संभाजी महाराज कसे पकडले गेले full movie | Sambhaji Maharaj

  Рет қаралды 945,890

मी मावळा शिवरायांचा

मी मावळा शिवरायांचा

Күн бұрын

संभाजी महाराज कसे पकडले गेले full movie | Sambhaji Maharaj
सदर चा लेख हा ज्येष्ठ इतिहासकार विश्वास पाटील ह्याच्या संभाजी या कादंबरीतून घेतला आहे....🙏
आपले खूप खूप आभार... 🙏
हि व्हिडिओ काल्पनिक असून यावर लोक सहमत असतील अस नाही , त्यामुळे इतिहासाचा अभ्यास करण्यासाठी कुठल्याही व्यक्तीने ह्या व्हिडिओचा आधार घेऊन नये.
© मी मावळा शिवरायांचा
...
All Images In The Video Are For Representation Purpose Only .
ALL THE IMAGE/ PICTURES SHOWN IN THIS VIDEO ARE BELONGS TO RESPECTED OWNERS AND NOT ME ...
Copyright Disclaimer Under Section 107 of the Copyright Act 1976 , allowance is made for " Fair use " for purposes such as criticism , comment , news Reporting , teaching , Scholarship , and research . Fair use is a permitted by Copyright statute that might otherwise be infringing , Non - profit , educational or personal use tips the balance in favor of fair use .
⛳🚩 जय जिजाऊ जय शिवराय जय शंभुराजे 🚩⛳
#शंभुराजे
#संभाजी_महाराज
#shambhu_raje
#sambhaji_maharaj

Пікірлер: 175
@vishwanathgavali8332
@vishwanathgavali8332 Жыл бұрын
माझे राजे परत येतीलका राजे या परत तूम्ही हे स्वराज्य ही महाराष्ट्र भूमी जीवंत ठेवण्या करीता लय मोठे बलीदान देले आहे 😭😭 राजे तूमचा इतिहास या जगा पेक्षा महान आहे 💐🚩 जय जिजाऊ जय शिवराय जय शंभुराजे 🚩💐
@sanjaybhagat-xq2of
@sanjaybhagat-xq2of 10 ай бұрын
जय शिवराय जय संभाजी राजे जय भीम आता तरी सावध राहावे लागेल कोण चांगले व कोण वाईट ते आपण ओळखले पाहिजे अणि सावध राहीले पाहीजे जय संविधान जय भारत.
@Liverpool-s1d
@Liverpool-s1d 7 ай бұрын
Kay kartoy samvidhan ??? Bengalmadhe bagha …😮
@manishawagh4749
@manishawagh4749 23 күн бұрын
माझे शंभु राजे आजरमर झाले.❤❤❤ जय भवानी जय शिवाजी, जय संभाजी...❤❤❤
@prashantsurve1216
@prashantsurve1216 4 күн бұрын
डोळया समोर तो प्रसंग जसाच्या तसा उभा केला.मन बेचैन झाले.माझ्या राजाच्या अटकेचा तो प्रसंग ऐकुन डोळयात पाणी आले.आपल्याच माणसाने घात केला हे ऐकुन वाईट वाटले.संभाजी सारखा राजा होणे नाही. जय शंभूराजे.
@swapnil676
@swapnil676 2 жыл бұрын
जय शिवराय, जय शंभुराजे
@attitudeboys1225
@attitudeboys1225 2 жыл бұрын
जय शिवराय 🚩🚩 जय शंभुराजे 🚩🚩
@akshayshinde8182
@akshayshinde8182 10 ай бұрын
थोड्या स्वार्था करिता काही मराठी सरदार फितूर झाले..राजे पकडले गेले...रक्ताने रक्त खाल्ले..खुप दूर्दव..जय हो राजे जय हो 🙏🚩
@atmaram_yt
@atmaram_yt 8 ай бұрын
मराठे सरदार नंतर पहिल्यांदा सगेसोयरे होते. हे लक्षात घ्या
@paithankarkaran3843
@paithankarkaran3843 2 жыл бұрын
देवा एक तर चान्स द्यायचा होता ना माझ्या राजाला 😭😭😭😭😭
@Pilli-t9h
@Pilli-t9h 2 жыл бұрын
शंभर टक्के खरे आहे.
