ÖZGÜR İRADE illüzyon mu

İnsanın davranışlarını belirleyen nedir? Sağduyumuz buna hemen “bilinçli irademiz” diye cevap veriyor. Ama uzun bir süredir bu konuda bir kuşku oluşmuştur. Acaba davranışlarımızı etkileyen hatta belirleyen şey; bilincinde olmadığımız, bilinçli irademizle karar vermediğimiz etkiler olabilir mi? Davranışlarımızın bilinç dışı gerekçeleri olabileceği konusundaki düşünceler Platon’a kadar geri götürülebilir. Freud hayatımızın rasyonel idarecileri olmadığımızı, aksine farkında olmadığımız bilinç dışı güçler tarafından kontrol edildiğimizi iddia eder. Kendisi bu biçimde kolektif insanlık egosuna Copernicus ve Darwin’den sonra üçüncü büyük şoku yaşattığını söylemiştir. Copernicus insanlığın evrenin merkezinde olmadığını, Darwin diğer canlılar arasında seçilmiş ayrı bir yerimiz olmadığını, onlarla akraba olduğumuzu, Freud ise mantığın ve aklın hayatımızı yönlendiren en önemli etkenler olmadığını ortaya koymuştur
*Düzeltme: Thomas Aquinas'ın değil Augustinus'un görüşü
➤➤➤
Etiketler:
özgür irademiz var mı özgür irade yanılsama mı tanrının bilgisi ve özgür irade tanrı geleceği biliyorsa irademiz nasıl özgür olabiliyor Tanrının bilgisi ve özgür irade sorunu süreç felsefesi nedir thomas huxley zombie kavramı insanlar otomat canlılar mı özgür iradenin nörobiyolojisi freud platon plotinus aguinas augustinus anselm felsefesinden özgür iradenin yeri zihin felsefesi nde özgür irade Teolojik Felsefe teolojik felsefe
➤➤➤
(00:00) Giriş
(03:42) Zombie düşüncesi
(05:19) Tanrının bilgisi ve özgür irade
(08:05) Özgür irade problemini neden çözemiyoruz
Abone olun : / teolojikfelsefe
➤VAROLUŞ SANCISI: • VAROLUŞ SANCISI: Her Ş...
#özgürirade
#felsefe

[@TanY-qv6fy]

Bilim geliştikçe matematik hayatımıza daha çok girecek ve konudan en uzağımız bile özgür iradenin bir yanılsamadan ibaret olduğunu daha net farkedecek.

[@ahmethulusi994]

İradenin sana verilmesi, gerçekte sana iradenin hiç verilmediğinin kanıtıdır.

[@memetkavak3967]

emeğine sağlık

[@zubeyirdogan1177]

Sabah sabah beynimi yaktın teşekkürler

[@TheBulmaca1]

Mükemmel bir video 👋✍️

[@goklerinkartal8423]

Bence özgür irade yoktur vereceğimiz karar ailemiz çevremiz bulunduğumuz toplum gibi birçok etmen tarafından şekillenir ve biz bunun doğrultusunda karar veririz size sorarım bu kadar etmen tarafından şekilenen şey nasıl olurda sizin özgür iradeniz olur

[@protoss9987]

Sen de dedin, onlar birer etken. Örnek vereyim, küçüklüğünde Travma yaşamış bir insan katil olabilir. Ama onun gibi yüz binlerce travma yaşayan insan var. Ek olarak daha cümleye başlarken “bence" diye başlıyorsunuz ve bu bile sizin özgür iradenizin göstergesi. Ben bir eylem yapacağım sırada -örnegin elimi havaya kaldırmak istiyorum- buna etki eden sayısız faktör var ama en sonunda kararı veren benim. Son olarak özgür iradeyi inkar hukuksuzluğa ve ahlaksızlığa eşittir. Muhtemelen siz de iktidarı eleştiriyorsunuz, bu durumda ekonomi, eğitim, mülteci krizi gibi durumlarda iktidarın hiç bir suçu yok, onları suçluyamayız ne de olsa iradeleri yok.

