Magnat wszech czasów. Jan Zamoyski

Był zaangażowany w osadzenie na tronie aż trzech polskich władców, stworzył podwaliny największego magnackiego rodu w naszych dziejach, założył własne miasto, akademię, wykreował nawet własne stronnictwo polityczne. Wicekról, magnat wszechczasów, polski Richelieu, a może Machiavelli i - o czym mało kto wie - przede wszystkim pierwszy Polak, który odniósł sukces za granicą.
Gdy Jan Zamoyski zaczynał karierę, miał w posiadaniu 4 wsie. Skończył z 23 miastami i 819 wsiami zespolonymi w Ordynację Zamojską, która formalnie przetrwała do 1945 roku. Czy można go uznać za najwybitniejszego w naszej historii polityka czasów demokracji szlacheckiej. Dlaczego nie został królem Polski? Jakie drugie dno miała słynna sprawa Zborowskich?
W „Innych historiach Polski” Cezary Korycki wraz z profesorem Wojciechem Tygielskim będą rozmawiać o biografii Jana Zamoyskiego, odsłaniając przy tym kulisy jego wyjątkowo błyskotliwej kariery.
Rozdziały:
00:00 Jan Zamoyski
00:27 Prymus z rodu Zamoyskich
21:11 Magnat wszechczasów
41:31 Testament Jana Zamoyskiego
Nasze podcasty to opowieści o wybitnych postaciach sprzed wieków i kulisach kluczowych wydarzeń dla dziejów naszego kraju, przeplatane mniej znanymi, choć pasjonującymi wątkami z historii Polski.
Podcastu Muzeum Historii Polski wysłuchasz na:
● KZbin • Podcasty Muzeum H...
● Spotify open.spotify.com/show/1p3AH9O...
● Google Podcasts podcasts.google.com/feed/aHR0...
● Audiotece web.audioteka.com/pl/podcast/...
● a także na innych platformach podcastowych.
Zapraszamy do subskrypcji naszych profili.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

[@marbu2020]

Dziękuję za interesujący materiał.

[@katarzyna5749]

Dziękuję bardzo za pracę, bardzo mi się przyda ta wiedza

[@crosstravel]

Dziękuję za wykład. Można w przyjemny sposób poszerzyć wiedzę.

[@hanasule3228]

Bardzo ciekawy wykład. Dziękuję

[@sdental5379]

Bardzo dziękuję!

[@user-wj7bf4mv8c]

Zamość moje kochane przepiękne Miasto zachęcam do wysłuchania ❤

[@brca098]

Byłem w wakacje 1szy raz. Rzeczywiście piękne renesansowe Stare Miasto. I przypadkowo wszedłem na podwórko na którym wychował się Marek Grechuta.

[@TeresaFurgal]

Dziękuję bardzo. Mamy się kim chwalić 🌹

[@ewp5657]

Jestem dumna z mojego miasta - Zamość ❤

[@Marta_Less]

Piękne miasto, byłam. Nazwę się odmienia

[@ireckandreaslitzbarski4203]

Zajmujacy i kulturalny przekaz. Dziekuje

[@miley3561]

Prowadzący z profesorem stanowią idealny duet. Ten podcast jest tak ciekawy, ze powinien być puszczany na lekcjach historii!

[@historiajakiejnieznacie]

Dzięki. Myślisz że zostawaliby na przerwę? Odcinek trwa 50min ;-)

[@tadeuszjakubowski6470]

żydowski okupant nigdy na to nie pozwoli

[@stanislawkazimir6465]

a nie audycja?

[@tadeuszjakubowski6470]

@@stanislawkazimir6465 ŚWIĘTE TWOJE SŁOWA POLAKU ale poliniaki tak się wyrażają nie zdając sobie nawet że kaleczą Polski język i o to chodzi okupantowi Wszystkiego dobrego z Nowym Rokiem

[@lucynalekos4741]

@@historiajakiejnieznacie \Myślę,że zostawaliby,bo to nie byłaby nudna lekcja.Gratulacje!

[@alicjakonarzewska7382]

Piękny reportaż. Wysluchalam z wielką uwagą

[@danuta6598]

wpadłam tu przypadkiem i już wysłuchałam do końca - taki interesujący wykład!

[@radiantphoenix4732]

Jak wazne i piekne slowa na temat wiedzy i cnoty. Swietny material, ktory kazdy student powinien poznac.

