Ta rozmowa to jest takie złoto. Jakbym chciał wynotować wszystkie ciekawe spostrzeżenia o makroekonomii, które tu się pojawiają, to spokojnie zapisałbym całą kartkę albo i więcej. Zaś co się tyczy głównego tematu rozmowy, czyli kwestii deficytu, to jest on fascynującym przykładem jak bardzo niejednoznaczne są procesy ekonomiczne i jak różne mogą mieć skutki w zależności od współwystępujących czynników.
@krzysiomisio3846Ай бұрын
Serdecznie pozdrawiam Pana dr Możdżenia, świetna rozmowa!
@YourHeroSzilsu2 ай бұрын
Odcinek dobry, jednak odczułem, że już nie w formie abc jak poprzednie. jednak wymagał jakiegoś wstępnego wykładu, który wprowadziłaby do podstawowych zagadnien
@ZygmuntowskiJO2 ай бұрын
Taki zlapaliśmy flow... dr Możdżeń jest król finansów publicznych jak lew jest król dżungli.
@marcinhezychasta96762 ай бұрын
Dziękuję za stworzenie ciekawego kanału i za sporą dawkę wiedzy.
@skorydogniewugniewny12082 ай бұрын
Wg. mnie DLR ABC powinno pozostać przy formie wykładu, z początkiem i końcem, nie pogadanka.
@ZygmuntowskiJO2 ай бұрын
Ok, przyjmuję i będzie tego więcej!
@Samq6662 ай бұрын
Powinniście tłumaczyć pojęcia i analogie których używacie. Imo, jak to jest ABC, to powinno lecieć wobec przemyślanego scenariusza.
@mateuszgierczak6651Ай бұрын
Czuję pewną małą satysfakcję, bo pomimo mojej sympatii do odważnego wykorzystywania dlugu oraz konceptu MMT, juz od pewnego czasu zastanawiał mnie fakt, że korzyści z tego faktu idą do najbogatszych grup społecznych. Czyli przyczyniaja sie do wzrostu nierownosci. Czyż ten dług nie jest jednak tylko mizernym zastepstwem do klasycznej, mocnej progresji podatkowej?
@ZygmuntowskiJOАй бұрын
Jest! I czasem warto go uzyć bardziej (w kryzysie, na inwestycje) a czasem stare dobre podatki sa lepsze (trwałe usługi, niższa inflacja).
@zbyszkozbogdanca2 ай бұрын
Dobry materiał!
@wednesdayboi155Ай бұрын
Panowie powinni mieć stały program, świetnie się słucha dr Możdżenia
@maciek70452 ай бұрын
Dobry materiał, choć szkoda że to bardziej nie wybrzmiało albo wybrzmiało tylko między wierszami, że każde państwo będące suwerennym emitentem własnej waluty kontroluje dług publiczny w tej walucie. Robiąc wydatki deficytowe, po prostu powiększa się zapisy w systemie informatycznym na kontach odbiorców i pieniądze trafiają do społeczeństwa, a dopiero post factum tworzy się fikcję prawną i "zerowanie" debetu samego wobec siebie ową emisją obligacji, po to żeby być w zgodzie z ustawami. W Polsce robi się to przy udziale BGK, niejako naokoło. Najpierw robi się wydatki i potem podkłada się emisję obligacji o sumie odpowiadającej tym wydatkom dla chętnych obywateli, firm i instytucji. Brzmi to kuriozalnie, że państwo ma tak naprawdę pieniądze, które musi pożyczyć, ale tę sytuację wymuszają przepisy prawa, które sobie sami kiedyś nałożyliśmy. Dług publiczny we własnej walucie jest w praktyce emisją pieniądza, tylko bez otwartej przyłbicy.
@jacek-65462 ай бұрын
Państwo nie emituje tylko BC. Dług jest rzędowy. Rząd i BC to niezależnie instytucje. Tak dług publiczny jest w pewnym sensie emisją pieniądza ale nie wolno zapominać że za koszty obsługi długu płacą wszyscy ale niekoniecznie wszyscy z niego korzystamy. Mam tu na myśli polityki które wspierają poszczególne sektory czy wręcz firmy.
