Apokryfy - co o Jezusie mówią odrzucone ewangelie? | prof. Robert Wiśniewski

👉 Zostań Patronem: patronite.pl/radionaukowe
👉 Wesprzyj jednorazowo: suppi.pl/radionaukowe
🎧 Posłuchaj na streamingu: ffm.bio/radionaukowe
🔔 Subskrybuj: / @radionaukowe
🌐 Strona: radionaukowe.pl
👍 Facebook: / radionaukowe
📷 Instagram: / radionaukowe
❌ Twitter: / radionaukowe
🎓 Odwiedź LAMU: / @letniaakademiamlodych...
🎬 Zobacz więcej: • Radio Naukowe poleca
📩 Kontakt: [e-mail]
- Żadna z Ewangelii nie jest biografią Jezusa - mówi w Radiu Naukowym prof. Robert Wiśniewski, specjalista historii chrześcijaństwa późnej starożytności z Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego. - Ewangelie są o misji, działalności Jezusa - dodaje. W tym sensie nie należy ich traktować jako kronik. Autorom teksów przyświecało przekazanie pewnych treści teologicznych.
Dotyczy to zarówno autorów Ewangelii kanonicznych, jak i tych, które do kanonu nie weszły. Sama idea stworzenia zamkniętego korpusu teksów kształtuje się w II w. - W ogniu sporów wewnątrzchrześcijańskich - podkreśla prof. Wiśniewski. Formą prowadzenia tych sporów było tworzenie właśnie tekstów apokryficznych. W sposób narracyjny przedstawiano w nich swoje racje teologiczne. Chociaż niektóre powstały też znacznie później, w średniowieczu, a nawet w językach słowiańskich.
Część apokryfów jest szczególnie bogata w wątki, w które ubogie są teksty Łukasza i Mateusza, a u Marka i Jana nie pojawiają się wcale: narodzenie i dzieciństwo Chrystusa. Bodaj najbardziej oryginalna jest Ewangelia Dzieciństwa Tomasza, w którym poznajemy zupełnie innego Jezusa. Jako kilkulatek popisuje się nadprzyrodzoną mocą, chodzi po promieniu światła, a kolegów, którzy byli dla niego nieuprzejmi, zamienia w świnie. Chociaż niektórzy kończyli gorzej. - Nie jest jasne, dlaczego tekst powstał w takiej formie. Niewykluczone, że napisano go dla dzieci - mówi historyk.
Z kolei protoewangelia Jakuba przybliża nam okoliczności życia Maryi i poczęcia Jezusa, zawiera też piękny opis narodzin Jezusa w grocie: świat zamiera w momencie, gdy Jezus przychodzi na świat. Ewangelia Pseudo-Mateusza szczegółowiej rozwija wątek ucieczki Jezusa z rodziną do Egiptu, podaje też opis sceny, w której maleńki Jezus rozkazuje drzewu palmowemu, by się pochyliło i podzieliło z Maryją daktylami. W Koranie również pojawia się ta historia, w wersji uczynienia cudu przez Jezusa jeszcze z brzucha matki.
Ale nie dajmy się teoriom spiskowym. - To nie jest tak, że w tekstach apokryficznych kryją się elementy autentycznej historii Jezusa - zaznacza prof. Wiśniewski.
Opisywanie niezwykłych uzdolnień w dzieciństwie są popularne w starożytnych opowieściach o różnych ważnych postaciach: władcach, dowódcach. Pojawia się w historiach o Aleksandrze Macedońskim czy Okawianie Auguście. Motyw wykracza poza krąg śródziemnomorski. - Budda miał zacząć mówić zaraz po narodzinach i wszystkim wyjaśnić, kim jest - przypomina prof. Wiśniewski.
Z odcinka dowiecie się, jak interpretować intencje starożytnych autorów, czy Ewangelię św. Marka, św. Łukasza, św. Mateusza i św. Jana naprawdę napisali ludzie o tych imionach, o tym, jak Kościół traktował apokryfy (krytykowano, ale i czytano!), a także jak w tej przedziwnej sytuacji, w jakiej miał zostać postawiony, radził sobie św. Józef.
POLECAMY INNE MATERIAŁY:
• Radio Naukowe - Wszyst...
• Fizyka
• Biologia
• Astronomia
• Psychologia
• Zwierzęta
• Religia
• Historia
• Historia życia
• Geografia
• Technologia
• Człowiek
• Kultura
• Medycyna
• Archeologia
🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠
#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka🎬

[@st.rawicz]

Dyskusja o wierze, sensu nie ma... Z samej nazwy to "wiara" a nie "wiedza". Biblia, bo to ona jest z zalozenia świętą księgą, to składanka mitów, zapożyczeń z wcześniejszych legend itp. Kto chce, niech wierzy... Nie przyjmuję jednak interpretacji, bo albo jest świętą księgą, albo nie...

[@emilianborsucz3507]

Drodzy Państwo, przecież to są tylko mity i legendy. Boże Narodzenie (25 grudnia) to żadne narodziny Jezusa. Na ten dzień Święta Przesilenia Zimowego) przypadało pradawne święto, świętowane w pierwszych wiekach naszej ery jako Dies Natalis Solis Invictus (Dzień Narodzenia Niepokonanego Słońca).

