Po kolei z Kuleckim - Odcinek 40 (specjalny) - Bohaterki drugiego planu

Dzis o pewnym stałym elemencie naszych kolejowych opowieści...
.
Dostępne są napisy w języku polskim.
.
Sklepik Po Kolei z Kuleckim: pkzk.cupsell.pl/
Facebook: / pokoleizkuleckim
Instagram: / jakubkulecki
Muzyka: morningwoodblu...
.
#kolej #pkzk #pokoleizkuleckim #kulecki #mapa #plan #planmiasta #mapatopograficzna #geoportal #railmap #bazakolejowa #mapasztabowa #dokument #a11y #dostepnosc #napisyzkulecka #napisy

[@danielwroblewski194]

Podzielam ten pogląd, że stare mapy to kopalnia wiedzy o świecie jakiego już nie zobaczymy. Kiedyś wpadła w moje ręce mapa portu gdańskiego z roku 1929 - inny wygląd niż obecne mapy, napisy w dwóch językach, nieco inna pisownia - krócej - kawał historii.

[@slav8820]

Jestem fanem gromadzenia dawnych map i planów. To kopalnia wiedzy dla ekspoaratorów i historyków.

[@PokoleizKuleckim]

W pełni się zgadzam. I w papierze lepsze, niż na dysku. Fajniejsze.

[@TomaszWawa]

Super, dziękuję. Uwielbiam mapy i kolej więc dla mnie wspaniały odcinek.

[@kubamadejczyk808]

Jest i 40. Jak zwykle świetny film! Czekam na kolejne!

[@PokoleizKuleckim]

Dziękuję. Ano, pomalutku, drobnym śrutem... i się zbiera.

[@tomaszmay5474]

Rewelacyjny odcinek. Pozdrowienia 👍👍👍

[@michaklein1474]

Mega cykl.......naprawdę ....gratuluję ,pozdrawiam ...i proszę o więcej 😊😊

[@PokoleizKuleckim]

Michał Klein - dziękuję... i ja wykonuję ;)

[@grzegorzzielinski3207]

Mapy papierowe są najlepsze. Od dziecka miałem do czynienia z mapami. Do tej pory używam map drukowanych, najchętniej w formie książkowej, choć czasem lepsza jest duża poglądowa. Cała magia map polega na tym, że trzeba nauczyć się je czytać. Szkoda, że współczesna technika tak odmóżdża ludzi. Nakładki na mapy elektroniczne wyręczają we wszystkim, ale odbierają zdolność posługiwania się zwykłą mapą, czy najprostszym szkicem. Ujęcie z pociągiem w tle, genialne. Wytrwałości i pomysłów na kolejne 40 i 40, i 40, i 40... odcinków.

[@PokoleizKuleckim]

Grzegorz Zieliński - że już nie wspomnę o umiejętności orientacji mapy i sztuki posługiwania się kompasem. Dziękuję za wizytę!

[@adamzieba8364]

Przy tym odcinku przypomniałem sobie, że mam w domu niemiecki atlas Europy firmy Velhagen & Klasing z roku 1941 i widać w nim gęstą sieć kolejową na obszarze Niemiec. Obecnie bardzo wielu z tych linii już nie ma - w Niemczech (najpierw tylko zachodnich) także likwidowano lokalne linie kolejowe i to już od lat 1960-tych, gdy coraz większego znaczenia nabierał transport samochodowy i takie linie stawały się zbędne. Tam ten proces był rozciągnięty na dziesiątki lat, najczęściej likwidacja polegała na demontażu i przeważnie, choć nie zawsze, nie było po niej ruin dworców niszczejących przez wiele lat. Pamiętam z mojego pobytu w roku 1988 w Bawarii, jak pokazywano mi dawną linię lokalną do miasta Falkenberg/Oberpfalz, którą po likwidacji (demontażu torów) przekształcono na trasę rowerową. Często zaglądam na stronę geschichtsspuren.de (coś dla fanów historii techniki, przemysłu, komunikacji i militariów) i uczestnicy forum czasami prowadzą dyskusje o zlikwidowanych i "porzuconych" liniach kolejowych w różnych częściach Niemiec umieszczając zdjęcia torów porośniętych samosiejkami, bocznic odciętych od reszty sieci, a także opuszczonych a nawet zrujnowanych nastawni. Ton tych dyskusji i wygłaszane opinie nieco przypominają to co można wyczytać na polskich forach. Być może w ostatnich 20 latach likwidacje linii w Niemczech miały mniej uporządkowany charakter niż dawniej. Likwidacja lokalnych (i nie tylko) linii kolejowych miała miejsce w różnych krajach Europy. Kiedyś na wakacjach w Norwegii widziałem ciekawe wykorzystanie nieczynnej linii kolejowej - w sezonie letnim można wypożyczyć drezyny z napędem ręcznym. Są na tyle lekkie, że przy spotkaniu się dwóch jadących w przeciwnych kierunkach na jednym torze można jedną z nich zdjąć z toru, a po przejeździe drugiej z powrotem postawić. Jeśli chodzi o Skandynawię, to można w wikipedii poczytać o Inlandsbana - ponad 1000 km linii, której część zdemontowano a na reszcie długości jakieś stowarzyszenie prowadzi w sezonie letnim przewozy turystyczne - poza tym brak regularnego ruchu. Wracając na polskie podwórko, to co u nas zrobiono po roku 1990, przypomina nieco to co działo się w Wielkiej Brytanii już w latach 1960 (na długo przed prywatyzacją w czasach Margaret Thacher) - warto poczytać w wikipedii o "Beeching Axe". Poza tym w temacie polsko-brytyjskich analogii kolejowych: w wikipedii jest jeszcze coś dla tych, co się śmiali z "taki mamy klimat" Bieńkowskiej - można poczytać o "wrong kind of snow" czyli o "złym rodzaju śniegu", który zatrzymał brytyjskie koleje 11 lutego 1991. Powiedzenie to funkcjonuje do tej pory w Wielkiej Brytanii jako synonim głupiego tłumaczenia się lub aroganckiej odpowiedzi podobnie do naszego "taki mamy klimat".