[@historiajakiejnieznacie]

Gwarantuję sporo fajnych wątków i przede wszystkim największym atutem tego odcinka jest osoba gościa. Profesor Tygielski to nietuzinkowa postać, erudyta i niesamowity znawca renesansu!

[@Trabantoslaw]

Dzisiaj przydałby się taki Zamoyski

[@sotys1513]

Jest jeden gościu,który obsadził trzech prezydentów, siedzi z tyłu a jednak z przodu.🤠No i faktycznie rządzi.

[@olhacz]

@@sotys1513 to tylko kiepska karykatura, wielkiego Hetmana i Kanclerza

[@owady1]

Na pewno odwiedził by go seryjny samarytanin.

[@Chorson]

Masz Obajtka

[@monikabaker5924]

@@olhacz Kiepska? Zamojski?????Zamoyski???

[@Arpa61]

Jan Zamoyski, chyba najwybitniejszy pośród Polaków...

[@markg1531]

Mieszko I, Chrobry, Łokietek, Kazimierz Wielki.

[@AVE_LUCIFERUS_666]

BUAHAHAAAAAAA

[@Arpa61]

@@AVE_LUCIFERUS_666 kzbin.info/www/bejne/m4bXdHZri7WqeNU

[@MrCoffeeparty]

Zamoyski: Bez nauki wala się królestwa, cesarstwa... Aktualne po wsze czasy.

[@pawliq88pawlica71]

Kolejny świetny odcinek. Czekałem na ten temat, dzięki. Proszę o więcej wywiadów z panem profesorem Tygielskim bo świetnie się słucha. Wspaniały, skromny erudyta.

[@historiajakiejnieznacie]

Tak też planujemy!

[@hanskloss7422]

Walezy jako król okazał sie pomyłką, chociaż wcale nie z winy Jana Zamoyskiego. Po prostu na tronie Francji był prawdziwym królem, a nie jak w RON, jedynie figurantem. Stefan Batory to już zupełnie inna bajka, król pełną gebą, który jednak bez Zamoyskiego, niewiele, a nawet prawie nic by nie zdziałał. A jednak został zapamietany jako doskonały wódz i reformator wojska RON. Wprowadzone przez Batorego "ludowe" wojsko - piechota Wybraniecka, która składała sie z chłopów i mieszczan, mogła być dzwignią do zdobycia władzy przez jakiegoś bogatego kandydata. Szkoda że werbunek do piechoty Wybranieckiej ograniczał sie jedynie do dóbr należących do króla, bo szlachta jak wiadomo miała, weża w kieszeni i bała sie silnej władzy królewskiej. Za to istniała pewna szansa na werbunek żołnierzy do piechoty Wybranieckiej również z dóbr kościelnych, pomimo oczywistego faktu, że już od 1434 roku, wszystkie wyższe godności kościelne mogła sprawować jedynie szlachta. Dobry władca mógłby łatwo zagrać na uczuciach, patriotycznych i ....antykatolickich ( dziesiecina ), wśród szlachty i rozszerzyć pobór o dobra kościelne, w końcu, majątków szlachty to nie dotyczyło a jedynie kościoła. Do tego dochodzili mieszczanie, którzy mogliby sie stać przeciwwagą dla wpływów szlachty. Do Jana Zamoyskiego można mieć w zasadzie pretensje o wybór Zygmunta Wazy, najgorszego króla jakiego miała, kiedykolwiek RON, już chyba nawet Habsburg, byłby lepszym kandydatem. Ale najlepszym kandydatem na tron władcy RON, po Batorym, byłby właśnie ....Zamoyski, który miał same zalety, dobry administrator i polityk, a także dowódca wojskowy, do tego bogaty z urodzenia, a nie biedak, dla którego tron, nawet pełen ograniczeń jak w RON, był odskocznią przed biedą i szansą na rządy oraz związany z tym prestiż i wygodne życie. Ze swoim osobistym majątkiem, jako król, byłby Jan Zamoyski praktycznie niezależny od woli sejmu, a taki dobry polityk, administrator i wódz, mógłby bez problemów rozszerzyć zakres władzy królewskiej i znależć poparcie społeczne wśród mieszczan, a nawet....chłopów, prostym posunieciem ograniczając zakres pańszczyzny w dobrach własnych i królewskich. Bo tym czego szlachta, szczególnie ta mniej zamożna, sie bała najbardziej, były ucieczki chłopów, do innych szlachciców, proponujących lepsze warunki bytowe chłopom. Od czasu pierwszego dekretu przeciw opuszczaniu wsi przez chłopów z 1496 roku były takie dekrety wydawane wielokrotnie co pokazuje skale problemu. Dodatkowo w czasach Zamoyskiego nie brakowało wcale wolnych i do tego ...bogatych chłopów.