[@Astrotaur]

co było, a nie jest nie pisze się w rejestr. W sposób całkowicie legalny, uświęcony tradycją krześciaństwo przejęło co chciało. I w ciemnym grajdołku nad Wisłą nie da sobie tego łatwo odebrać

[@pawekowalczyk8510]

@@Astrotaur za to ty jaśnie oświecony jesteś ponad ten grajdołek - niestety twoja obecność tu świadczy, że nie potrafisz tego grajdoła światowcu opuścić

[@Pawcio-tv6ms]

dlaczego walczysz w komentarzach na yt, a nigdy nie wziąłeś udział w debacie naukowej z teologami? Zostałbyś zgnieciony jak robak w merytorycznej dyskusji, tutaj możesz szczekać jak mały piesek na łańcuchu, jak łańuch się zdejmie to odejmuje ci wszystkie siły (czyt. odłączy się kabel od internetu) XDDD@@Astrotaur

[@siwuchasiesz1233]

@@Pawcio-tv6msteolodzy to takie typki którzy osiągnęli taki poziom wiedzy w swoje bajki że nie da się z nimi dyskutować , to Jest tak Jak by dyskutować o wróżce czy istnieje czy nie z jego autorem który ja stworzył

[@Pawcio-tv6ms]

@@siwuchasiesz1233 tylko według niewyedukowanej gawiedzi, to tylko potwierdza, że nigdy nie oglądałeś nawet, nie uczestniczyłes w takiej debacie.

[@QmanStudio]

Uwielbiam twoje materiały o historii religii, chętnie bym posłuchał rozmów o religiach bardziej orientalnych

[@eldruto]

Mogę polecić rozmowy z Janem Natkanskim na stronach Raportu o Stanie Swiata

[@pawkapawka-yv1np]

Fakt - robi dobre radio, choć światopoglądowo mi nie odpowiada.

[@okon7464]

@@pawkapawka-yv1np Jednak światopogląd jest to przedstawiany bardzo rzadko

[@pawkapawka-yv1np]

@@okon7464 Dlatego napisałem, że to dobre radio naukowe. Każdy powinien mieć własny światopogląd. Gdy ma odmienny od mojego inspiruje do przemyśleń. Karolina robi coraz bardziej obiektywne materiały. Nie boi się zadawać pytań od patronów. Nie forsuje swojej opinii. Słucha i prowokuje gościa do wypowiedzi. To jeden z lepszych kanałów rozrywkowo-edukacyjnych w sieci.

[@jimlahey5623]

Kogo obchodzą jakieś bajeczki? Już lepiej mitologia- więcej z tego mamy w swojej kulturze.

[@rafalduda8617]

Żadnych pewnych informacji na temat Jezusa nie ma, ale głównie bazujemy na tym co podrzucil kościół. Chętnie bym posłuchał co naukowcy i historycy, którzy przeczytali historię Jezusa zawartą w księdze Urantii sądzą o prawdopodobieństwie prawdziwości informacji tam zawartych. Dlaczego nikt nie podejmuje się omówienia tej Księgi?

[@arturhawk98]

tak, i nawet nie mamy pewności, czy chrześcijaństwo istnieje...

[@rafalduda8617]

@@arturhawk98 🤔tak włąściwie to żyjemy w symulacji i nie mamy pewności, czy wogóle istniejemy...😌

[@jezuschrystus.onlycash]

ZAMIENIAM się w słuch!

[@Pawcio-tv6ms]

lepiej zamień się rozumem z whiskasem, który masz w głowie na mózg człowieka, którego ci ewidentnie brakuje

[@avbert001]

Panie, paznokieć mi wrasta uzdrów mnie. 😂

[@jezuschrystus.onlycash]

@@Pawcio-tv6ms Cytując "klasyka" sprzed 8 lat: słychać wycie? Znakomicie!

[@jezuschrystus.onlycash]

@@avbert001 Chcesz żeby ci zamienić na rogowacenie napletka?

[@avbert001]

@@jezuschrystus.onlycash Nie mam i takiego cudu nie oczekuje. Lipa jak zwykle.

[@MultiAg88]

OK, wiedziałam, że Maryja była dziewicą, ale myślałam, że chodziło tylko o zapłodnienie. Nie wiedziałam, że poród drogami rodnymi też miał być nieczysty. Szokujące, do jak wysokiej rangi urosła jedna błona.

Dla mnie nieco porażające w tym kontekście jest to, że starożytne konwencje literackie, bardzo charakterystyczne dla opisów życia wielkich bohaterów, stały się później dogmatami wiary, za które wiele osób poniosło śmierć, za które toczono wojny i podbijano nowe lądy, a w najlepszym razie, które istotnie wpływały na tryb i jakość życia miliardów osób przez kolejne stulecia. Rzeczywiście "słowo" może wielką moc. 🤯

[@pogodaducha4469]

Życzę cudownych Świąt Bożego Narodzenia. I aby w Twoim sercu narodziła się Nadzieja ❤

[@pawekorczak7302]

No i widzisz, to że starożytne konwencje literackie stały się dogmatami w żadnym wypadku logicznie nie wskazuje, że są nieprawdziwe. To jest oczywiście kwestia wiary, niemniej nie tak głupiej jak sądzisz. A mowa o podbijaniu lądów w imię wiary i prowadzonych wojnach (w domyśle pretensja do tego) to już czyste niezrozumienie historii.

@@pawekorczak7302 Nie sądzę, że ta wiara jest głupia. Wokół niej rozwinęła się bardzo zaawansowana i głęboka teologia. To nawet jest dla wiary dowartościowujące - że jest i że jest niebanalna, trochę niezależnie od mitów założycielskich, których źródła potrafią mocno zaskakiwać. Pozdrawiam i życzę udanych Świąt!

@@pogodaducha4469 Dziękuję. Wesołych Świąt!

[@pawekorczak7302]

@ I z wzajemnością :)

[@wojciechsowinski3392]

Pani Redaktor. Lubię słuchać waszych wywodów. Są bardzo ciekawe. Ale akurat rzuciło mi się na uszy jak skomentowała Pani "bardzo starych ludzi" że to około 40. Nic bardziej mylnego. Owszem średnia długość życia była dużo krótsza niż dziś bo było to uwarunkowane dużą śmiertelnością dzieci, później zarazy, wojny, śmierć w połogu itd. To wszystko wpływało na średnią długość życia. Ale czymś innym jest proces starzenia. Od kilkunastu lat zajmuję się dość intensywnie genealogią i widzę że ktoś kogo nie wykończyły zarazy, wojny czy porody funkcjonował po 80-90 lat jeśli miał rodzinę (czyli sprzyjające okoliczności opiekuńcze) a kobiety rodziły niejednokrotnie w wieku nawet około 50 lat. Oczywiście na to się składały różne czynniki środowiskowe (żywieniowe itd) ale pokazuje to jak dalece błądzimy sugerując się uśrednianiem.

