Scale Development - 3 (Confirmatory Factor Analysis) | Step by Step from Start to Finish

[@olgumenevse2878]

yorumlarda birisi yazmıştı formülü ben de eklemek istedim daha kolay bulunsun diye: CMIN/df:\cmindf; AGFI:\agfi; GFI:\gfi; NFI: fi; CFI:\cfi; IFI:\ifi; TLI:\tli; RMSEA: msea

[@TezYardımPlatformu]

Teşekkürler.

[@esraozel2369]

Gerçekten emeğinize sağlık hocam. SPSS serisinin başında söylediğiniz gibi SPSS aleminin kült videolarından olmayı hak eden seriler üretiyorsunuz .

[@TezYardımPlatformu]

Teşekkür ediyorum. Dikkatliymişsiniz. Gerçekten önemli bir zamanı ne anlatacağımı kurgulamaya ayırıyorum. Faydalı oluyorsa ne mutlu...

[@fatihmehmetgulmez7722]

Bu arada içerikler ve anlatım hakikaten çok kaliteli ve anlaşılır. Emekleriniz için çok teşekkür ederim.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim.

[@klckoceri6011]

Hocam iyi ki varsınız. Nasıl teşekkür edeceğimi bilemiyorum. Allah razı olsun.

[@TezYardımPlatformu]

Çok teşekkür ediyorum, iyi çalışmalar diliyorum.

[@cagrisen]

Çok teşekkür ederim. Adım adım, oldukça anlaşılır ve yalın bir anlatım

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Faydalı olmasından dolayı çok mutlu oldum.

[@АйсулуБейшенова]

Çok teşekkür ederim hocam. Çok güzel anlatıyorsunuz🙏

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Yorumunuz için teşekkür ediyorum.

[@alikupeliklnc4804]

Harika bir anlatım👏👏

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim

[@onurcataltepe679]

Emeğinize sağlık. Teşekkürler.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim, yorumunuz ile desteğiniz için teşekkür ediyorum.

[@muratyalcin4753]

hocam harika bir çalışma olmuş emeğinize sağlık

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Faydalı olduysa bu en büyük mutluluk. Yorum yazdığınız için teşekkürler.

[@mervea.6859]

Hocam ya Kendim Yazabilirim serisine erişmek için katıla üye oldum videoları açamadım. Bende bi bozukluk var galiba. Sizi seviyorum allah razı olsun yine de

[@TezYardımPlatformu]

Maalesef en alt düzeye üye olmuşsunuz. En üst düzeye üye olmalıydınız. Biz üyelik işlerine müdahale edemiyoruz. Ödemeyi alan da (1 ay sonra bize %70 aktarıyor), teknik kısımları halleden de KZbin.

[@ozkanilhan4350]

Hocam çok teşekkür ederiz bu eşsiz sunumunuz için. Uyum İyiliği Değerlerinin sayfa üzerinde yer alması için title’a tıkladık, çıkan kutucuğa bir formül yazmamız gerektiğini söylediniz. Formülü videonun açıklama kısmında bulamadım. Rica etsem yanıt kısmına ekleyebilir misiniz. Çok teşekkür ederim.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Evet unutmuşuz. En kısa sürede yazayım.

[@sabanyldrm5147]

Hocam yazmamışsınız.@@TezYardımPlatformu

[@doganozluk8073]

Merhabalar değerli hocam. Öncelikle bu güzel, yalın, açıklayıcı ve çok faydalı video çalışmalarınız için size ne kadar teşekkür etsek azdır. Umarım her anlamda emeğinizin karşlığını alırsınız. Benim DFA ile ilgili iki sorum olacaktı. Uygun bir vaktinizde cevaplayabilirseniz memnun olurum. İlginiz için teşekkür eder, iyi çalışmalar dilerim. 1. Modifikasyon yaparak istenilen uyum değerlerini elde edebiliyorsak madde atmadan sadece modifikasyonla yetinmekte herhangi bir sakınca var mı? 2. Modifikasyon yaparken bunun bir ölçüsü, belli bir sayı sınırı var mıdır? Örneğin sistemin önerdiği tüm modifikasyonları yapabilir miyiz? Zira ne kadar çok modofikasyon yapılırsa uyum değerleri o kadar iyi oluyor.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Küçücük bir faydam dahi dokunuyorsa bu çok büyük mutluluk. Sorularınıza gelince; 1. hiç bir sakınca yok. Mümkünse, eğer iyi uyum değerlerini veriyorsa, her anlamda ahenk varsa, hiçbir maddeyi atmamaya çalışın. 2. Belli bir sınırı yok ama çok fazla da yapmamakta fayda var. Çok fazla olursa jüri veya hakemler de sorun yapabilirler. Belli bir noktada yeterli deyip bırakmak lazım diye düşünüyorum. İyi çalışmalar...

[@doganozluk8073]

Anladım sayın hocam. Çok teşekkür ederim.

[@ilknurozdemir338]

Hocam merhaba, Açımlayıcı faktör analizi için kullandığımız veri setini DFA'da da mı kullanıyoruz ? Yoksa AFA'yı yaptıktan sonra silinen maddelerden geriye kalan ölçeğin tekrar uygulamasını yapıp yeni bir örneklem üzerinde DFA'yı mı gerçekleştiriyoruz ?

[@TezYardımPlatformu]

Aslında tekrar bir uygulama yaparak bu uygulamanın sonuçlarının dfa'da kullanılması öneriliyor. Ancak bunu yapmak çok zor. Ben de olsam bununla uğraşmam. Bence aynı veri seti üzerinden devam edin. Kolay gelsin.

[@rehasaydan6836]

hocam saygılar uyum değerleri formülünü nereye yazdınız göremedik. teşekkürler

[@TezYardımPlatformu]

Yorumlar içerisinde olması gerekiyor.

[@NafirKeyh]

thanx

[@TezYardımPlatformu]

You are welcome

[@vahidehlameei]

Hocam söylediğiniz formulu ( iyi uyum indeks değerleri formul ) ben caption’de bulamadım, rica etsem formulu yazabilirmisiniz çok teşekkür ederim.

