ย้อนตำนานเหมืองเรือขุด ในหน้าประวัติศาสตร์ดีบุกแห่งสยามประเทศไทย I ประวัติศาสตร์นอกตำรา EP. 154

ยาวนานไม่น้อยกว่าสองพันปี ดีบุกคือสิ่งดึงดูดนักเดินทางจากโลกตะวันตกให้เดินทางเข้ามายังคาบสมุทรภาคใต้ของไทย ตลอดทั่วไปทั้งแหลมมลายู
ดีบุก มีความสำคัญอย่างต่อเนื่องในทุกช่วงของหน้าประวัติศาสตร์ไทย ตั้งแต่สมัยอยุธยาจนถึงรัตนโกสินทร์ โดยรัฐเข้าควบคุมการผลิตดีบุก ในฐานะสินทรัพย์ที่สร้างความมั่งคั่งให้แก่ราชอาณาจักร
อุตสาหกรรมดีบุกที่เคยอยู่ภายใต้ชาวจีน ต้องเปลี่ยนแปลงไปอย่างสิ้นเชิง เมื่อชาวตะวันตกสามารถประดิษฐ์เรือขุดแร่ดีบุกลำแรกของโลกขึ้นได้ที่ จ.ภูเก็ต
จากนั้นการเติบโตของอุตสาหกรรมดีบุกก็เป็นไปอย่างก้าวกระโดด และนำมาสู่เรื่องราวของ "เหมืองเรือขุด" ที่ตำบลหงาว จ.ระนอง
แม้วันนี้อุตสาหกรรมดีบุกที่เคยรุ่งเรืองจะถึงกาลอวสานไปแล้ว แต่ยังคงหลงเหลือร่องรอยทางประวัติศาสตร์ และมรดกทางวัฒนธรรม ที่ทำให้เกิดการสร้างบ้านแปงเมือง สืบเนื่องต่อมาจนถึงปัจจุบัน

[@babyhomehome02]

ผมเป็นคนระนองโดยกำเนิด ขอบคุณประวัติศาสตร์ความเป็นมา วิถีชิวิตของคนยุคก่อนที่นำมาให้ชมครับ ชอบมากครับเรื่องราวประวัติศาสตร์ โบราณสถานต่างๆแบบนี้

[@OhiSee]

มองเห็นอย่างหนึ่งที่ดีและเป็นประโยชน์เมื่อมองประวัติศาสตร์ไทย คือ มีการแต่งตั้ง "คนต่างชาติเป็นขุนนางในราชการ" โดยไม่กีดกันเชื้อชาติ ทำให้เราได้ "คนเก่งๆ ที่มีศักยภาพมารับใช้ชาติ" ไม่ว่าจะเป็น จีน ฝรั่งเศส อังกฤษ โปรตุเกส หรืออิ่นๆ ไม่ว่าจะ แพทย์ นักวิทยาศาสตร์ ครู การพิมพ์ นักธุรกิจ และอื่นๆ เมื่อเรายอมให้คนเหล่านี้มาเป็นขุนนางรับใช้ชาติในส่วนที่เขาถนัด ทำให้ไทยพัฒนาได้มากผ่านคนเหล่านั้นที่ทำหน้าที่ของเขา ขอบคุณบรรพบุรุษไทยที่มีส่วนทุกๆ คน

[@noomlfc5817]

ไม่เคยผิดหวังเลยที่กดติดตาม อายุก็ปาเข้าไป50ละ ประวัติศาสตร์ อะไรที่ไม่เคยรู้ ก็มารู้จากรายการนี่แหละ ขอบคุณทีมงานทุกคนครับ

[@user-re8yi3xw1n]

น

[@user-kb4ov2wu9o]

อีก1ช่องยูทูป ที่ผมเปิดให้ลูกดูด้วยคับ สุดยอดมาก

[@nirunp.837]