[@PokoleizKuleckim]

Dziękuję za piękny wpis. Szczęśliwie chyba cała cywilizowana Europa (o dziwo, również my), opamiętała się po falach likwidacji sieci, tak kolejowych, jak i tramwajowych, po II wojnie światowej. Mało tego, teraz te sieci nierzadko się odbudowuje - przykładem niech będzie mój rodzinny Olsztyn. Polskie tzw. Ziemie Odzyskane zostały doświadczone aktywnością sowieckich oddziałów "trofiejnych" - zniszczenia popełnione przez te formacje są niesamowite; to fenomen, którego nie doświadczyła Europa Zachodnia... Jeszcze raz dziękuję i pozdrawiam!

[@christianklucznick2228]

Mapy to kopalnia wiedzy - ostatnio znalazłem torbę pełną różnych map z Polski i ze świata. Ktoś je wyrzucił do śmieci. Pełny opis dałem w komentarzach do odcinka 9..

[@heliodorbard]

Fantastyczny odcinek. Myślę, że często nie zdajemy sobie sprawy z tego jak wielki zasób informacji tkwi w starych mapach. Ważnym jest, że jest to zasób obiektywny, nie obarczony jakością pamięci, lepszą czy gorszą. Równocześnie zasób ten na mapach jednego rejonu z różnych lat zawiera informacje opowiadające o zmianach tegoż właśnie. Zamiast więc szukać kogoś kto pamięta, kogoś kto przekopał się przez temat, wystarczy przejrzeć dostępne (choćby w necie) mapy danego rejonu, a one same "opowiedzą" jak zmieniał się ten obszar na przestrzeni wybranych lat. Choć traktujemy literaturę jako podstawową formę przekazu to warto pamiętać, że jest ona nierzadko obarczona emocjami autora, rozmówców autora i emocjami ludzkimi w ogóle. Mapy są obarczone co najwyżej deformacją wynikającą z braku narzędzi umożliwiających ich poprawne odwzorowywanie (mapy sprzed 200-300 lat) lub obniżoną rzetelnością podczas zbierania informacji do ich unacześniania (mapy chyba od XIXw), ale to są raczej bardzo rzadkie incydenty i mało znaczące.

[@PokoleizKuleckim]

Bezsprzecznie! Stare mapy mówią same za siebie.

[@SebastianNatanek-oy1hq]

Ja miałem kiedyś mapę Wrocławia. Zostałem za nią pochwalony. Była pieruńsko dokładna. Wziąłem ją na wycieczkę.

[@Pracownia_Lutnicza_Warszawa]

Super, dziękuję za 40 już odcinek. Nie ukrywam jednak, że czekam na odcinek poświęcony kolejkom torfowym i folwarcznym.

[@PokoleizKuleckim]

violinerpl - dziękuję. Łatwo nie będzie, bo w tym celu trzeba pojechać nieco dalej, niż mój normalny zasięg. ..

[@siergiejtwiordozopnyj]

dla entuzjastów historii Warszawy warto też wspomnieć o mapach na stronie urzędu miasta, zdjęcia lotnicze sprzed lat potrafią wbić wieczorem w fotel na kilka długich godzin ;)

[@PokoleizKuleckim]

Dokładnie! Strach pokazać zbyt wiele źródeł, bo ludzie zapadną się w mapach i jeść przestaną :) . Fakt - przeglądanie map uzależnia!

[@MatioSization]

Herbata, wygodny fotel i zjadam kolejny odcinek z przyjemnością.

[@PokoleizKuleckim]

Smacznego. Również popiłem herbatą, choć finał realizacji odbywał się z niewielką domieszką zdrowego, organicznego słodu jęczmiennego.

Lubię oglądać Twoje filmy. Ciekawie poprowadzone. Już 40 odcinków wybiło, gratulacje :)

[@PokoleizKuleckim]

TenSzaleniecCoNagrywaPociągi - dziękuję, z wzajemnością!

