Berat Mutluhan Seferoğlu - Özgür İrade Problemi

Özgür irade nedir?
Determinizm ve özgür irade bağdaşır mı?
Determinizm doğruysa seçimlerimizin bir etkisi olmadığını mı söylemeliyiz?
Kuantum mekaniği ve sinirbilim özgür irade tartışmasıyla nasıl ilişkilidir?
Dergimiz yazarlarından Berat Mutluhan Seferoğlu bu ve benzeri sorulara cevap aradı, iyi seyirler.
Dergimizi internetten sipariş etmek için: www.shopier.co...
Makale ve diğer içeriklerimizin olduğu web sitemiz: onculanalitikf...
Sosyal medya hesaplarımız:
Facebook: / onculfelsefe
Twitter: / felsefeoncul
Instagram: www.instagram....

[@darth1]

Bu arada akıcı, anlaşılır ve güzel bir anlatım olmuş. Sesi de iyileştirmişsiniz. Umarım böyle videolar daha sık gelir.

[@emrebilgic6569]

Tebrik ederim özlü bir sunum olmuş.

[@saglamtolga]

sohbete kalabilseydim çok daha iyi olurdu anksiyete bozukluğum sesimdeki titremeden belli oluyor :D

[@darth1]

28:42 İlk neden olmazsam özgürce yaptım diyemem, yaptırıldı diyebilirim. Sadece bir maşa olurum. Fabrikanın ne üreteceğini, nasıl üretim yapacağını belirleyen önceki nedenlerdir, yani fabrikayı inşa edenler. Onların da fabrikayı inşa etmesinin önceki nedenleri var. Bu ilk nedene kadar gider. Tıpkı domino taşları gibi. Son taşın düşmesi sondan bir önceki taştan kaynaklanıyor gibi görünse de aslında ilk nedenden kaynaklanıyor. Dolayısıyla arabanın kaynağı aslında fabrikadır diyemeyiz. Bu nedenle kaynak olabilmek için ilk neden olmak gerekir.

[@theia5711]

Deneyimler süreçler zorunluluk getirmezz meyil getirir yine de aksini seçebilirsin özgürlük budur

[@erengundemir5324]

Derginizi internetten sipariş etmek için koyduğunuz link hata veriyor.

Eren Gündemir tekrar deneyin düzeltildi.

[@darth1]

15:00 yine özgür olmuyor ki. gücü olsa da doğasının zorunluluğundan dolayı yapamıyor.

[@theia5711]

Özgür

[@theia5711]

Meyilin dışına çıkabilir

[@theia5711]

Özgürlük vardır

[@emrebilgic6569]