@Adamus14102 ай бұрын
Przecież jedną z przyczyn tak dużego deficytu dziś są właśnie obligacje BGK i programy PFR w okresie Covid-u i te zobowiązania i tak trafiają do długu publicznego - to zresztą były program nadzwyczajne, nie może to być stałą praktyką. Mamy tu w dodatku wyższe oprocentowanie obligacji emitowanych przez te instytucje do długu skarbu państwa, choć i tak państwo jest tu gwarantem. Suwerenność różnych walut wobec rynków finansowych jest skrajna różna i nie można MMT przenosić z USA i dolara na polski grunt i podczas kryzysów pieniądz ucieka z rynków peryferyjnych do centrów kapitalizmu. Gdyby rosły ceny obligacji Grecji, w tym samym czasie dług Niemiec miał ujemne oprocentowanie. ( to nie znaczy, że inwestorzy dopłacali do długu, bo jest jeszcze kupon)
@maciek70452 ай бұрын
Rząd niezależnie od działań banku centralnego wykorzystuje też debet i kreację pieniądza w wykonaniu banków komercyjnych, które kreują elektroniczny pieniądz bankowy na kontach odbiorców (w tym te w posiadaniu skarbu państwa jak BGK). To nie jest rzecz, która istnieje w debacie publicznej, ale warto wiedzieć jako ciekawostkę, że tak się również odbywają operacje.
@ZygmuntowskiJO2 ай бұрын
Poświęciłem temu cały film na tym kanale ;)
@77ADAM6662 ай бұрын
Duch fiat_money jest z nami silny:D
@T-800__2 ай бұрын
Mówią Panowie że w momencie definiowania tego maksymalnego poziomu zadłużenia na poziomie 60% PKB była to średnia krajów Europy zachodniej. Czy możecie podrzucić listę tych krajów i ich uwaczesnego zadłużenia oraz obecnego (np. na rok 2022 lub 2023)?
@tomaszkreciewski68302 ай бұрын
Klasa.
@dawidblog2 ай бұрын
Bardzo kompetentni rozmówcy
@marcinmoscicki30142 ай бұрын
Bo jak mówił Szekspir życia to teatr
@Blaizyr2 ай бұрын
PŚE, napiszcie raport w odpowiedzi na raport Draghiego, zrobimy fejm, może Europa wejdzie na ścieżkę regeneracji.
@ZygmuntowskiJO2 ай бұрын
Dokładnie taki jest plan, rozmawiamy o tym z partnerami typu Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polskiej, wiodące think-tanki, naukowcy. Potrzeba czasu ale jestem dobrej myśli! Skoro Polska ma być płatnikiem netto, to nasz głos w Europie powinien być jak płatnika netto 😊
@wk-ys4gt2 ай бұрын
@@ZygmuntowskiJO będę złośliwy (czyt. życzliwy, acz pesymistyczny przez realizm) - a czy nawet jakby był [głos tak silny], to czy nasi dostojnicy wyleczyli się z choroby "piniendzy nie ma i nie będzie", żeby taki ton dyskusji europejskiej nadawać, skoro nawet na lokalnym podwórku jedyną ambicją jednego z najszybciej rozwijających się państw świata w XXI w. jest rozliczyć PiS, rozliczyć PiS i - jakbyście zapomnieli - rozliczyć PiS? Nie sądzę. Choć na kredyt 0% , wakacje zusowskie i podwyższanie kwoty wolnej; pieniądze jakoś są. Chciałbym wierzyć, że to tylko zagrywki pod określony, słabo zorientowany i oświecony (a więc słabo pro-państwowy) elektorat, ale obawiam się, że są skutkiem lobbingu.
@yaqppl2 ай бұрын
Z pana Michała to taki jajcarz bym powiedział
@pawemaziarz2540Ай бұрын
Na jakiej podstawie panowie wyciągnęli wniosek, że wydatki zbrojeniowe są zaledwie czasowe? Duża część uzbrojenia będzie spływać przez kolejne lata i tak koszt zakupu już nie będzie drenowały budżetu, natomiast koszt utrzymania będzie drastycznie rósł. Czy nam się to podoba czy nie, gospodarka Rosji jest przestawiona na tryb wojenny i nie można od tak nagle przestać produkować uzbrojenie bez dewastacji gospodarki. Co niestety implikuje duży potencjał militarny z którym musimy się liczyć, jeśli chcemy być państwem niepodległym.