[@bozenaczarnecka4585]

Dziękuję, no że wcześniej nie pomyślałam tak o tej średniej długości życia?!🤔

[@JesusMagicPanties]

Tak, czyli dot. to części kilkuprocentowych elit społecznych. Rzeczywiście wielki wpływ na postrzeganie i kategoryzowanie ludzi wg. czynnika wiekowego w całości tzw. populacji oraz jej kultury, skoro nawet ja - nie będąc starcem - dobrze pamiętam, czym było 40 lat kiedyś - a czym dzisiaj. Kto nie wie, niech chociaż obejrzy serial "Czterdziestolatek". Zawsze wyskoczy jakiś nadpobudzony motorycznie Filip z konopii, który zapewni i zaszantażuje cię zza winkla, że "wie, bo się zajmował". Na tyle zapewne intensywnie, że nie miał czasu na myślenie.

[@BoleslawPierwszy]

Przeciwnie, nasze prababcie dożywając 75-80 lat były totalnymi staruszkami. Dzisiaj osoby w tym wieku, pod warunkiem że dbały o dietę i aktywność fizyczną, bardzo często są jeszcze aktywne, jeżdżą po świecie, zwiedzają, spacerują, jeżdżą na rowerach, jednym słowem żyją

[@JesusMagicPanties]

@@BoleslawPierwszy Kretyni są z teflonu.

[@Anna-ry9gm]

Zgadza się, kiedyś także badałam te mity, które są bardzo rozpowszechnione. Często żyli w dobrym zdrowiu nawet powyżej 90 lat.

[@bounty20008]

Jak zwykle wspaniały temat i świetna realizacja. Dobrych Świąt!

[@wieszka1761]

Dobrych?

[@WiedzawGosie-on6ix]

Świetny materiał! Profesora Wiśniewskiego zawsze warto posłuchać :)

[@JurandJS]

Biblia wspomina o takich wykształconych osobach, które podważają jej autorytet. (1KORYNTIAN.3:19,20) ,,Bo dla Boga mądrość tego świata jest głupotą. Napisano przecież: ,Bóg sprawia, że mądrych gubi ich własna przebiegłość'. Napisano też: ,(Jahwe) Jehowa wie, że rozważania mądrych są jałowe”.

[@gawlikjanusz]

Komentarz dziękujący i popierający Pani działalność. Dziękuję bardzo.

[@motherofparrots]

Pani Karolino, zostawiłam sobie do odsłuchania ten podcast na ostatnie, dzisiejsze przygotowania do świąt. Tematyka jakoś mi podpasowała 😊 Niesamowity, i od teraz mój ulubiony odcinek (ranking często się zmienia). Życzę cudownych, zdrowych i rodzinnych Świąt Pani oraz wszystkim słuchaczom!

[@KrystynaR67]

Podobało się i to bardzo. Bardzo dziękuję. Spokojnych , radosnych i zdrowych świąt dla Pani i wszystkich którzy tu zaglądają.

[@tomaszmielniczuk4779]

Historia Jezusa Chytrusa ma tak spiłowane puzzle że młotkiem je trzeba wbijać w układankę.

[@jarosawgrabowski2587]

Jako niedoszły ksiądz słucham PAŃSTWA z wielkim zaciekawieniem... Uświadomiłam sobie, że nigdy nie omawialiśmy żadnego apokryfu... Ani jednego! Formacja kapłańska jest z góry okreslona... To takie szkolenie... procedura wykreowania kapłana, który wzywa do pokuty i skromności a sam żyje w przepychu i zaszczytach... Nakazuje życie w czystości a sam jest plugawym grzesznikiem... Są tacy, którzy w dniu święceń wiedzą, że ich wiara jest tylko grą pozorów... Że to tylko zawód jak inne... Moje kapłaństwa miało być inne...

[@pantarhei3868]

Wspaniala dziennikarka i wspaniali goscie. Brawo!

[@halinazywczak9711]

Program, co zawsze jest świetnie przygotowany i prowadzony. Brawa i podziękowania

[@frida9840]

.Mam dwa tomy apokryfów ,,czytają się bardzo zrozumiale ,b ciekawe ..Według apokryfów Pan Jezus był prześladowany i uragano mu od dziecka ,,,co kolwiek by się stało złego zawsze było na Jezusa ,,On brał to na klatę ,,ale nie wychodził źle na tym ..

[@mieczysawsinkiewicz4033]

@@frida9840Pierniczysz bez sensu nawiedzona @frido!

[@quanchi78]

Pani Karolino, robi Pani super robotę. Już tyle setek godzin tak pożytecznie i ciekawie spędzonych w pracy na słuchawkach :)) wielkie dzięki

[@kama6557]

Ależ tego sie dobrze słucha! Bardzo ciekawe. Dzięki!

[@JurandJS]

Sporo spekulacji z powodu niedoinformowania, no ale profesorzy tak mają.

[@mieczysawsinkiewicz4033]

​@@JurandJS Zaproponuj religijny przygłupie udzielenie profesorowi korepetycji z religioznawstwa, a jeśli ci się powiedzie to zapewne zastąpisz go na sali wykładowej!?