7:30 Frankfurt karşı örneğine şu şekilde bir eleştiri getirilemez mi? Özgür iradesini öldürmek için kullanmadığında cihazın çalışmasını belirliyor; özgür iradesini öldürmek için kullandığında cihazın çalışmamasını belirliyor. Dolayısıyla belirlenim zincirini değiştiriyor. Yani determinizm bozuluyor. Determinizm olabilmesi için her iki olasılıkta da cihazın ya çalışması ya da çalışmaması lazım. Bu kişinin özgür olduğunu öne sürme gerekçemiz eylemin sonucu değil; başka türlü belirleyebileceği şeyi diğer türlü belirlemiş olması. Yani Ahmet özgürce öldürdü dediğimizde, kişinin ölümünü belirlemesi özgürce demiyoruz, ancak ölüm güzergahını belirlemesi ve bu yol üzerindeki belirlenimler özgürce diyoruz (sizin özgürlük kırıntıları dediğiniz şey). Ayrıca bu durumda, ahlaki sorumlulukların öznel olduğunu düşünürsek, ahlaki sorumluluğu temellendirmek için yeterli alternatifler sunar. Ancak yasal anlamda bir sorumluluk yüklenip yüklenemeyeceği tartışmalı olabilir. Ancak hukuk ve ahlak ayrı şeylerdir. 31:00 Fail nedenselliğin reddi aleyhindeki argümanlar fail nedenselliğin olmadığını önsel olarak kabul ediyor (Bilim + Kanıtsızlık); Gizemcilik itirazı ise aslında öznelliğe ve qualia'yadır. Bir kanıt ya da bir açıklama ihtiyacı, fail nedenselliği yadsıyan bir öncülü içinde barındırır. Çünkü bir açıklama için başka bir referans noktasına ihtiyaç duyarsınız ama fail nedensellik ilk neden olmayı gerektiriyorsa bunun nesnel görünümleri belirli olduğu takdirde onun bir ilk neden değil ancak belirli bir neden olduğunu söylemiş oluruz. Çünkü her zaman belirli şekildeki bir görünümle sonuçlandığını söyleriz. (Bir inceleme nesnesi belirli bir şekilde karşınızdadır. Belirli şeyin nedeninin fail neden olup olamayacağını bilebileceğimizi söylemek çelişki içerir. Bu ortaya çıkan görünümler sistematik olmasın ve biz bu açıklayamama durumundan dolayı bu görünümün nedenine fail neden diyelim. Burada açıkça fail neden bizim onun görünümlerini belirli bir dizgeye oturtamamamız ile ilgili olurdu. Öyleyse bunun için beyindeki kaotik görünümlerin kanıtına ihtiyaç yoktur. Akıl sahibi olarak gördüğünüz insanların belirli durumlar karşısında ne yapabileceğini kestiremiyorsanız bu da kaotik bir görünümdür. Diğer yandan, kaotik olmama da özgür irade ile ilişkili olabilir. Örneğin özgür irade kavramına göre hareket etmek isteyen birinin yaptığı davranışları belirli bir kalıba oturttuğunu düşünelim, bu durumda kişinin ne yapabileceğini tahmin etmek için bu kalıbı bilmemiz gerekir, ancak kişi her an bu kalıbı değiştirebilir. Örneğin, bir kişi özgür olma isteği ile 1 yıl boyunca yeni gerekçeler ve sonuç ne olursa olsun her durumda hırsızlık yapmayacağı ilkesini kabul etmiş olabilir. Bu durumda kaotik bir senaryoya ihtiyaç yoktur. Her durumda hırsızlık yapmamasını özgür iradeyi reddetmek için bir kanıt olarak kullanamayız. Ancak bu kalıbı zaman zaman değiştirebilir ve 1 yıl boyunca ihtiyacı olmasa dahi her fırsatta hırsızlık yapmayı ilke edinebilir. Bu bir hastalık olmasın ama bir seçim olsun. Bu durumda da kaotik bir görünüme ihtiyaç yoktur. Özetle kendi koymuş olduğu kavram ve ilkeler tarafından belirlenmek, yani akıl tarafından özgürce belirlenmek, belirlenmemek olarak görülmelidir. Çünkü bu serbest varyasyon içinde belki de artık özgürüzdür. Fail neden ilk nedense en azından sonucun bu şekilde öngörülemez olması gerekir. Sadece kaotik olma anlamında değil, sistematik olma anlamında da kendini gösterebilir. Bu durumun beyinde kaotik bir dalga yaratması da gerekmez. Beynin standart çalışma prensibi bu şekilde olabilir. Hatta bunun aksine beyinde kaotik bir durum varsa, insan belirlenime daha yakındır. Örneğin beyni etkileyecek bazı türde uyuşturucu ve ilaçlar beyinde öngörülemeyen dalgalanmalar yaratabilir ama uyuşturucu altındaki bireyler belirlenmeye yakındır. Sonuç olarak fail neden tutarlı olarak savunulabilirdir.

[@theia5711]

Süreçler zorunluluk yaratmaz, meyil yaratır insan karar verir aksini seçebilir

[@egekandemir2576]

Haniy Şey O tarz Şöyle bir şey var O şekilde Yaniy Eeeeeee