@girishkamble372
@girishkamble372 Жыл бұрын
Dev asta tar
@vijayhalpatrao542
@vijayhalpatrao542 Жыл бұрын
आरे बाबा महाराजाचा वारसा घे.विचार कार तूम्ही वारसा चालू शकता
@frankopinion4114
@frankopinion4114 10 ай бұрын
खंडो चिटणीस ने कलश ला हाताशी धरत घात केला
@SudhakarKadam-sl6gw
@SudhakarKadam-sl6gw 2 ай бұрын
जय.शंभुराजे
@shravansawant7884
@shravansawant7884 2 жыл бұрын
देवा एक चान्स दिला असता माझ्या राजाला तर त्या औरंगजेब रुपी राक्षसाचा जीव माझ्या राजाच्या तलवारीने घेतला असता छत्रपती शिवाजी महाराज की जय छत्रपति संभाजी महाराज की जय 🚩🚩
@rushikeshnatve6140
@rushikeshnatve6140 2 жыл бұрын
Etihasat jr tr la jaja ny bhawa.Jagdamb🚩
@sameersurve5493
@sameersurve5493 Жыл бұрын
Ho na थोड आधी निघाले असते तर रायगड कीव सुरक्षित ठिकाणी पोचले असते
@girishkamble372
@girishkamble372 Жыл бұрын
Dev asta tar
@bhupendrapawar969
@bhupendrapawar969 Жыл бұрын
भाऊ देवाला फक्त संस्कृत भाषेत बोललेलेच कळतं आणि सगळ्यांनाच संस्कृत भाषा ऐकण्याची, वाचण्याची व बोलण्याची परवानगी नाही 😂😂😂😂😂
@mohanakkiwate
@mohanakkiwate Жыл бұрын
H @@rushikeshnatve6140 Hb
@Sahyadri_vede_96k
@Sahyadri_vede_96k 2 жыл бұрын
💯आपलेच आपले वैरी⚡ होते नाही तर छत्रपती😭 ला पकडणे सोपे नव्हते या स्वराज्यात 🔥😭
@TmGhuge
@TmGhuge 5 ай бұрын
The great raje
@iampatil2254
@iampatil2254 2 жыл бұрын
राजांना मानाचा मुजरा 🙏🙏🙏
@sachinshinde8283
@sachinshinde8283 8 ай бұрын
Jai Shivray.Jai Shambhu Raje.
@sameersurve5493
@sameersurve5493 Жыл бұрын
जर एक चान्स मिळाला असता तर खरच आज इतिहास फार वेगळा आसता ...जय शिवराय जय शंभू राजे
@frankopinion4114
@frankopinion4114 10 ай бұрын
खंडो चिटणीस ने कलश ला हाताशी धरत घात केला
@vinodshelke3338
@vinodshelke3338 6 ай бұрын
‼️जय शिवराय ‼️‼️ जय संभाजी ‼️‼️ जगदंब...‼️ जगदंब...‼️
@ramchandramali2053
@ramchandramali2053 2 жыл бұрын
पुढील भागाची वाट पाहत आहे मी
@pranaybhagat2701
@pranaybhagat2701 2 жыл бұрын
Jay shambhu raje
@ramjijadhav7721
@ramjijadhav7721 Жыл бұрын
मराठी नो आता तरी जागे व्हा डोळे उघडा ठेवा आणि एकत्र या जय मराठा जय शंभुराजे
@AlkaMali-b8g
@AlkaMali-b8g 10 ай бұрын
या शंभू राजे तुम्ही परत या😢😢
@anitakotkar7300
@anitakotkar7300 Жыл бұрын
वाघाला फाडणारा माझा राजा यांना पकडने एवढे सोपे नव्हते पण आपल्या मधील काही कुत्र्यांनी घात केला 😭😭😭 एवढे वर्ष झाले पण आजही खंत वाटते की नियतीने एक संधी का नाही दिली 😭😭😭😭🚩🚩🚩🚩 जय शिवराय जय शंभुराजे 🚩🚩🚩🚩🚩🚩
@MrVaibhav80
@MrVaibhav80 10 ай бұрын
I have heard about theory of relativity talks about travel in time, I wish to travel in past during chatrapati sambhaji maharaj ji with all modern weapons in seva for my raje
@frankopinion4114
@frankopinion4114 10 ай бұрын
​@@MrVaibhav80खंडो चिटणीस ने कलश ला हाताशी धरत घात केला
@Liverpool-s1d
@Liverpool-s1d 7 ай бұрын
Pan aaj tech mawale musalmanansathi reservation maagat ahet
@manohar96k50
@manohar96k50 6 ай бұрын
मानाचा मुजरा राजं........ असा धर्मवीर पुन्हा होणे नाही 😢😢
@MukundDesai-xj5ul
@MukundDesai-xj5ul Ай бұрын
39:18
@KolheKondiba
@KolheKondiba Ай бұрын
जारागे पाटील ला सपोट करा
@yashwantjadhav7583
@yashwantjadhav7583 Жыл бұрын
माझ्या शंभू राजाला एक चान्स मिळाला पाहिजे होता देवा
@vaibhavmalode3406
@vaibhavmalode3406 6 ай бұрын
तुमचा आवाज खूप छान आहे.. इतिहासात गेल्यासारखं वाटतं.... ...... शंभुराजे 😢
@laljiaware9210
@laljiaware9210 2 жыл бұрын
असा राजा होणे शक्य नाही... जय शंभूराजे... परमेश्वराने माझ्या या राजा ला एक जीवदान दिले असते.. तर ....
