Network systems: TN, TT. Markings, construction, protection. For beginners

Рет қаралды 16,531

Күн бұрын

Пікірлер: 91

@elektryka-elektronika 8 ай бұрын

Film był przydatny, pomocny lub po prostu dobrze się oglądało? Możesz postawić wirtualną kawę: buycoffee.to/elektryka-elektronika ☕ Zapraszam do dyskusji w komentarzach.

@rafarafa7324 4 ай бұрын

Więc mam 4 przewody zasilające domek jednorodzinny 3 fazy i n. Bezpieczniki topikowe. Mam zamiar zrobić nowa instalacje i założyć nowe bezpieczniki i rozdzielnice. Kto mi powie jaki to rodzaj sieci i gdzie jest uziemienie. Mam zrobic podział pen na pe i n czy jak

@elektryka-elektronika 4 ай бұрын

@@rafarafa7324 Najlepszą i najpewniejszą odpowiedź uzyskasz w Zakładzie Energetycznym - można ich po prostu zapytać, albo złożyć wniosek o Warunki Przyłączenia -takie jak dla zwiększenia mocy umownej - wydając te warunki (WP) ZE poda układ sieci - to najpewniejsze źródło informacji, a nie ma obowiązku potem zwiększać mocy. Przez lata były różne przepisy, wykonania, często z tego co było dostępne, nie zawsze zgodnie z przepisami i zasadami, potem sieci były przebudowywane, łatwo się pomylić. Można próbować ustalić w inny sposób, ale tu łatwo o pomyłkę.

@rafarafa7324 4 ай бұрын

@@elektryka-elektronika dzięki za odpowiedź. Rozumiem że gdy sam zrobię podział pen na pe I n będzie nie zgodnie ze sztuka?

@elektryka-elektronika 4 ай бұрын

@@rafarafa7324ważne aby było prawidłowo wykonane. Podział PEN tylko jeśli TNC, jeśli TT to nie ma PEN.

@qba6663 Ай бұрын

Pięknie i super łatwo wytlumaczone, można wrecz tego używać w szkołach do nauki mlodych ludzi chcących zostac elektrykami 😉

@elektryka-elektronika Ай бұрын

Dzięki! Nauczycielom czy wykładowcom pracy zabierać nie zamierzam :). A uczniów oczywiście zapraszam do oglądania.

@Jakub28i Ай бұрын

@@elektryka-elektronika jako uczeń dziękuje za materiał i zostawiam łapkę w góre

@elektryka-elektronika Ай бұрын

Mam nadzieję że materiał będzie pomocny w edukacji.

@salvadorblizy3569 6 ай бұрын

Tak wszedłem z czapy na kolejny film w tym temacie i jestem bardzo pozytywnie zaskoczony. Wszystko przejrzyście wytłumaczone. Pomysł z kolorami przewodów na schematach, zamiast wszystko czarne, fantastyczny!

@elektryka-elektronika 6 ай бұрын

Dzięki i zapraszam do obejrzenia innych filmów!

@ukaszkucharski3974 8 ай бұрын

Mega dobrze i przystępnie wyjaśnione👍 Dziki wielkie 🍻

@elektryka-elektronika 8 ай бұрын

Dziękuję i pozdrawiam!

@acquadigioprofumo 8 ай бұрын

No właśnie uziom podziału jest zalecany przez sep a nie wymagany przez żadną normę. I to jest to. fajny materiał pozdrawiam

@elektryka-elektronika 8 ай бұрын

Tak dla formalności - zalecany jest przez Normy wymienione w Rozporządzeniu i jest to aktualna na dzień dzisiejszy - maj 2024r, a w przyszłości może się zmienić. Dodam, jeszcze że tam gdzie to możliwie to warto wykonać uziemienie punktu podziału. Pozdrawiam.

