Premiera komputera Tandy TRS-80 - "Byte" 77/10-11 [HISTORIA KOMPUTERÓW 22]

Siedemdziesiąte lata przyniosło światu trzech wielkich, z których do dziś przetrwał jeden. Drugim był Tandy, ze swoim debiutem: TSR-80, który produkowano nieoficjalnie w Polsce pod nazwą Meritum.
Zapraszam do wsparcia mojego kanału:
patronite.pl/s...
PayPal.Me/smialekadam
www.paypal.com...
oraz do subskrybowania:
www.youtube.co...
#Byte #komputery #8bit

[@Nick-Cooper]

8-bitówki z firmy Tandy miały 4 niekompatybilne ze sobą serie, choć z niejasnych dla mnie powodów łączyła je nazwa TRS-80. Pierwsza to wspomniana tutaj maszynka ze Z80, z Basiciem w ROMie semigrafiką 32 znaki w 16 liniach, który w późniejszych wersjach doczekał sie 64 znaków w linii oraz grafiki pikselowej 512x192 w 4ech odcieniach szarości, oraz sterownika stacji dysków. Drugim komputerem była maszyna biurowa ze CP/M-em w ROMie, oczywiście ze stacją dysków i semigrafiką 80x24 znaki, późniejsze wersje doczekały sie grafiki pikselowej 640x200 i szybciej taktowanych procków. Do obu tych serii korzystając z takiego samego procesora produkowano także zestawy rozszerzające z ekstra ROMem i ekstra układem grafiki aby oba te tryby pracy Basic i CPM były dostępne w obu seriach, a także komputery w różnych obudowach i z różnymi stacjami które już na dzień dobry posiadały oba tryby pracy. Trzecią serią były komputery przenośne z kilkulinijkowym wyświetlaczem wbudowanym ponad klawiaturą, bez opcji podłączenia do monitora, z prockiem MOS i kilkoma KB RAMu, miały wbudowany kalkulator kalendarz i edytor tekstu oraz modem, a późniejsze wersje miewały Z80 i CPM. Chociaż większą popularność zyskały ich klony firmy Epson. Przez ponad dekadę były wzorem dla komputerów przenośnych z wielu firm. Były tanią alternatywą dla ciężkiej walizki z mini kineskopem od Kaypro czy Osborne, a później komputerki o podobnych umiejętnościach mieściły sie w kalkulatorach, a przenośne kompy zmieniły sie w laptopy ze składanymi i całkiem sporymi wyświetlaczami. Czwartą serię TRS-80 zwano potocznie CoCo (czyt, koko), miały procki 6809 od Motoroli i 4-kolorową grafikę w 128x192, z kilkoma paletami do wyboru, najczęściej używano niebieski, żółty, czerwony i zielony, albo czarny, biały, niebieski i pomarańcz, albo fiolet, błękit, biały i pomarańcz. Choć Basic nie potrafił w tej rozdziałce wyświetlać literek, i robił to tylko w semigrafice 32x24. Przez krótką chwilkę zanim sie pojawił Vic20 były najpopularniejszym kolorowym komputerem w USA, potem ich podróby robiły Dragon i Fujitsu, ten ostatni zresztą ze sporym sukcesem. A kolejne CoCo doczekały sie grafiki z trybami jak w Amstradzie CPC tyle że z paletą 64 kolory. Jednak na rynku nie miały szans z tańszymi C64, ani z lepszymi 16bit, w tym także tymi od samego Tandy. :) Ale to ten pierwszy zaprezentowany w tym filmie był najpopularniejszym 8bit od Tandy. Dopiero wspomniany C= Vic20 go pokonał, głównie ceną.

[@arielwyczesany3967]

Gratulacje, sześćsetny film wskoczył 👍

[@tomiboypl2342]

Jak to u Pana na kanale, ciekawie i merytorycznie. Pozdrawiam serdecznie

[@Jacek-Sz]

Jak mogłem nie zauważyć tego odcinka !!!! Nadrabiam zaległości. Dzięki za kolejną lekcję historii ☕.

[@gregoryhouse7140]

Pięlne czasy, a tu w Polsce można było tylko pomarzyć o takich sprzętach.

[@pokrec]

Jakbym umiał poruszać się w czasie, to nie dbam o to, kto drukuje pieniądze...

[@Bartosz_Gorecki]

Panie Adamie! Wszystko w porządku? Skomplementował Pan Amigę wspominając o jej kolorach. Martwię się! 😀

Nie mam jakikolwiek sympatii ani antypatii dla tych czy innych marek i modeli komputerów. Co najwyżej niektóre znam lepiej, innych w ogóle.