ที่จังหวัดกาญจนบุรีบ้านผมก็มีการรื้อฟื้นประวัติศาสตร์อาคารเก่าแก่เพื่อใช้ในการส่งเสริมการท่องเที่ยว ความรู้สึกถึงความเปลี่ยนเเปลงไปถึงอนาคตดูสดใสมาก ความคึกคักเริ่มมีมากขึ้น และตอนนี้คนไทยมีความนิยมในการท่องเที่ยวภายในประเทศมากขึ้นมหาศาล ความสะดวกในการเดินทางที่รัฐใส่ใจมาทุกยุคนั้นส่งผลดีต่อรากฐานในการปรับปรุงความเจริญจริงๆ ตอนนี้ตัวจังหวัดมีการสร้างจุดดึงดูดแห่งใหม่ที่เป็นการปรับโฉมเมืองกาญฯให้น่าสนใจมากขึ้นเพื่อดึงเม็ดเงินเข้าพื้นที่ ทุกจังหวัดก็เริ่มมีการขยับพัฒนาของตัวเองกันถ้วนหน้าจากสิ่งที่มีนี่เเหละ ตอนนี้เส้นทางผ่านบ้านผมไปสังขระบุรีมีการจราจรมากมายจนถนนที่มีการขยายดูจะติดขัดในบางครั้ง เมื่อดึงคนเข้ามาได้เม็ดเงินก็ตามมากระจายรายได้คนในพื้นที่มากขึ้น แหล่งท่องเที่ยวใหม่ๆก็ผุดขึ้นจนป่าข้างทางในอดีตบ้านผมเริ่มจะถูกปรับเป็นจุดพักผ่อนคนเดินทางแทบจะตลอดเส้นทาง มันดีจริงๆเลยนะ 😁 ต่อไปเส้นทางบางใหญ่กาญจนบุรีเสร็จก็เดินทางสบายๆไม่ต้องผ่านราชบุรีท่าเรือท่ามะกาท่าม่วงกันเเล้ว ตอนนี้รถติดโครตๆเวลาหน้าท่องเที่ยว

[@user-zk7vy6zo3z]

ช

[@takemehomecoutryroad469]

จริงคับพี่ผมเห็น​ด้วย

[@romyen2canada]

ขอบคุณ ประวัติศาสตร์นอกตำรา มากครับ ผมอยู่แคนาดา ก็ติดตามมาตลอด หลายครั้งคิดว่า ถ้าบทบรรยาย มีเยาวชน คนในพื้นที่ ได้รับการสนับสนุนให้ บรรยายเป็นภาษาอังกฤษ จีน และภาษาคนในพื้นที่จากชาติต่างๆ น่าจะดีครับ ผมีร้านขนมในโตรอนโต พยายามถ่ายทอดเรื่องท้องถิ่นไทย เช่นให้ลูกค้าดู รวมทั้งรวบรวมเรื่องที่มาของ Siamese Connection ในแคนาดา ให้ลูกค้าดู รู้จักที่มาของไทย ด้วยครับ และยินดีที่ได้ความรู้จาก ประวัติศาสตร์นอกตำราครับ

[@webaneklarp]

ผมได้รับความรู้กว้างขวางมากมายหลายเรื่องจากคลิปนี้ ทั้งเรื่องดีบุก โบราณคดี ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม อาหารการกินของผู้คนใน อ.หงาว จ.ระนอง มี Unseen Thailand มากมายในคลิปนี้ ขอขอบคุณรายการประวัติศาสตร์นอกตำรามากครับ ดีมากครับ / เอนกลาภ

[@nongnudhunwaithaya1942]

อ.............แ

[@Theyatza]

ตำบลหงาว อำเภอเมือง จังหวัดระนองครับ

[@webaneklarp]

@@Theyatza ขอบคุณมากครับ

[@juneai4719]

ชอบมากๆรายการนี้ให้ความรู้แหล่งผลิตดีบุกของภาคใต้ฝั่งอันดามัน

[@user-bi2pm6rk7n]

.

[@user-yb1tn7uf3l]

ขอชื่นชมทีมวิจัยครับ ที่สามารถผลิตงานกึ่งๆปวศ.สังคม ทำให้เห็นสังคมที่อยู่เบื้องเห็น "ดีบุก" อย่างดีเลยครับ ทำให้ผมอยากมาเที่ยวที่หงาวสัก 3 วัน 2 คืน ทั้งๆที่เคยผ่านหลายครั้งแต่เมื่อไม่รู้contentแบบนี้จึงไม่น่าสนใจ ประเทศเราจะขาด ปวศ.สังคมครับ

[@m.c.fishingtv7881]

ปกติดูอย่างเดียวไม่เคยเม้น คลิปนี้เป็นคลิปแรกเลย ชอบการร้อยเรียงเรื่องราว การเชื่อมโยง และชอบเสียงของผู้บรรยายมาก

[@wa9058]

เหมือนกันเลยยยย

[@mikemano2900]