@joachimkowalski17452 ай бұрын
po pierwszych 10 minutach stwierdzam, że nic nie rozumiem. spróbuję najpierw zapoznać się z odcinkiem o polityce monetarnej :v
@ZygmuntowskiJO2 ай бұрын
Wybacz... bo im dalej w las w tej serii tym trochę trudniej i przydaje sie znajomosc poprzednich odc.
@joachimkowalski17452 ай бұрын
@@ZygmuntowskiJO spoko :*
@marcin-guitar2 ай бұрын
Ja tam się cieszę, że w polskiej konstytucji mamy limit 60% zadłużenia do PKB. Jak rozumiem jego źródłem jest to, że przy rentowności długu rozwinętej gospodarki na poziomie 4%, obsługa zadłużenia na poziomie 60% PKB wymaga wydatku 2.4% PKB, co przy wzroście takiej gospodarki na poziomie 3% r/r jest do utrzymania. Oczywiście, jak mówi nam MMT, przy zadłużeniu we własnej walucie można obsłużyć i większy dług emitując nowe pieniądze. Sęk w tym, że na pewnym poziomie emisji, aby zapobiec infacji, trzeba by mieć dyscyplinę by podwyższyć podatki (restrykcyjna polityka fiskalna), co jest nieporównywalnie mniej popularne niż podwyższenie stóp procentowych (restrykcyjna polityka monetarna). W praktyce, władze które mają skłonność zwiększać zadłużenie nie mają tej dyscypliny. Owszem, te założenia co do wzrostu, rentowności itd. są nieco arbitralne, ale aby nie działać procyklicznie, taka regula musi czynić pewne uproszczenia (zamiast np. brać w każdym roku z osobna % wzrostu PKB wydawany na obsługę zadłużenia). Dlatego wolę okazjonalnie niepełne wykorzystanie mocy produkcyjnych / środków unijnych, niż liczenie na to, że przyszły lewicowy rząd postawi się roszczeniowości obywateli i zarzuci sobie dyscyplinę podwyższania podatków w sytuacji dużego dodruku. Konstytucyjna reguła nie jest idealna: lepiej byłoby podążać za metodologią Eurostatu, wprowadzić za Keynesem acykliczność (jak w regule budżetowej wprowadzonej w Polsce ustawą) i pewnie wykluczyć tę regułę w stanach nadzwyczajnych (a może nawet wykluczyć z niej wydatki militarne).
@alelebleee2 ай бұрын
Ciekawa jest teza że biedni ludzie pójdą walczyć na front a bogaci zbiednieją .. czyli rozumiem że skoro to mężczyźni głównie idą na front to kobiety powinny płacić wyższe podatki? No i nie wiem skąd te przywileje dla bogatych ukraincow którzy uciekali 2 lata temu do Polski ...
@michale29632 ай бұрын
Zasiegi
@piotrnowak37082 ай бұрын
Nasz sektor bankowy jest mniejszy niz srednia unijna, jest tez mniej chłonny zatem przy wypuszczeniu dużej ilości obligacji może nie być mozliwości zadłuzac sie tylko wewnętrznie przez co powiekszymy ryzykowna proporcję zadluzenia zagranicznego, poza tym to nie jest tak, ze zadluzanie wylacznie wewnętrzne nie moze doprowadzic do bankructwa, były juz takie kraje. Druga sprawa, to jaki mamy poziom długi i deficytów warunkuje zaufanie inwestorów i to jaki mamy raiting.
@jadwigapomaska31582 ай бұрын
To wtedy sie podnosi poziom rentownosci i znowu kupuja xD, a nasz dlug to RWA = 0 wiec moga tego kupowac pod korek. Dodatkowo, nie tylko banki to kupuja xD przeciez detaliczni inwestorzy tez i firmy xd
@piotrnowak37082 ай бұрын
@@jadwigapomaska3158 Tylko banki zapewniaja finansowanie przedsiebiorstw i gospodarstw domowych.