[@markg1531]

Prawdziwa Polska skończyła się na Piastach. Teraz mamy szansę ją odbudować.

[@AVE_LUCIFERUS_666]

@@markg1531 BUAHAHHAAAAA

[@bazyl241]

@@markg1531 OOO jakie odkrycie :-) Myślisz że ta rodzina , znająca jedynie język kuzynów z zachodu i mordująca każdego pagana na swoim terytorium była wspaniała . Opowiedz jak najeżdżali siedziby autochtonów i jakie mieli sposoby mordowania :-)

[@MrPietras65]

Nie tylko na Pomorzu zabierali majatki . Moja rodzina, ze strony mamy mojego taty, zostala pozbawiona domu i calego gospodarstwa , na rzecz niemieckiej rodziny calkiem blisko Nasielska . Dziadek, po kampanii wrzesniowej, zostal wywieziony na Syberie , skad zostal uratowany przez umowe Sikorski-Majski. Wrocil do kraju w 1947, tracac przez niemieckie bomby , mieszkanie w Warszawie, nie wspominajac o spalonym w miedzyczasie domu rodzinnym swojej zony, a mojej babci. Dom w zemscie za niemieckich lokatorow , spalili Sowieci. Moja rodzina i tak moze zaliczac sie do szczesciarzy ,po za majatkiem nie stracili zycia , czego nie mozna powiedziec o duzej czesci Polakow. Dla optymistycznego zakonczenia , moje babci pomagal zolnierz Wehrmachtu, a mojego tate ciagnietego przez NKVD , uratowal jakis rosyjski kapitan. Tata mial sowiecka torbe oficerska ktora dostal od innego radzieckiego oficera , zeby nie nosil ksiazek pod pacha , do szkoly. Kiedy NKVD oskarzylo tate o zamordowanie sowieckiego oficera ,tata mial 6 lat.

[@lucynalekos4741]

Piotr Zalewski\Niesamowite! To historia na film {jaki?}Fajnie,że to opisałeś i tak zwiężle.Pozdrawiam Cię serdecznie!

[@kontogoogle6906]

W polskim języku i pisowni jest ł, ę, ą ,ć i tak dalej. Pisz Pan poprawnie

[@sumazdar]

Moja ocena Kanclerza jest krytyczna. Dziękuję za ciekawy program

[@kacperdrohomirecki6096]

Świetna rozmowa, dobrze że pojawiają się rozległe rozmowy (a nie 5-10 minutowe streszczenia) o postaciach rzadko wspominanych „w podręcznikach”, ale właśnie wartych poznania.

[@radek4500]

Pierwotnie miasto nazywało się Nowy Zamość. Miejscowość Zamość istniała wcześniej, obecnie nazywa się Stary Zamość i znajduje się kilkanaście kilometrów od miasta. Jednak nazwisko wzięło się od siedziby, a nie odwrotnie,

[@ewp5657]

Zamoście( 1429 ) początkowa nazwa była, obecnie Starego Zamościa. A w 1580 Zamość powstał , dobrze że pilnujsz wiedzy .Cóż ma historię infrastruktury jedynie już rynek . Ja pochodzę z miejscowości, gdzie hrabia Kicki filantrop zarządzał włościami w latach już 1800. Czyli można powiedzieć że byli prawie sąsiadami , w moich już latach Zamość był moim województwem.

[@barbaramajchrzak5532]

Pięknie zrealizowany materiał. 🌷👌🌷

[@Poltedman]

Znakomity materiał, co zawdzięczamy osobie zacnego Gościa

[@historiajakiejnieznacie]

Dzięki, będzie więcej!

[@smokeyallen787]

Prosze wsłuchać się w słowa wykładowcy o lige antyturecką Zamojski nie dał się wciągnąć - interesy kraju - Polski miał na względzie.