ประวัติศาสตร์ เล่มนี้มีเรื่องเล่า ย้อนความเก่าเรื่องราวไม่คร่ำคร่า ทั้งยังเด่นเป็นความรู้นอกตำรา มีคุณค่าตามสืบค้นจนเห็นจริง แหล่งชุมชนตำบลหงาวถึงคราวนี้ เก็บเรื่องราวที่ดีมีค่ายิ่ง ร่วมมือกันต่อยอดไม่ทอดทิ้ง นับเป็นสิ่งน่าชื่นชมสมตั้งใจ ขอบคุณท่านน้ำใจรวยช่วยส่งเสียง รวบรวมเรียงความเป็นจริงดูยิ่งใหญ่ บันทึกชื่อตำบลหงาวเรื่องราวไว้ ตั้งอยู่ในถิ่นนี้แน่...เมืองแร่นอง. ขอชื่นชม ชาวชุมชนตำบลหงาวและผู้เกี่ยวข้องทุกท่านที่ช่วยกัน รวบรวมเรื่องราวของท้องถิ่นที่เคยยิ่งใหญ่ ให้ชีวิตผู้คนมาอย่างมากมาย ช่วยกันสืบทอดให้คนรุ่นหลังได้รู้จักมากระทั่งทุกวันนี้ และขอบคุณประวัติศาสตร์นอกตำราที่ช่วยปลุกเรื่องราวในท้องถิ่นไทยให้มีชีวิตชีวา ไม่ว่าที่ใดๆ รวมทั้งบ้านทุ่งหง่าว หรือบ้านทุ่งหงาว หรือบ้านหงาว แห่งนี้ด้วยครับ.

[@alfa7alfa]

กลอนเพราะ คล้องจองเยี่ยมเลยครับ อยากให้ขึ้นเป็นป้ายเลย

[@mikemano2900]

@@alfa7alfa ประทับใจในเนื้อหาที่นำเสนอมา จึงขออนุญาตพรรณนาออกมาเป็นคำกลอนน่ะครับ... ขอบคุณครับ.

[@HaraCk]

ขอบคุณประวัติศาสตร์นอกตำรามากครับ เต็มอิ่ม เต็มตา เต็มสมอง กับองค์ความรู้ในหลายๆ ด้าน ขอชื่นชมคณะ ทีมงานทุกท่านนะครับ

[@aboutpanu]

ประวัติศาสตร์นอกตำรา ลงมาทางใต้แล้ว ดีใจ

[@nuttk.3416]

ตามช่องนี้อยู่แล้ว แล้วยิ่งมาทำประวัติ"หงาว" บ้านผมด้วยยิ่งดีใจเลยครับ ที่บ้านผมมีความสำคัญกับประวัติศาสตร์และได้กลายเป็นส่วนนึงของประวัติศาตร์ด้วย

[@wa9058]

รายการนี้ให้ความรู้ตามชื่อ ประวัติศาสตร์นอกตำรา ยิ่งกว่างานวิจัยใดๆ เป็นรายการที่ดีมากๆๆๆๆๆ ชอบมากเลย

[@user-fi3mx2kt7q]

ดูแล้วมีความรู้ว่า ดีและดีมากๆ ขอขอบคุณคณะผู้จัดทำ คณาจราย์ทุกๆท่านที่มอบสิ่งดีๆให้แก่คนไทยทุกๆคน...โดยเฉพาะผมเองต้องเตรียมตัวไปสถานที่แห่งนี้ในเร็ววันนี้ให้ได้ครับ

[@user-vj5sv1fi7i]

จ.ระนอง ฝนแปด แดดสี่ ไม่เคยไปทำแร่ที่ระนอง แต่เคยไปทำแร่ที่หมู่บ้านน้ำเค็ม ต.บางม่วง อ.ตะกั่วป่า จ.พังงาเขตติดต่อกับระนอง สมัยก่อนจะเรียกว่าดำแร่โดยใช้คนลงดำน้ำแล้วตักแร่ คนที่อยู่บนเรือหรือบนแพจะสาวถังหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า#เป๊ะ#ขึ้นมา หลังจากนั้นไม่กี่ปีก็มีกาพัฒนามาเป็นแพดำแร่ พอเรื่องแร่เริ่มดังก็มีคนมาจากทั่วนาสาระทิศมุ่งหน้าสู่บ้านน้ำเค็มผู้คนมากหน้าหลายตา ร้อยพ่อพันแม่ทุกจังหวัดของประเทศมุ่งหน้าสู่บ้านน้ำเค็มเขตติดต่อจังหวัดระนอง หลังจากนั้นไม่กี่ปีเทคโนโลยีก็เข้ามาจนพัฒนามาเป็นแพดันแร่โดยไม่ต้องใช้คนลงไปดำแร่ใต้น้ำอีกต่อไปจนมาถึงยุคสิ้นสุดของเรื่องแร่ดีบุกเพราะประชาชนไม่สามารถดูดดำแร่ได้อีกต่อไปเพราะถูกฟ้องร้องโดยบริษัทเทมโก้เพราะได้สัมปทานมประชาชนตาดำๆจึงไม่มีสิทธิ์ดำแร่ได้อีกต่อไปในปีพ.ศ.2528ในยุคนายกเปรม ติณสูลานนท์😭😭😭

[@letsalee348]

พ่อผมจะเล่าให้ฟังบ่อยๆ เรื่องไปทำแร่ทึ่นำ้เค็มพร้อมเพืีอนๆของแกหลายคน

[@saylubmuddin]

ผมเป็นคนในพื้นที่ยังไม่เคยรับรู้เรื่องแบบนี้เลยครับ....ขอบคุณสำหรับข้อมูลดีดีครับผม.

