Рет қаралды 11,686
In der Überlinger Altstadt thront das katholische Münster St. Nikolaus hoch über dem Bodensee. Es wurde zwischen 1350 und 1576 im spätgotischen Stil erbaut. Bei der Erweiterung zur fünfschiffigen Basilika im 16. Jahrhundert wurde das Langhaus erhöht, durch Obergaden ergänzt und mit Netzrippengewölben überspannt. Im Chorraum steht der Hochaltar, den Jörg Zürn 1616 schuf und mit 73 Figuren dekorierte. Die Seitenkapellen beherbergen 13 weitere, teils prächtig geschnitzte Altäre. Über dem Chorbogen zeigt ein riesiges Fresko (1720) das Jüngste Gericht. Im 15. Jahrhundert entstanden die beiden Chorflankentürme. Der Nordturm erhielt 1576 seinen Abschluss, der Osannaturm wurde nie vollendet. Davor steht der Ölberg, ein halboffener Pavillon, der eine monumentale Christus-Statue beherbergt.
Das Münstergeläute besteht aus acht Glocken. Es stammt aus fünf Jahrhunderten und gehört zu den historisch bedeutendsten in Baden. Die Tonfolge spiegelt die damalige Läutepraxis ohne harmonische Abstimmung wider. Die Osanna mit dem Schlagton ais° zählt zu den eindrucksvollsten Klanginstrumenten ihrer Zeit. Sie wurde 1444 auf dem Münsterplatz für 2.400 Gulden gegossen und von sechs Ochsen in den Südturm aufgezogen. Das Totenglöckchen (um 1200) gilt als älteste Zuckerhutglocke in Baden. Für die Spitälerin (1585) bekam der Gießer vier Gulden pro Zentner, zudem wurden ihm Material und Beköstigung gestellt. Da der Guss der Chorumglocke 1608 zu leicht ausfiel, musste er im Jahr darauf wiederholt werden. Eine 1856 von Karl Blersch in Überlingen gegossene Glocke musste in den 1940er-Jahren wieder abgeliefert werden. Die Holzglockenstühle stammen aus dem Mittelalter.
(1) Osanna
Gießer: Ulrich Snabelburg, St. Gallen
Gussjahr: 1444
Durchmesser: 1960 mm
Masse: 6800 kg
Schlagton: ais° -4
Inschrift: O REX GLORIE O CRISTE VENI CVM PACE A NO DO / M CCCC XXXXIIII / O SANCTE NICOLAE ORA PRO NOBIS / O SANA HAIS ICH VLRICH SNABELBURG VON SANT GALEN GOSS MICH / LVCAS / MATHEVS
(2) Spitälerin / Sturmglocke
Gießer: Hans Frey, Kempten
Gussjahr: 1585
Durchmesser: 1570 mm
Masse: 2800 kg
Schlagton: d' -4
Inschrift: MICH GOSS AIN MAISTER WOL VND GVOT HANNS FREY VON KEMPTEN MIT FRISCHEM MVOT / 15+85 / VOX EGO SVM VITAE ROGO VOS ORARE VENITE / NEC NON VERBA DEI AVRIBVS ACCIPERE / VAS SVM EX AERE ET TRIA NVNTIO FVNERA FLERE FOESTA CELEBRARE ET TEMPESTATESQ FVGARE
(3) Metzlerin / Mettglocke
Gießer: Peter Ernst [II.], Lindau
Gussjahr: 1741
Durchmesser: 1420 mm
Masse: 2200 kg
Schlagton: dis' -5
