Rumunia - wykład Ireneusza Kani

Czas po I wojnie światowej to okres „Wielkiej Rumunii". W ówczesnych granicach państwa żyło wiele mniejszości: Węgrzy w Siedmiogrodzie, Niemcy w Siedmiogrodzie i na Bukowinie, Ukraińcy na Bukowinie i w Besarabii, Tatarzy, Turcy, Bułgarzy w Dobrudży, Żydzi.
„Wielka Rumunia” była przez swoje rozmiary jednym z ważniejszych krajów Europy: 295 tysięcy kilometrów kwadratowych w porównaniu ze 137 tysiącami sprzed pierwszej wojny światowej.
Międzywojenna Rumunia jest więc krajem europejskim, z najszerszym wachlarzem etnicznym, kulturowym i religijnym. Niejednolitość narodowa, przesunięcia granic oraz zderzenie z nowymi realiami politycznymi odcisnęły piętno na rozwoju kultury tego kraju i oznaczały zmiany w życiu społecznym i gospodarczym.
Film jest zapisem wykładu o międzywojennej Rumunii, który 6 grudnia 2018 roku w MCK wygłosił Ireneusz Kania, znakomity polski tłumacz, poliglota, autor tłumaczeń książek m.in. Emila Ciorana czy Mircei Eliadegio.
Ireneusz Kania (1940) - polski tłumacz, poliglota, eseista, znawca buddyzmu i kabały. Studiował romanistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Przełożył kilkadziesiąt książek z kilkunastu języków, przede wszystkim romańskich i azjatyckich. Aktywny od roku 1977, początkowo jako tłumacz z portugalskiego a później także z innych języków, m.in.: angielskiego, niemieckiego, francuskiego, rosyjskiego, rumuńskiego, włoskiego, szwedzkiego, sanskrytu. Prowadził zajęcia z przekładu literackiego w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jest m.in. autorem tłumaczeń najważniejszych prac Mircei Eliadego i Emila Ciorana, tłumaczył również dzieła Umberto Eco i Constantina Noiki, a także Tybetańską Księgę Umarłych i korpus tekstów buddyjskiej szkoły Małego Wozu Muttāvali (2009). W 1983 wstąpił do Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich (STP). Od 1989 należał do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (członek Zarządu Oddziału Krakowskiego i Zarządu Głównego). Za pracę przekładową otrzymał wiele nagród, m.in. nagrodę STP (1992), nagrodę Literatury na Świecie (1993, 1998), Nagrodę Krakowskiej Filii Fundacji Kultury Polskiej (1995), Nagrodę Polskiego PEN Clubu (1996), Nagrodę Miasta Krakowa (2017). Odznaczony Krzyżem Oficerskim Meritul Cultural Republiki Rumunii (2004) i odznaką 15-lecia Centrum Kultury Żydowskiej w Krakowie (2010). Jest członkiem Kapituły Nagrody Transatlantyk, przyznawanej przez Instytut Książki dla wybitnych popularyzatorów literatury polskiej za granicą.

[@mariusjasinski8274]

Super dzięki za ten świetny program

[@Brygantyna]

Spotkanie z takim człowiekiem sprawia, że chylę czoła wobec ludzkiej wiedzy i pracowitości, a o sobie myślę "ty nieuku". Dziękuję za wspaniałą opowieść.

[@krystynajarosawska9297]

Dziękuję za świetny wykład

[@the.WayHome]

Piękny wykład. Bardzo dziękuję ❤

[@mioszwaligorski7308]

Niekwestionowany Mistrz! Dziękuję.

[@robertmilczarek3169]

♥️♥️♥️Wielki skromny człowiek.....♥️♥️♥️ Multumesc pentru tot.... ♥️♥️♥️

[@mf1424]

Lubię i podziwiam pana I.Kanię. Rozległość jego zaineresowań to w ogóle jakiś kosmos! Nie da się ogarnąć czegoś takiego... Ceną jednakowoż jest pewna powierzchowność. To oczywiste. Dylemat między intensywnością a ekstensywnością badań. Ale to czar amatorów - miłośników (nie w sensie negatywnym). Fascynujące. Ostatnim polihistorem był podobno Leibniz. Dziś jest już możliwy tylko sawantyzm (choroba) .Z powodu rozległości wiedzy. Przypomina W.Kopalińskiego. Tacy ludzie potrafią dostrzec coś czego nie widzą wąscy specjaliści. Jak z drona. Jeśli chodzi o sam wykład; brak mi pewnej lekkości czasem, humoru. Dystansu.Jeśli nauka to też "jeden z mitów"...

[@patrickohooliganpl]

Wśród sawantów są nie tylko morony, ale również tak wykształcone i wybitne osoby jak Daniel Tammet i Temple Grandin (sawanci wysoko-funkcjonujący). Nie jest więc wykluczone, że pojawi się jednostka z tym neurotypem, która stanie się polimatem czy polihistorem. Zapewne nieprędko; to że się jeszcze nie pojawiła to kwestia statystyki.