@uk4082 8 ай бұрын

Dzięki 👍

@elektryka-elektronika 8 ай бұрын

👍

@andrzejmazur3572 7 ай бұрын

dzieki

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

👍

@Banez_MA 7 ай бұрын

Jesli moge prosic przy przytaczaniu rozporządzeń lub norm jakby Pan podał numer normy lub nazwę rozporządzenia. Ogolnie to świetny i przydatny kanał.

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

Tu chciałbym tylko wspomnieć, ze prawo się zmienia i warto sprawdzać aktualność - szczególnie po dłuższym czasie - w linku jest podany status aktu prawnego - isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220001225 W zał. nr 1 - str. 90 - są wymienione Normy. Te są obowiązujące właśnie z powodu wymienienia w Rozporządzeniu.

@lubanskasolarigrafia3164 4 ай бұрын

@@elektryka-elektronika , Którą normę stosujesz przy pomiarach? Bo rozumiem, że takowe wykonujesz, tak? Normę z roku 2008 czy z roku 2016? I dlaczego akurat tą?

@Pirx615 8 ай бұрын

nie tak łatwo uzyskać oficjalną informację od dostawcy energii, trzeba składać wniosek, czekać na warunki techniczne. Często jest tak że na złączach kablowych jest napisane TT (nie wiadomo czy aktualne) a instalacje są podlączone jako tn-c-s i nie wiadomo za bardzo jak do tego podejść (robiąc pomiary)

@elektryka-elektronika 8 ай бұрын

Zależy to pewnie od konkretnego ZE. Taka informacja często jest potrzebna dopiero przy pracach przy instalacji i można to zaplanować. Nieoficjalnie można poznać po budowie i po pomiarach - ale tu może być problem z aktualnością.

@leszekstaniszewski7547 8 ай бұрын

Układ sieci IT jeszcze na początku lat 90tych na śląsku był stosowany. A konkretnie w zabytkowych dzielnicach Katowic.

@elektryka-elektronika 8 ай бұрын

Ja nie miałem okazji się z nim spotkać.

@rafalechowicz398 8 ай бұрын

Pracujesz z PLC a dokładnie używanie sterowników w instalacjach elektrycznych do monitoringu rozdzielnic do sterowania i zdalnego dostępu do szafy? Jeśli tak to chętnie zobaczę takie filmy Pozdrawiam

@elektryka-elektronika 8 ай бұрын

Niestety nie, z PLC bardzo dawno nie miałem do czynienia bezpośrednio, musiałbym dużo nadrobić, a nie ma okazji.

@Banez_MA 7 ай бұрын

Przewod PEN wlaczamy listwy zaciskowej zołto zielonej i z tej listwy wyprowadzamy przewod do listwy niebieskiej N, tworzac tym samym punkt rozdziału na tn-s. Pytanie: czy ta listwa żołto zielona w tym przypadku to bedzie listwa PE czy PEN? Gdzie dokladnie znajduje sie tu punkt rozdzialu?

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

Wykonanie punktu podziału to osobny temat - nie spotkałem się z aż tak szczegółową definicją punktu podziału - łatwiej to na konkretnym przykładzie rozpatrywać - są różne sposoby wykonania. Jeśli to będzie złączka do której wprowadzamy PEN i z niej wyprowadzamy PE i N to sama złączka będzie nadal PEN, ale jeśli przewód PEN będzie wprowadzony na szynę PE to będzie to szyna PE - nie zmieni ona nazwy.

@nomtbg 8 ай бұрын

Po dwudziestu latach dowiedziałem się, że mam do domu TNCS.😉

@elektryka-elektronika 8 ай бұрын

👍

@Banez_MA 7 ай бұрын

Jak rozpoznać czy w budynku gdzie jest oddzielny N oraz PE, ktoś nie złączył tych przewodów za punktem rozdziału ?

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

Zależy od konkretnej sytuacji - np. jeśli jest RCD i PE będzie połączone z N za nim - RCD powinien rozłączać. Można top sprawdzić też wykonując pomiary, czy wykorzystując to że RCD rozłącza N.