[@JurandJS]

@@mieczysawsinkiewicz4033 Przykro mi, że twój autorytet ucierpiał w twoich oczach przez mój komentarz. Jednakże Biblia odpowiednio ocenia ,,mądrych tego świata'', którzy twierdzą, że znają drogę do świetlanej przyszłości a wpędzają świat do jeszcze większej ruiny, tak jak zapowiada Biblia do której nie mają szacunku. Jedno sprostowanie: Religijność a uznawanie Biblii za autorytet to dwie różne sprawy. (1KORYNTIAN.3:19,20) ,,Bo dla Boga mądrość tego świata jest głupotą. Napisano przecież: ,Bóg sprawia, że mądrych gubi ich własna przebiegłość'. Napisano też: ,(Jahwe) Jehowa wie, że rozważania mądrych są jałowe”. (2PIOTRA.2:12,13) ,,Ale ci ludzie są jak bezrozumne zwierzęta, które kierują się instynktem i rodzą się, żeby zostać schwytane i zabite. Wypowiadają się oni obraźliwie o tym, czego nie znają, i swoim zgubnym postępowaniem sprowadzą na siebie zagładę. Nieszczęście, którego zaznają, będzie zapłatą za popełniane przez nich zło. Dogadzanie sobie, i to nawet za dnia, uważają za przyjemność. Są plamami i skazami. Gdy razem z wami ucztują, uwielbiają propagować swoje zwodnicze nauki.'' Te fragmenty podałem pod rozwagę.

[@PaniFrau]

Uwielbiam Apokryfy, często są jak najlepsze powieści fantastyczne. Mialam szczęście zarazić się tą fascynacją od samego ks. prof. Starowieyskiego na jego wykładach

[@klaudiag4765]

Czekam na rozmowę z profesorem Marcinem Majewskim! :)

[@agnieszka-orzeszka]

Ja też chętnie posłuchałabym takiej rozmowy.

[@PKowalski2009]

Dziękuję za kolejny fajny materiał. Świetnie się słuchało. Wesołych Świąt!

[@ula3938]

Wspaniała audycja, merytoryczna, dla każdego, w sensie niezależnie od światopoglądu. Można by też pociągnąć temat np o porównania narodzin głównych postaci /bóstw w różnych religiach i wzajemnych wpływach

[@magorzatabrodziak6409]

Pani Karolino miłych świąt i powodzenia w tworzeniu bardzo ciekawych odcinków. ❤

[@marmarjer]

Świetny odcinek, jak zwykle. Najlepszego z okazji rocznicy RN🎉 Fantastycznie się to rozwija. Powodzenia dalej i wszystkiego dobrego świąteczno-noworocznie dla calej 'rodziny' RN😊

[@ukasz3793]

Tylko taka uwaga, gdyż pan Prof. mówi od 52:00, że nie widzimy kultu Maryjnego do V w. n.e, a chciałbym zwrócić uwagę na to, że przecież zachowal się początek modlitwy "Pod twoją obronę" do słów "... Panno chwalebna i błogosławiona", który jest datowany na III/IV wiek. A poza tym to jak zwykle bardzo dobra audycja ❤.

[@Astrotaur]

Jakiś tam pierwiastek żeński był chyba zawsze w każdej religii, więc i chrześcijaństwo pierwszych wieków go nie uniknęło. Ale przerodzenie się w religię maryjną - a taki de facto jest teraz katolicyzm - to późniejsze dzieje.

[@ukasz3793]

​@@Astrotaur no tak, ale wyraźnie świadczy to o kulcie, gdyż w tej antyfonie np. występuje już dziewictwo Maryji i przywołuje się termin Bogarodzicy (Theotokos) czyli właśnie to o czym debatują na soborze w Efezie.

[@Astrotaur]

@@ukasz3793 Owszem, jakiś kult był, a potem się rozwijał, a potem osiągnął rozmiary monstrualne, zawłaszczając wręcz katolicyzm. Niewątpliwie słowa gościa audycji mogą być nieco mylące, ale trzebaby wyjaśnić co miał na myśli w tym kontekście posługując się słowem "kult". Bo na pewno mówił o zapisach poprzedzających kult, o zapisach odpowiadających na kult, o rozkwicie kultu....

[@margauxkol8124]

A skąd wiadomo , że "panno chwalebna " to o Marii ?

[@hannablazejewska917]

Wesołych Świąt Pani redaktor....świetny temat...świetne tematy....dziękuję życzę wszystkiego co naj...

[@bazejbandyk5761]

Co się tyczy palmy.... Imię Tamara ozacza palmę. Często w Biblii mamy taką wręcz zabawę słowną jak z imieniem Adam (adam to człowiek, ziemia, czerwony, ludzkość, mężczyzna). Jeżeli opowiemy tą historię z perspektywą, iż spragnionej Marii daktyle podaje kobietą o imieniu Tamara a następnie zostaję ona uświęcona w symbol palmy...wówczas mamy do czynienia z tematem mądrościowym... Wydaję mi się, że ma to sens w odniesieniu do innych opowieści. Debora ( pszczołą) która zasiada pod bramą z dwóch palm. Rachel to jagnię. Imiona kobiet w kulturze żydowskiej często mają dodatkowe znaczenie. Więc... Zmęczona Maria w ciąży zapragnęła daktyli. Józef jej odmówił, ale znalazła się kobieta (dzisiaj byśmy powiedzieli,, natchniona Duchem Sw) ,która spełniła zachciankę brzemiennej kobiety. W nagrodę została upamiętniona symbolem palmy.

[@joeno5368]

Proponuję zmianę nazwy podcastu z radio naukowe na radio bajkowe

[@Adrian-nd6mi]

Radio bajkowe to potoczna nazwa radia Maryja 😂

[@naszadynastia]

Kim Jon z Korei Pln tez byl cudownym dzieckiem, podobnie jak jego Ojciec i Dziadek

[@malgorzata-7064]

Gratuluję Państwu. Bardzo ciekawy kanał.👍🌻👍

[@monikat2327]

Dziękujemy. Pani redaktor jest zawsze świetnie przygotowana do rozmowy.

[@JurandJS]

Albo nie, bo wszystko łyka jak ,,pelikan''. A przecież wiele informacji to są spekulacje wynikające z niedoinformowania.

[@PiotrPavel]

Smacznej Choinki! I pijanego Mikołaja! i Wesołych Magów w 3 Króli!

[@krysztalica2461]

Witam i życzę radosnych dni które przyjdą.Radosnego Nowego Roku 2024🌲🌲🌲

[@grazynaturska677]

Dzień dobry, tak mdli mnie jak słyszę ministra , psycholozka , gościniec...