[@bizinsanz1055]

Özgür irade saçmalıktır. Her şeye doğa,zaman,eylem ve çevre karar veriyor. İnsan evlenirken bile kendi karar vermiyor evleneceği kişi karşısına çıkıyor karşısına çıkmasa onunla evlenmeyecek.

[@mertkarabkc1754]

Peki bende katılıyorum ama ilk düşünce eylemi yada yeni keşifler icatlar için fikriniz nedir

[@beyazkelebek2646]

Biz karar verirken her şey nihayetinde biyolojik olarak işliyor. Mesela senin bir olaya sinirlenmen geçmiste yaşadıkların kanında o an olan hormon seviyesi nasıl beslendigin kaçta kalktığın vs bir sürü fiziksel etmene bağlı onlarda başka sebeplere bunlar birikiyor ve bizim karakterimiz oluşuyor verdiğimiz kararlar aslında doğal bir zorunluluk. İyiyi ya da kötüyü seçme bir aldatmaca. Ama işte sistem çok karmasık çok fazla insan çok fazla olay var ama hesaplaması imkansız değil. Mesela bir bilardo masası düsünelim toplara vereceğim itme masanin sürtünme katsayısı vs bu şekilde her topun nerede duracağını hesaplayabilirim. Bizim de o toplardan bir farkımız yok. Aslında dünyadaki diğer hayvanlardan da pek farkımız yok iletişim bağlamında. Bir karınca sürüsü onlarda kendi içinde iletişim kurup senkronize olabiliyorlar. Biz de kendi içimizde. Dışardan bakan bizden daha gelişmiş bir canlı böyle düşünür. Sadece evrimsel açıdan daha gelişmisiz.Duygusal varlıklar olduğumuz için gerçeği kabullenmek bize ağır geliyor ve kendimize haksızlık ettiğimizi düşünüyoruz. Ama bilimsel ve felsefi açıdan en mantıklı şu an bu geliyor.

[@beyazkelebek2646]

​@@mertkarabkc1754 yeni keşifler genellikle bir deney sonucu ispatlandıktan sonra kabul edilir. Sonra doğanın kurmuş olduğu sistem taklit edilir. Gözlem büyük önem taşır. Buluslar ve icatlar ne kadar gelişsede sistem aynıdır. Mesela ilk olarak tekerlek icadını ele alalım. İlk insanlar tekerleği icat ederken mutlaka bir düşünce deneyinden sonra buna karar vermiştir düsünce deneyi de önceki deneyimlerimize bağlanır. Yani bu düşünce deneyini yapan kişi mutlaka doğada yuvarlak bir şeyin daha kolay yuvarlandığını görmüstür bu bilgiye vakıf olmadan bu çıkarımda bulunamaz. Bazı buluşlar da tesadüfe dayanır. Bu ayrı konu. İlk nedene gelirsek bu benim de üzerinde düşündüğüm bir konu. Anlamsızlıklar içerisinde tanrı arayışıma cevap verebilecek en umutlu olduğum konu. Ama denklemden tanrıyı çıkarsak da bilim buna da cevap verebilecek gibi duruyor ki verdi de büyük patlama. Ama hala tartışmaya değer bir konu.

[@dukaajans]

🙏

[@wrexly9697]

kral şöle daha güzel bir mikrafon alsan çok iyi olucak videoların çok kaliteli umarım ilerde iyi yerlere gelirsin

[@dungibi1232]

kralın maddi durumu iyi değildir belki ,sen al hediye et 😁

[@wrexly9697]

@@dungibi1232 Sponsor alır bence izlenmeleri kötü değil

[@TheBulmaca1]

Arkadaşlar, sorgulamaktan korkayın. Asıl her şeyi sorgukadıktan sonra bir şey kaybetmiyorsunuz, sadece ikiyüzlülüğü bırakıp, içinde bulunduğu koşullara uygunluk ölçüde doğru kararlar verebiliyorsunuz. Bir münafık yaşamaktansa, istenmeyen bir düşünür olarak yaşamak daha iyidir

[@gulenkadn]

Harika bir konu emeğine sağlık zevkle dinledim özgür irade varmı yokmu emin değilim kafamda oturmayan taşlar var

[@lebanese25]

Evrim Ağacı'nda bununla ilgili bir makale var. Onlar işe daha nörobilimsel olarak yaklaşmışlar ve çeşitli bilimsel çalışmalarla özgür iradenin hiç var olmayabileceğini ortaya koymuşlar.