[@borysmusorszczik4798]

Trafiłeś do człowieka, który może spędzić nad mapami długie godziny. A wpatrywanie się w stare mapy i odnajdowanie istniejących do dzisiaj reliktów, to już przyjemność wyższej kategorii. ;-) Oto przykład, choć niekolejowy, to jednak związany z zabytkami techniki: Niepozorna rzeczka Rządza, na wsch. od W-wy. pl.wikipedia.org/wiki/Rz%C4%85dza_(rzeka) maps.mapywig.org/m/WIG_maps/series/100K_300dpi/P39_S33_TLUSZCZ_1937_300dpi_bcuj298392-288522.jpg Tylko na tej małej rzeczce, na jednym arkuszu mapy WIG 1:100k z 1937 r. zaznaczono 10 młynów wodnych! Pozostałości po niektórych z nich są wciąż obecne w terenie. Choć dziś mogą to być tylko schowane w krzakach fundamenty przy osuszonym i zarośniętym młyńskim stawie. Fajnie, że wspomniałeś o Geoportalu i zobrazowaniach lidarowych (cieniowanie ISOK). Zaskakujące, jak trwale potrafią się odcisnąć w rzeźbie terenu ślady działalności człowieka. Np. w postaci starych torowisk kolejowych. Od siebie dopiszę dwa cenne źródła, jakimi są internetowe składnice archiwalnych map Polski (w szeroko rozumianych granicach): mapywig.org - Składnica map Wojskowego Instytutu Geograficznego (i nie tylko): amzp.pl - Archiwum Map Zachodniej Polski. Pod odc.13 ("Most na rzece Świdrer") dopisałem się z obszernym komentarzem dotyczącym reliktów kolejowych na terenie Wawra. Jest w nim trochę moich wspomnień z dzieciństwa, ale przede wszystkim efekt porównywania archiwalnych map sięgających pocz. XXw. Zdaję sobie sprawę, że brakuje mi konkretnej wiedzy, a w moich uwagach jest sporo gdybania. Być może piszę o czymś, co jest ogólnie znane w środowisku MK. Mimo to, samo wertowanie starych map potrafi doprowadzić do bardzo ciekawych wniosków ;-)

[@PokoleizKuleckim]

Borys Musorszczik - dziękuję za wspaniały komentarz. Mapy to złodzieje czasu. A odkąd "odkryłem" lidar - poszukiwania weszły w nowy wymiar.

[@borysmusorszczik4798]

W takim razie, jeszcze jeden "złodziej" wart upowszechnienia: mapa.um.warszawa.pl/ a w szczególności mapa historyczna: mapa.um.warszawa.pl/mapaApp1/mapa?service=mapa_historyczna Osobom posiadającym duuuuużo wolnego czasu, polecam zakładkę "Zdjęcia". ;-) Są w niej m.in: - plan miasta z 1786r, - fotokopie planów Warszawy z przełomu XIX i XXw., w skali 1:2500, rodem z pracowni Lindleya, - zdjęcia lotnicze z 1935 r, - zdjęcia lotnicze zniszczonej Warszawy, wykonane przez Armię Czerwoną w 1945r, - a także cała seria fotomap z lat późniejszych. Rysowane w tuszu i akwareli. mapy z pracowni Lindleya, pochodzące z lat 1891...1908 były wystawione ok. r.1990 na wystawie w Pałacu Kultury w W-wie (później chyba jeszcze tylko raz, po r.2000). Oprócz niemal całej ówczesnej Warszawy w skali 1:2500, na wystawie znalazło się również kilka arkuszy w skali 1:250. Warto zwrócić uwagę, na ich jakość!. Na arkuszach 1:2500 zaznaczono osobno toki szyn, załomy murów i pojedyncze drzewa. Na pierwszej wystawie w PKiN, przez 3 godziny chodziliśmy wokół tych map na klęczkach. Dosłownie i w przenośni ;)

[@TR-bb1jw]

Coś ciekawego można znaleźć również na: stareplanymiast.pl

[@TR-bb1jw]

Natomiast na tej stronie można znaleźć zdjęcia lotnicze wielu polskich stacji kolejowych z czasu II wojny światowej: www.wwii-photos-maps.com/new_home_page_-_071216_011.htm

[@borysmusorszczik4798]