[@joannaszukalski6428]

W Starym Testamencie kiedy jeszcze był zakon ,to rodzice oddawali nastoletnie dzieci do świątyni kapłanom i oni wychowywali ich na przyszłych Kapłanów .On mieszkał w świątyni. Nie był On związany mocno z rodzicami .W jednej z ewangelii ,kiedy w święta poszedł z rodzicami ,Jezus oddalił się i poszedł do świątyni nauczać .Rodzice byli zatrwożeni, że go zgubili ,ale pewnie poszli do świątyni wiedząc ,że On tam jest .W ST jest opisane takie postępowanie rodziców, którzy oddali dziecko kapłanom do świątyni.

[@jadwigawlu1098]

Świetny podcast jak zwykle z resztą! Słucham z zaciekawieniem :) Wesołych Świąt!

[@narnaru6093]

Jak zwykle dziękuję za materiał.

[@olowrohek9540]

Bardzo ciekawy material.

[@bognakrystkowiak7446]

Świetna audycja, bardzo interesująca, chętnie posłucham więcej podobnych

[@kazimir9576]

Szczodrych godow wszystkim :) Pamietajcie, kolędy 12 potraw talerz dodatkowy dzielenie sie chlebem to wszystko stare slowianskie tradycje a nie semickie.

[@adam-nc2hn]

Wszystkie najlepszego po Świętach 🎄🌠

[@jankowalski-lt3hk]

J23 znowu nasdeje

[@ichtisek]

O wreszcie coś nt. Dziecka Jezus przed Bożym Narodzeniem, bardzo dziękuję!:)

[@ewas3989]

Bardzo dobry tekst - szacunek

[@joannanachya9129]

serdeczne gratulacje z okazji rocznicy! I wielkie podziękowania za tyle świetnych materiałów !

[@bogdanszucik4483]

Dziękuję za następny bardzo ciekawy,jak zwykle podcast. Miłego, dobrego świętowania Świąt. A w Nowym Roku, samych szczęśliwości i Dużo Zdrowia. Pozdrawiam z Wielkopolski. 🌲🌟

[@olan1510]

Fantastyczny odcinek,jak zawsze Dziękuje bardzo.

[@katarzynahetmanowska8335]

Dziękuję, jak zawsze bardzo cenne i ciekawe ❤😊

[@emee7224]

Mega ciekawy podcast. 👍 Dobrych Świąt... 👋🙂 🌲🌠🌟🌿❄

[@Raminkowa]

Uwielbiam Panią słuchać. Kiedyś wyszukiwałam audycje z Panią jako prowadzącą w radiu TOK FM, bo uwielbiam Pani głos. Pani kanał na youtube, to jak spełnienie moich marzeń 😄

[@nie-bo-tak]

A znasz Szepthanki? Niesamowicie podobne głosy mają panie - lub może to jedna i ta sama, któż to wie 😉. Tematyka odmienna, lecz jeśli aż tak podoba Ci się głos prowadzącej, może będziesz chciała rzucić okiem czy raczej uchem, znajdziesz tu na KZbin.

[@Raminkowa]

Znam znam i też uwielbiam słuchać 😊 Ale głosy obu Pań są jak dla mnie zupełnie różne, chociaż oba cudowne do słuchania.

[@nie-bo-tak]

@@Raminkowa 🙂

[@SirCorin]

Ale temacik. Zaraz biorę się za słuchanie!

[@olamroczkowska2740]

Jeśli chodzi o samo zwiastowanie to jednym z przykładów kultury, gdzie kobieta dowiadywała się o ciąży we śnie od ducha przodka małżonka są opisywane przez Bronisława Malinowskiego ludy wysp Triobrianda. Nie kojarzyli oni wcale ciaży z aktem seksualnym młode kobiety współżyły ze swoimi przyszłymi małżonkami i nie zachodziły w ciążę dopóki nie doszło do małżeństwa i wtedy o ciąży dowiadywały się od ducha przodka mężczyzmy. Co ciekawe, gdy zjawili się tam biali mężczyźni to mechanizm ten już nie działał i współżycie kończyło się ciążą. Wynika z tego, że objawienie w niektórych starożytnych kulturach mogło nie być rzadkością. Mnie osobiście zanim zaszłam w ciążę, jeszcze przed owulacją w momencie gdy chciałam się zerwać jak zwykle i biec do kuchni, przebiegła taka błyskawiczna myśl: spokojnie nie zrywaj się, przecież jesteś w ciąży, musisz uważać. Było to absurdalne, bo do owulacji jeszcze było daleko, ale okazało się, że jestem w ciąży z synem.

[@MarzenaSowik-vk7ee]

Witam. Przyjaciółka miała podobnie. Wewnętrzny głos, że jest w ciąży , i pewność, że urodzi syna. I... nie pomyliła się. Pozdrawiam serdecznie.

[@czarnooki-kot]

Są takie dni, gdy i o bzdurach można posłuchać. A przede wszystkim należało powiedzieć na początku, że nie żaden Mateusz czy inny Marek napisali te tzw. ewangelie...

[@rifnsidndks3764]

🤡

[@Astrotaur]

@@rifnsidndks3764 ludzie obyci wiedzą, że to tylko "według" i to według niewiadomokogo. :) tu jest mowa o pewnym aspekcie opowieści biblijnych, choć drobna uwaga o tym, o czym piszesz na pewno by nie zaszkodziła

[@waldemarbiaek3549]

Dziękuję i pozdrawiam.

[@elzbietakaminska9073]

Dziękuję Wesołych świąt.

[@zeusik1000]

Ja tam wierzę

[@picusglancus124]

Jak rzekł onegdaj prof. Tatarkiewicz "patrząc na ilość zła na ziemi wiara w istnienie boga wydaje się być bluźnierstwem"

[@marcinnoga2019]

a co, bóg nie może czerpać przyjemności ze zła na ziemi?