[@Karabal2904]

Kanaldaki en kalite video💕

[@Serkann471]

Kanala destek yorumudur 👍

[@berr_inozz5550]

Videodaki dark dan sonraki sahnedeki filmin adı nedir acaba

[@burakakbas9559]

Byung chul han incelemesi yapabilir misin? Lütfen

[@dungibi1232]

Kanalda beklediğimiz bazı konular Kaos teorisi nedir Lablece şeytanı İzafiyet teorisi Kuantum teorisi Evrim teorisi Determinizm indeterminizm geniş kapsamli olarak nedir Şimdilik aklıma gelenler .... sıralanabilir daha

[@burakakbas9559]

Byung chul han incelemesi gelsin lütfen

[@tonyduckland8279]

Kafam Patladi, 😭😭😭

[@aydemirseyhmus1993]

Videolar nerde kaldı videolar

[@alpkoksal8690]

videolarınız çok güzel, gösterdiğiniz filmlerin ismini açıklamaya yazar mısınız

[@esrayldz3742]

Filmin adı predestination

[@mehmetkavrar3181]

Bunun gibi bildiğiniz kanallar varsa yazabilir misiniz

[@jasipinkman9665]

Dark dizisi felsefesi gelsin

[@faka1889]

DARK 1 SEZON 8 BÖLÜM 30 DKK 00:22 SAHNE Predestination 17 DK 0:29 SAHNE

[@aristoteres1096]

Dark !!

[@talfryn]

Sesi biraz düzenlene

[@ertugrule]

tek cümle: Tanrı biliyor diye yapmıyoruz, yapacağımız için biliyor.

[@lastnova7837]

İrademiz nereye bağlı ?

[@leylaagayeva9178]

​@@lastnova7837 kendimize bagli

[@hazretikendim8015]

​@@leylaagayeva9178 kendim'den kastın ne/neresi?

[@VetellanLaniakea]

tanrı yapacağımız şekilde yarattığı için biliyor

[@aliman5177]

videolarinizi begeniyorum konular ilgi cekici potansiyeli yuksek bir kanal fakat sesiniz pek surukleyici degil biraz diksiyon dersi almanizi tavsiye ederim

[@mehmetacar4073]

Özgür irade var

[@Tesla_716]

a ile zni değiştiremezsin amma arasında ameller edip karşılığını alırsın

[@sukran96]

Masanın üzerinde bir parça sütlü çikolata ve bir parça da bitter çikolata var. 1. senaryo: Ben çocuğumun bitter çikolatayı sevmediğini ve sütlü çikolatayı seçeceğini biliyorum. Benim bunu bilmemin onun sütlü çikolatayı özgür iradesiyle seçmesine ne gibi bir etkisi var? 2. senaryo: diyelim ki bu seçim anı videoya çekildi ve ben bu videoyu daha önce seyrettiğim için sütlüyü seçeceğini biliyorum. Nasıl olup da bu onun özgür iradesinin olmadığı anlamına gelir? 3. senaryo: çocuğumun önüne seçmesi için hangi çikolataların konacağına ben tek başıma karar verdiysem o neyi seçerse seçsin zaten özgür iradesinin olduğundan söz edilemez 4. senaryo: Çocuğumun seçmesi için masanın üzerine hangi çeşit çikolataları koyacağımıza çocuğumla beraber karar verdiysek ancak o zaman onun özgür iradesinin var olduğu söylenebilir 5. Senaryo olabilir mi?

[@sukran96]

@@sarimsakliyogurtlumantikli1212 yanıtınız için teşekkür ederim :) belki çocuk beyaz çikolata istiyor? Yani eğer hayattaki seçim haklarımızı başkaları belirliyorsa bir seçim yaptığımızda bize verilen şıklardan birini seçiyorsak bu durumda yine özgür iradeden söz edilemez diye düşünüyorum. Bu arada mutlak özgür iradenin varlığına inanmak istiyorum çünkü başka türlü ‘yeryüzünde bozgunculuk yaratacak’ ilkel bir varlıktan meleklerden daha üstün olabilecek bir varlık yaratamazsınız. Malum meleklerin özgür iradesi olmadığı için sanırım onlara insanoğluna secde etmeleri istenmiş çünkü insan kötüyü seçebilecekken iyiyi, doğruyu ve güzeli seçtiği her seferinde bir tık daha meleklerden üstün konuma geçiyor olsa gerek.