Inschrift: DUM REGIMINI ÜBERLINGANO PRAESIS DEBANT PRAENOBILES DOMINI CONSULES IOSEPHUS ANTONIUS QUI DOBALDUS KOLER / DE SANDHOLZ ET ZUNDERBERG ET IOANNES LEOPOLDUS DE HAUPERT. NEC NON HEINRICUS ANTONIUS DE FREYENTHAL / URBIS AMMANNUS: ELABORAVIT ME SUMPTIBUS REI PUBLICAE PETRUS ERNESTUS LINDAVIENSIS. ANNO M D CC XXXXI. / UNICUS IN TRINO DEUS EST / ET TRINUS IN UNO / VIRGO DEI GENITRIX / PRO NOBIS OMNIBUS ORA / FILIUS ECCE DEI PATITUR / PRO CRIMINE MUNDI / ECCE NICOLAUS / TEMPLI PATRONUS ET URBIS / DIE METZLERIN BIN ICH GENANNT WIE SCHON VON ALTEM HER BEKANNT ZU GOTTES WORT UND DIENST DICH BESCHAID VERZER DIE WETER UND DIEN ZUM LAYD ICH SOLANG DIE STUND ANDEUTHEN BIS ENDLICH DIR INS GRAB MUS LEUTHEN
(4) Chorum- / Schülerglocke
Gießer: Johann Lamprecht, Schaffhausen
Gussjahr: 1609
Durchmesser: 1120 mm
Masse: 1100 kg
Schlagton: fis' -7
Inschrift: IN HOC SIGNO / VINCIT MDCIX / LVRIDA TEMPESTAS / NOSTRIS PELLATVR AB / ORIS CLANGOR DEPELLAT / PRAESAGI FVLMINIS / IGNES ALTITONANSQVE / DEVS NOSTRO / CELEBERATVR HONORE / VT TANDEM REFERAT VS / HIEMES VIDISSE TRECENTA / S MATHAEVS S MARCV / S LVCA S IOANNES / IOANES HEINRI / CVS. LAMPRECHT. / ZV SCHAFHVSEN. / IN HONOREM DEI / IMPERIALIS CIVITATIS / VBERLINGENSIS AMPLIS / VIRO D. IACOBO / RVTLINGERO COS NEC / NON NOBILIS VIRO D. / IOHANNE FRIBVRGERO / SENATORE PRIMARIO FVSA / EST HAEC CAMPANA
(5) Spätwacht / Lumpenglocke
Gießer: Hans Frey, Kempten
Gussjahr: 1577
Durchmesser: 840 mm
Masse: 400 kg
Schlagton: h' +1
Inschrift: AIN SCHLAG GLOGEN BIN ICH GENANDT VIL / FROMER GKRISTEN WOL BE KANDT / HANS FREI / ZVO KEMPTEN / HAT MICH GOSE / 15+75 / 15+77
(6) Vesper- / Dreiviertelglocke
Gießer: unbekannt
Gussjahr: 13. Jh.
Durchmesser: 680 mm
Masse: 200 kg
Schlagton: f'' +3
Inschrift: LVCAS MARKVS MATHEVS IOHANNES
(7) Totenglöckchen
Gießer: unbekannt
Gussjahr: 12. Jh.
Durchmesser: 560 mm
Masse: 90 kg
Schlagton: c''' -4
(8) Mess- / Sanctusglöcklein
Gießer: Johannes B. Ernst [III.], Lindau
Gussjahr: 1714
Durchmesser: 420 mm
Masse: 50 kg
Schlagton: cis''' -6
Inschrift: SUM CONFRATERNITATIS B: V: MARIAE FUSA / IOHANNES BAPTISTA / ERNST GOSS MICH IN / LINDAUW. ANNO 1714. / NOS CUM PROLE PIA BENEDICTAT VIRGO MARIA
Aufnahme: Am Pfingstsamstag, den 3. Juni 2017, läutet die ehrwürdige Osannaglocke am Münster St. Nikolaus in Überlingen um 17 Uhr das Hochfest Pfingsten ein. Dabei ist der Schlagton ais° (Glocke 1) zu hören.
Vielen Dank an Münstergemeinde und Mesner für die Ermöglichung der Aufnahme und die Erlaubnis zur Veröffentlichung!