[@ulkas.6406]

Super 🥰💗💗💗

[@brca098]

Prof. Tygielskiego nie znałem. Świetnie opowiada. Na początku myslalem, że to prof. Kucharczyk bo ma taką podobną barwę głosu

[@jerzywecawski2488]

Ten wybitny Polski, byłby ubogim krewnym wśród obecnych dorobkiewiczów bez cienia zasługi.

[@przemekchrusciel6944]

Dzięki za ten materiał

[@MuzeumHistoriiPolski]

Dziękujemy serdecznie za komentarz!

[@jerzywecawski2488]

Ten wielki człowiek doszedł do majątku służąc Rzeczpospolitej długie lata. Wspołcześni magnaci jak doszli do podobnych fortun?

[@tadeuszjakubowski6470]

żydowscy magnaci nie dodałeś

[@lucynalekos4741]

Jerry Węsławski\Wiadomo jak-szmuglem.

[@jaremaw2368]

@Jerzy Węcławski Byli też tacy, którzy służąc Rzeczpospolitej utracili swoje fortuny.

[@husaria1953]

Szkoda że Zamoyski nie był królem !

[@sralimuchy1203]

w czasach wielkiego Hetmana nie było ludzi tak wielkich i mądrych . Jego zasługi wcześniejsze są nie do opisania . Jan był ponad czasy . Miasto zaprojektował wybitny architekt , bo Jan wiedział co i jak chce , i piękno i obronność . szkoda Krółem nie został Polski .

[@pawelcieslik9001]

A to bogactwo to skąd Zamoyski miał? Wybudował fabryki? Manufaktury? Pan na tysiącach hektarów z tysiącami chłopów- niewolników.

[@sralimuchy1203]

@@pawelcieslik9001 z dupy

[@MrCoffeeparty]

A propos osób posiadających pęd do wiedzy, nauki. Znałam dwie bliskie mi osoby, mieli cenzus inżyniera, ich pasją była literatura, historia, astronomia. Osoby niezwykle pogodne, dowcipne, elokwentne, znające sytuacyjne anegdoty, powiedzonka, cytaty. Mówię o osobach urodzonych w I połowie XX wieku.

[@daniel25horsens91]

Dzisiaj powinien ktośv taki żądzić krajem

[@jorand4660]

Teraz wiadomo w jaki sposób pleniła się magnateria, za zasługi dla Królestwa ten czy tamten urzędnik dostawał w nagrodę wsie i miasta, ale nie na zawsze tylko dożywotnio... A to znaczyło że do końca życia danej osoby, ale nikt tego nie przestrzegał z urzędu a tym bardziej rodziny tych którzy byli obdarowani, i tak rosły fortuny magnackie którzy mieli swoje prywatne armie... Na które nie było stać KRÓLESTWA POLSKIEGO, bo ci właśnie magnaci sprzeciwiali się podatkom na rzecz utrzymania wojska, aż na koniec ci magnaci poszli do rosji po pomoc której car ruski im użyczył w zamian za swoje zniewolenie pod butem carskim...to tak w wielkim skrócie...

[@gemma1218]

Słucham uważnie bo chciałabym zrozumieć co Matejko chciał nam przekazać na obrazie BATORY POD PSKOWEM. Czy znajdzie się KTOŚ kto pomoże nam zrozumieć przesłanie MATEJKI?

[@jerzywecawski2488]

Ten magnat wielce zasłużył sie Polsce. Co dla Polski zrobili wspołcześni magnaci?

[@Szalony_Odkrywca]

Jakto co? Willę plus.

[@mariakowalczyk2227]

Ja przeczytałam pare historycznych książek napisanych przez J Zamoyskiego który jest wykładowca na Sorbonie i Oksfordzie polecam przeczytac

[@ukaszradziszewski8830]

Komentarz dla zasięgu, dzięki.

[@MuzeumHistoriiPolski]

Dzięki!