@marcin4323 8 ай бұрын

Dlaczego nie należy łączyć PE z N w układzie TT? Posiadam taki układ sieci i wiem że kiedyś nie było różnicy neutral, zero, minus, masa, ziemia, wszystko to znaczyło to samo i używane było zamiennie. Pewnie większość sąsiadów ma połączone N z PE więc czy nie mam w takim razie czegoś w rodzaju układu TNC?

@elektryka-elektronika 8 ай бұрын

W TT przewód neutralny może być pod napięciem względem ziemi - w takim przypadku powodowałoby to ciągły przepływ prądu przez uziom, a w przypadku przerwania uziomu czy połączenia z uziomem pojawienie się napięcia na obudowach.

@marcin4323 7 ай бұрын

@@elektryka-elektronika napięcia rzędu kilku voltów. myślę że nie stanowiłoby ono zagrożenia. w przypadku bardzo dużej asymetrii może byłoby odczuwalne. Jedyny problem jaki tu widzę to możliwość wykrycia tego upływu przez licznik i wyższe rachunki

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

@@marcin4323 Zdarzają się i ponad 100V (spotkałem się z takim) a przy przerwanym PE lub słabym uziomie - jak połączymy PE z N to napięcie pojawia się na obudowach. TT jest stopniowo modernizowane w stronę TN - uziemia się N i w dzisiejszych czasach często te napięcie jest niskie. P.S. z samej nazwy wynika ten brak połączenia - z formalnego punktu widzenia - jeśli ZE podaje układ sieci jako TT to nie łączymy N z PE. Połączenie byłoby niezgodne ze sztuką i przepisami i przy obowiązkowym przeglądzie ocena mogłaby (a nawet powinna) być negatywna.

@zino7945 2 ай бұрын

@@marcin4323tor N w liczniku nie jest objęty pomiarem więc tego nie mierzy zresztą w sieci tnc także jest przepływ prądu od pen do uziomu ponieważ tam także wystepuje niewielkie Napięcie pomiędzy PEN a ziemia czasami jest tak że na papierze zostało tt a w realu po slupach jest pouziemiane N

@cod4eryk Ай бұрын

Witam, czy w takim wypadku w TT impedancja pętli zwarcia będzie równała się rezystancji uziemienia + przewodów?

@elektryka-elektronika Ай бұрын

W TT IPZ L-N będzie analogiczne jak dla TN, natomiast raczej nie ma sensu mierzyć IPZ L-PE. W TN pomiar IPZ L-PE pozwala sprawdzić zabezpieczenie przed porażeniem realizowane przez nadprądowe, a w TT takiego pewnie nie ma. Teoretycznie powinna się równać rezystancji uziemień i przewodów. Ale to teoretyczne rozważania.

@cod4eryk Ай бұрын

@elektryka-elektronika teraz zauważyłem że nie doprecyzowałem pytania - oczywiście miałem na myśli L-PE, dziękuję bardzo za odpowiedź :)

@elektryka-elektronika Ай бұрын

👍

@Banez_MA 7 ай бұрын

Jakie dodatkowe materialy bonusowe są dostepne przy oplacaniu abonamentu?

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

Tak szczerze to na razie niewielkie :). Wcześniejszy dostęp do filmów i priorytetowe odpisywanie na komentarze - ale tych jest na razie niewiele i staram się na wszystkie odpisywać możliwie szybko - jak tylko czas i praca pozwalają. Dodatkowo plakietki i emotikony.

@Banez_MA 7 ай бұрын

Dlaczego w tn-c nie wolno stosować wyłączników różnicowoprądowych?

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

Norma mówi że w TN-C nie należy stosować RCD, wynika to też z zasady nieprzerywania przewodu ochronnego, a RCD przerywałby PEN. RCD zamontowany w TNC nie miałby też warunków do prawidłowego i zgodnego z przeznaczeniem działania. Takich instalacji wewnętrznych już się nie wykonuje - więcej na ten temat w filmie o starych instalacjach: kzbin.info/www/bejne/nqvYdWePn52DrcU.