[@Bartosz_Gorecki]

Każdy ma jakieś sympatie i antypatie. To tak jak by stwierdzić, że w równym stopniu lubi się wszystkie potrawy których się spróbowało. Komputer to nie prosta wiertarka tylko zaawansowane środowisko pracy, gdzie jedno będzie pasowało bardziej, a inne mniej, choćby ze względów czysto estetycznych. Jakoś trudno mi sobie wyobrazić Pana pracującego w Workbenchu, kiedy można by tę samą pracę wykonać w Windows. 🙂

Oczywiście, ale to jest związane z własnymi preferencjami i tu jak najbardziej mam swoje typy. Miałem na myśli skrzynkę jako taką, nie bije mi mocniej serce na widok ZX Spectrum, a mniej gdy mogę dotknąć Commodore, choć używałem pierwszego, a drugi miał zdecydowanie większe możliwości i fajnie byłoby go kiedyś mieć. Tan na marginesie - możliwości - tak, ale architekturę mniej mi odpowiadającą ze względu na zamkniętość. Nigdy natomiast nie brałem udziału w tzw. wojenkach systemowych, gdzie wojujący najczęściej mieli zerowe pojęcie o budowie maszyn, za które walczyli i z którymi walczyli. Argumenty czasem rozkładały mnie na łopatki, jak choćby częstotliwości zegara. Co ciekawe, dziś te dzieci mają po 50 lat, a nadal nic nie wiedzą i wojują :) Z perspektywy czasu widać, że te wszystkie domowe komputery były zbiorem kompromisów zahaczających o biedę i czasem naprawdę niewiele trzeba było, by były o klasę lepsze (klawiatura w Spectrum, kolory czy stacja w Commodore, taśma w Atari itd). Chyba najmniej kompromisowy był Amstrad, a już ideałem - MSX, także ze względu na wybór. System u nas nieznany i niedoceniony. Wygrał pecet i chwała za to niebiosom. Nawet nie chcę sobie wyobrażać, co byłoby, gdyby z Amigi powstał drugi Apple i zająłby miejsce PC...

[@Bartosz_Gorecki]

Wojenki komputerowe choć śmieszne były zjawiskiem bardzo pozytywnym. Zmuszały do nieustannego poznawania nie tylko swojego komputera ale również tego "wrogiego". Nie sądzę aby ktoś z własnej woli studiował sprzęt i oprogramowanie, którego nie ma, gdyby nie chęć przeprowadzenia kolejnej wojennej ofensywy na wroga, opartej o solidne podstawy i rzeczowe argumenty. A jak wiadomo wszystko co sprzyja poszerzaniu wiedzy jest z natury dobre. Ja właśnie jako pececiarz, dzięki wojenkom doceniłem Maca, Amigę czy Atari ST i z czasem opuściłem własne okopy przechodząc na stronę wroga. 😀 "Nawet nie chcę sobie wyobrażać, co byłoby, gdyby z Amigi powstał drugi Apple i zająłby miejsce PC...". A ja żałuję braku wyboru i różnorodności. Chciałbym móc wybierać pomiędzy PC, Maciem, Amigą, Atari czy Silicon Graphics. Apple znalazło swoją niszę i nie wyrządza szkody PC. Podobnie mogło by być z innymi producentami. Możliwość dokonania wyboru zawsze jest dobra, brak wyboru już nie do końca.

Na świecie nie ma miejsca dla większej ilości niż dwoje, a telefony pokazały to najlepiej. Mimo miliardów Microsoftu i miliardów telefonów Nokii, nie mamy ani WM, ani Symbiana Utrzymywanie kolejnego systemu to potworne koszty, a po co, skoro można taniej, przyłączając się do któregoś (tak się złożyło, że do jednego tylko można, ale to nie ma znaczenia, a nawet lepiej).

[@kFY514]

Commodore PET też się pojawił, w relacji z targów! 8:32 na środku na dole :)

[@janmos5178]

Dobry filmik.

[@tadeuszz9951]

Pierwszy komputer którego używałem to Meritum z jego przegrzewajacym sie zasilaczem. Gdzina pracy reset i czekanie aż ostygnie 😊.

[@RafalKrajewski-we1oe]

To jeszcze nie szał, tylko cały czas bulgotanie i lekkie kipienie branżowej masy hobbystów. Szał się zacznie 79, a w 80-ym dojdzie do wielkiego wytrysku, zalewającego narody.