[@user-rc5yu3qq5s]

ถ้าไม่มี เหมืองแร่ ก็จะไม่มีขุมขนเกิดขึ้น ไม่มีระนองเป็นชุมชนใหญ่และแหล่งท่องเที่ยวจนถึงทุกวันนี้หรอก ต้องขอบคุณต้นตระกูล ณ ระนอง หรือ คอซุ้เจียง ที่มีหัวนักธุรกิจบุกเบิกเมืองป่าระนองให้คนมีรายได้และเกิดชุมชนต่างชาติพันธุขึ้นมากมายจนถึงทุกวันนี้

[@ccmobile116]

อาเมน

[@TCJ798]

มันขูดรีดและกดราคาแร่จากชาวบ้านอะนะ😂

[@user-dg7cn3ke5o]

พี่น้องชาวระนองเลยรวยแต่เขือมาตั้งแต่วันจนถึงวันนี้555555555พวกเจ้าขุนมูลนายทั้งเพที่รวยชาวบ้านมีแต่หัวกะดครับ.5555555

[@someonesomewhere1080]

พวก ณ ระนอง เป็นแค่ตัวแทนของ ราชสำนัก เท่านั้น!

[@watbuangam]

เป็นงานวิิจัยที่ทรงคุณค่า ที่ตำบลหงาว กลับมาให้คนรู่นต่อรุ่น ได้ศึกษาต่อไป "หงาวยังคงให้คนไทยได้ไปเยือนสักครั้ง"

[@RJ-ki2kh]

ขอบคุณทีมงาน ทุกท่านค่ะ ที่ค้นคว้าและนำออกมาเผยแพร่ให้ได้รู้ถึงอีกหน้าหนึ่งของประวัตศาสตร์ ค่ะ 🙏

[@goingwithtiger]

รอดูคลิปช่องนี้ด้วยความชื่นชมในผลงานคุณภาพระดับสารคดีช่องเนชั่นแนลจีโอกราฟฟิค ชมโฆษณายาวๆให้กำลังใจนะครับ

[@alexapple3837]

อยากให้ทำดีต่อไป ให้เราได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ของชาติไทย ในทุกๆๆภาค ภาคเหนือ ภาคใต้ ภาคกลางและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ทุกๆๆภาค มีความสำคัญ กว่าจะเกิดเป็นประเทศไทยจนถึงปัจจุบัน

[@pongsakkarndum7302]

ขอบคุณทีมงาน ที่เปิดโลกทัศน์ให้ความรู้ในสารคดีชุดต่างๆ ติดตามทุกชุดไม่ผิดหวังเลยครับ ขอชื่นชมครับ

[@user-bh9sq2qm5w]

ยอดเยี่ยมมากครับ ในฐานะทำงานที่กรมทรัพยากรธรณีมาจนเกษียณเพิ่งจะรู้ว่าเรือขุดแร่ลำแรกของโลกต่อในไทยนี่เอง 👍👍👍

[@minnx6673]

ทำไมตอนไปเที่ยวไม่เจอแบบนี้ ส่วนตัวชอบบรรยากาศเมืองระนองมากๆ ยิ่งตัวเมืองนี่เป็นอะไรที่ว้าวมากๆ เมืองที่เขาล้อมเมือง เมืองในสายหมอกยามเช้า❤️

[@qwertyuiop123336]

ชอบรายการนี้มาก เสียงผู้บรรยายเป็นเอกลักษณ์ของรายการนี้เลยครับ

[@kasinw.7722]

