takiben kan hormonlarına bakılmalıdır. Çoğu kez ve yanlış olarak, muayene bile etmeden sadece ultrason yapılması tıbben tamamen yanlıştır. Ultrason ile sorunun kaynağı anlaşılamaz. Türkiye’de maalesef bazı hekimler hiç bir klinik ve laboratuar değerlendirme yapmadan sadece ultrasonla bakıp genç kız ve kadınlara polikistik over sendromu tanısı koymakta ve güya tedavi olarak doğum kontrol hapı vermektedirler. Bu yaklaşım yanlış olduğu gibi zararlıdır da.
Adet düzensizlikleri gebe kalamama ya da tekrarlayan düşük nedeni olmak dışında ciddi genel sağlık sorunlarına da yol açabilir. Örneğin adet düzensizliği olan kadınlarda kalp hastalığı (enfarktüs, kalp yetmezliği, koroner arter hastalığı, atrial fibrilasyon, inme) riskini artıran insulin rezistansı, şeker hastalığı, yüksek kolesterol, kan basıncı yüksekliği, kronik inflamasyon yanında zihinsel sağlık sorunları, hatta bazı kanser türlerine yatkınlık oluşturabilir. Bir kaç gün once uluslararası bir tıp dergisinde, tüm bu sorunlara ek ve en ciddi komplikasyon olarak erken ölümlerin (70 yaştan once) adet düzensizliği yaşayan kadınlarda önemli ölçüde arttığı yayımlandı.
Sonuç olarak hanımlar, adet düzensizliği ve anormal vajinal kanama durumlarında hormonal bozukluklar konusunda uzmanlaşmış bir kadın hastalıkları uzmanına başvurunuz. Sorunu ciddiye almanızı önemle vurgulamak isterim. Bu benzeri kadın sağlığı sorunları hakkında bilgilenmek için www.drkutaybiberoglu.com, youtube. Facebook, instagram, doctor sitesi biberoglu linklerini tıkayabilir, ayrıntılı bilgilere ulaşabilirsiniz.