[@henryk7155]

Te pierwsze slowa powinny byc cytowane w szkolach i sejmie jako. Przyklad jak byc polakiem normalnym

[@DominusRogalus]

Ojciec chrzestny, mówicie? No, to skojarzenia pognały galopem... ;-) Gość wspomniał o królach Wiśniowieckim i Sobieskim, ale szkoda, że nie dodał, iż pierwszy był prawnukiem Zamoyskiego, a drugi wnukiem współpracownika Jasia (Marka Sobieskiego). No i zabrakło mi nazwy Byczyna... Ale ogólnie norm. :-)

[@grazynaney5246]

Mial dusze wielkiego polskiego patryjoty

[@Szopki2]

Obecnie mamy lud gojowy w ciężkiej ciemnocie. Czuwają nad tym główne media, czerwone uniwersytety oraz odwieczna niezniszczalna jak widać komuna. Takie mamy czasy.

[@tadeuszjakubowski6470]

To nie jest żadna komuna tylko zwykły pospolity żydowski syjonizm

[@stanislawkazimir6465]

to czemu nie walvzysz o lustracje, jak na portalu np. experientia wroclaw

[@marciabo4387]

Wszech czasów pisze się oddzielnie!

[@MuzeumHistoriiPolski]

Ogromna wpadka. Dziękujemy!

[@miczuu92]

to nie był nowoczesny system. Tak samo robił Oktawian August

[@hyperhumana]

Powód upadku Polski.

[@wolnepanstwosaks0nla]

Ojoj

[@gregkrupinski8094]

Batory zmarł nagle...?

[@Lechoslaw8546]

Został otruty, ale profesor boi się powiedzieć prawdy.

[@bazyl241]

Czy SYFILIS mógł mieć wpływ na jego działalność polityczną ?

[@Awkward7176]

Akurat na syfilis cierpiał inny Jan Zamoyski pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Sobiepan_Zamoyski

[@jaremaw2368]

@Bogusław Ku Coś gdzieś usłyszał, przekręcił i podał dalej. Lem miał rację, Internet pełen jest idiotów.

[@bazyl241]

@@jaremaw2368 Masz rację . Syfilis był powszechną a nawet modną chorobą . Nasz bohater narodowy ( niejeden ) Piłsudzki ...miał . Rosyjski Lenin ..miał . Mickiewicz ..miał ITD ITP . Nie tylko internet jest pełen idiotów :-) Można mieć syfilis i wydawać rozprawy filozoficzne , projektować miasta i rządzić NARODAMI . Małostkowy jest ktoś kto tego nie widzi i zaprzecza rzeczywistości :-)

[@zbigniewdabrowski6419]

Pan krytykuje demokrację czy demokrację szlachecką?

[@henrydyrkacz1482]

Padwa Mezem go uczynila.

[@markg1531]

Wiśniowiecki nie był Polakiem.

[@prawdanaswyzwoli]

Muzeum Historii Polski, niech się poduczy jęz. polskiego: wszech czasów piszemy oddzielnie oraz nie używa angielskich, slangowych, zbędnych wyrazów typu podcast.

[@tadeuszjakubowski6470]

ŚWIĘTE TWOJE SŁOWA POLAKU ale to do poliniaków nigdy nie dotrze żydowski okupant nigdy na to nie pozwoli aby POLSKI NARÓD mówił piękną Polską mową

[@AVE_LUCIFERUS_666]

BUAHAHHAAAAAAA

[@tadeuszjakubowski6470]

Bo te programy robią żydzi i to oni celowo wprowadzają żydowski bełkot aby poliniaki kaleczyły POLSKI język

[@dorota5629]

Ja także nie toleruje angielskich zapożyczeń. . Ale nie należy być złośliwym. Po cóż ta uwaga odnośnie nauki poprawnej polszczyzny?

[@tadeuszjakubowski6470]

@@dorota5629 Witam serdecznie to nie są zapożyczenia tak celowo zniekształcają POLSKI język a oni powtarzają jak te małpy

[@andrzej5322]

Zamojscy i ten z sandomierza herbu łabądź

[@danutaszewczyk4585]

A konflikt z hetmanem Jarema Wisniowieckim? Dlaczego ominiety?

[@olhacz]

Danusiu, chyba Ci się epoki i postacie pomieszały. Poczytaj trochę, gdzie Krym, gdzie Rzym.

[@jojo40a]

Nie no człowieku, lepiej nie czytaj, zatrudnij lektora

[@slawomirmalik4783]

500 to jeden rublik

[@xskierko]

Zestawienie Napoleona z Hitlerem i Stalinem jest jednak sporym nadużyciem.

[@historiajakiejnieznacie]

Jeżeli są argumenty to może być uprawnione.