ในฐานะคนระนองยินดีที่มีคลิปนี้เผยแพร่ข้อมูลวิถีชีวิตของคนหงาวครับ คุณยายผมเป็นลูกสาวของอดีตเสมียน บ.ไซมีสทินซินดิเคต (ย้ายมาจากปีนัง) และพักอาศัยบ้านพักในเขตบริษัท ปัจจุบันกลายเป็นโรงแรมไปแล้ว บ้านหลังนั้นยายจะชี้ให้ดูทุกครั้งว่าตอนเด็กๆเคยอาศัยอยู่ ในบริษัทมีโต๊ะสนุ๊ก มีสนามเทนนิส และที่สำคัญ อาหารจากต่างประเทศพวกเครื่องกระป๋อง และแอปเปิ้ลที่ราคาค่อนข้างสูงสมัยนั้น และในตลาดหงาวไม่เคยหลับใหล มีผู้คนเดินขวักไขว่ ค่อนข้างเจริญกว่าในเมืองครับ

[@user-cc2hq5dj4n]

สบายดีเจ้า..ใครรักช่องนี้กดติดตามกันเยอะนะครับ..เป็นรายการดีอีกช่องหนึ่งเลยครับ

[@warabandhasree1069]

ระนองต้องไป เรื่องราว วัฒนธรรม อาหาร ❤️❤️❤️ จะหาโอกาสไปเยี่ยมให้ได้ค่ะ

[@teenee6654]

คิดถึงบ้านเลย..กระบุรี.. ปีใหม่.ค่อยเจอกันนะบ้านฉัน ขอบคุณรายการที่ทำรายการดีดีขึ้นมา.💓💓

[@someonesomewhere1080]

ซาละเปา ทับหลี ของกระบุรี มีชื่อเสียง ว่า อร่อย

[@Sathein_PPJ5896]

น่าไปเที่ยวหงาวซักครั้งถ้ามีโอกาส มีสถานที่น่าสนใจ มีอาหารน่าลองชิม มีบรรยากาศดีมากๆครับ

[@user-vj5sv1fi7i]

พี่น้องท่านใดที่รอดชีวิตจากบ้านน้ำเค็ม บ้านบางสัก บ้านบางหลุด บ้านท่านุน ท่าฉัตรไชย บ้านเขาหลักที่รอดตายจากสึนามิ ฝากใจถึงพี่น้องทุกๆคนที่เคยทำแร่ฝั่งอันดามันฝากความคิดถึงจากใจนะครับ❤❤❤😍😍😍🤩🤩🤩😭😭😭

[@Pom.Pom.]

สวัสดีครับ สวัสดีวันหยุด ได้เพลิดเพลินกับเรื่องราวในอดีต ทางใต้ของไทยเรา พร้อมฟังเสียงบรรยาย ที่สุดแสนจะมีเสน่ห์....และประทับใจ 💞💖💞

[@bombchannel5646]

ฟังแล้วรู้สึก เย็นใจมากครับ ความรู้ความเข้าใจในประวัติศาสตร์ของประเทศ คนยุคก่อน ขอบคุณทีมงานครับ

[@pimolwanpimolwan1833]

สวัสดี​ค่ะ​ เป็น​คลิป​รายการ​ที่ให้ความรู้​ที่ยังไม่รู้​ ขอบคุณ​นะคะ​👍🥰

[@pongpharm]

ไม่นึกว่าจะได้เห็นเรื่องบ้านเกิดในช่องนี้ ดีใจมากๆ

[@realsoulz69]

เป็นการเรียนรู้ที่ไม่สิ้นสุดจริงๆ สำหรับช่องนี้ ติดตามเสมอครับ

[@warabandhasree1069]

เห็นด้วยกับ อจ. กิตติมา ค่ะ ขอบคุณอาจารย์และทีมวิจัย ชาวหงาว และรายการที่นำเรื่องราวเหล่านี้มาให้คนถิ่นอื่นได้ชื่นชมไปด้วย 🤟❤️👍💐😊

[@kaorichan1406]

รายการที่ควรได้รับรางวัล🎉 น่าไปเที่ยวมากๆ

[@user-mk8ez3qz3o]

ขอบคุณครับ สำหรับบทความแห่งความรู้..

[@readwrite1815]

เพิ่งกลับจาก หงาว เมื่อวาน ระนองเป็นจังหวัดที่สวยงาม น่าเที่ยว

[@9955jrm]

เราก็ไประนองและพังงามาเมื่อสองสามเดือนที่แล้ว จ.ระนอง อากาศดีมาก ทิวทัศน์สวยงาม เมื่อก่อนคนไม่ค่อยไประนองมากนักเพราะถนนหนทางที่น่าหวาดเสียว ข้างทางเป็นหุบเหว แต่ปัจจุบันถนนดีเป็นสี่เลนแล้ว น่าไปมากค่ะ

[@user-ki7xn8dr9m]

ขอบคุณกับข้อมูลได้รับความรู้ ที่เที่ยวแนวน่าสนใจด้วย 👍

[@John_Xina.007]