[@sukran96]

@@sarimsakliyogurtlumantikli1212 tabii eğer ezelde, dünyada yaşayacağımız tecrübeleri kendimiz belirlemiyorsak. Gayba giriyor, bilemiyoruz ama Kuranda tanrının insana verdiği değeri düşününce dünya üzerindeki seçeneklerimizin bile seçiminde söz sahibi olduğumuz hissi uyanıyor bende. Aksi halde sonsuz seçim hakkından bahis edilemez. Sonsuz seçim hakkımız yoksa, tam bir imtihan dolayısıyla tam bir yetkinleşme /melekleşme de olamaz.

[@barskocyigit2873]

@@sukran96 Doğru ebeveyninin hangisini seçeceğini bilmesi çocuğun özgür iradesine etki etmez. Ama tanrının bilmesiyle ebeveyninin bilmesi farklı. Çünkü tanrı sadece bilmiyor aynı zamanda nedensellik zincirini başlatan ilk etkiyi de o yapıyor.

[@sukran96]

@@barskocyigit2873 sadece nedensellik zincirini başlatmakla kalmıyor, Kurandaki bilgiye göre “insanla kalbi arasına giriyor”. Benim takıldığım konu şu: Mutlak ve sonsuz seçim özgürlüğü vermeden ilkel bir varlık olan insanı meleklerden üstün kılamazsınız; insan, her türlü kötülüğü seçme özgürlüğü varken iyiyi, doğruyu ve güzeli seçmeli ki meleklerin seviyesine ulaşabilsin.

[@barskocyigit2873]

@@sukran96 İlk 1. ve 2. senaryo için demiştim.

[@etoswe8216]

Bence "Özgur irademiz var mi?" sorusu "Tanri var mi?" sorusundan daha önemlidir. Bizler icin "hayatlarimizin gercek sahibinin kim oldugu" en buyuk gizem olmali. Özgur irademizin var oldugu hissini tasisam da su soruya mantikli bir cevap bulamadigim icin var olmasi imkansiz gibi > "Ayni parametre ile yinelenen bir doga veya metafiziksel olay/hareket/etkilesim hangi sebeple bir öncekinden/sonrakinden farkli bir sonuc versin? Farki doguracak olan sebep neden digerinde de olamaz?"

[@sevimkaplan1145]

Baştaki filmin ismi ne

[@Nisaozr]

Dark dizisi

[@biacayip9076]

Videonun başındaki filimin adı nedir acaba bilen varmı

[@dungibi1232]

knk nasıl bilmezsin ;)dark

[@biacayip9076]

Malesef daha izlemedim ama hemen izlemeye gidiyorum çok teşekkür ederim

[@sukran96]

‘Dark’ diye arayınca çok farklı filmler çıkıyor , bu hangisi ?

[@dungibi1232]

@@sukran96 Dark Netflix dizisi diye arat

[@sukran96]

@@dungibi1232 teşekkürler

[@kopernikzozo]

Eğer deterministik olan bir evren başka bir deterministik evrenin alt boyutu ise iradenin özgürlüğü söz konusu değildir ve Tanrı olacak olan her şeyi bilebilir ama deterministik olan bir evren non deterministic olan bir evrenin alt boyutu ise Özgür iradeden yine söz edilemez ancak Tanrı olacak olanları bilmez

[@serhatduman69]

Zaten kainat diye bir şey olmayabilir yaratılmamış olabilir Kim bilir belki tanrı bizleri düşündürerek imtehan ediyodur yani hologram kainat sistemi neden olmasın, hatta tanrı o kadar güçlüki duyguları ve hisleri bile hologram yapabiliyor

[@qeribekainat]

Bende öyle olduğunu düşünüyorum

[@kaanmeister]

Özgür irade yoktur ama neden olduğuna inanıyoruz, bize varmış gibi geliyor anlamış değilim. Descartes'in cini mi bizi özgür olduğumuza inandırıyor?