[@KyrreEleison]

Łojeżu ale świetny kanał!

[@mmilasm]

Mamy XXI w. proszę sprawdzić współczesnych mistyków np. Maria Valtorta "Poemat Boga-Człowieka". To ewangelia w wersji reżyserskiej :)

[@evac.1846]

Maria zaczęła chodzić jak miała 3 lata ??? To niby wcześnie. ??? Zwykle dzieci zaczynają chodzić jak mają około roku . Czy pan się nie pomylił ?

[@Damian-iq7ip]

super rozmowa,gratulacje🥰

[@pawelwielki6841]

Uwielbiam słuchać tego radia!!!!!!

[@marekgaleba6443]

Z najnowszych publikacji wiem że w jaskiniach w Kumran, nie znaleziono artefaktów w garnkach. Większość była luzem. Kilka tylko było w dzbanach.

[@klaudiag4765]

Przebieram nóżkami z ekscytacji i zabieram się za słuchanie! 😊

[@user-mn1lg3uc1v]

Bardzo interesujące i poszerzające moją wiedzę na ten temat, dziękuję

[@Mighty.Titan1]

Na temat scen narodzinowych na scianie swiatyni w Luksorze dr. Samuel C. Sharpe (1799-1881)* pisze, miedzy innymi, tak: “In this picture we have the Annunciation, the Conception, the Birth, and the Adoration, as described in the First and Second Chapters of Luke’s Gospel; and as we have historical assurance that the chapters in Matthew’s Gospel which contain the Miraculous Birth of Jesus are an after addition not in the earliest manuscripts, it seems probable that these two poetical chapters in Luke may also be unhistorical, and be borrowed from the Egyptian accounts of the miraculous birth of their kings.” *Egyptian Mythology and Egyptian Christianity, str. 19

[@malgorzatagruszka274]

Ale super prezent na Swieta 😊

[@elzbietasekowska9128]

Świetny odcinek!!! Dobrych Świąt ❤

[@agnieszkakoodynska8874]

Świetna audycja, bardzo dziękuję

[@dorota2416]

Nie zgodzę się jeśli chodzi o rodowód Jezusa, bardzo polecam posłuchać o Marcina Majewskiego biblistę, który czyta pisma w starożytnych językach, pięknie je interpretuje. Pozdrawiam

[@agakp0]

Dziękuję, bardzo lubię takie tematy.

[@teresatararuj-skala2929]

Dziękuję. Bardzo ciekawe wiadomości. Serdecznie pozdrawiam

[@marianfred3734]

Ciekawe, że już tyle lat temu istniały teorie spiskowe (gnostycy którzy wierzyli ,że uczniowie Jezusa coś ukrywają )

[@jerzykrzysztof8485]

Ale sam termin "teorie spiskowe" został wymyślony dopiero w wieku XX przez CIA.

[@user-sc3uw8wt9w]

@@jerzykrzysztof8485 Takie bzdury klepią jedynie foliarze pokroju: płaskoziemców, kreacjonistów, antyszczepionkowców, denialistów klimatycznych czy szuria negująca fakt lądowania na Księżycu. W rzeczywistości, teorie spiskową istnieją tak długo, jak istnieje ludzkość.

[@kamilkowalski581]

Niesamowitą rzeczą jest jak bardzo zmienił się świat i dostępność pewnej wiedzy i nie chodzi o mega dawne lata , wystarczy cofnąć się 20-25 lat wstecz może wtedy będąc wnikliwym pewne materiały były do znalezienia w bibliotekach ale obecnie człowiek zaparza herbatę odpala YT i opada zasłona wyobrażeń i czegoś co było brane w ciemno przez pokolenia ...

[@Astrotaur]

"człowiek" to brzmi szumnie. Człowiek także odpala jutuba, żeby napawać się świadectwami cudów (w Parczeiwe na drzewie, czy w Sokółce na posadzce) i żeby upewniać się informacjami wiary - nomem omen - godnymi, że święty ochroniarz pedofilów nic nie wiedział.

[@marcinerdmann476]

Należy rozróżnić teorie spiskowe od wiedzy popularnej, czyli interpretacji tekstów źródłowych, które zawsze są skażone subiektywizm. Warto studiować źródła.

[@egie9667]

Co jest brane dalej przez niektórych ludzi. Na zabój. 😁

[@Astrotaur]

@@egie9667 no bez przesady! w niektórych rejonach świata upośledzone wiara bydło zabijać już nie może! Nie dlatego, że jakiemuś zafajdanemu Jezuskowi to przeszkadzało, ale dlatego, że tak mielą młyny postepu cywilizacji. Niewątpliwie mentalnemu ścierwu typu Oko czy Jędraszewski postęp cywilizacyjny jest nie w smak, ale cóż....

[@magorzatawisniewska2731]

Przepiękna i wzbogacająca rozmowa, pełna wartościowej wiedzy. Dziękuję 😊

[@mar-mz8kv]

Może dla ciebie wartościowych, o wiele więcej mają do powiedzenia prawdziwi specjaliści..

[@agnieszka-orzeszka]

@@mar-mz8kv To znaczy kto?

[@lataosa1582]

Ekstra

[@marekm2561]

Pani Karolino ! Prowadzi Pani najlepsze Radio Naukowe na Świecie ! Dobrych Świąt Bożego Narodzenia !👽🖖❤

[@marcinerdmann476]

Posłuchaj sobie szwajcarskich audycji naukowych, to zmienisz zdanie.

[@miszlen00]

@@marcinerdmann476 🤣🤣🤣🤣

[@piotrhorodenski2626]

Thx!

[@Stachuuczesc]

Gratulacje ❤ oby tak dalej 😊

[@tempt6669]

46:10 W polskim foklorze tradycyjnym taki gatunek opowieści o tym jak powstawały różne elementy świata (niedżwiedzie, olchy, krótkie kłosy zboża itd. itp.) to tzw. bajki ajtiologiczne - jest ich całkiem sporo.