[@TezYardımPlatformu]

Evet, onu yazmayı unutmuşum. Vakit bulabilirsem yazayım.

[@elifyilmaz2987]

Merhaba hocam, modification covariances ile maddeleri okla gösterdiğimizde okların üstünde çıkan değerin eksi çıkması sorun yaratır mı acaba? Cevabınız için şimdiden teşekkürler

[@TezYardımPlatformu]

Teknik olarak sorunun negatif ilişki içinde olduğunu gösteriyor. Soruyu incelemekte fayda var. Ters kodlama gerekebilir.

[@aycanduran6788]

Hocam emeğinize sağlık. Anlatımınız çok anlaşılır ve içerikler çok güzel gerçekten. Umarım videolarınızın devamı hep gelir. Benim size bir sorum olacak. AFA'da direct oblimin yöntemini seçtiğimde ölçek üç faktör altından toplanıyor. Ancak aralarından bir faktördeki yükler negatif yüklenmiş durumda çıkıyor. Bu boyutlar için DFA yaptığımda ise kovaryanslar arasındaki ilişki yükleri pozitif ve güçlü düzeyde çıkıyor. Model uyum değerleri de iyi. Döndürme yöntemini Promax seçersem bu üç faktörün hepsi pozitif yüklü konuma geçiyor. Bu durumda bir öneriniz olur mu? Bu şekilde model kabul edilebilir mi?

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Öncelikle yorumunuz için teşekkür ediyorum. İlk yaptığınızda negatif değerler bulmanız sorun değil. Ben olsam ilkini kabul ederim. (Not: Zaten negatif değerler de olsa onların kareleri maddenin açıkladığı varyansı gösterir, bundan dolayı sorun değil. Bu biraz daha detay bir bilgi).

[@aycanduran6788]

@@TezYardımPlatformu açıklamanız için çok teşekkür ederim hocam.

[@erolyildiz889]

Merhaba Sayın Hocam, videolarınız gerçekten çok yararlı. Emekleriniz için çok teşekkür ediyorum. Benim şu şekilde bir sorum olacak, yanıtlayabilirseniz sevinirim. DFA sonucunda oluşan Varyans tablosunu rapor etmeli miyim? Tabloya göre 1.faktör estimate değeri .326, 2.faktör değeri .446'dır. Bu değerler açıklanan varyansa mı işaret etmektedir? Kısacası tabloyu nasıl yorumlamalıyım? Vakit ayırdığınız için şimdiden teşekkürler.

[@TezYardımPlatformu]

Bunların cevaplarını burada kısaca vermek maalesef mümkün değil. Bir sonraki derste yazımını anlatıyoruz.

[@fikretsavas2522]

Ölçeklerin ıraksak geçerlik incelemesi için Maksimum Paylaşılan Varyans Karesi olan MSV (Maximum Squared Variance), Paylaşılan Varyansın Karesi Ortalaması olan ASV (Average Shared Square Variance) değerleri nasıl hesaplanmaktadır? Teşekkürler

[@TezYardımPlatformu]

Bunlar DFA içerisinde hesaplanıyor. Bunları anlatan bir videomuz maalesef yok, farklı kaynaklara bakabilirsiniz.

[@fikretsavas2522]

@@TezYardımPlatformu Teşekkürlerimle. İyi çalışmalar dilerim.

[@26kaya]

Hoca'm emeğinize sağlık, çok teşekkür ederiz. Benim de sizlere bazı sorularım olacaktı? 1) Madde yükleri .70'in altında 6 maddem var. Bu maddeleri silmemek için gösterebileceğimiz atıf var mıdır? 2) Madde silme mi öncelikli olmalı yoksa modifikasyon mu? 3) AFA ve DFA aynı örneklem grubuna uygulanabilir mi? 4) Videonuzda 4. faktör 2 maddeli kaldı. Okuduğum kaynaklar 3 ve üzeri olmalı diyor madde sayısına. 2'nin de kabul olabileceğini ifade eden bir atıf var mıdır? Sorularımda abarttıysam kusura bakmayın? Böylesine güzel bir anlatımı izledikten sonra insanın sordukça sorası geliyor =) Müsait bir zamanınızda cevaplarsanız çok sevinirim.

[@TezYardımPlatformu]

1. Kesin olarak şu şöyle olsun diyen atıflar maalesef yok. Herkesin kabul ettiği tek bir doğru da maalesef yok. 2. Modifikasyon. 3. Bence evet ancak farklı olsun diyenler de var. 4. Böyle bir atıf yok. Bence bu problem değil. 2 maddeden oluşan alt boyutlar olabiliyor. İlk maddede belirttiğim gibi kesinlikle şöyle olmalı şeklinde bir durum maalesef yok. Estağfurullah, beğenmenize sevindim.

[@recepcevhan9054]

Emekleriniz için teşekkürler. Doğrulayıcı faktör analizi için lisrel programını mı? Amos programını mı tavsiye edersiniz. Farklarını biliyorsanız kısaca yorumlayabilir misiniz?

[@TezYardımPlatformu]

Ben Amos kullanıyorum. Diğerini maalesef bilmiyorum.

[@esraegrikaya9076]

Hocam merhaba. Emeğiniz için teşekkürler öncelikle. Size iki sorum olacak; 1) Ölçeğin boyutunu nasıl azaltabilirim? 22 soruda 7 boyut oluştu. 2) Bir boyutta yalnızca 2 madde varsa o boyutu silmem mi gerekir? Şimdiden teşekkür ederim

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. 1. İki boyutu birlikte kabul edip ortak bir isim verebilirsiniz. Başka bir yolu maalesef bulunmuyor. 2. Evet, bence silmelisiniz. Yalnız bunu önce 1 madde silerek durumu kontrol etmenizi öneririm.

[@MYCOMPUTER2018]

Hocam merhaba; tezin içindekiler kısmında literatür yazın kısmını ortalama kaç sayfa yapmak ideal olur; kısa yazarsak sorun olur mu? Birde hocam aynı çalışmanın farklı bir il örneğinde aynı hipotezleri yazmamız sorun teşkil eder mi?