@TR: Te zdjęcia są niesamowite!!! Pooglądałem, skutkiem czego wracam do tematu, o którym pisałem w komentarzach pod. odc.13, a który wciąż nie daje mi spokoju, Tzn. podwarszawskiej linii kolejowej biegnącej z Wawra, przez Kawęczyn w kier. Marek. BazaKolejowa lokalizuje w tym miejscu linię wąskotorową 800mm , relacji Wawer-Marki-Zegrze i podaje ramowy okres eksploatacji: 1916-11-01 ...1923: www.bazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=1208&okno=historia Jednak coś mi się tu nie zgadza... * Mapy "Poligon Rembertów' (mapywig.org) z lat 1922 i 1925, rzeczywiście pokazują linię kolejową biegnącą z Wawra w kier. Marek. Podkładem tych map, jest starsza, dwujęzyczna (rosyjsko-niemiecka) mapa, prawdopodobnie z okresu I W.Ś., wydana przez Niemców, a opracowana na rosyjskim podkładzie. W każdym razie, widnieje na niej Fort Wawer (Suworowa), zbudowany w 1892r, skasowany w r.1909, rozebrany częściowo w r.1919 i ostatecznie w r.1920. * Linia Wawer-Marki została na niej oznaczona w inny sposób niż linia otwocka, oraz opisana po niemiecku jako "ohne Oberbau" (bez nadbudowy). Nie jestem pewien, jak to oznaczenie i opis interpretować. Wąsko- czy normalnotorowa? Ukończona, czy w trakcie budowy? * Kolejna mapa P.R. oparta na tymczasowej mapie WIG z 1923r. tej linii już nie zawiera, co wyjaśniałoby datę likwidacji przyjętą na 1923r. ALE... Jeżeli była to linia wąskotorowa 800mm, zbudowana w czasie I W.Ś. to czemu miały służyć odcinki toru wiążące ją _bezpośrednio_ z liniami normalnotorowymi? Takie łukowate łączniki są zaznaczone na mapie P.R.1922/25 i znajdują się: - Łącznik do linii otwockiej, na Gocławku, (dokładniej na Wygodzie, ul. Wał Kościuszkowski, Rafii). Ślad toru jest dobrze widoczny na zdjęciu lotniczym z 1935r ( mapa.um.warszawa.pl ) i współcześnie na lidarze. - Na skrzyżowaniu z linią terespolską na Kawęczynie. Oto zdjęcie kawęczyńskiego skrzyżowania tej linii z normalnotorową linią terespolską , zrobione w r.1944: www.wwii-photos-maps.com/warsawaerialphotosnewname/slides/Warsaw%20Poland%20%20007.jpg (@T.R: Dzięki za link :-) Widać na nim odcięte ślady toru w relacjach Marki W-wa Wsch, oraz Wawer W-wa Wsch. A także przebieg normalnotorowego łącznika Wawer -> Rembertów, który jak mi się do tej pory wydawało został zbudowany dopiero w PRL-u. Jak widać istnieje już na zdjęciu z 1944r i wygląda całkiem świeżo. - Obustronnie do linii białostockiej, w relacjach WawerW-wa Wileńska oraz MarkiW-wa Wileńska. Widoczne współcześnie na lidarze. Stawiam hipotezę, że historia tego kawałka torów mogła być bardziej złożona: 1. Rosjanie obecni w Warszawie do VIII.1915 lub Niemcy urzędujący do XI.1918, zaprojektowali i rozpoczęli budowę _normalnotorowej_ obwodowej (opis na mapie: "ringbahn") linii Wawer-Marki-Struga-Zegrze, wiążącej linie otwocką, terespolską i białostocką. Takie założenie tłumaczyłoby sens istnienia łączników do każdej z tych linii. Choć, być może zatrzymano się tylko na budowie podtorza. Co wyjaśniałoby niemiecką adnotację "ohne Oberbau". 2. W 1916r., na istniejącej podbudowie pociągnięto linię 800mm istniejącą do ok. 1923r. (-> BazaKolejowa) 3. W latach trzydziestych XXw. , po śladzie dawnej wąskotorówki poprowadzono kolejkę przemysłową z cegielni na obszarze Czaplowizna/Glinki (dzisiaj Marysin Wawerski) do Leśniczówki Kawęczyn. Obecnymi ulicami: Korkową, Rekrucką i Żołnierską. 4. Na zdjęciu z 1944r. widać odcinek linii wyprowadzony nowym śladem, od strony Wawra w kier. stacji Rembertów. W okresie powojennym, linia o takim przebiegu (Wawer-Rembertów), jako normalnotorowa, istniała fizycznie do lat dziewięćdziesiątych XX w. i jest zaznaczona np na mapie Sztabu Generalnego z 1973r. Nowy odcinek w kier. Rembertowa odcina stary łuk skierowany do W-wy Wsch. Nasyp wydaje się być świeży, wyraźnie jaśniejszy od starych torów. Ale chyba również zniszczony. Na łuku u zbiegu obu linii widzę coś, co wygląda jak wykolejony pociąg. Jeżeli faktycznie jest to pociąg, to wagony wydają się być krótkie i bardziej pasują wyglądem do wąskotorowych. Intrygujące są też cienie rzucane przez pociągi stojące na stacji w Rembertowie. Cienie w każdym składzie wyraźnie dzielą się na dwie kategorie - małe i duże. Pociąg kolejki mareckiej stojący w 1945r na stacji Stalowa wygląda podobnie. Czyżby chodziło o skład na torze wąskim, złożony z miksu wagonów - wąskotorowych 800mm i normalnych 1435mm na transporterach? Czym, w takim razie była ta linia w 1944r? Torem wąskim czy normalnym? Jeżeli wąskim, to czy tor dochodził do Rembertowa i czy tam znajdowała się stacja przeładunkowa? Same niewiadome. Mimo to, p. Jakubie, czy nie brzmi to jak przyczynek do następnego odcinka "Po kolei..."? ;-)

[@mateusz19pila]

Więcej, więcej tych odcinków! Twoje filmy można oglądać bez końca! :)

[@PokoleizKuleckim]

mateusz19pila - dziękuję!

[@matiii7434]

Bardzo ciekawy odcinek! Z takich ciekawszych map to posiadam mapę sieci kolejowej w Polsce 1975 ;-)

[@PokoleizKuleckim]

Tak trzymać :) . Dziękuję, kolejne w przygotowaniu.

[@matiii7434]

Baza kolejowa dla miłośnika kolei najlepsza strona w internecie ;-)

[@PokoleizKuleckim]

Matiii743 - amen :)

[@bochr6879]

Oho! I mamy jubileusz! Gratulacje za te 40 ciekawych opowieści! 😉 I życzę, by jak najszybciej pojawiły się kolejne równie ciekawe produkcje, np. WKD, która podobno jest już na ukończeniu... 😃

[@PokoleizKuleckim]

Dziękuję! Z tą WKD to jakoś mi nie idzie - widocznie zbyt długo się za to zabieram. Wniosek: pewne projekty w życiu trzeba przeprowadzać na fali entuzjazmu, bo inaczej zapał spadnie (hm... jak bardzo dotyczy to również relacji damsko-męskich...).