@krzysztofskubi8643 6 ай бұрын

Dlaczego RCD są zawodne? Jest sens je zakładać?

@elektryka-elektronika 6 ай бұрын

Wszystkie urządzenia są zawodne - ale RCD uznawane są za bardziej zawodne niż nadprądowe, dlatego też jest przycisk TEST i wytyczne producenta aby raz na miesiąc (albo dłużej, zależy od modelu) sprawdzać działanie RCD. Nadprądowych sprawdzać nie trzeba. Sens stosowania oczywiście jest - w przypadku 2 różnych urządzeń zabezpieczających jeśli jedno nie zadziała to jest jeszcze drugie. Są też wymagania prawne do stosowania RCD.

@krzysztofskubi8643 6 ай бұрын

@@elektryka-elektronika mam dylemat. Mam w mieszkaniu nową instalację w łazience i kuchni. W pokojach stara dwużyłowa. Założyć różnicowoprądowy tylko do nowej instalacji?

@elektryka-elektronika 6 ай бұрын

@@krzysztofskubi8643 Jeśli masz przewód pełniący funkcję ochronno neutralną to możesz go rozdzielić na N i PE i za tym rozdziałem zastosować RCD tylko dla nowej instalacji - będzie działał prawidłowo. Za RCD nadprądowe i będą 2 niezależne urządzenia do ochrony przed porażeniem - jak w nowych instalacjach. Oczywiście najlepiej wymienić całą i dostosować do obowiązujących przepisów.

@krzysztofskubi8643 6 ай бұрын

@@elektryka-elektronika dzięki.

@itall87 4 ай бұрын

Układ sieci TN-S (nowe osiedle mieszkaniowe z własnym trafo), a przynajmniej tak mi się wydawało, bo okazało się, że brak jest połączenia PE z N, w sensie multimetr milczy w teście ciągłości, a pomiar rezystancji wypluwa OL :) IPZ 0.23 Oma. Czy dobrze myślę, że ktoś tam zrobił TT zamiast TN-S? Bić na alarm, czy nie znam się i cicho siedzieć?

@elektryka-elektronika 4 ай бұрын

Warto zapoznać się dokładniej z sytuacją - trudno oceniać po opisie, może jest błąd w wykonaniu - wtedy jak najbardziej można wymagać usunięcia problemu, ale też może to być TT i może jest OK. Np. jeśli jest RCD selektywna (literka "S" w kwadracie na RCD) to może być TT. Można zapytać sąsiada i u niego zmierzyć - pewnie układ sieci będzie taki sam. Lepiej sprawdzić i wiedzieć.

@itall87 4 ай бұрын

@@elektryka-elektronika rcd najtańsza chińska, jak to w deweloperce. Moje wątpliwości pochodzą stąd, że całe życie mam do czynienia z TNCS w nowym budownictwie. Raz mi się zdarzyło podłączać takie osiedle do rozdzielnicy transformatora to też ciągnęliśmy 4x1x240. Podział PEN był dopiero w RG osiedla. Tu ok, zawsze tester pokazywał przejście między PE i N w lokalu. Tu tego przejścia brak i jeśli coś takiego jest ok w TNS (a z mojego rozumowania powinny mieć ze sobą styczność) to czegoś się nowego nauczyłem. Jeśli nie jest ok to znaczy, że gdzieś brakuje mostka.

@elektryka-elektronika 4 ай бұрын

@@itall87 Jeśli TN-C-S to połączenie powinno być - w punkcie podziału PEN. Powinno też dać się zmierzyć IPZ N-PE. Wiadomo jak jest w deweloperce i jakie oferty wygrywają - ja nawet nie czytam zapytań ofertowych - od razu kosz :). Widziałem w deweloperce już dużo bardzo "kreatywnych" pomysłów - powiedziałbym że wszystko jest możliwe :).