[@TezYardımPlatformu]

Merhaba, 25-30 sayfa literatür yeterlidir. Hipotezler sorun olmaz.

[@MYCOMPUTER2018]

@@TezYardımPlatformu hocam vallahi danışmanımdan hızlı yanıt veriyorsunuz. Çok teşekkür ederim. Ayrıca ölçek geliştirme videonuz harika olmuş; birçok akademik personel videonuzu seyrediyor. Ve çok beğeniyor. Emeğinize sağlık.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Her zaman ifade ettiğim gibi bir faydam dokunuyorsa ne mutlu bana. Eksiklerimiz mutlaka vardır, bildiğim kadarıyla anlatıyorum.

[@melekonderogu2178]

Hesapla dediğimde yol geçerli bir biçimde değil dedi hocam ne yapmam lazım bu durumda

[@TezYardımPlatformu]

Mutlaka bir problem var ama bunu tespit etmem maalesef imkansız.

[@deroee]

Hocam lisrel için de anlatım gelir mi?

[@TezYardımPlatformu]

Maalesef ben AMOS ile analizlerimi yapıyorum. Başka bir programa şu ana kadar ihtiyaç duymadım. Dolayısıyla zannediyorum anlatmam.

[@farukylmaz8339]

Hocam merhaba. Çekmiş olduğunuz video çok değerli ve öğretici. Hocam bir sorum olacaktı. Tek faktör olduğunu bildiğimiz bir değişken grubuna DFA yapılabiliyor mu hocam. En az iki faktör mü gerekiyor. Eğer yapılamıyorsa tek faktörlü bir veri setinin geçerliliğini nasıl test edebiliriz

[@TezYardımPlatformu]

Bu durumda AFA da size yeterli olabilir. Ancak yaparsanız da güzel olur. Yok katsayıları ile uyum değerlerini görmüş olursunuz. Teşekkürler.

[@kadirbucak7254]

Öncelikle hazırlamış olduğunuz bu güzel, anlaşılır videolar için sizi tebrik ederim. Size bir sorum olacaktı ben amos u indirmeye çalışıyorum fakat indiremiyorum. nasıl yapabilirim?

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Maalesef bilemiyorum. Güvenilir farklı bir site bulup denemek gerekiyor. Bildiğim bir site maalesef yok.

[@elifcamsari8751]

formülü açıklama kısmında bulamadım

[@TezYardımPlatformu]

Alttaki yorumlar içerisinde bir arkadaşımız bütün formülleri yazmıştı.

[@ademozdemir4385]

Merhaba hocam çok güzel bir anlatım olmuş teşekkür ederim. Hocam videodaki örnekten yola çıkarak F4 faktöründen bir madde silindi ve 1 değeri de silindi ve sonradan elle yeniden atama yapıldı. Örneğin F3 faktöründe o 1 değerini 2 farklı soruya atama yapılırsa bir sorun teşkil eder mi? Sadece 1 adet 1 değeri olunca cmin/df değeri çıkmayıp 2 adet farklı sorulara 1 değeri atayınca çıkmış olmasında bir sorun var mı? Tekrar teşekkür ederim.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Bence 2 tane 1 değeri olmaz. Bu oradaki yol katsayısına müdahale olur, yanlış bir işlem olur diye düşünüyorum. Ama emin değilim. Belki bir kaynakta yapılabilir yazıyordur.

[@sametkarakus1899]

Hocam benim analizde ölçek maddelerinin yükleri genel olarak %50-69 arası çıktı yüzde 70'in üstünde bir maddem yok.Ancak chi kare 3'ün altı RMSEA 0.56 NFI 0.86 IFI 0.91 CFI 0.91 gibi gidiyor. Bu durumda ölçek maddelerimde sorun var mı orayı anlayamadım ben.

[@TezYardımPlatformu]

Bu sonuçlar gayet iyi görünüyor. Yol katsayılarının 0,70 üzerinde olması beklenir ama mutlaka bunun üzerinde olacak diye bir şart yok. Daha küçük değerleri de kabul eden kaynaklar olduğunu biliyorum. Ancak maalesef şu an hatırlayamıyorum. Biraz araştırma ile onlara atıf yapılarak burada sorun çözülebilir diye düşünüyorum.

[@Hanife5346]

Merhaba değerli hocam, size bir sorum olacak, kullanacağımız ölçekte işimize yaramayan soruları çıkarıp o şekliyle kullanabilir miyiz ?

[@TezYardımPlatformu]

Bunu yaparsanız ekstra geçerlik ve güvenirlik analizleri yapmanız gerekir.

[@aslaltanlar1805]

iyi Günler, bir araştırmada doğrulayıcı faktör analizi yapmak istiyorsak AFA'da " maximum likehood" yöntemini kullanmadığımız takdirde SCI dergilerde hakemlerden olumsuz görüş alır mıyız? Bazı makaleler, DFA kullanılacaksa "maximum likehood" yönteminin kullanılması gerektiğini, TBA'nin faktör analizi kategorisinde ele alınamayacağını ifade etmektedir. Döndürme yöntemlerinden "direct oblimin" seçilmesinin de yeterli olmayacağını belirtmektedir. Bu konuda bilgi verebilirseniz çok memnun olurum. Ek olarak Jamovi programı ile DFA ve YEM analizinin nasıl yapılabileceğine dair video çekmenizi de rica edeceğim.

[@TezYardımPlatformu]

Sorunuz hakkında net bir cevap maalesef veremeyeceğim. // Jamovi ile video maalesef çekemem, üzgünüm.

[@cerenturkdogan6021]

Merhaba hocam, emekleriniz için çok teşekkür ederim. SSCI bir dergiden minor revision aldım, taleplerden biri de 17.30 sn'de bahsettiğiniz faktör yüklerinin "0.7 ve üzeri istiyoruz" kısmındaki eşik değeri sormuşlar. Bunun için önerebileceğiniz bir kaynak var mıdır acaba?

[@TezYardımPlatformu]

Büyüköztürk'ün Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı'nda bu değerlerin 0,30'a kadar bile kabul edilebileceği belirtiliyor. Bendeki kitap 2011'deki 14. baskı, sayfa 124.