@piotrnowak37082 ай бұрын
@@jadwigapomaska3158 Tylko banki zapewniają finansowanie firm i ludzi.
@piotr98142 ай бұрын
@@jadwigapomaska3158 Tylko, że to banki zapewniają finansowanie firmom i ludziom.
@piotrnowak37082 ай бұрын
@@jadwigapomaska3158 Nie mam pojęcia czemu YT uporczywie usuwa mi komentarz, ale pisze, ze to bannki zapewniają finansowanie ludziom i firmom.
@Murarz2082 ай бұрын
Ale kamerzysta męczy Jana xD okolice 28:00
@sdlfjksldfkj2 ай бұрын
'W USA obsluga dlugu to 7% wydatkow budzetowych i nic sie nie dzieje' - i to jest raczej problem percepcji (zadluzenie na kartach kredytowych, CRE?). Dlug ma to do siebie, ze jest wydawany dzisiaj, a skutki ponosimy przez x lat. Mniej wazni politycy w USA zaczynaja przebakiwac czy moze nie odmowic Chinom splaty zadluzenia, pewnie dlatego, ze 'nic sie nie dzieje'. Ogolnie, obaj panowie maja silny rys dzieci hossy (nie wiem dlaczego), ale to sie powinno naprostowac, moim zdaniem juz niedlugo.
@Adamus14102 ай бұрын
Jako człowiek wybitnie złośliwy zadam pytanie, czy jest z kolei jakiś poziom długu publicznego, który byłby dla lewicy alarmujący?🙂 Nie zgodzę się oceną Niemiec i mamy tam, koniec pewnej epoki, bardzo głębokie problemy strukturalne z zagrożeniem dla całego modelu rozwoju, kluczowych branż, przede wszystkim przemysłu motoryzacyjnego, którego upadek może spowodować polityczne tąpnięcie i polityka budżetowa, niewiele tu zawiniła. Energiewende - to była i jest utopia w dodatku pod którą mieliśmy coraz więcej rosyjskiego węgla, gazu i ropy.
@kesselring222 ай бұрын
Oj tam. Oni zrobią brrrr i będziesz mieć wszystko. Dostęp do służby zdrowia. Dzieci, CPK, nowe miasta wzdłuż nitek CPK. Nawet własne TSMC Tobie zrobią.
@suchyczowiek24602 ай бұрын
@@kesselring22 Przecież bez udziału państwa to TSMC by nigdy nie powstało xD
@Adamus14102 ай бұрын
@@suchyczowiek2460 Ale było to państwo tajwańskie, program Kuomintangu, a nie polskiej lewicy.🙂 Nie widzę analogicznego pomysłu na odcinku gamingu i realizuje się tam scenariusz dość typowy dla polskiej gospodarki, co nie jest nawet przedmiotem głębszych dyskusji.
@kesselring222 ай бұрын
@@suchyczowiek2460 No. Nie tylko. Jeszcze potrzebowali Joint Veture, którym był Philips. Od którego dodatkowo brali technologię i licencje. Do tego mieli know how ściągnie z zachodu. Cała śmietanka TSMC pracowała w zachodnich korpo. Morris Chang przeszedł z Texas Instruments,Hu Chenming z uniwersytetu z Berkley; Chiang Shang-yi z Texasa i HP; Rick Tsai z Cornell i HP; Douglas Yu z Georgia Institute of Technology i Bells Labs. Do tego rynek był całkiem inny. Jakby Taiwan to było jedyne państwo które próbowało swoich sił w półprzewodnikach. Indie nie próbowały, Chiny, Korea w tym nie siedziała, Japonia w tym nie siedziała, USA w tym nie siedziały. "Państwo" i "pieniądze". Szczególnie dłużne. To nie wszystko.
@jacek-65462 ай бұрын
Wg mnie kluczowe są raczej koszty obsługi długu do ogółu wydatków budżetowych czy poziom inflacji.