@frankopinion4114
@frankopinion4114 10 ай бұрын
खंडो चिटणीस ने कलश ला हाताशी धरत घात केला
@bhimakokare8417
@bhimakokare8417 8 ай бұрын
तर मानव रुपी दानव औरंग्या चा शिरच्छेद लिहिला असता.
@vivekShetty8388
@vivekShetty8388 3 жыл бұрын
Raje 100janm tumche upkar nahi visrnar .. ❤️❤️❤️🙏🙏🙏🙏
@jayantshirkar8665
@jayantshirkar8665 2 жыл бұрын
Jayant Shirkar.
@jayantshirkar8665
@jayantshirkar8665 2 жыл бұрын
♤♡♤♡♧.
@SJ-ov7dy
@SJ-ov7dy Жыл бұрын
🔺🌻🔺🟤 जय भवानी 🟤🔺🌻🔺 ꧁💜🟡💜 🔷🔹 भारतवर्ष राष्ट्रगौरव शौर्यवीर संभाजी महाराज की जय 🔹🔷💜🟡💜꧂ 🔺🌻🔺🟤 जय भवानी 🟤🔺🌻🔺
@chetramram7911
@chetramram7911 Жыл бұрын
Please make translation in Hindi also so that it can be seen by crores of population of north India and the purpose will be fulfilled. A good attempt
@rohitkamble144
@rohitkamble144 Жыл бұрын
दुसऱ्यांना काय नावे ठेवायचे आपलेच विश्वास घातकी होते ....आणि आज त्यांच्या नावाने अभिमान करतात .... छत्रपति संभाजी महाराज ना काय वेदना झाल्या असतील..इतिहासात कोणत्याच राजाचे एव्हढे हाल केले नाही आणि आज चे सगळे विसरून भांडत आहे सत्ते साठी
@दळवींचापुष्कराज
@दळवींचापुष्कराज Жыл бұрын
देवाने एक चमत्कार केला पाहिजे होता माझ्या राजांनी पुढचा इतिहास वेगळा घडवला असता जय शिवराय, जय शंभुराजे,जय जिजाऊ
@littleexplorer2870
@littleexplorer2870 3 жыл бұрын
रौद्र शंभो 🙏
@narayanthere
@narayanthere 25 күн бұрын
आपले राजे सतत शत्रूशी बेभान होऊन लढत होते आणि स्वराज्य स्थापन केले. आपल्या प्राणाचे बलिदान दिले.आज त्यांचाच कृपेने आपण सारे स्वतंत्र आणि सुखी आहेत.है विसरता येणार नाही.जय शिवराय जय शंभुराजे 🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏
@SatishPatil-jb5vg
@SatishPatil-jb5vg 4 ай бұрын
आता आपण सर्वांनी एक मराठी एकच नारा बोलला पाहिजे सपोर्ट दिला पाहिजे एकमेकाला
@sudheerrevankar9899
@sudheerrevankar9899 Жыл бұрын
Chatrapati sambhaji maharaj ki jai 🚩🚩🚩🚩🙏🙏🙏🙏😭😭😭 jai bhavani 🙏🚩🚩
@prathameshpatil8808
@prathameshpatil8808 2 жыл бұрын
जय शिवराय 🙏 जय शंभुराजे 🙏जय जिजाऊ 🙏
@anilkale2280
@anilkale2280 Жыл бұрын
छत्रपती संभाजी महाराज की जय
@ShubhamGangurdePatil
@ShubhamGangurdePatil 2 жыл бұрын
श्रीमंत छत्रपती श्री शिवाजी महाराज कि जय🙏👑🚩 श्रीमंत छत्रपती श्री संभाजी महाराज कि जय 🙏👑🚩
@rajabhaubobde9775
@rajabhaubobde9775 Жыл бұрын
गद्दार गणोजी शिर्के च्या नावाने इतिहास गण्याला माफ कर नार नाही मराठ्यांच्या जन्माला आलेल्या गण्याच्या गद्दारी ला मराठ्यालाही ईतीहास माफी मिळणार
@SunilNarwade-i3t
@SunilNarwade-i3t 10 ай бұрын
Jai shambhu raje 🙏🚩🚩🚩🚩🚩🚩
@prathameshpatil8808
@prathameshpatil8808 2 жыл бұрын
छत्रपती शिवाजी महाराज की जय 🙏🚩👑🙏 छत्रपती संभाजी महाराज की जय 🙏🚩👑🙏
@dwarkanathmali8741
@dwarkanathmali8741 Жыл бұрын
s.