[@zihinbaz-vu8ed]

hocam text formülü nerede acaba

[@TezYardımPlatformu]

Yorumlar içinde bir arkadaşımız derli toplu yazmıştı.

[@alisenergil]

hocam merhaba AMOS bende görülmüyor

[@TezYardımPlatformu]

Programı yüklemeniz gerekiyor.

[@fatihmehmetgulmez7722]

Sayın hocam geliştirilen bir ölçeğin alt boyutlarının ayrı ayrı kullanılabilmesi için hangi şartları sağlaması lazım. AFA, DFA ve güvenirliği uygun olan tüm çok boyutlu ölçeklerin alt boyutları ayrı ayrı da kullanılabilir mi?

[@TezYardımPlatformu]

Ayrı ayrıdan kastınız tek başınaysa evet kullanabilirsiniz ama bu çok da yaygın bir durum değil. Alt boyutlar ölçeğin bir parçası olarak var. Yine de kullanmak isterseniz, tek başına en az %30 açıkladığı varyans ve 0,70 gibi Cronbach Alpha olmalı diye düşünüyorum.

[@fatihmehmetgulmez7722]

Çok teşekkür ederim hocam.

[@afrakts]

hocam merhaba umarım görür ve değerli vaktinizi ayırır cevap verebilirsiniz, çünkü çok zordayım. Öncelikle video için teşekkürler. Hocam ben yüksek lisans tezim için 3 tane ölçek kullandım. Bu ölçekler türkçeye uyarlanıp geçerlik güvenirlik çalışmaları yapılmış. Uyarlama çalışmaları ile benim örneklemim hem miktar hem yaş grubu olarak benziyor. Ama DFA yaptığımda uyum değerlerim koşulları sağlamıyor. Ben şimdi bu ölçeklere kendi örneklemimde uygun dfa değerleri sağlamak için modifikasyon yapabilir miyim? ölçeği uyarlayanlar hiç böyle bir şey yapmamış, ben onlardan farklı bir şey yapma hakkına sahip miyim (kovaryans oluşturma gibi). yapabilirsem bunu belirtecek miyim tezimde? yapamıyorsam çalışmam çöp mü? :(

[@TezYardımPlatformu]

Evet, modifikasyon yapabilirsiniz. Madde de çıkarabilirsiniz. Zaten bu analizi yapıyorsanız, benzer yapıyı bulamadığınızda değişiklikler yapmanız çok normal. Yeni yapı, ölçek kriterlerini sağlıyorsa sorun olmaz. Ne yaptıysanız raporda açıkça belirtin. Şunu sildim vs gibi. Kolay gelsin...

[@afrakts]

@@TezYardımPlatformu çok teşekkür ederim hocam ::)))

[@fatmacakiraksungur4551]

Hocam bilgilendirme için çok teşekkür ederim. Önemli diğer bir sorum olacak. doğrulayıcı faktör analizi sonucunda faktör yüklerim vs gayet iyi çıktı. Maddelerin standarzided resudal tablosunda sadece 22. maddenin bir madde ile ilişkisinde değer 1'in üzerinde çıktı. O maddeyi çıkartarak tekrar analiz yaptım.(birden fazla 1'in üzerinde değer olmayınca çıkarmak gerekiyor mu bilemedim ama).Sonrası modifacition tablosuna baktım çizimler yaptım fakat Analiz sonucunda uyum değerleri AGFI değeri ,735 GFI değeri ise ,780çıktı. diğerleri normal sayılabilecek değerler arasında. Bu haliyle uyum değerleri iyi diyemiyoruz mu acaba? tüm değerler aşağıdaki gibi çıktı: CMIN/df: 2,370; AGFI; ,735; GFI; ,780; NFI: ,917: CFI: ,950; IFI:950; TLI: ,944; RMSEA: ,083 Ayrıca 22. maddeyi çıkarmadan da önce yapılan analiz ile çok fark yok gibi geldi. RMSEA değeri ,090' ,083'e düştü. Yani AGFI VE GFI değerlerinde değişiklik olmadı. Bu durumda ne yapmam lazım acaba? Uyum değerleri iyi diyemiyor muyuz hocam? Teşekkkür ederim.

[@TezYardımPlatformu]

Merhaba, uyum değerlerinin ne olduğu farklı kaynaklarda da mevcut. Bunlara göre maalesef değerleriniz çok da iyi değil. Ama bu haliyle de olur. Şöyle ki bunlar arasında en önemlileri RMSEA, CMIN/df, CFI ve bunlara ek olarak SRMR. RMSEA kıl payı kaçırmış ama 0,10 altı da zorlayarak olur. CMIN/df zaten ok. CFI süper. SRMR hesaplayabilirseniz 0,05-0,08 arası olmasını bekleriz. Hesaplayamazsanız NFI, IFI ve TLI'yı da raporlayın. Bunlar yeterli olur.

[@mehmetdaban777]

Sayın hocam öncelikle yardımlarınız için sonsuz teşekkürler. Amos programında DFA yaptım. Uyum iyiliklerim gayet iyi. Ancak çoklu normal dağılımı sağlayamadığım için ML yerine AD Free yöntemini kullandım. Bu defa da Program değişken sayıma göre çok fazla örneklem sayısı istiyor. Program çalışmıyor. Örneklemi arttırdım ama ADF Yöntemini kullandım . Bu seferde iyilik değerlerim düşüyor. Bazı yazarlar değişilenlerin tek tek normalliği sağlaması durumunda çoklu normalliğin ihmal edilebileceği, bazıları büyük örneklemlerin çoklu normallikten geldiğinin kabul edilebileceği yönünde atıflar var. Ölçeğin ortalama puanı ile kontrol ettiğim normallikle çoklu normallik varsayımını sağlamış olur muyum?. Tavsiyeniz nedir? iyiki varsınız.

[@TezYardımPlatformu]

Çoklu normalliğin sağlanmasının gerçek hayatta zor olduğu, bunun yerine normal dağılımın yeterli kabul edilebileceği ile ilgili bilgiler olduğunu biliyorum. Bir referans göstermem şu anda zor ama ben olsam normal dağılıma bakar ve bununla yetinirim. Tezlerde makalelerde %99 oranında bunun yapıldığınız görebilirsiniz. Bence çoklu normal dağılıma girmeyin.