คนภาคใต้อย่างเราภูมิใจมากเลยครับ

[@user-hh2wn5oj9k]

ขอบคุณทีมงานทุกท่านค่ะ กำลังไล่ดูทุกตอนแรกๆ ค่ะ สุดยอดทุกตอน ขอบคุณจริงๆ

[@rattaponwanna7791]

ดูแล้วคิดถึงวัยเด็ก เคยไปหาพ่อทำงานเหมืองที่หงาว ช่วงปิดเทอม

[@nathapoltasnawijitwong5612]

นานๆช่องนี้จะมีเรื่องของภาคใต้ซะที ขอเรื่อยๆนะครับ อยากฟังเรื่องประวัติศาสตร์นครศรีธรรมราช ไชยา ภูเก็ต สงขลา ปัตตานีครับ

[@user-jf5ry9oh7z]

ถ้าประวัติศาสตร์​นั้น​ ที่เกี่ยวกับการต่อสู้และการเมืองต้องยกมาทาง​ นคร​ พัทลุง​ ปัตตานี​ครับ​ 3เมืองนี้คือ​ การต่อสู้​ เมืองสิงขรต่อมาก่คือพัทลุง​ แต่ย้ายเมืองหลวง​ไปหลายจุด​ ไม่ใช่แค่หัวเขาเเดง​ ส่วนนครคือ​ เมืองเอก​ ใต้​ ควบคุม​ 12เมือง​ ปัตตานี​คือเมืองใหญ่​กำลังทหารเข้มแข็ง​ มาก​ ที่​ การทำสงครามใช้เวลา​ และต้องใช้กำลังเยอะบุก​ ส่วนสงขลานั้นมามีชื่อจาก​ คนจีน​ มาบุกเบิก​ มีการแบ่งแยกจังหวัด​ มีธุระกิจ​ ของจีนขึ้นมาเยอะ

[@Eo141]

ขอบคุณทีมงานมากๆ คะ 🙏🙏🙏 เปนคนไทยแต่เพิ่งจะรู้จัก อำเภอ หงาว ทำให้อยากไปเหนกะตาเลยคะ อีกทั้งยังได้ความรู้เกี่ยวกับ เหมืองแร่ ครบถ้วนจริงๆ คะ 🙏🙏🙏

[@-09-OUTToSEA]

หงาวเป็น ตำบลครับ อำเภอเมือง ผมคนหงาว

[@kulthidathongjerm3803]

ขอบคุณความรู้ทางประวัติศาสตร๋ค่ะ🙏

[@boyexpressthailands6966]

ขอบคุณสาระประวัติศาสตร์ดีๆครับ

[@user-eh5xr1mh6w]

งานดีมาก ขอบคุณคนทำรายการทุกท่านคาับ เยี่ยมจริง!! 🙏

[@seize-moment]

ขอบคุณครับ คิดถึงบ้านเลยครับ

[@user-sr6kx9dw1e]

ขอบคุณ.คับ.ที่ยังมีรายการ.ดีๆแบบนี้

[@user-fe3oe3on9e]

ดูคลิปนี้ ผมกับแฟนมองหน้ากันว่า น่าไปเที่ยวหงาว สัก 2 คืน ไปหาอะไรอร่อบๆ กินกันดีกว่า 55

[@amnatmuthaporn738]

สมบูรณ์แบบตั้งแต่ต้นจนจบ fcครับ

[@user-mw9gk1pu9q]

ดีมาก ชอบการร้อยเรียง ชัดเจนมากครับ

[@3_Lion]

ตอนนี้ชอบมาก ดีมากๆเลยครับ

[@Excuseme-uq3ot]

สวัสดีครับอาจารย์.ยอดเยี่ยมเลยครับผม.👍👍👍❤️

[@aoypallet]

คืดถึงบ้านเลย สมัยเรียนอยู่สตรีระนอง เคยไปเที่ยว เพื่อนร่วมห้องชื่อเกตุมาลา คนหงาว

[@Phianphen333]

เป็นรายการที่ดีมาก สมบูรณ์แบบค่ะ

[@armnaka]

ต้องไปเที่ยวตามแล้วค่ะ รีสอร์ทนี้น่าไปพักมาก อาหารการกินครบครัน ประวัติศาสตร์ก็มีทุกภาคส่วน

[@pornsawanchansuwan1555]

บ้านเมืองผ่านวิกฤติก่อนนะได้เจอกันค่ะ

[@noidoksom]

สารคดีนี้มีประโยชน์มากๆ ขอบพระคุณดร.รังสิมา ดุลพัฒน์และทีมงานมาก ๆ ค่ะ

[@open_play]