@itall87 4 ай бұрын

@@elektryka-elektronika tu akurat elektrykę robiła chyba najwieksza firma tego typu w Polsce. Kiedyś robiłem w ich największej konkurencji warszawskiej. Można książki pisać co się dzieje na tych osiedlach:)

@elektryka-elektronika 4 ай бұрын

I właśnie dlatego niektórzy po zakupie mieszkania wymieniają wszystkie instalacje :)

@ksjg2476 4 ай бұрын

Dzien dobry. Czyli w sytuacji kiedy uklad sieci jest TNCS nie wolno dokonywac polaczenia uziemienia z punktem neutralnym?

@elektryka-elektronika 4 ай бұрын

Poza punktem podziału PEN na PE i N - czyli przejścia z TN-C na TN-S nie łączy się neutralnego z ochronnym. Takie połączenie za RCD powinno powodować rozłączenie RCD, jest traktowane jak usterka czy zagrożenie.

@ksjg2476 4 ай бұрын

@@elektryka-elektronika Tak, teraz to już intuicyjnie ogarnąłem. Dziękuję.

@elektryka-elektronika 4 ай бұрын

@@ksjg2476 👍

@Piotr87Krk 3 ай бұрын

w starym budownictwie jeśli połączę przewód PEN z bolcem w samym gniazdku, to otrzymam jakąkolwiek ochronę? Zwłaszcza podpinając listwę antyprzepięciową

@elektryka-elektronika 3 ай бұрын

Ochrona przed porażeniem w starych instalacjach przez tzw. zerowanie jest realizowana przez nadprądowe. Dokładniej jest to omówione w filmie o starych instalacjach - kzbin.info/www/bejne/nqvYdWePn52DrcU. Upraszczając - gdy L dostanie się na obudowę to przez to zerowanie zrobi się zwarcie i zadziała nadprądowy. Ta idea - w innej formie jest nadal wykorzystywana w TN-C-S, tylko miejscem połączenia PE z N nie jest już gniazdo, a punkt podziału PEN i nadprądowe też stanowią ochronę przed porażeniem. Listwa antyprzepięciowa to osobny temat - ona ogranicza przepięcia pod warunkiem że nie będą za duże - dlatego przed listwą powinien być jeszcze ogranicznik T1+T2.

@BlessoPL Ай бұрын

Wg mnie źle Pan rozrysował układy . Chodzi o nieprawidłowo umieszczone przewody zasilające odbiornik. Na przykład w rysunku dotyczącym się TT przewód neutralny łączy się z uziemionym przewodem ochronnym poprzez obudowę ( 8:27) a jest to dobrze rozrysowane dla sieci TN-S ( 5:50) a już źle w 6:11min i 7:44 min.

@elektryka-elektronika Ай бұрын

To tylko doprowadzenie do odbiornika - nie ma tam połączenia. Przy takiej interpretacji mielibyśmy połączone przez obudowę też wszystkie fazowe z neutralnym i PE :).

@BlessoPL Ай бұрын

@@elektryka-elektronika Dla osoby "postronnej" albo początkującej może być to mylące. Proszę zwrócić uwagę na różnice pomiędzy przykładami z 10:11 min a 10:32 min. Ta sama sieć a obrazy inne ( tzn "przyłącz odbioru").

@elektryka-elektronika Ай бұрын

Zawsze można zapytać w komentarzu - wyjaśnię. Tu faktycznie jest różnica, nie zwróciłem na nią uwagi.

@Banez_MA 7 ай бұрын

Czy w układzie tn-cs można zasilać urządzenia trójfazowe 4 przewodowe zasilając je już za punktem rozdziału? I dlaczego ?