[@izabelaprzybyla7640]

Bardzo ciekawe slucham 2x dziekuje bardzo Dobrych Swiat!

[@krzysztofst1175]

Dziękuję.

[@Miseric0rde]

Tylko to UW. Może zaproście kogoś z bardziej renomowanej uczelni jeśli chodzi o tematy religijne?

[@danieldal9439]

Zgodnie z Jezusowym Kazaniem na Górze - że im więcej cierpimy niesprawiedliwości tu na Ziemi tym lepiej będzie nam w raju. Po co więc się starać? Nie mogę mieć ponadto zaufania do kogoś, kto wbrew nauce, uważa, że dziewica może urodzić dziecko, kto wbrew dwuwartościowej logice uważa, że jedna osoba może być zarazem trzema, kto wbrew ludzkiej empatii, wierzy zarówno w niebotyczne cierpienia Jezusa, jak i w fakt, że wszystko jest na niby, bo przecież Jezus to nieśmiertelny Bóg. No i wreszcie, że ten Bóg jest wszechwiedzący, wszechmocny i wszech sprawiedliwy choć na świecie jest tyle paskudnego zła i niezawinionego cierpienia. Wiem oczywiście, że wiara nie opiera się ani na nauce, ani na logice ani na empatii a już na pewno nie na miłości bliźniego ale jeśli tak, to trzeba ją traktować jako bardzo intymną, by nie powiedzieć, wstydliwą, sferę. Wiara - powtarzam - powinna być prywatna

[@Robopon123]

W chrześcijańskiej religii właśnie o to chodzi, żeby dzielić się ewangelią (dobrą nowiną) z innymi, uświadamiać że Bóg jest i że każdy ma szansę otrzymać życie wieczne. Co prawda jest trochę rzeczy, których sam nie pojmuje - w sensie tego jak Bóg rozumuje. Niemniej jednak wierzę w Boga i ufam. +Biblia mówi w ten sposób(Kuszenie Jezusa na pustyni): Szatan działa w sposób "Zobaczysz to uwierzysz",a Pan mówi "Uwierz, a zobaczysz"

[@danieldal9439]

@@Robopon123 Ale zarówno ja jak i moi bliscy głęboko wierząca babcia wierzyła, ale nic nie zobaczyła nigdy, nie mówiąc o obietnicach, o których mowa w jednej z Ewangelii roz.14 że właśnie ci którzy pójdą za nim będą robić takie cuda jak rzekomo on a i większe się im zdarzą a jakoś się nie zdarzyły.Albo , że to pokolenie nie przeminie a przeminęło .

[@Robopon123]

@@danieldal9439 Uważam, że dużo zależy od tego jak wierzymy. W sensie czy mamy relacje z Bogiem, czy czytamy Biblię i stosujemy się do tego co jest w niej faktycznie napisane, czy wypełniamy Jego wolę. Co do cudów to ja nie doświadczyłem takich wielkich cudów na moich oczach i może nie doświadcze. Zależy czy Bóg da mi szansę na doświadczenie ich (no fajnie by było no ale jak się to nie stanie to nic nie szkodzi :) ).Kolejną kwestią jest to, że jeśli się o coś modlimy, prosimy Boga o coś to czasem odpowiedź po prostu brzmi "nie", bo nie jest to w jego planie. Nie traktujmy Boga jak jakiegoś czarodzieja na naszych usługach, który ma spełnić każdą naszą zachciankę.

[@RAK-photo]

Ale tak dobrze sie juz dawno nie bawilem. Najpierw Jozef przyszedl i sie dowiedzial ze ma zone. Nikt sie go nie pytal, potem Gabriel wszedl w Maryje by potem uschła reka akuszerce bo dotknela błony dziewiczej Maryi. DZIWNY kiedys był świat. 😂😂😂😂

[@rafatejchman870]

A w XX wieku dostała cudownego wniebowzięcia w/g nieomylnego papieża.

[@faustynamichalska2129]

Ulubiony kanał, wszelkie dziedziny wiedzy na swietnym poziomie podane i zrealizowane technicznie na fajnym poziomie ( np naglosnienie)

[@rafalwazny659]

Super

[@ryszardolender9342]

$wietn wyklad naukowy przekazujacy wiedze,ktorej nigdzie nawet w biblii nie ma.szacun dla pani karolinki,tylko z racji na moj w .ale i pana prof.❤

[@joannaaleksandradzialowska718]

Jak zawsze, perfekcyjny program

[@jankula3819]

Witam serdecznie 🎉

[@aaaaaa-ut1qu]

Jaki pech, że wszyscy miejscowi kronikarz akurat wtedy byli na wakacjach gdy Jezus się urodził, nauczał, został ukrzyżowany, zmartwychwstał i nastąpił pochód tysięcy zombi ulicami Jerozolimy. žaden, nawet ten specjalizujący się w ukrzyżowaniach nic nie napisał.

[@jerzypo8800]

Dobra rozmowa. Pozytywnie, że podkreślono charakter literatury biblijnej i okołobiblijnej. Dzięki za poszerzenie naszych pozytywistycznie historycznych horyzontów

[@grujarek]

Wyobrażam sobie, że dla kogoś nie związanego z tą religią, z tą kulturą jest to trochę jak słuchanie opowiesci o pisarzach sience fiction żyjących w czasach zamierzchłych i moim zdaniem niewiele ma to wspólnego z nauką. Chyba, że dzisiejszy odcinek radia naukowego potraktowany jest z przymrużeniem oka. 😉 Świątecznie. Baśniowo... Pozdrawiam

[@belivax2095]

Ja w to wszystko od razu, od 1 podstawówki nie uwierzyłem i do dziś jestem ateista. Przecież to są takie cuda że "Władca Pierścieni" brzmi bardzo realnie przy tym.

[@Astrotaur]

Ejże! Religioznawstwo, literaturoznawstwo, kulturoznawstwo, antropologia... to potężna strefa nauki! I na pewno w całym przebiegu audycji nie zaśmierdziało teologią.