ชอบเสียงบรรยายมากเลยครับ ฟังแล้วเพลินเข้าใจง่าย ไม่มีความรู้สึกว่าอ่านคำบรรยายขัดหูเลย เมื่อก่อนเคยฟังสมัยไอทีวีหลังจากช่องถูกยุบก็หายไปเลย มาเจอเสียงนี้ในประวัติศาสตร์นอกตำรา ผมไล่ดูทุกคลิปที่คุณ อดิศักดิ์ ศรีสม บรรยายเลยครับ โดยเฉพาะประวัติศาสตร์ชุดปาตานีผมดูครบจบทั้ง5ep 3รอบแล้วครับ

[@thawtchaibuparat7899]

สุดยอดจริงๆครับ ขอชื่นชม

[@kusumabinaubdunlah8406]

ชอบมากค่ะ มีความรู้ น่าสนใจ

[@user-dm3co1eg6l]

ตอนนี้เนื้อหาเข้มข้นมากครับ ชอบมากครับ

[@anan7488]

ได้ความรู้ตลอดเลย ชอบมากครับ

[@user-ox2vg3iu7y]

ขอบคุณมากๆ ขอบคุณจากใจครับ

[@user-dk7ny1ij7u]

มีคุณค่าควรแก่การเรียนรู้มีประโยชน์สามารถนำเอาไปใช้กับชืวิตประจำวันได้ดีทีเดียวเชียวค่ะ แชร์ให้แล้วค่า

[@thawithep]

อยากให้ทำเรื่องสมุนไพร กัญชา ใช้รักษาโรคคนในสมัยโบราณ ความเป้นมาของพืชตัวนี้คับ💓💓💓

[@intpim]

หงาว​ ว้าวมากต้องไปเยือน​ ขอบคุณทุกท่านที่มีส่วนในการจัดทำโครงการนี้​ ขื่นชมคณะผู้ผลิตสารคดีทุกท่าน

[@PonGDmaX]

ต้องมาเยือน โดยเฉพาะ น้ำตก วัด และภูเขาหญ้า

[@eimmybb_five-o7899]

ขอบคุณที่จัดทำคลิปนี้นะคร้าบ

[@junpenlohnu7924]

เมื่อก่อนมีเพื่อนอยู่ชัยภูมไปดำน้ำในทะเลมีรายได้ดีผมเค้าจะเป็นสีทองเพราะต้องดำน้ำนานค่ะ

[@nattaponsomnam4655]

ขอบคุณมากครับผมอยู่ภูเก็ต ได้ยินแต่เรื่องนี้มาตั้งแต่เกิด แต่ไม่เคยได้เข้าใจลึกแบบนี้ ของคุณมากครับ

[@user-he4pf7xi4v]

ดีงามมากๆ ครับ ดูแล้วทำให้อยากไปเที่ยวหงาวสักครั้ง 🥰🥰🥰

[@akira391ytpremium3]

สุดยอดอีกครั้งครับ

[@siengchokeoysawat5579]

ชอบการนำเสนอครับ ชวนให้สนใจ ขอบพระคุณครับ

[@sakolphengjam]

มาแล้ว รอทุก Ep.ครับผม💕💕💕

[@SUMATEKSHOW]

พระประธานคงศักดิ์​สิทธิ์​มาก พลังมาก เพราะน้ำใจของคนในชุมชน🙏 พระพักตร์​แย้มพระโอษฐ์​ งามยิ่ง🙏🙏🙏

[@Idinfarm]

ขอบคุณครับ

[@dghhdfgh5914]

สุดยอดมากครับแอดชอบมากๆๆๆ

[@user-dk7ny1ij7u]

ขอบคุณท่านผู้บรรยาย ได้ความรู้เพิ่มมากขื้น ภาพสวยงามมากค่ะ

[@user-xs3yw5tg1w]

ขอให้ผลิตงานดีๆแบบนี้ตลอดไปนะครับ

[@march7029]

ทรงคุณค่ามากครับ สารคดีช่องนี้ ผมชื่นชอบมากครับ ขอบคุณทีมงานทุกท่านมากครับ

[@TheeR_18]

สวัสดีเช้าวันเสาร์ทุกท่านด้วย Content ที่สุดแสนประทับใจ 🤩

[@user-bf1dv4ff6h]

สวัสดียามเช้าทุกทุกคน จากเอฟซี เ ล ย ครับบ่าย

[@SubcomandanteTong]

@@user-bf1dv4ff6h ดหๆ

[@user-vo2qd2wd7p]

JY:AmGRDz5/A/cO0GCqvC8FfQ==:F59555😂

[@user-uu1vq7ci6c]