[@rucanpolat3703]

Hocam hayırlı günler. Ölçek geliştirme çalışmamda AFA sonucu 29 madde 3 faktöre dağıldı. DFA sonucu 4 maddeyi sildim (faktör yükleri .70'den düşük olduğu için). Sonra 7 tane de kovaryans yaptım uyum değerlerinin yükselmesi için. Son durumda 25 madde 3 faktörlü ölçeğin uyum değerleri şu şekilde çıktı: CMIN/df:2.264 AGFI: .754 GFI: .799 NFI: .863 CFI: .918 IFI: .919 TLI: .907 RMSEA: .079 SRMR: .056 Benim anladığım şu an benim CMIN, CFI, IFI, TLI, RMSEA,SRMR kabul sınırlarında ama diğerleri değil. 1.sorum bu haliyle ölçek kabul görür mü? Yani uyum değerleri kabul edilebilir düzeyde mi? 2.Kovaryans birkaç tane daha çizebilirim. Ama fazla olur diye düşündüm. Bu konuda tavsiyeniz nedir?

[@TezYardımPlatformu]

1. Normal şartlarda kabul görmez ama net bir şey söyleyemem. 2. Her alt boyutta max 3 adet çizebilirsiniz ama bunun da net bir kuralı yok.

[@fatmacakiraksungur4551]

Sayın hocam, ben doğrulayıcı faktör analizini gerçekleştirdim fakat maddelerim (30 madde) fazla olduğu için amos sayfasındaki beyaz sayfanın dışına kaydı. Bu sorunu nasıl halledebilirim acaba. yada bu benim için sonradan sorun oluşturur mu.

[@TezYardımPlatformu]

Merhaba, üzerinde dört tarafa, dışa doğru kırmızı oklar olan bir simge olacak, yanlış hatırlamıyorsam alttan 3. sırada ortada. Ona basın düzelecektir.

[@tugcetcalk6344]

hocam merhaba emeklerinize sağlık bir sorum olacaktı, yl tezim için dfa yapmam lazım ama hazır olceği başka bir yaş aralığına uyguladım bunun dfa sı için de videoda sol taraftaki factor analysis kısmını elde etmem mi gerek yani afa mı yapmam gerek , konu hakkında hiç bilgim yok kusura bakmayın :)

[@TezYardımPlatformu]

Hayır afa ya gerek yok. Çünkü zaten bir yapı hakkında bilgi sahibisiniz. Ölçeğin belirtilen alt boyutları varsa onların üzerinden dfa yapın.

[@tugcetcalk6344]

tamamdır hocam anladım yaptım onu teşekkur edeirm çok @@TezYardımPlatformu

[@pdserdar]

Merhaba sayın hocam. Birden fazla modifikasyon yapacaksak eğer hata değerleri arasında neye göre seçim yapmalıyız? M.I değeri mi yoksa par change değeri büyüklüğüne göre mi? Yani diyelim ki 3 tane modifikasyon yapacağız ama 6 tane yapabilecek durumdayız. Üç taneyi öncelikli seçmek için dikkat etmemiz değer ve sıralama şekli nedir?

[@TezYardımPlatformu]

M.I. değeri büyük olanları öncelikle ele almak daha doğru olacaktır.

[@pdserdar]

@@TezYardımPlatformu Yeni bir soru metni açmadan bu kısımdan sormak isterim. Birinci ve ikinci düzey DFA mevzusu hakkında yorum ve önerilerinizi almak isterim. İkinci düzey DFA için muhakkak yapılmalıdır diyebilir miyiz? Yoksa yapılmasa da olur mu? Ölçek geliştirme çalışmaları için soruyorum.

[@TezYardımPlatformu]

@@pdserdar Ölçek geliştirme çalışmalarında 2. düzeyin gerekli olduğunu düşünmüyorum, ancak spesifik bir çalışma modeli için faydalı olabilir. Bence normal bir ölçek geliştirme çalışması için birinci düzey yeterli olacaktır. Tabi bu benim kanaatim.

[@boragurel326]

Hocam Merhaba, teşekkürler anlatım için. Emeğinize sağlık, çok faydalı oldu. Bir sorum olacaktı: Profesör James Gaskin'in geliştirdiği, CFA Pattern Matrix Builder plugin indirdim. Spss'te faktör analizi elde ettiğim rotated component matrix'imi bu plugin sayesinde AMOS'ta (version 26) diagrama dönüştürmek istiyorum fakat program hata veriyor. Bu konuyla ilgili bilginiz var mı? Destek olabilirseniz çok sevinirim.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Bu konuda maalesef bilgim yoktu ama çok ilgimi çekti. En müsait zamanda ben de bir incelemek istiyorum.

[@boragurel326]

Çok faydalı olduğuna inandığım plugin2ler mevcut. İstatistiksel çalışmalarımızı bir nebzede olsa kolaylaştırmaya yönelik. James Gaskin'in youtube kanalında çok detaylı anlatımları bulabilirsiniz. Kolaylıklar dilerim.@@TezYardımPlatformu

[@TezYardımPlatformu]

Çok teşekkür ediyorum.

[@TanemA.]

Hocam merhaba, yeni bir ölçek geliştiriyorum ve programı ilk defa kullanıyorum. Açımlayıcı Faktör Analizinde de diğer paylaşımınızdan çok faydalandım teşekkür ediyorum. Anladığım kadarıyla örnek olarak anlatımını yaptığınız analizde Direct Oblimin Rotasyonu kullandığınız için faktörler arasındaki ilişkileri gösterebilmek için kovaryans çizgileri de çizdiniz. Ben ölçeğimde Varimax Rotasyonu kullandım. Bu rotasyon faktörleri bağımsız hale getirdiğinden, faktörler arası ilişkilerini gösteren kovaryans çizgilerini çizmeden ilerlesem yeterli/doğru olur mu? Yapmam gereken başka bir şey var mı? Bir de, uyum iyiliği değerlerinde nasıl bir seçim yapmam gerekir? Teşekkürler.

