Videoreport: ASML: de onbekende gigant

Рет қаралды 25,857

Күн бұрын

ASML is misschien wel het grootste techbedrijf van Nederland en wist in de afgelopen jaren als een van de weinige bedrijven de crisis te vermijden. Het bedrijf uit het Noord-Brabantse Veldhoven groeit enorm, onder meer dankzij miljardeninvesteringen van Intel en Samsung. Hoe vaak ASML ook in het nieuws komt, deze wereldspeler van formaat lijkt bij de gemiddelde consument nog volstrekt onbekend te zijn. Toch bepaalt het bedrijf in grote mate de technologische stappen die worden gezet met computers, tablets en smartphones.
ASML ontwikkelt uiterst complexe machines waarmee fabrikanten chips kunnen maken voor onze electronica. De systemen van ASML worden ingezet bij het lastigste onderdeel van de chipsproductie: het aanbrengen van patronen op siliciumschijven. En dat gebeurt dan ook flink. Sinds 2012 laat ASML haar grootste klanten mede-investeringen doen. Zo haalde het bedrijf uit Veldhoven in een korte periode miljarden euro's op. Dat geld werd weer geïnvesteerd om de opvolgers van de huidige lithografietechnologieën door te ontwikkelen en zodoende de Wet van Moore bij te kunnen houden. De afhankelijkheid van chipsfabrikanten en toeleveranciers is onderling dan ook erg groot. Ondanks alle inspanningen om samen te werken aan de technologische vooruitgang lijkt het toch lastig om een aantal grote stappen te maken. Zo is het nog steeds niet gelukt om de overstap naar siliciumschijven van het grotere formaat 450 millimeter te maken, wat de productie van chips goedkoper zou maken. Ook de opvolger van de huidige lithografietechnieken laat nog op zich wachten. Daarnaast is ASML ook sterk afhankelijk van toeleveranciers. Veel onderdelen van de ASML-systemen zijn afkomstig van andere partijen. Bij de ontwikkeling van de systemen werkt ASML dus nauw samen met haar klanten om de technologie naar de volgende fase te brengen. Toch zijn die klanten onderling weer grote concurrenten van elkaar. Belangenverstrengelingen lijken dus op de loer te liggen.
ASML mag dan wel zijn hoofdkwartier in Nederland hebben; de grootste afzetmarkt is Azië, waar ook de meeste chips geproduceerd worden. ASML heeft dan ook al filialen in Korea en Taiwan opgezet, maar de grote en kwetsbare machines zelf worden altijd nog vanuit Nederland ingevlogen. Toch is de kans klein dat ASML uit Nederland zal vertrekken. Het kleine stadje Veldhoven is de laatste jaren dankzij ASML uitgegroeid tot het kloppende hart van de techindustrie. Er worden grenzen verlegd en investeringen gedaan die bijna geen enkel ander Nederlands bedrijf zich kan veroorloven. In 2013 had alleen Philips meer budget voor Research en Development. En ook de komende jaren beschikt ASML over miljarden om verder onderzoek te doen.
Het kan snel gaan. In 2009 nog verkeerde ASML in financiële problemen en moest het noodgedwongen een groot deel van zijn personeel op straat zetten. Nu er veel geld beschikbaar is gekomen, rookt de schoorsteen als nooit tevoren en lijkt er geen einde te komen aan de groei. Toch zijn het heel spannende tijden voor ASML: het bedrijf zit midden in een overstap naar een nieuwe lithografie-techniek. En kan het bedrijf eigenlijk wél voldoen aan de hooggespannen verwachtingen van klanten als Samsung en Intel?