เพิ่งมาติดตาม ได้ความรู้ดีมากค่ะ มีความเห็นว่าการศึกษาปวศ.โบราณควรให้อิสระทางความคิดเห็น แต่คนที่เห็นต่างควรใช้ถ้อยคำสุภาพไม่ดูถูกความคิดเห็นผู้อื่นที่เสนออย่างมีหลักฐาน

[@user-hq4nq9bu2u]

เจ็กยึดครอง

[@thuwapol333]

เคยได้ยินเพื่อนจากระนองบอกเขามาจากหงาว ตอนนั้นไม่รู้จัก เพิ่งเข้าใจ วันนี้ อยากให้ ทำเรื่อง สายบุรี ปัตตานี

[@user-zk5jh3vb8q]

ขอชื่นชม ทีมงาน ทุกท่านครับ

[@somyenxu]

เป็นรายการที่ดี มีคุณค่า น่าติดตามอย่างมาก

[@phunyanatrasa]

กำลังหาข้อมูลจะไปเที่ยวระนองช่วงเดือนพฤศจิกายนนี้เลยค่ะ ได้แหล่งที่เที่ยวแบบบ้านๆ เที่ยวตามตลาดของตำบลหงาวด้วย ขอบคุณแหล่งความรู้ดีๆจากช่องนี้นะคะ 🙏🙏🙏🙏🙏

[@user-kk4jx6yf2h]

ข้อมูล​ดีเยี่ยม​มาก​ๆ​

[@witoonyoskamtorn6686]

เรื่องราวในอดีต ทรงคุณค่ามากๆ ชอบรายการอย่างนี้มาก ชอบนักอนุรักษ์ นักวิชาการทุกๆท่าน

[@chansakputtaraksa6940]

อยากให้มีตอนที่แนะนำทีมงาน สารคดีครับ อยากรู้จักทีมงาน นอกตำราครับ

[@tos.thekop1259]

เสียดายเรือขุดแร่ เด็กๆรุ่นหลังไม่มีโอกาสได้ดูครับ และชื่นชมรายการนี้ครับ

[@bannchanglor]

ขอบคุณมากครับ

[@user-ow6yv1py2k]

ขอบคุณสารคดี 70 ปี ชาว ต นบปริง อ เมือง พังงา ผ่านทุกเหตุการณ์ในสารคดี ต้องไปเยี่ยมหงาว สักครั้ง

[@doublenpodcast3654]

เป็นสารคดีที่ไม่ทิ้งเชื้อชาติ ชาติพันธุ์ใดไว้ข้างหลัง เก็บรวบรวมผู้คนหลากหลาย เห็นความหลากหลายรอบด้าน ยอดเยี่ยมมากค่ะ

[@chocolate_boy1603]

ลงมาทางใต้บ่อยๆนะครับ

[@eesfvgdc1511]

ทีมงานสุดยอดมากคะ เรียบเรียงเรื่องราวตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน ทำให้คนที่ไม่รู้จักหงาวได้จักหงาวขึ้นมา ขอบคุณทีมงานมากค่ะ

[@pornchaikamolsaranlert760]

ดูคลิปนี้แล้วคิดถึงหงาวมากแต่ก่อนเมื่อ 30 ปีก่อนไปเที่ยวบ่อยมากขี่มอเตอร์ไซค์ไป หงาวเจริญขึ้นมากเคยไปอยู่ระนอง 2-3 ปียังจำภาพเรือขุดเก่าได้เลยเดินเข้าไปเที่ยวด้วยแต่ก่อนผมอยู่ปากน้ำสมุทรปราการเดี๋ยวนี้มาอยู่นครนายกแล้วยังคิดถึงระนองเสมออยากกลับไปเที่ยวอีกโดยเฉพาะแม่น้ำกระบุรีสวยมากเคยนั่งเรือเข้าไปบ้านเพื่อนที่พม่า เป็น comment แรกสำหรับคลิปนี้ทั้งที่รายการช่องนี้เคยไปถ่ายทำเกี่ยวกับเชียงใหม่เยอะผมก็ยังไม่เคยเม้นเพราะเชียงใหม่ผมก็ไปอยู่ 2 ปีกว่าๆ

[@imnotbeem]

รายการดีมากคะ ได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์มากมาย ดีมากๆ ชอบรายการนี้มากๆคะ❤️❤️❤️❤️

[@arthitsuwanvigit6557]

ดูแล้วมีประโยชน์

[@cwhaenphong]

ขอบคุณมากครับทีมงาน

[@banchasirisombat8025]

ชอบช่องนี้มากครับ