[@TezYardımPlatformu]

Kovaryansları her durumda çizmelisiniz. Çizmeden olmaz. Videoda anlattığım uyum iyiliği değerlerini seçerek bakmalısınız.

[@TanemA.]

@@TezYardımPlatformu Teşekkür ederim...

[@mehmetdaban777]

Sayın hocam sizlere ne kadar teşekkür etsek azdır. İyi ki varsınız. Sayenizde bir ölçek geliştirmenin sonuna geldim. İki sorum olacak. birincisi 5 boyutlu ölçeği DFA doğruladı uyum iyiliklerinde sıkıntı yok. Ancak Dfa da bir boyutta 2 madde de 0,55 ve 0 36 faktör yükü oluştu. bu maddeleri korumak istiyorum . Çıkarmak zorunlu mu 0.70 altı olduğu için. Afa ve dfa 'yı farklı örneklemlerde yaptım. güvenirlik raporunu iki veri için de yapacak mıyım yoksa Dfa dan sonra mı vereceğim. Saygılarımla..

[@TezYardımPlatformu]

Öncelikle rica ederim, bir faydam dokunuyorsa ne mutlu. Hayır çıkarmak zorunda değilsiniz. Madde sizin için önemliyse mutlaka her kural tüm sınırları ile sağlanacak diye bir kural yok. Güvenirliği, AFA veya DFA yaptığınız örneklemlerden birisinde yapmanız yeterli olur.

[@fatmacakiraksungur4551]

Değerli hocam merhabalar, amos programında analiz yaparken şuan amos programı sorun veriyor sanırım. The file is in the directory. Program files (x86)/IBMSPSS/AMOS/23. Amos does not have permission to write in that directory. Must be in a directory where amos is permitted to write. (Dosya dizindedir. Program dosyaları (x86)/IBMSPSS/AMOS/23. Amos'un o dizine yazma izni yok. amos'un yazmasına izin verilen bir dizinde olmalıdır.)Ben ne yapmalıyım acaba. Bu konuda amos programına hakim değilim maalesef. Yardımcı olursanız çok mutlu olurum. Şimdiden, çok Teşekkür ederim.

[@TezYardımPlatformu]

Böyle bir hata ile karşılaşmadım. Yalnız programı yönetici olarak çalıştırmalısınız diye düşünüyorum. Açarken sağ tıklayıp yönetici olarak çalıştır demeniz lazım gibi..

[@aricimali]

Hocam, benim ölçeğim tek faktörlü. Dilediğim kadar kovaryans çizebilir miyim?

[@TezYardımPlatformu]

Hayır. En fazla 3 taneye izin veriliyor.

[@recepcevhan9054]

Soru 1: Sadece DFA yapacak olursak önce AFA da pattern matriste" farklı faktörlere etki eden maddeleri düzenleyip (uyumsuz maddeleri çıkarıp) sonra mı DFA yapılmalı yoksa zaten DFA da gerekirse uyumsuz maddeler çıkarılıyor diyerekten direk DFA mı yapılmalı? Soru 2: Analysis properties başlığı altında kayıp veriler ile ilgili bir kutucuk var (estimate means and intercepts), kayıp verilerimiz olur ve bu kutucuğu işaretlersek maddeler arası uyumumuz kayıp veri olmayan duruma göre daha uyumsuz sonuçlar mı verir? Yani bu kutucuğu olabildiğince işaretlememek için kayıp verilere ortalama değerler mi atamamız lazım? yoksa kayıp verilere dokunmayıp bu kutucuğu işaretleyerek yolumuza mı devam etmemiz lazım?

[@TezYardımPlatformu]

1. Ben AFA sonucunda en güzel hale getiriyorum. Böylece DFA daha sorunsuz oluyor. 2. Kayıp verilere dokunmadan, o seçeneği işaretleyerek devam edebilirsiniz.

[@recepcevhan9054]

Kayıp verilere dokunmadığımızda modifikasyon indisleri seçeneği seçemiyoruz ve modifikasyon işlemlerini yapamıyoruz. Bu sebeple kayıp verilere ortalama değer ataması yaptım. ölçek toplam değerlerinin normallik, geçerlik ve güvenirlik değerlerinde de kayda değer denilemeyecek kadar ufak değişiklikler oldu. Ama bunun yanında DFA da modifikasyon işlemlerini kullanabildim.@@TezYardımPlatformu

[@TezYardımPlatformu]

Evet, doğru söylüyorsunuz. kayıp veri olduğunda modifikasyon yapılamaz. Bu durumda en güzeli kayıp verileri doldurmak.

[@recepcevhan9054]

@@TezYardımPlatformu çok teşekkürler 😊

[@sibelpekgün]

Hocam iyi ki varsınız.. çok teşekkür ederim.. bir sorum olacaktı. 25 maddelik tek boyutlu bir ölçeğim için dfa yapmaya çalışıyorum. raporlama isterken, ısrarla Modification indices seçeneğini kaldırmamı istiyor. "Değişiklik indeksleri eksik veri ile hesaplanamaz" diyor. eksik verim yok aslında. bir yeri yanlış mı girdim?

[@TezYardımPlatformu]

Mutlaka eksikleriniz vardır.

[@sibelpekgün]

hocam, ölçeğimi afa ile 30 maddeden 25'e indirdim. Amosa yüklerken madde isimlerini değişmeden yükledim. mesela; 2,3,4,5,7,10.. gibi. aradaki maddeleri çıkarınca kullanacağım maddelerin ismini değişmedim. eksik veri dediği bu olabilir mi?

[@TezYardımPlatformu]

Hayır bunlar eksik veri anlamına gelmiyor. Veriler içerisinde eksik hücreler var mı bunu kontrol etmeniz gerekiyor. Yani katılımcılardan bazıları bazı sorulara cevap vermemişler mi?

[@sibelpekgün]

Tamam hocam tespit ettim. Çok teşekkür ederim.. iyi çalışmalar diliyorum..