[@bochr6879]

Po kolei z Kuleckim Kiedyś na pewno najdzie ochota i na WKD i na relacje damsko-męskie... 😉

[@JanKowalski-yu4vd]

A ja ostatnio poczytałem sobie o budowie Mostu Łazienkowskiego. Wg wiki to do budowy użyto bocznicy do Elektrowni Powiśle. Chyba tam już nic nie ma a z mapy gogla to chyba bocznica szła po ul Elektrycznej? Ps. Jakby szanowny autor bywał na Kaszubach to kilka fajnych kolejowych miejsc się znajdzie :) Pozdrawiam! A! i taka skromna wrzutka: www.trasbus.com/planywarszawy.htm od 1904 roku bodajże :)

[@PokoleizKuleckim]

Piękna wrzutka - dziękuję! Efektem ubocznym odcinka jest niesamowity napływ pięknych, bogatych źródeł. Wedle planu z 1934 linia do Elektrowni Powiśle biegła od placu ładunkowego - późniejszego Umschlagplatz, między ul. Wenedów a Fortem Legionów (wygląda na to, że jej starotorzem biegnie dziś alejka parkowa), a potem Sanguszki i Wałem Miedzeszyńskim. Poza ww. alejką innych śladów bym nie oczekiwał... Dziękuję i pozdrawiam!

[@JanKowalski-yu4vd]

No właśnie patrzyłem od zupełnie innej strony :) Ale dzięki tej informacji już znalazłem czego szukałem. treyst.pl/wp-content/uploads/2016/04/Bulwary1-768x265.jpg lh4.googleusercontent.com/-fIERMj2D3M4/UqS8qeT2CRI/AAAAAAAAEtk/HIWYhZnRfL8/s500/P39_S32_mapa_1943.JPG

[@jas777_]

Już 40 fantastycznych historii! Czekam aż się pan na wakacje na Kaszuby wybierze :D

[@PokoleizKuleckim]

jas777 PL - w tym roku raczej Zamojszczyzna ;)

[@kuzkokuzco1889]

piękne relikty przeszłości wogule cały ten serial to produkcja majstersztyk

[@mirekbinek7608]

Dzień dobry. Bardzo lubię oglądać Pana filmy. Ale chcę zachęcić Pana do zrobienia filmu o LINII WARSZAWSKO WIEDENSKIEJ. Na Śląsku jest modernizowany odcinek z Katowic do Zebrzydowic oraz zakończono modernizację z Krakowa do Zebrzydowic. Dworzec kolejowy w Czechowicach Dziedzicach jest w trakcie renowacji. Ten dworzec był wcześniej odebrany jak w Bielsku Białej. Zapraszam do podjęcia tematu.

[@PonczekOfficial]

Wspaniały i wyczerpujący topograficzno - historyczny odcinek za który bardzo dziękuję. Potrafisz Kubo zmotywować do działania do odkrywania i działania w swojej okolicy. Ze względu na długość odcinka postanowiłem spędzić go przy kubku kawy (mimo dość późnej pory) Oglądając ten odcinek cofnąłem się do czasów dzieciństwa, kiedy czynna była w moim mieście kolej wąskotorowa. Dziś nie ma po niej śladu a jej miejsce zajęła Drogowa Trasa Średnicowa (DW 902). 7:00 - Fajne Rp1 i ładnie ujęty na drugim planie przejazd składu TLK. Gdzie znajduje się to miejsce odpoczynku? Z okazji czterdziestego jubileuszu składam gratulacje i dziękuję za poświęcenie Twojego czasu wolnego na merytoryczne pogłębianie wiedzy technicznej, historycznej i topograficznej. Mam cichą nadzieję, że kiedyś uda Ci się trafić na Śląsk. Pozdrawiam.

[@PokoleizKuleckim]

Pączek - cała przyjemność po mojej stronie. To przy lokomotywowni na Odolanach.

[@karolinakowalczyk9847]

odcinek rewelacja, a ulice Juliana Marchlewskiego, Gen. Karola Świerczewskiego, Marcelego Nowotki czy Plac Dzierżyńskiego i Komuny Paryskiej to pamiętam już za swego życia.. Pozdrawiam serdecznie z miasta Marki - tu stoi pod ratuszem pomnik Kolejki Mareckiej w postaci parowozu Px 38-1778..

[@PokoleizKuleckim]

Karolina Kowalczyk - dziękuję. Naszym dzieciom będziemy tłumaczyć, gdzie była ul. Kaliskiego... i kto to był ten Kaliski...

[@PokoleizKuleckim]

Karolina Kowalczyk - ten parowozik już się zdążył załapać do cyklu ;)

[@karolinakowalczyk9847]

Posiadam trochę starych map, oczywiście oryginalnych papierowych, np. plan miasta Warszawy z 1980 roku, sporo z lat 90-ych z moich podróży po Bieszczadach i innych górach w Polsce, a także odręcznie rysowane mapki terenu dla potrzeb LARP-ów, czyli terenowych gier zespołowych, trochę z RPG, trochę z harcerstwa. Na takich mapach (czasem to było ksero danej strony z Atlasu miasta Warszawy) zaznaczone były punkty gdzie według opisu trzeba było znaleźć ukryte przedmioty lub zrobić foto ("Budynek znany z serialu z czasów PRL-u, drugie okno od lewej strony klatki schodowej na pierwszym piętrze").. To były czasy kiedy nikt nie biegał ze smartfonem za pokemonami..