[@andrzejpaje6268]

@@historiajakiejnieznacie raczej to jest wybielanie i gloryfikacja tych dwu psychopatów

[@olhacz]

Napoleon realizował podobną, mocarstwową politykę, metody były inne (można powiedzieć bardziej humanitarne) ale to stwierdzenie nie jest nadużyciem.

[@markegirski7498]

Magnat ten co miał gnata Margrabia ten co miał grabie. Baron ten co był baranem

[@kresovia]

Morskie toalety kzbin.info/www/bejne/Z52knmmLj5yKb5o

[@leslawkarbowy9104]

L

[@leslavfun]

Jeśli był taki wielki mądry i wspaniały to dlaczego nie stworzył mocnych fundamentów dla trwałości wielkiego państwa...? ..a jeśli nie stworzył i państwo w końcu zdechło to nie był ani wielgi ani taki mondry

[@telesformolas4409]

Uczony Panie, któremu wydaje się , że jest uczonym i ośmiesza patriotę Jana Zamoyskiego hetmana i kanclerza, zarzucając, że nie stworzył mocnych fundamentów i państwo w końcu zdechło to nie był taki wielgi ani taki mondry (uczony Panie wielki, mądry to prawidłowa pisownia). A państwo zniknęło z mapy Europy 200 lat później. I o to obwinia pan Zamoyskiego. A może to wina pańskich przodków, którzy doprowadzili do tego oraz sąsiadów ,, przyjaciół" ze wschodu, zachodu i południa. A wszyscy oni stanowili jedną rodzinę. Austriacy to też Niemcy a caryca Rosji Katarzyna to też Niemka. Z szacunkiem Telesfor.

[@hanskloss7422]

Jan Zamoyski stworzył Ordynacje Zamoyska która przetrwała aż do roku 1944, kiedy do Polski weszli nowi okupanci z ZSRR. Zamoyski w latach 1580-1605 stworzył swoją Ordynacje która przetrwała ponad 300 lat, wiec był mądrym i wielkim oraz przewidującym politykiem. Ponieważ nie był królem RON wiec za polityke państwa po swojej śmierci nie ponosi odpowiedzialności. Natomiast wybór królów elekcyjnych to również nie pomysł Zamoyskiego, tylko szlachty. Pierwszym królem w zasadzie elekcyjnym był Jagiełło, który miał kontrkandydata w ksieciu Mazowieckim, również jego 2 syn na tronie Korony - Kazimierz Jagiellończyk miał kontrkandydata w postaci ksiecia Mazowieckiego. A kolejni Jagiellonowie byli wybierani na tron Korony z tego wzgledu że szlachta bała sie zerwania unii z Litwą, której dziedzicznymi władcami byli Jagiellonowie. To właśnie ostatni Jagiellon na tronie Korony - Zygmunt August - przyłączył do Korony w roku 1569 Podlasie, Wołyń oraz ziemie Ruskie Litwy - województwa Kijowskie i Bracławskie. W roku 1569 powstała po raz pierwszy w historii, granica Korony z Moskwą, która była przyczyną upadku RON oraz Korony/Polski, ale wtedy Jan Zamoyski był tylko sekretarzem Zygmunta Augusta i niemiał nic do powiedzenia.

[@leslavfun]

@@hanskloss7422 to do kogo mam sie udać z pretensjami że Rzeczpolspolita w końcu sie "rozlazła" niczym chłopska fura na błotnistej drodze ciągniona przez naszą szkape ?!.. szkapa też zdechła a pytania zostały😁🇵🇱

[@hanskloss7422]

@@leslavfun Do szlachty i ostatniego Jagiellona - Zygmunta Augusta. Ten drugi stworzył RON zamiast RTN. A ci pierwsi nie chcieli płacić stałych podatków na utrzymanie wojska, oraz zmarginalizowali pozostałe grupy społeczne - mieszczan i chłopów. Gdyby powstał zamiast RON - RTN z trzecim ksiestwem Ruskim, nie było by wojen kozackich. Natomiast mieszczanie tworzyli przeciwwage dla szlachty we wszystkich krajach Europejskich.

[@pedrojuangutierez3117]

Bajeczki dla grzecznych dzieci. Społeczeństwo feudalne. Każdy możny żył z wyzysku innych. Chłopi pracowali na tych panów...DNO.