[@meyratel7529]

hocam merhaba, video için çok teşekkür ederim, emeğinize sağlık🌸 Bir sorum olacaktı: analizi çalıştırma aşamasında bahsettiğiniz alttaki pencerelere açıklamalar geldi ancak üstteki kısım aktif hale gelmedi. AMOS programında mı sorun var yoksa analizle ilgili bir aşamada mı hata yapmış olabilirim?

[@TezYardımPlatformu]

Bir yerde hata yapmış olabilirsiniz. Bir daha kontrol edin, sonrasında sorun devam ederse, biraz daha detay verirseniz tekrar bakalım.

[@meyratel7529]

@@TezYardımPlatformu tamamdır hocam deneyeceğim şimdi çok teşekkür ederim

[@meyratel7529]

@@TezYardımPlatformuaynı sorun tekrar oldu hocam

[@meyratel7529]

@@TezYardımPlatformuvideodaki adımları tek tek kontrol ederek uyguladım ama analiz sonrası üst kısım yine aktif olmadı

[@TezYardımPlatformu]

[e-mail] adresine ekran görüntüsünü mail atar mısınız? Bana ulaştıracaklar.

[@theoadieye]

Hocam bir sorum olacak. kendi geliştirdiğim ölçekte iki alt boyut var. ikinci alt boyutta ,70 değerinin altında maddeler var iki tanesini çıkarttım bir tanesi daha değerin altında modification bölümünde gösterdiğiniz gibi e yazan maddeleri birbirine bağlayınca cmn/df ve diğer değerler istenilen seviyeye geliyor modification da maddeleri istediğim kadar bağlasam da maddeleri çıkarmasam olur mu acaba? yoksa o kadar çok bağlama yaparsam saçma mı olur

[@TezYardımPlatformu]

Bir alt boyutta en fazla 2-3 modifikasyon yapılması uygun görülüyor. Aman net olarak bununla ilgili bilgi veren bir kaynak ben görmedim. Faktör yükleri en dipte 0,32'ye kadar kabul edilebiliyor. Hatta 0,30'u kabul eden kaynak da var. Bu nedenle bence madde silmeden devam edin.

[@kevsercaglan9198]

merhaba, ölçeğin son hali doğrulayıcı faktör analizinde çıkarttığımız maddelerden kalanlardır değil mi?

[@TezYardımPlatformu]

Evet.

[@kevsercaglan9198]

@@TezYardımPlatformu Hocam doğrulayıcı faktör analizi yaptıktan sonra alt boyutlardan birisi 2 maddeli kaldı. alfası yüksek çıkıyor, ama iki maddeli olması sorun mu? en az 3 olmalı mı?

[@TezYardımPlatformu]

Böyle bir şart yok. Bu şekilde tüm şartları sağlıyorsa bence sorun yok.

[@kevsercaglan9198]

@@TezYardımPlatformu teşekkür ederim. kanalınızda amos ile aracı değişken analizi var mı? aradım ama göremedim.

[@TezYardımPlatformu]

Maalesef yok. Çok tercih edilen bir yöntem değildir. En kabul gören hayes şu anda.

[@fatmacakiraksungur4551]

Hocam doğrulayıcı faktör analizinde bir çok iyilik değeri var. Bunlardan SRMR değerini de eklememin iyi olacağını söyleyen uzmanlar oldu. Ben (CMIN/df:\cmindf; AGFI:\agfi; GFI:\gfi; NFI: fi; CFI:\cfi; IFI:\ifi; TLI:\tli; RMSEA: msea) buradaki kodlar gibi DFA için istediğim değerleri ekleyip çıkarma kısmını bilmiyorum. Ayrıca bu değerlerin istenilen seviyelerini anlatan türkçe kaynak varsa ya da siz bana bu konuda yardımcı olabilir misiniz? Model fitte SRMR değeri yok mesela. Bu konuda yardımcı olabilirseniz çok sevinirim. Şimdiden çok teşekkür eder, iyi çalışmalar dilerim.

[@TezYardımPlatformu]

Hangi değerlerin mutlaka okunması gerektiği ile ilgili farklı kaynaklar farklı bilgiler veriyor. SRMR de önerilen değerler arasında. İnternette arama yaparak pek çok kaynak bulabilirsiniz. İstediğinize göre de çalışmanızı gerçekleştirebilirsiniz. Doğrudan bir kaynak önerim maalesef yok. Bu serinin 4. videosunda (bulguların yazımı) sunduğumuz bazı kaynaklar mevcut. İsterseniz onlara da bakabilirsiniz. Kolay gelsin.

[@MYCOMPUTER2018]

Hocam daha videoyu izleme imkanım olmadı; doğrulaciyi faktör analizi sadece amos programı ile mi yapılıyor

[@TezYardımPlatformu]

Hayır, Lisrel gibi farklı programlar ile de yapılabiliyor. Bence en kolayı Amos. Bundan dolayı Amos kullanıyorum.

[@MYCOMPUTER2018]

@@TezYardımPlatformu anladım hocam teşekkürler; SPSS ile yapılabiliyor mu

[@vahidehlameei]

Hocam DFA analizine geçmeden önce verilerimizin normal dağilimina bakıyormuyuz? Hangi koşullara dikkat etmemiz gerekiyor??

[@TezYardımPlatformu]

Evet normal dağılım olmalı.

[@mustafaerdem4605]

Hocam veriler normal dağılmıyorsa faktör analizi yapılamaz mı ?

[@TezYardımPlatformu]

@@mustafaerdem4605 Böyle bir kural yok ama genelde AFA'da da isteniyor. Bence de normal dağılım olmalı.

[@mervegullu7407]

ölçekler açıklamada yok hocam sildiniz mi

[@TezYardımPlatformu]

Sildiğim bir şey yok. Tam olarak sorunuzu anlayamadım.

[@hayatbilgisi5833]

Hocam ben çalışmamda AFA yerine DFA tercih ettim bunu neden yaptın diye sorar mı sizce hocam? Sorarsa ne demeliyim AFA'da istediğim boyutlara ulaşamadığım için yapmıştım. Bu doğru bir uygulama mı?