[@borysmusorszczik4798]

Archiwalne mapy sieci kolejowej jako dowód rzeczowy upadku PKP. ;-> Na przełomie lat 80/90 jeździłem na pociągami na tyle intensywnie, że regularnie kupowałem kolejne wydania SRJP. Choć na PKP narzekano "od zawsze", to początek lat dziewięćdziesiątych był ostatnią chwilą, gdy z "Orbisem" w garści można było przejechać z kilkoma przesiadkami przez pół Polski, efektywnie kombinując skomunikowane połączenia lokalne i osobowe. Kiedyś przytaczałem przykład takiej trasy: Start niemal spod granicy, w sercu Beskidu Niskiego, meta w Warszawie. Czas podróży: 10 godzin. Po drodze dwa PKSy i 4 pociągi (Jasło-Kolbuszowa-Rzeszów, Rzeszów-Sandomierz, Sandomierz-Radom, Radom-Warszawa). Dzisiaj problemem stał się dojazd w Warszawy do Krosna. To se ne vrati... :( Żałuję tylko, że nie zachowałem całego posiadanego pakietu SRJP. Były namacalnym dowodem, planowego zrywania skomunikowanych połączeń i implozji lokalnej sieci PKP.

[@Yagoor]

prawie łezka mi się zakręciła - 4 lata spędziłem na geografii na UW :)

[@wojciechbrzozowski7779]

Tak się dziwnie składa, że po "skonsumowaniu" Twoich filmów często wpadam w sentymentalno - nostalgiczny nastrój. Przypomniało mi się iż wpadłem w łapy "kanara" w trolejbusie linii 52 w ostatni dzień jej kursowania. W owym czasie wśród braci studenckiej panowała maniera że nietaktem jest kasowanie biletów komunikacji miejskiej.

[@PokoleizKuleckim]

Wojciech Brzozowski - ta maniera jeszcze sięgnęła moich czasów... a potem przyszła WKM i było stylowo mieć kartę z jakąś fajną grafiką.

[@panDyletant]

Mapy drukowane - moja miłość! Nie lubię cyfrowych. 7:20 - fajna wstawka

[@PokoleizKuleckim]

Pan Dyletant - a, sam przyjechał, to niech już zostanie ;)

[@ziuru1miechow]

bardzo fajny odcinek. Zbieram plany miast ale te najnowsze.

[@PokoleizKuleckim]

ziuru1miechow - dziękuję. Nie ma to jak papier...

[@piotras83]

To teraz byle do Setnego odcinka :)

[@PokoleizKuleckim]

No to ja wracam do roboty ;) .

[@Batyskafff]

Ja tylko dodam, że mapa od planu różni się tym, że to pierwsze odwzorowuje obieky z kulistej (elipsoidalnej) powierzchni Ziemi z wykorzystaniem mniej lub bardziej zaawansowanych odwzorowań kartograficznych i państwowych układów współrzędnych, natomiast plan najczęściej nie. Profesjonalna mapa, np. nasze topograficzne zawierają dużo tzw. opisów pozaramkowych objaśniających to o czym napisałem. Większość z nich ma siatkę kartograficzną wygenerowaną z wykorzystaniem odzworowania kartograficznego podczas gdy części planu, "kwadraty" z zawartością, to A1, B1 itd lub nawet bez tego podziału. Zawartość jednego i drugiego może być taka sama. Zatem to co pokazujesz w swoich odcinkach to plany, schematy "nietrzymające skali" ale to nie jest ich rolą. Zresztą niesamowicie czytelne, uwielbiam na nie patrzeć okiem kartografa z zawodu. Oczywiście możemy je nazywać mapami, kto by tam się odzworowaniami zajmował? Ale różnica tkwi w matematyce.

[@PokoleizKuleckim]

Bardzo dziękuję za fachowy komentarz. Po raz kolejny w komentarzach jest więcej wiedzy, niż w samym filmie.

[@tofik901]

Może jakiś odcinek o trójmiejskiej kolejce SKM :) ?

[@PokoleizKuleckim]

Chętnie, ale daleko. A w okolicy też jest wiele innych ciekawostek do sfilmowania... chwilowo niemobilny jestem...

[@stan758]

Na mapie kolejowej z 1951r brakuje również linii Skierniewice -Łuków.

[@PokoleizKuleckim]

Stanisław7548 - i to się zgadza; S-Łka była wówczas w budowie. Ciekawość, że decyzję uchwalono w 1939, a po wojnie konsekwentnie zrealizowano. Tu uwaga: wikipedia podaje inny numer dziennika ustaw, niż Świat Kolei 01/2019.