[@tomekrv942]

Szkoda, że tak mało było w tym filmie o TRS-80. Wiadomo, to jest omówienie tego numeru czasopisma więc tak musiało być. Kupiłem niedawno taki TRS-80 z 1978 roku razem z modułem rozszerzającym, monitorem i magnetofonem. Czasy kiedy on powstał to były jeszcze czasy pionierskie. Wiele sprzętów było budowanych przez zapaleńców i także w tym komputerze widać tego ducha. Jest w nim wiele modyfikacji, które wypuszczała sama firma i budowali użytkownicy. Nie posiadał małych liter bo to też kosztowałoby to trochę pamięci więc każdy mógł to dołożyć sobie sam. Jest płyteczka z dodatkową pamięcią RAM, rozszerzonym Basicem, nawet płytka poprawiająca odczyt z magnetofonu. Są też przyciski i przełączniki, takie standardowe, ze sklepu elektronicznego które nawet nie wiem co robią i jest też plątanina kabli w środku. Czeka mnie fascynująca przygoda odkrywania tego wszystkiego. Mój tryb pracy nie pozwala poświęcić na to hobby wystarczająco dużo czasu ale idzie zima więc będzie lepiej. Te stare komputery nadal żyją dzięki hobbystom, którzy robią do tego nowoczesne dodatki i to też jest coś ciekawego: kupujemy płyteczkę z dalekowschodniej fabryki, budujemy urządzenie i mamy całą bibliotekę oprogramowania dla takiego komputera pod ręką na jednej karcie SD.

O tym komputerze będę mówił jeszcze sporo.

[@bogdanborkowski8130]

Co to jest ten kontal 8000 ?

Comtal 8000. Komputer.

[@bogdanborkowski8130]

Dziękuje bardzo

[@TzOk]

Warto dodać, że "nasi", w latach '80-tych, ten komputer sklonowali i próbowali sprzedawać jego zubożoną wersję, znaną jako MERITUM-I... Pierwsze wersje używały nawet oryginalnego ROMu TRS, później przetłumaczyli binarki na polski. Widać, że źródeł nie mieli, bo polskie napisy miały długość ograniczoną do angielskich oryginałów.

[@LoftBits]

Nie trzeba dodawać, Adam o tym mówi.

[@TzOk]

@@LoftBits Racja, trochę się pospieszyłem z tym komentarzem. Niemniej warty jest podkreślenia fakt, że u nas miał do być komputer dla szkół i był produkowany, w zubożonej wersji, jakieś 6 lat po premierze pierwowzoru, kiedy to w USA już mało kto o nim pamiętał. Warto też pamiętać, że TRS był "marketówką". RadioShack to sieć sklepów z elektroniką, dla hobbystów i radioamatorów.

[@Nick-Cooper]

@@TzOk - Raczej w 9lat później a nie 6.

[@seboc1]

Na meritumie stawialem swoje pierwsze komputerowe kroki 🙂

[@adamcichowicz1474]

Meritum to była ciekawa maszynka. Do tego była wydana książka-podręcznik, szczegółowy przewodnik po Meritum. Niestety - nigdy nie było mi dane wypróbować tego komputera.

[@AnalysisAnalytics]

👍

[@moje12a]

Ten pakiet 4-kolorowy był indeksowany czy dowolne 4 z 16 ?

Zależy o czym mowa. Tandy był mono (ten model).

[@Nick-Cooper]

Te 4 kolorowe TRSy nie były kompatybilne z tymi mono, nawet procka miały innego bo 8bitową Motorolkę zamiast Z80. Obszerniej napisałem o tym w osobnym poście.

[@waldemargrabia4731]

Nie rozumiem do dzis co oni mieli z tymi trapezowymi kształtami obudowy monitora,miał sprawiac wrazenie solidnaj podstawy,czy to fascynacja piramida ech.

Raczej wymiary wnętrzności narzucały taki kształt. Płyta z elektroniką często była spora i leżała na spodzie.

[@rekawek6]

Panie Adamie w 10:27 wspomina Pan, że ten miernik po przeliczeniu dzisiaj kosztowałby 3000 złotych. Tylko że jak poszuka się miernika tej firmy, wspomnianej w reklamie to on nadal będzie kosztował podobną kwotę.

[@zbigniewgurak8261]

A FLUKE też powinien dziś kosztować 300 PLN , biorąc pod uwagę rozwój mikroelektroniki i jej spadek cen...

Dlatego nie widzę sensu kupować dziś takich drogich mierników. To już nie te czasy.

[@piwex69]

Obszar PAO?

[@maxwilluniversal9305]

Komputery Tandy byly popularne w latach 9o tych.

[@miki1981pl]

W USA

W siedemdziesiątych też. I w osiemdziesiątych.