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

To zależy od urządzenia. Nie ma tu prostej ogólnej odpowiedzi. Np. jeśli urządzenie nie wykorzystuje N (np. silnik w trójkąt) - mamy L1, L2, L3, PE - wtedy sprawa prosta - nie podłączamy N. Ale jeśli mamy L1, L2, L3 i N a nie ma PE - to sytuacja może być bardziej skomplikowana i pojawia się tu wiele czynników. Ale też bardzo prosta - np. urządzenie w II klasie ochronności. Takie przypadki już najlepiej rozpatrywać indywidualnie.

@Banez_MA 7 ай бұрын

Chodzi mi o przypadek kiedy wykorzystujemy N np oprócz gniazd 3 fazowych również 1fazowe

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

W takim przypadku w standardowych instalacjach (czyli pomijając obiekty specjalnego przeznaczenia) powinno być 5 przewodów jeśli są wykonywane zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami - cytat z Rozporządzenia "W instalacjach elektrycznych należy stosować: [...] 2) oddzielny przewód ochronny i neutralny, w obwodach rozdzielczych i odbiorczych". Po tak krótkim opisie trudno sobie konkretną sytuację wyobrazić i bardzo łatwo się pomylić i wprowadzić w błąd - można pominąć istotny aspekt. Dlatego najlepiej jak to ocenia osoba na miejscu.

@Robert24685 6 ай бұрын

Cześć. Co to jest Wyspa w układzie TT? Jak ona powstaje i jakie ma skutki?

@elektryka-elektronika 6 ай бұрын

Wydzielona część instalacji (to może być pomieszczenie czy cały budynek) w układzie TT, ale zasilany z TN. Np. mamy TN-C, ale nie rozdzielamy PEN, tylko wykonujemy uziom i PE podłączamy do tego uziomu. Będziemy mieli L i N pochodzące z układu TN oraz PE z uziomu. Stosuje się wtedy w tej części zasady zabezpieczeń jak dla TT.

@Banez_MA 7 ай бұрын

Teraz glupie pytanie.. czym tak naprawde sa te trzy spirale na rysunkach ukladow sieci?

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

Cewki transformatora - uzwojenia wtórne. P.S. Mnie uczyli że nie ma głupich pytań, mogą być natomiast głupie odpowiedzi - i tego się trzymam :). Jeśli coś jest niejasne - proszę śmiało pytać.

@Banez_MA 7 ай бұрын

Aha. Czyli to cewki wtórne trafo w najbliższej stacji trafo? Np pół kilometra dalej? I pętla zwarcia zamknie się przez ziemię na tak dużą odległość ?

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

@@Banez_MA Ogólnie tak. Przyjmuje się że ziemia jest dobrym przewodnikiem i do obliczeń prądów w takim przypadku (prądów płynących przez ziemię) wykorzystuje się napięcie i sumę rezystancji uziemień odbiorcy i dostawcy (przy czym dostawcy składa się z wielu równolegle połączonych rezystancji uziemień) - i oblicza z prawa Ohma. W TN przewód N jest wielokrotnie uziemiany pomiędzy trafo a odbiorcami, więc to może być odległość do najbliższego słupa, albo np. do sąsiada jeśli ma uziemiony punkt podziału. Natomiast w TT - ta odległość już może być znacznie większa.

@Banez_MA 7 ай бұрын

IT są bardzo często spotykane np na każdej sali operacyjnej w każdym szpitalu. Proszę o rozwinięcie tematu układu IT. To ciekawe.

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

Sale operacyjne to szczególne pomieszczenia - tam np. bardzo istotne jest zachowanie ciągłości zasilania, z tego powodu inaczej podchodzi się do kwestii ochrony przed porażeniem niż w domach czy mieszkaniach. Niestety nie miałem do czynienia bezpośrednio takimi obiektami i nie mam odpowiedniej wiedzy aby to omówić.

@piotrzawalich4375 7 ай бұрын

W samolotach też muszą być...

@elektryka-elektronika 7 ай бұрын

@@piotrzawalich4375 W samolotach trudno o uziemienie, szczególnie jak leci nad oceanem :). Z założenia też trudno mówić o układach sieci - podobnie jak w samochodach.