@TheEldarie2 ай бұрын
- Zadłużajmy się na pełnej kurtyzanie! Co tam koszt obsługi długu, na pewno te wspaniałe inwestycje polskiego światłego rządu pozwolą na wzrost gospodarczy i spłatę zadłużenia! xD - 800 plus i pozostałe rozdawnictwo wcale nie zwiększa inflacji! - Polityka klimatyczna UE jest koniecznie potrzebna i absolutnie da się ją pogodzić z państwem opiekuńczym i wzrostem gospodarczym! I jeszcze na zbrojenia starczy. Raport Draghiego? Kto by się tam przejmował. - Kasa się znajdzie na wszystko, wystarczy tylko opodatkować bogatych (na pewno patriotycznie zostaną tutaj fundować nam państwo opiekuńcze, bezemisyjne, bezpieczne i rozwijające się). Duże wydatki na zbrojenia Polski to tylko parę lat i na pewno nam wystarczy, Rosja przecież nie śmie nas nigdy zaatakować xD Takiej dawki myślenia życzeniowego dawno nie słyszałem. Z takimi ekspertami to pozostaje brać nogi za pas i spieprzać jak najdalej z tego tonącego statku.
@ZygmuntowskiJO2 ай бұрын
Wszystkie te wypowiedzi sam zmyślileś na podstawie swoich fantazji. Jestes albo krańcowo głupi, albo manipulujesz. W każdym wypadku zaiste nieciekawie.
@TheEldarie2 ай бұрын
@@ZygmuntowskiJO Wszystkie te punkty są (nieco hiperbolizowaną) parafrazą poglądów prezentowanych przez autorów materiału, niekiedy z moimi własnymi wstawkami (pokroju raportu Draghiego czy złośliwą wstawką o inwestycjach polskiego rządu). Jeżeli tych wątków nie wyłapałeś, to obejrzyj jeszcze raz, tym razem uważnie i krytycznie.
@jezalb27102 ай бұрын
@@TheEldariezdajesz sobie sprawę że jeden z autorów tego materiału ci odpisał?
@ZygmuntowskiJO2 ай бұрын
@@jezalb2710 Samo to, że nie zdaje sobie z tego sprawy świadczy o tym, że niestety niewiele rozumie. Choćby: "Raport Draghiego? Kto by się tam przejmował." kiedy dosłownie w tym odcinku bronimy nowych metod finasowania z raportu Draghiego przed ortodoksami z Niemiec xD mamy tu nie za ostrą kredkę w piórniku
@ZygmuntowskiJO2 ай бұрын
"Duże wydatki na zbrojenia Polski to tylko parę lat i na pewno nam wystarczy" -> i dlatego postulujemy całkowite ich wyłączenie z unijnych ram fiskalnych? Niech zgadnę, wyborca konfederacji? Bo masz problem ze zrozumieniem jak typowy kuc.
@piotr.glowing60972 ай бұрын
Co tam się dzieje z tą kamerą? Tak przerzucanie widoku co sekundę jest straszne...
@damiandamiecki86092 ай бұрын
Lewackie adhd
@rafadomek57592 ай бұрын
Wynika to z faktu częstej zmiany kierunku patrzenia pana Zygmuntowskiego. Montażysta musiał się napracować aby prowadzący nie wyglądał głupio patrząc na bok względem kamery.
@piotr.glowing60972 ай бұрын
@@rafadomek5759 w pewnym momencie odnosilem wrazenie, ze prowadzacy sam to przelacza XD
@piotrnowak37082 ай бұрын
A co ze Stabilizująca Reguła Wydatkową ? Ok zniesmy limit 60 %, ale pozostawmy Regułę Wydatkowa.
@LeszyBor2 ай бұрын
Najnudniejszy odcinek DLR, który słuchałem. Dwóch szpeców usiadło i pogadało prześcigając się na odniesienia do poszczególnych profesorów i ich teorii/hipotez. Rzeczywiście, ABC na pełnej.
@TheCiupajАй бұрын
33:10 - może niech Pan się wstrzyma z tym doktoratem jak nie wie co to ordoliberalizm.
@kasiakot-f5p2 ай бұрын
Abstrahując od meritum , uszy bolą kiedy słyszę dziennikarza , ktory kończy zdanie na no nie . Czy ładnie mowić w ojczystym języku jest tak trudno ?
@ZygmuntowskiJO2 ай бұрын
Jakiego dziennikarza?
