Aracı (Mediatör) Değişken Nedir? Aracılık Etkisi Ne Demektir?

[@mehmetmuratoglu4529]

Hocam çok teşekkürler. Gayet yalın bir şekilde açıkladınız. Anlaşılabilir olması açısından olağanüstü faydalı oldu.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Faydalı olduysa çok mutlu oldum.

[@esraatillabal566]

Açık ve net anlatım için çok teşekkürler.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim.

[@MsColdmountain]

Bir çok videoda aradığım cevap kısaca sizde var. çok teşekkür ederim.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Çok mutlu oldum.

[@Burak-gq1vn]

Harika bir anlatım teşekkür ederim.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim

[@salimesetli4634]

Çok açıklayıcı teşekkürler.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Çok teşekkürler.

[@MYCOMPUTER2018]

hocam videolarını keyifle seyrediyorum.

[@TezYardımPlatformu]

İlginiz için teşekkürler.

[@bv3318]

sayenizde anladim tesekkur ederim

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Çok mutlu oldum, iyi çalışmalar.

[@muratyalcin4753]

emeğinize sağlık hocam

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Zahmet edip yorum bıraktığınız için teşekkür ediyorum.

[@salimesetli4634]

Aracılık etkisini belirlemek istediğimizde ta baştan itibaren adım adım hangi aşamaları izlemeliyiz? Şimdiden çok teşekkür ederim.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Yalnız videoda en başından itibaren zaten anlatıyoruz. Özel olarak bir sorunuz varsa cevaplayabilirim.

[@MYCOMPUTER2018]

hocam ağzınıza sağlık.

[@TezYardımPlatformu]

Küçük de olsa bir faydam dokunuyorsa ne mutlu.

[@meralsakaoglu325]

Hocam merhaba, öncelikle güzel anlatımınız için çok teşekkür ederim emeğinize sağlık. Benim bir sorum olacaktı. Araştırmamda aracı değişken kullanmak istiyorum. Fakat örneklemde karıştırıcı olacak bir faktör var ve bunu istatistiksel olarak kontrol etmek istiyorum. Bunu kısmi korelasyonla yapmayı planlamıştım fakat aracı değişken de kullanmak istediğim için bunu hangi yöntemi kullanarak yapacağımı bilemiyorum. Yanıtınız için şimdiden teşekkür ederim

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Bu konuda bir şey söyleyebilmem maalesef mümkün değil. Bence Hayes'in Model kitapçığına bakıp sizin için uygun modeli seçmelisiniz.

[@muratyalcin4753]

hocam tekrar emeğinize sağlık, bir sorum olacak, burada verdiğiniz örnekte, gelir düzeyi ve eğitim düzeyini sürekli değişken olarak mı kabul ediyoruz

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Evet.

[@PsikolojikDansmanAliGungor]

elinize sağlık

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim, teşekkürler

[@aslhansar2354]

süper

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim.

[@okcu48]

Hocam merhabalar, lisrel programı ile bir yapısal eşitlik modeli analizi yaptım ve model tam olarak sizin örneğiniz ile aynı şekilde. Yorumlama esnasında x ile m nin y üzerinde birlikte veya toplam etkisi ibaresini kullanırsam hata etmiş olur muyum? Mutlaka aracı rol etkisi ibaresini kullanmalı mıyım?

[@TezYardımPlatformu]

Hata etmezsiniz ama sizin kullandığınız bu modelin teknik ifadesi. Aracı rol etkisi ifadesini de kullanmalısınız.

[@okcu48]

@@TezYardımPlatformu Teşekkür ederim hocam

[@cihanbulbul8293]

Kıymetli hocam bize bir ara CFA dFa ve path diagramını lisrel üzerinden anlatabilir misiniz rica etsem umarim çok şey istememişimdie

[@TezYardımPlatformu]

Estağfurullah çok şey istemiyorsunuz ama birincisi lisrel kullanmıyorum. Ben AMOSçuyum. İkincisi şu an anlatmam zor ama ilk planlarımın arasında bunlar var.

[@cihanbulbul8293]

Teşekkürler hocam

[@aysebuyukbayram6739]

Emeklerinize sağlık hocam.. bir sorum olacaktı; ".travmatik olay karşısında nasıl uyum sağladığını yordayan " 2 boyutttan oluşan, toplam puan değil alt boyutları üzerinden değerlendirilen ölçek aracı değişken olabilir mi?

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Buna cevap verebilmemiz için bu videoda anlattığımız durumun gerçekleşip gerçekleşmediğini tespit etmemiz gerekiyor. Bunu yapmadan maalesef sorumuza cevap veremeyiz.

[@MYCOMPUTER2018]

teşekkürler.

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim.

[@MYCOMPUTER2018]

@@TezYardımPlatformu hocam alanınız nedir.

[@fatmayagmurevcil2526]

Çok anlaşılır, emeğinize sağlık. Bir sorum olacaktı, en başta X ile Y arasında anlamlı bir ilişki yoksa yani mediatör dahil etmeden, yine de aracılık analizi yapılabilinir mi?

[@TezYardımPlatformu]

Rica ederim. Maalesef yapamazsınız. Bu zorunlu bir şart.

[@fatmayagmurevcil2526]

Hocam peki mediatör analizde Y değişkeni kategorik olabilir mi?

[@TezYardımPlatformu]

@@fatmayagmurevcil2526 Yapabilirsiniz.