[@nasrullahtoprak5461]

Zuhahahahha bunu özgür iradenle yazdın kaan ne boş adamsın

[@lebanese25]

Özgür irade meselesinin tartışmaya açılması bilimsel açıdan faydalı, toplumsal istikrar açısından tehlikelidir. Zira insan ve birtakım bilinçli hayvanın davranışlarının anlaşılması hususunda devasa bir adım olan bu meselenin "özgür irade yoktur" şeklindeki muhtemel çözümü, aynı zamanda toplumsal düzeni gözeten hukukun da anlamsızlaşması manasına gelir. Bir seri katili beynindeki biyokimyasal süreçler kendisini iradesi dışında adam öldürmeye sevk etti diye suçlu sayamazsınız herhalde, değil mi? Bu noktada herkes cezai ehliyeti olmayan delilerin durumuyla aynı statüde değerlendirilir. Zira ne deliler suç işlemeyi seçiyor ne de katiller...

[@lebanese25]

@yns Kimse ne isteyeceğini kendisi belirleyemez, dolayısıyla tercihte de bulunamaz. Zira istek ve tercihler seçimle değil biyokimyasal mekanizmaların işleyişiyle belirlenir.

[@bcs332]

Bal gibi de suçlu sayarsın, hatta bu yüzden zihinsel engellilerin de cezaya ehliyeti olmalı. Hukuk sistemi birkaç ise yarıyor: 1. Caydırıcılık oluşturmak. 2. Suç işleyebileceğini somut bir şekilde kanitlamış olan suçluları toplumdan uzaklaştırıp toplumu arıtmak. 3. Bu kişileri toplumdan uzaklaştırıp suçun tekrar edilmesini önlemek. Aynı şey zihinsel engelliler için de geçerli. Sokakta rastgele adam kesen biri, ne olursa olsun, neden hâla sokakta dolaşsın ki

[@hazretikendim8015]

​@@lebanese25 özgür irademiz olmasada, faydaya ve zarara vereceğimiz tepkiler değişmez dostum. Yani suçlular yine hapse gidecek. Faydalılar sevilecek. Robotik tepkiler işte. Aynen devam edecek

[@lebanese25]

@@hazretikendim8015Bu durum bütün sistemin meşeuiyetini ortadan kaldırıp yalnızca basit memeli tepkilerine indirger. Dolayısıyla bedel ödemeyi göze alanların önündeki ahlaki engeller ortadan kalkmış olur. Yoksa doğru diyorsun.

[@nefha5306]

Saçmalardan hikayeler.

[@music.-.]

abi sen müslümanmısın

[@tambagmszturkiye8324]

Evet

[@tambagmszturkiye8324]

@@exnihilo1435 ayn tanri argümanı videoları yapan biri agnostik, aklına sıçayım

[@exnihilo1435]

@@tambagmszturkiye8324 tanrıya inanabilir ama Bu onun müslüman olduğunu göstermez Belki sadece teisttir

[@jasipinkman9665]

Hayır bence

[@denz3090]

Adı üzerinde teolojik felsefe. Yani tabi ki Müslüman.

[@almanduku9043]

Evet geçmiş, şimdi ve geleceği aynı anda görür Allah. Ayrıca zamanın işleyişine de bu durum dahil değildir.

[@muhammedakcal8041]

Zamanın işleyişini, geçmişi, şimdiyi ve geleceği yaratan kim?

[@almanduku9043]

@@muhammedakcal8041 Ne alaka bilader?

[@okanasna6049]

Kanal da ki kitap videolarindan girdim dinlemeye başladım ama kitap videoları dışında ki her video da malesef ki Tanrı durumu var nedeni nedir felsefe sadece bu değildir bence

[@bnymnckir]

Tanrının geçmiş gelecek ve şimdiyi topluca algılıyormuş gibi düşünüyor olsak bile bizim geleceğimizi biliyor olduğu anlamını değiştirmiyor. Yani eğer geleceğimizi bilen bir varlık varsa sınav olamaz. Islamdaki ol der ve olur sözüyle de Özgür irade kavramıyla çelişir.