@miqel802 ай бұрын
Lubie słuchac podkastu, nie mam wykształcenia ekonomicznego, tłumaxzycie fajnie rózne mechanizmy. Aczkolwiek musze powiedziec ze zazwyczaj nie zgadzam sie z waszymi tezami i pomysłami..
@migi11142 ай бұрын
Dzisiaj to daliście w palnik 🤣 Więc dobrobyt można ''kupić'' na kredyt a prawica która ciągle powtarza że dobory bierze się z pracy to populizm? :D
@ZygmuntowskiJO2 ай бұрын
Czyli nie zrozumialeś.
@norbertgebora13972 ай бұрын
Tak, właśnie to powiedzieli, że można usiąść, nic nie robić, i drukować hajs 🤡 Tak było, nie zmyślam
@jacek-65462 ай бұрын
Dobrobyt nie bierze się z pracy a raczej z innowacji, automatyzacji itp. Jak będziesz szybciej łopata machał to dużo więcej nie zrobisz, przydałaby się koparka ;-)
@migi11142 ай бұрын
@@jacek-6546 Innowacja to właśnie praca.
@jacek-65462 ай бұрын
@@migi1114 masz rację że dla niektórych to na pewno ;-)
@sewur50342 ай бұрын
Dług publiczny to zwykłe okradanie posiadaczy danej waluty (bo opodatkowanie na poziomie ~50% to za mało dla rządu). Kryptowaluty to jedyny sposób, żeby się uwolnić od rządu, banku centralnego i pustego pieniądza. Decentralizacja waluty
@jadwigapomaska31582 ай бұрын
no spoko, ale nie takie crypto jak Bitcoin bo stala podaz praktycznie jest bez sensu dla rozwijajacej sie gospodarki. Bitcoin to prawacki wynalazek jest jak zloto, nie da sie dostosowac podazy do wielkosci gospodarki. Crypto ze zdecentralizowana demokratyczna kontrola podazy to co innego xD. I algorytm powinien byc tak zbudowany, zeby nie zuzywalo tyle energii co Bitcoin xD. Mozna mnie namowic na likwidacje panstwa (A) ale tylko w modelu anarcho syndykalistycznym, a nie waszym anarcho kapitalistycznym xD, chociaz dopuszczam zachowanie prawa wlasnosci srodkow produkcji waszego jak wy sie zgadzacie na duza role decyzyjna zwiazkow zawodowych w waszych zakladach xD. Tylko do anarchizmu trzeba ludzi wychowywac przez pokolenia, za naszego zycia to chyba tylko socjal demokracja zostaje xD
@sewur50342 ай бұрын
@@jadwigapomaska3158 No właśnie o to chodzi, że się nie da dostosować podaży. Ilość danej waluty jest bez znaczenia, jak się gospodarka rozwinie przez co wartość kryptowaluty wzrośnie to zamiast płacić 0.5 np. BTC to się zapłaci 0.1 BTC i po problemie. Taka zmiana ilości pieniądza benefituje tylko i wyłącznie tego kto drukuje ten pieniądz, kosztem wszystkich innych posiadaczy. Jak można być za anarchizmem i jednocześnie narzucać jakieś związki? Kto to ma narzucać jak nie ma państwa? Możesz się dogadać z jakąś grupą, że związek zakładacie, ale powodzenia z przekonaniem do tego reszty społeczeństwa. Państwo minimum to jedyna stabilna (i uczciwa) opcja
@mateuszgierczak6651Ай бұрын
XD
@damiandamiecki86092 ай бұрын
Przecież ten móżdżen to też jakiś lewak bez osiągnięć. Także miłe pierdzenie o teoriach, a jak chcecie prawdziwą ekonomię to zaproście doktora mentzena
@krystynamackowska53232 ай бұрын
Tego od Balcerowicza?
@damiandamiecki86092 ай бұрын
@@krystynamackowska5323pan Balcerowicz to jest gość, nie to co te lewaki bez wiedzy
@krystynamackowska53232 ай бұрын
@@damiandamiecki8609 Nie mój gość.
@krystynamackowska53232 ай бұрын
@@damiandamiecki8609 Może Kołodki posłuchasz.
@Bark-r7f2 ай бұрын
Ziomek, odpocznij czasem od KZbin, wszędzie jesteś.