[@TezYardımPlatformu]

Ölçeği siz geliştirdiyseniz (bir yerden almadıysanız) önce AFA yapıp geçerliğin %50'yi geçtiğini görmeniz yeterli olacaktır. Önemli olan sonrasında DFA ile alt boyutları doğrulamak. Ölçeğin geliştiren siz değilseniz bu defa AFA'ya hiç gerek yok.

[@hayatbilgisi5833]

@@TezYardımPlatformu anladım hocam teşekkürler

[@bilgiyarsmam1016]

tek boyutlu 10 maddeli ölçeğimde tüm değerler istenilen düzeyde fakat agfi ve gfı değerleri boş yani sayı yazmıyor bunun nedeni nedir hocam

[@TezYardımPlatformu]

Kayıp veriniz vardır. Estimate means and intercepts seçeneğini seçtiyseniz kaldırın, seçmediyseniz seçin.

[@bilgiyarsmam1016]

@@TezYardımPlatformu teşekkür ederim

[@f.e.827]

Sayın hocam 28:15'te diğer maddelerle ilişkisi olan 13. maddeyi siliyorsunuz. Çalışmamda ben de 1 madde çıkarıyorum ancak çalışmada bu durumu hangi cümleyle açıklayabiliriz?

[@TezYardımPlatformu]

Bu aşamada ..... nedeni ile 13. maddenin ölçekten çıkarılmasına karar verilmiştir. yazabilirsiniz.

[@f.e.827]

@@TezYardımPlatformu Hocam .... kısmını çıkaramadım zaten (((: "diğer maddeler ile uyum iyiliğini bozacak şekilde etkileşim içerisinde olduğu için... " cümlesi doğru olur mu?

[@TezYardımPlatformu]

Diğer maddeler ile uyum iyiliğini bozacak şekilde etkileşim içerisinde olduğu için şeklinde bir neden yazılması bana çok akademik gelmedi. O maddeyi niye çıkardıysanız doğrudan o nedeni yazmalısınız. Düşündüğünüz alt boyut altında olmaması, yol katsayısının düşük olması vs. gibi.

[@f.e.827]

​@@TezYardımPlatformu Hocam kusura bakmayın lütfen, son sorum; standardized residual covariances tablosunda diğer birçok ifade ile ilişkisi 1 in üzerinde olan maddeyi çıkardım. Bu maddeyi niye çıkarmış olduk bunu kavram olarak bilmiyorum.

[@TezYardımPlatformu]

Ben böyle bir işlem hiç yapmıyorum. Bu konuda maalesef yardımcı olamayacağım.

[@ahmet3367]

Hocam emeğinize sağlık. Bahsettiğiniz formülü açıklama kısmında göremedim. Tek tek yazdım ama hata yaptım sanırım. Formülü tekrar paylaşır mısınız size zahmet?

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Hangi formülü kastettiğinizi maalesef anlayamadım. Referansları belirtiyorsunuz. Açıklamalar içinde bağlantı mevcut. Değilse sorunuzu açıklarsanız tekrar bakayım.

[@ahmet3367]

@@TezYardımPlatformuHocam Figure Caption kısmına yazmamız gereken CMIN/df:\ ile başlayan formül.

[@TezYardımPlatformu]

Şimdi fark ettim. Zannediyorum unuttuk. En kısa sürede ekleyelim.

[@ahmet3367]

@@TezYardımPlatformu Tamam hocam. Teşekkür ederim.

[@TezYardımPlatformu]

Belirtilen sayfanın en altına kodlar eklendi.

[@aslicerenak3394]

Merhabalar, umarım yorumumu görüp cevap verebilirsiniz. Spss'te çoklu regresyon yapmaya çalışıyorum bağımsız değişkenim iş stresi 4 tane alt kategorisi var (yönetim, çevre, rol çatışması, iş yükü) ve bağımlı değişkenim iş tatmini var. Anketler 6 lı likert ölçek ve ankette stres için her alt kategoriye dair 5 er sorudan toplam 20 soru var, bağımlı değişken için için de 20 soru var. Alt kategoriler icin her 5 sorunun cevabini 1 alt kategoriye, bagimli degisken icin olan 20 sorunun cevabini da bagimli degiskene nasil baglayabilirim? Eger bu sekilde yapilamiyorsa her bir degiskene dair sorularin aritmetik ortalamasini alip degiskeni temsilen yazabilir miyim? Ya da transform recode kısmından her 5 soruyu ve 20 sorunun cevaplarini bagimli degiskene ve bagimsiz degisken alt kategorilerine nasil baglayabilirim? Cunku 4unden hangisi daha etkili bulmaya calisiyorum. Zaman ayirdiginiz icin tesekkur ederim, kolaylıklar🙏

[@TezYardımPlatformu]

Merhaba, burada yapmanız gereken her alt boyutun ayrı ayrı ortalamalarını hesaplatmak. Ayrıca aynı ortalamayı bağımlı değişken olan tatmin için de yapmak. Bundan sonra bu ortalamaları kullanarak çoklu regresyon yapacaksınız. Ortalamaları compute ile hesaplayabilirsiniz. Bizim kanalda ölçek puanlarını hesaplama adında bir video var. Ona bakarsanız yardımcı olacaktır. Kolay gelsin, iyi çalışmalar diliyorum.

[@aslicerenak3394]

@@TezYardımPlatformu Çok teşekkür ederim, videonuzdan yararlanıp öğrenebilirim umarım. Bütün çalışmalarınızda başarılar🙏

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Kolayca yapabileceğinizi tahmin ediyorum. Sorunuz olursa lütfen sorun. İyi çalışmalar.

[@huseyinacar842]

merhabalar sayın hocam, anlatımlarınız için çok teşekkür ederim. Benim bir sorum vardı ve sorum; Afa ve Dfa işlemlerini sırasıyla yaptıktan sonra ( Dfa da soru sildiğimizde ) tekrardan Afa yapmamıza gerek varmı acaba (soru sildiğimiz açim afa da değişim oluyor), teşekkürler...

[@TezYardımPlatformu]

Merhaba, evet tekrar AFA yaparak son durumu bu defa çok detaylara girmeden, KMO uygun mu, faktör yükleri vs. de bir problem var mı şeklinde kontrol etmelisiniz. Çünkü bunları raporlayacaksınız.