[@fatmayagmurevcil2526]

@@TezYardımPlatformu Çok teşekkürler hocam, peki yapısal eşitlik modeli ya da yol analizi yaparken endojen değişkenimiz kategorik olabilir mi? Bununla ilgili de yorum yapabilirseniz çok sevinirim.

[@almanduku9043]

​​@@fatmayagmurevcil2526 ChatGPT : Yapısal eşitlik modellemesi (YEM) veya yol analizi yaparken endojen değişkenlerin kategorik olması mümkündür, ancak bu durum bazı özel yöntemler ve dikkat edilmesi gereken noktalar gerektirir: 1. **Endojen Değişkenin Kategorik Olması**: - Endojen değişken kategorik olabilir (örneğin, ikili/binary veya çok kategorili). Ancak, klasik YEM veya yol analizinde sürekli endojen değişkenler varsayılır. Bu nedenle, endojen değişkenin kategorik olması modelin uygulanma şeklini etkiler. - Kategorik endojen değişken için kullanılabilecek en yaygın yöntemler *lojistik regresyon* (ikili değişkenler için) veya *çok kategorili lojistik regresyon*dur. Bu durumda, yapılandırılan modelin doğrusal olmayacağını ve bazı varsayımların yeniden düzenlenmesi gerektiğini unutmamak gerekir. 2. **Özel Modeller ve Yaklaşımlar**: - **Lojistik YEM**: Eğer endojen değişken ikili bir değişkense (0 veya 1 gibi), doğrusal olmayan lojistik regresyon kullanılarak model kurulabilir. Bu, modelin farklı istatistiksel yöntemlerle tahmin edilmesini gerektirir. - **Ordered Probit veya Logit Modelleri**: Eğer endojen değişken sıralı kategorikse, sıralı probit veya logit modelleri kullanılabilir. Bu tür modellerde, kategorik değişkenlerin sıralı doğası göz önünde bulundurulur. - **Genelleştirilmiş Yapısal Eşitlik Modeli (GSEM)**: Kategorik veya sınıflandırılmış endojen değişkenlerin olduğu durumlarda GSEM tercih edilir. Bu yöntem, klasik YEM’e göre daha esnektir ve kategorik endojen değişkenler için tahminler yapılmasını sağlar. 3. **Model Uygulama ve Varsayımlar**: - Kategorik endojen değişkenlerin modellenmesi sırasında, doğrusallık varsayımının geçerli olmadığını bilmek önemlidir. Bunun yerine, lojistik fonksiyonlar gibi doğrusal olmayan modeller kullanılır. - Modelin uyum indeksleri de kategorik yapıya göre değerlendirilmelidir. Örneğin, *Goodness-of-Fit* indeksleri ve bazı uyum istatistikleri farklılaşabilir. 4. **Yazılım Desteği**: - Kategorik değişkenlerin olduğu YEM veya yol analizleri için yazılım olarak *Mplus*, *R* (örneğin, `lavaan` paketi) veya *Stata* kullanılabilir. Özellikle Mplus, kategorik değişkenler içeren karmaşık modellerin tahmin edilmesinde güçlüdür. Özetle, evet, endojen değişken kategorik olabilir; ancak klasik YEM yöntemlerinden farklı olarak bu duruma özel modellerin ve tahmin yöntemlerinin kullanılması gerekir. Lojistik regresyon, probit analizleri veya genelleştirilmiş modeller gibi yaklaşımlar bu duruma uygundur. Modelin türü ve analiz yöntemi, kategorik değişkenin yapısına ve araştırma sorusuna bağlı olarak belirlenmelidir.

[@mahmutonurkaraytug8608]

Elinize sağlık. M kategorik değişken olabilir mi?

[@TezYardımPlatformu]

Olmasa daha iyi olur ama olur.

[@rsglm1]

hocam merhabalar, bir sorum olacaktı. x kategorik değişken olabilir mi?

[@TezYardımPlatformu]

Dummy gibi düşünürseniz olabilir. Dummy'nin ne olduğu kanalımızda olmalı.

[@abdulsametduran2591]

Merhabalar bir sorum olacak. Buradaki aracı değişkende şöyle bir şey olabilir mi? Örneğin x ile y arasında pozitif bir ilişki varken, x ile m arasında negatif ve yine m ile y arasında negatif bir ilişki olabilir mi? Yani x artarken y de artıyor, x artarken m azalıyor, m azalırken y artıyor gibi. Sorabildim mi bilmiyorum ama:) yazarken daha açık yazamadım.

[@TezYardımPlatformu]

Olabilir.

[@abdulsametduran2591]

@@TezYardımPlatformu Çok teşekkür ederim

[@zeyneperdo3106]

Hocam eğitim düzeyi ve check-up modelinde gelir düzeyi düzenleyici bir role sahip olmaz mı?

[@TezYardımPlatformu]

Mantıken olur diye düşünüyorum. Test etmek gerekir.

[@zeyneperdo3106]

@@TezYardımPlatformu hocam o halde duzenleyici ya da aracilik etkisini arastirmak icin degskenim hangsinde iyi olur diye mi bakmk lazim.

[@TezYardımPlatformu]

Olabilir ama bir çalışma hangisi ile iyi olur diye yapılmaz. Bir amacınız olur, onu denersiniz.

[@almanduku9043]

Galiba matematiksel olarak Tam Aracı etki : f(x) Kısmi Aracı Etk: f(x,M) etken maddeler de x ve M.

[@TezYardımPlatformu]

Bilemiyorum.