[@KobuchMoto]

Panie Kulecki. Bardzo cenię filmy które pan nagrywa, choć mieszkam w zupełnie innym rejonie Polski. Oglądając ten odcinek zainspirował mnie Pan do szukania czegoś co pamiętam z dzieciństwa. I się udało. Proszę zobaczyć w jak łatwy sposób można znaleźć mapy topograficzne Górnego Śląska które pokazują ile tu było tras i linii kolejowych. Pamiętam przejazdy pociągów między familokami. Jak to opowiadam niektórym to się ze mnie śmieją. A tu taka niespodzianka. Mapy z wielu dekad zgromadzone w jednym miejscu. Wystarczy przesunąć kursor i przemieszczasz się w latach. Proszę sprawdzić : mapy.orsip.pl/imap/?locale=pl&gui=new&sessionID=102705

[@PokoleizKuleckim]

Kobuch Moto - dziękuję!

[@marcinsilent483]

11:40 niekoniecznie była to słaba zamiana. Dzięki temu mogliśmy zabezpieczyć się przeciwpowodziowo budując zbiornik na Sanie. www.racjonalista.pl/kk.php/s,9987 Pozdrawiam

[@PokoleizKuleckim]

Marcin Cichocki - dziękuję. Bardzo dobra lektura w linku.

[@witekborowski1410]

Jest jeszcze mapa na www.openrailwaymap.org, może nie tak dokładna, jak ta na stronie Bazy Kolejowej, ale obejmuje w zasadzie cały Świat.

[@maciejszymanski2386]

Z wykształcenia i zamiłowania jestem kartografem, a przy okazji dość złośliwą świnią. Tylko czekałem na jakiś błąd merytoryczny żeby ci wytknąć. Prześlizgnąłeś się bez wpadek, więc wypada mi tylko pogratulować. Ale... 1. Mapy cywilne w czasach komunistycznych były mocno cenzurowane, a nawet celowo zniekształcane. Stąd plan Warszawy z lat siedemdziesiątych jest dość prymitywny, a na mapach turystycznych z tamtego czasu nie znajdziesz przebiegu linii kolejowych, po których nie jeździły pociągi pasażerskie. 2. Podziałka (skala) mapy jest duża, gdy wynosi np. 1:10 000; natomiast skala 1:200 000 jest dużo mniejsza. Mylenie wielkości skali to bardzo częsty błąd popełniany przez ignorantów. 3. Częstym błędem jest też mylenie szczegółowości z dokładnością mapy. Dokładność dotyczy matematycznych podstaw mapy, szczegółowość liczby zamieszczonych na niej obiektów i stopnia generalizacji (kolejne dziwne słowo dla laika). 4. Mapy Wojskowego Instytutu Geograficznego (WIG) były w latach trzydziestych ewenementem na skalę światową ze względu na dokładność, szczegółowość, precyzję rysunku, i... piękno.

[@PokoleizKuleckim]

Dziękuję. Rzeczywiście, wszystko prawda. O 1. nie wiedziałem, jeśli chodzi o linie kolejowe; natomiast nawet popularne, niebieskie mapy WZKart (!) wydawane na początku lat 90-tych (!) miały celowe przekłamania. Przy 2. mogą mnie zawieść natręctwa językowe, niefachowiec może również polec na 3. Co do 4 - prawda, jak najbardziej. Zresztą - im starsza mapa, tym, mam wrażenie, więcej ma walorów plastycznych wynikłych z talentu i odręcznej pracy kartografów; im więcej technologii i standaryzacji, tym mniej wyjątkowości i unikalności - i przed tym nie uciekniemy, to znak czasu, ba, potrzeba. Dlatego lubię sobie rysować mapy sam... co, niestety, jest bardzo czasochłonne. Dziękuję za komentarz, pozdrawiam serdecznie!

[@marcinutrecht]

Tutaj muszę pochwalić się planem Wa-wy z 1973 roku. Wydajej przez PPWK.

[@kuzkotv3630]

proszę pana dziękujemy mówię w imieniu wszystkich posiadaczy map czy to w formie papierowej czy elektronicznej. proszę o specjalny odcinek pokoleji z kuleckim poświęcony kolei w usa

[@PokoleizKuleckim]

KUZKO TV - dziękuję. Z tym odcinkiem o kolei w USA to będzie ciężko, bo od siedmiu lat tam tam nie byłem i w przeciągu roku-dwóch się raczej nie wybieram. A jest o czym opowiadać!

[@asiaskalska3462]

Nie ma to jak ulica Potrzebna i pętla autobusu 206 przy zarośniętym forcie.

[@PokoleizKuleckim]

Asia Skalska - miejsce magiczne :)

[@wiktorlol9800]

Odcinek wybitny i bardzo przydatny, czy są jakieś plany na przyszłe filmy. Może jakaś opowiastka o zachodniej stronie polski lub o kolei zagranicznej?

[@PokoleizKuleckim]

wiktorlol - plany są, ale chwilowo jestem logistycznie ograniczony.

[@wiktorlol9800]

Myślę że seria z opowiedzianą historią polskiego taboru byłaby ciekawa i by przyciągnęła nową publikę. A taki film można nagrać w domu.

[@PokoleizKuleckim]

wiktorlol - trzymam na długie, zimowe noce ;)

[@ukaszp6239]

Najbardziej rażące w oczy szczegóły to: 12:13 - brakuje tutaj drugiej, bardzo ważnej ówcześnie linii. Łuków - Skierniewice była tylko w głowach inżynierów i marzeniach milionów Polaków, czekających na komunikację w odbudowywanym kraju, z pominięciem zniszczonej Warszawy. 13:50 - Łódź w tamtym czasie dysponowała jedynie skromną linią lokalną z centrum miasta do dworca Wiedenki w Koluszkach. Gdy zbudowano kolej Kaliską, a następnie kolejne linie, również wąskotorowe, Łódź w ciągu kilkunastu - kilkudziesięciu lat stała się największym miastem w historii Polski i dzierżyła ten tytuł aż do końca lat pięćdziesiątych. W dużej mierze właśnie dzięki kolei.