[@deviernof1435]

​@@belivax2095Władca pierścieni to opowieść o walce o Międzymorze czyli Europę Środkowa od Skandynawii aż po Grecję i od Loary aż po Dniepr.Entowie to Wendowie lub jak wolą Niemcy i Ruscy Słowianie.Entowie to opiekunowie lasów i świętych gajów.Doucz się czym są opowieści,legendy,mity i opowieści sumeryjskie przepisane w Starym Testamencie przez Żydów.Zawdze propaganda i dawne opowieści są zawarte w pop kulturze.

[@pees9082]

​@@Astrotaur dokładnie, pytanie tylko czy jednostka jest coś w stanie wyciągnąc? Bo to wygląda tak, jakby chłop rolny próbował zrozumiec mechanikę kwantową.

[@miragatka6263]

BIBLIE badają nauki świeckie 1 i teologiczne 2. Choć te drugie drugie trudno nam tu nazwać nauką 😜 1. Bibliologia, księgoznawstwo, nauka, której przedmiotem badań jest książka we wszystkich jej aspektach, czyli jako obiekt materialny, nośnik treści, a także społeczne narzędzie kultury. Zajmuje się zarówno książką dawną, jak i współczesną. 2. Biblistyka, grupa dyscyplin naukowych zajmujących się badaniem Biblii. W ich skład wchodzi: introdukcja biblijna, egzegeza ST i NT oraz teologia biblijna.

[@nellynellynelly4252]

Polecam Marcin Majewski biblista ostatni jego odcinek o narodzinach Jezusa. Czy mogłaby Pani też Marcina zaprosić do studia ? Wydaje mi się bardziej naukowy niż mówiący gość …

[@teresasowa1031]

Super 😊😊😊😊😊

[@bra3879]

Mnie uczono na religii, że autorami 3 Ewangelii są apostołowie-uczniowie Jezusa, z wyjątkiem Łukasza, który spisał swą opowieść później na podst. przekazów uczniów Jezusa. Okazuje się, że to wszystko bujda, żadna ewangelia nie pochodzi od ucznia (może poza Janem, ale powstała 100 lat po śmierci Jezusa, jakim cudem?), niepewny jest autor, czas, miejsce a nawet język powstania poszcz. 4 Ewangelii. Znamy ich tekst z późniejszych odpisów, nie wiadomo, kto i kiedy nadał im obecny kształt. Św. Paweł, twórca Kościoła, jest homofobem. Apoteoza cierpienia, jakby Bóg był sadystą lubującym się w ludzkim cierpieniu. Krzyż jako symbol męki, symbol religii miłości... Mit o grzechu Ewy (taki straszny grzech ciekawości, co robił wąż-diabeł w raju?),. czy też Chrzest udzielany tylko dziecku narodzonemu jako symbol wymazania grzechu pierworodnego. Naprawdę Bóg ma być mściwym sadystą, mszczącym się na noworodkach niezliczone pokolenia po Ewie? Nie kupuję tego, odeszłam dawno od tych bzdur, wierzę w człowieka, w wartości humanist., a jeśli istnieje Bóg, to sądzę że nie jest gorszy od dobrego człowieka, nie jest homofobem czy przeciw osobom LGBT... Te wojny religijne, wyprawy krzyżowe, narzucanie Chrześcijaństwa siłą, Inkwizycja, palenie czarownic - ileż zła wydarzyło się w imię tej niby pięknej religii...

[@karolinas.7999]

Bóg nie jest sadystą tylko ludzie którzy nazywają jakaś istotkę bogiem, która jest no właśnie tak jak w opisie... to są bajeczki dla mas. Acz kowliek w istotki podszywające się pod bogów wierzę. Myślę, że to przebiegłe i paskudne gadziny 😂tak jak ludzie są zmijowate 😂

[@mariuszmielczarek5659]

Współczuję. Proszę się nie poddawać.

[@olasek7972]

„mnie uczono na religii”, śmiem twierdzić że chyba nic z tych lekcji nie pamiętasz albo nigdy na te lekcje nie chodziłaś. Z drugiej strony inni faktycznie wolą religie która się nazywa LGBT.

[@przemysawnowak2673]

nauka okreslila jedynie keidy spisano w sposob fizyczny Ewangelie a nie kiedy powstaly bo nie jest w stanie ocenic i wykluczyc, czy od razu zostaly spisane czy byc moze dlugo istnialy tylko jako slowo powtarzane z ust do ust. To, ze byc moze spisano je lata po smierci Apostolów jest bez znaczenia. Tak jak bez znaczenia jest wiek Iliady i Odysei (to ile lat maja najstarsze kopie) skoro same historie w nich opisane sa duzo starsze! Ty rozumujesz ja ktypowy, uposledzony idiota w dodatk uzyjacy nienawiscia :P.

[@bra3879]

@@przemysawnowak2673 Rozumiem, że ostatnie zdanie pochodzi od pełnego miłości katolika. Zaraz w tv ma być droga krzyżowa, więc uciekłam, mam dośc relig. indoktrynacji. Z ustnym przekazem jest jak z przekazywaniem plotek. I owszem, ma on znaczenie, bo łatwo coś przestawić w przekazie, przesadzic czy zmienić. Podtrzymuję to, co napisałam.

[@zbigniewklos2879]

gebels powiedział że kłamstwo powtarzane tysiąc razy staje się prawdą-z religiami jest dokładnie to samo.

[@guitarblanket9129]

Pani, aż nadto lubi siebie pozycjonować, być ponad temat i rozmówcę. Jednak porusza Pani bardzo interesujące tematy i drąży ich sedno. Życzę więcej pokory, skromności przede wszystkim.

[@JurandJS]

A profesor mógłby sięgnąć do innych źródeł jeśli czegoś nie rozumie a nie popisuje się swoją mądrością.

[@agnieszkalaskowska-rozek7549]

Ooooo! Ależ to ciekawe!

[@jacek9672]

świetna robota- tak trzymać :>