[@tomaszjankowski1913]

No im dłużej słucham tego człowieka, tym bardziej nie wierze, jak ktoś kto ma być wykształconym specjalistą od przedstawianego tematu może pleść kocopoły, które nic w tym temacie nie wnoszą. Może niech nam Pan wyjaśni, od jakiej daty można mówić o początku państwa rumuńskiego? Czy jest to data bliska roku 966? Kiedy nastąpił chrzest Rumunii albo jej władców?? Kto był pierwszym, nawet legendarnym władcą Rumunii??? Ile dynastii rządziło Rumunią??? Jak Rumunia przeszła przez okres średniowiecza, w którym większość państw musiało radzić sobie z problemem rozbicia dzielnicowego? Jakie są najsłynniejsze bitwy stoczone przez państwo rumuńskie w średniowieczu i w wieku XVI, XVII i XVIII???? Kiedy powstał pierwszy pisany tekst w języku rumuńskim???

[@lowaltitudeninja1818]

Wydaje mi się, że wcale nie miałeś potrzeby wysłuchania wykładu, który coś w temacie wnosi, tylko żeby Ci ktoś przeczytał na głos wpis "Historia Rumunii" z Wikipedii.

[@szydlowekck5647]

Z ust mi to wyjąłeś . Idąc tokiem rozumowania Pana profesora , można powiedzieć ze historia Jugosławii to tysiące lat .

[@adamleszkowicz5775]

Jazz ma pewne cechy muzyki rumuńskiej

[@macx5475]

podziw dla ogromnej wiedzy, jednak sam wykład średnio porywający

[@piotrkostka8494]

Bo niektórzy mają tak dużą wiedzę, że nie są w stanie nad nią zapanować.

[@jankowalski6282]

Panie Kania. Po języku Daków została tylko jedna skorupa zapisana ich językiem i ich alfabetem. Napis odczytał autor pracy "Polskie runy przemówiły". Oto odczyt. WENEDZI SILN(I).

[@patrickohooliganpl]

Bardzo kontrowersyjny...

[@tomaszjankowski1913]

Z całym szacunkiem, ale jak ten człowiek przybliża temat Rumunii??? Najpierw opowiada o Dacji, a potem przeskakuje do problemów wielonarodowej Rumunii po I wojnie światowej... Gada o odrodzeniu Rumunii jakby świadomość rumuńska istniała wcześniej od kilku wieków jak państwo Polska, z przerwą na zabory. Przecież takie państwo jak Rumunia, a nawet taki naród jak rumuński nigdy nie istniały do końca XIX wieku, więc dlaczego ten przemądry pan w ogóle nie porusza tematu kto i dlaczego wpadł na pomysł stworzenia państwa, które nigdy wcześniej nie istniało??? Skąd w ogóle wzięła się nazwa Rumunia dla krajów nazywających się Mołdawia, Wołoszczyzna i Siedmiogród????

[@MrCrish81]

Dacia = Moldova, Transilvania and Wallachia(german name) = Tara Romaneasca =Romania today Looking at history they decide to unite and fight as one to survive cos of the Empire all around Look at Dacia borders and look at Romania today borders, Romania(Dacia) lost teritoties (Example Bucovina, Basarabia) cos of the Empires Austo-Hungarian, USSR Empires come and go, we are still here Roman Empire, Otoman Empire, Austro-Hungarian Empire,Polish-Lithuanian Commonwealth and USSR example :Polish-Lithuanian Commonwealth( refer to the period at the end of the 16th) intervened in the affairs of Moldavia, clashing with the Habsburgs and the Ottoman Empire for domination and influence over the principality as i said Empires come and go, we are still here. Mountain are the best ally

[@patrickohooliganpl]

Czy nie dlatego, że mieszkańcy tych krajów posługiwali się w sporej części dialektami tego samego języka i często-gęsto mieli wspólnych władców? Generalnie zjednoczyli się dopiero w XIX w. jak wiele regionów rozdrobnionych feudalnie w rodzaju Niemiec albo Włoch, co nie znaczy, że wcześniej nie wykształcili innej kultury, wspólnej dla grupy małych państewek, a innej niż w regionach sąsiednich. Z tą samą metodologią co Pan to można byłoby nawet twierdzić, że nigdy nie było np. starożytnej Hellady jako etnosu. No bo Ateny, Sparta, Macedonia, Tessalia, Jonia etc. każde sobie.

[@cip5949]

kto wpadł na pomysł stworzenia Włoch lub Niemiec, krajów, które nie istniały przed XIX wiekiem?

[@trzyrazya4737]

Nuda zadnych konkretow.ogolniki. ten prowadzacy powiedzmy naprowadza. Opowiada ciagle o eseistach, gdzie bylu co robili itd.nuda.

[@arturo62501]

Racja gościu gada nie na temat

[@jankowalski6282]

To jest domena większości dziennikarzy. Dziennikarz promuje siebie, przy okazji wywiadu z zaproszonym gościem.