[@PokoleizKuleckim]

Łukasz P - dokładnie tak! Dziękuję za cenne uzupełnienie!

[@kuzkokuzco1889]

zrób właśnie odcinek o kolei w usa

[@PokoleizKuleckim]

Dawno nie byłem... a chwilowo nie podróżuję.

[@nikita_a_s]

Niespodziane, że na mapie radzieckiej "ze sztabu generalnego" dla napisów wykorzystna nieprawidłowa transliteracja. Noł orydżinał, jak to się nazywa

[@PokoleizKuleckim]

Ta transliteracja jest kompletnie przypadkowa; wygląda na to, że redaktorzy mapy chcieli wiernie odwzorować polskie brzmienie nazw przy zapisie cyrylicą... wyszło, kal wyszło. Jako dokument - tym bardziej cenne :) .

[@borysmusorszczik4798]

Albo ja jestem niekumaty, albo system komentarzy na YT jest jakiś trefny. Napisałem kilka sążnistych odpowiedzi pod różnymi odcinkami. (Bocznice w Falenicy i Międzylesiu (odc.13). Zdjęcia lotnicze linii Palmirskiej z 1944r. (odc.39), Teren Inst.Lotnictwa w 1944. (odc.40), Linia Wawer-Zegrze (odc.13, 40)). Jeżeli się zaloguję się do Google jako autor, to jest Ok. Widzę swoje teksty i mogę je też edytować Jeżeli się wyloguję z Google/YT lub zaloguję na inne konto - komentarze znikają. Co powoduje że stają się niewidoczne? Są za długie? To, że były edytowane? Czy wymagają jakiejś aprobaty gospodarza kanału? Ki czort?

[@PokoleizKuleckim]

Sprawa się wyjaśniła: otóż, przy pewnej intensywności komentarzy YT sobie kwalifikuje je jako "prawdopodobnie spam". Wymagają one znalezienia w panelu (trzeba mieć co najmniej piąty Dan w you-tubsu aby to znaleźć) i zatwierdzić... co właśnie uczyniłem.

[@borysmusorszczik4798]

Dziękuję! To, taki jutjubowy prztyczek w nos za nadaktywność . ;-)

[@PokoleizKuleckim]

Borys Musorszczik - oby zawsze tak wyglądała nadaktywność w internecie :)

[@borysmusorszczik4798]

Jeszcze parę spraw z pogranicza kolejowo-lotniczo-historyczno-mapowego: www.wwii-photos-maps.com/warsawaerialphotosnewname/slides/28.html Gdzie to może być? Warszawa lub okolice. Rok 1944(?). Zbombardowane lotnisko polowe. Obok, duża stacja towarowa w szczerym polu, z charakterystycznym układem torów (widoczny trójkąt). Jakieś sugestie? www.wwii-photos-maps.com/warsawaerialphotosnewname/slides/27.html www.wwii-photos-maps.com/warsawaerialphotosnewname/slides/26.html Te zdjęcia pasują zarówno tutaj, jak i do odc.26 ("Pociągi i samoloty"). Na mój gust widać na nich końcówkę pasa startowego 29 na Okęciu i budynki na terenie obecnego Instytutu Lotnictwa w stanie z r.1944. Zgadza się kąt między pasem a Al.Krakowską, oraz rozkład ulic od Szyszkowej do Cyprysowej. Jeżeli mam rację, to można zobaczyć również przedwojenny układ torów na terenie Instytutu. A... jest i Fort Okęcie. Sprawdziłem, - nie ma wątpliwości. To jest teren dzisiejszego Instytutu: www.mapa.um.warszawa.pl/mapaApp1/mapa?service=mapa_historyczna&L=PL&X=7497390.152526561&Y=5782208.0295460345&S=7&O=r_ortofoto_1945&T=70400c2faff006x70 Tyle, że w do r.1945 zabudowa uległa prawie całkowitemu zniszczeniu. Ale ładnie widać przebieg linii radomskiej i układ bocznicy wokół lotniska. Widać, też coś jeszcze. Bocznica 1435mm docierała tylko do jednego punktu na granicy terenu zakładu. Za transport wewnętrzny odpowiadała zakładowa kolejka wąskotorowa. Na zdjęciu daje się odczytać na ślady szyn: toru normalnego - u góry kadru, toru wąskiego, o ciasnych łukach - przy zrujnowanym baraku u dołu kadru. www.mapa.um.warszawa.pl/mapaApp1/mapa?service=mapa_historyczna&L=PL&X=7496743.475053252&Y=5782611.529543165&S=10&O=r_ortofoto_1945&T=70400c2faff006x70 Za to powojenny układ bocznicy, ma się nijak do oryginalnego. Tutaj na zdjęciu z lat 1976/77: www.mapa.um.warszawa.pl/mapaApp1/mapa?service=mapa_historyczna&L=PL&X=7496810.713352932&Y=5782748.726300804&S=8&O=d_fotoszkic_1976&T=70400c2faff006x70

[@johnnyenglish4695]

.