@mahindra_thar_lover_4657
@mahindra_thar_lover_4657 Жыл бұрын
🚩🚩🚩🚩🚩राजे 🥺🥺🥺🥺🥺
@rajshrinashte4460
@rajshrinashte4460 2 жыл бұрын
Manacha mujara
@uaddhavnawade2787
@uaddhavnawade2787 2 жыл бұрын
जय शंभूराजे 🚩🚩🚩🚩🚩
@rammurtitalokar2715
@rammurtitalokar2715 2 жыл бұрын
असे राजे होते नाही जय शिवाजी महाराज की जय जय शंभुराजे की जय
@rameshwarwaghale9876
@rameshwarwaghale9876 2 жыл бұрын
जय श्री राम जय शिवराय जय शंभु राजे जय हिंदु राष्ट्र
@vishalmane4398
@vishalmane4398 2 жыл бұрын
शंभूराजे जयोत्सुते 🚩🚩🙏🙏🚩🚩
@vinayakraomane39
@vinayakraomane39 2 жыл бұрын
Jay shivray @@@@@@🥰🥰🥰🥰😇😊😗🤩😍🙃
@amardeeptupe8679
@amardeeptupe8679 2 жыл бұрын
Jay Bhim jay Shivraje jay Shambhuraje....💜💙💜
@frankopinion4114
@frankopinion4114 10 ай бұрын
खंडो चिटणीस ने कलश ला हाताशी धरत घात केला
@vishwanathnikam9925
@vishwanathnikam9925 3 ай бұрын
😅
@sumanpanhalkar7831
@sumanpanhalkar7831 10 ай бұрын
Kay bolu dolyatun pani aale
@rkgaikwad3362
@rkgaikwad3362 3 жыл бұрын
🚩🚩
@d.pbhorkhade3943
@d.pbhorkhade3943 2 жыл бұрын
छत्रपती शिवाजी महाराज छत्रपती संभाजी महाराज शत शत नमन 🙏🙏🚩🚩जय जिजाऊ जय शिवराय
@gauravsonar9847
@gauravsonar9847 Жыл бұрын
छत्रपती शिवाजी महाराज जन्म झाल पासुन ते मराठा साम्राज संपुर्ण भारतात पसरला ते अेका विडीयो मदे बनवा
@Amit-ck2wu
@Amit-ck2wu 3 жыл бұрын
जय शंभुराजे
@vinayhurpade9837
@vinayhurpade9837 3 жыл бұрын
जय शिवराय जय शंभुराजे जय हिंदुराष्ट्र
@santoshdhagare1144
@santoshdhagare1144 2 жыл бұрын
E
@ravindragosavi822
@ravindragosavi822 2 жыл бұрын
Santan hindu rastrasathi santan hinduni ek hoyala pahije
@truthdigger3588
@truthdigger3588 2 жыл бұрын
हा इतिहास ऐकून अश्रु थांबवत नाहीत 😭😭😭
@rameshdhawale6045
@rameshdhawale6045 2 жыл бұрын
Jay Jay Shambhuji
@aum0005
@aum0005 Жыл бұрын
jyanchyawar vishwas thevela tyanich Shri Chatrapati Sambhaji Maharaja tanchyaahi gaddari Keli..
@sanjaydhumal5728
@sanjaydhumal5728 Жыл бұрын
Jai shambhu Raje 🙏🙏
@pramilashinde4683
@pramilashinde4683 8 ай бұрын
शंभू राजे तुम्ही किती सहन केले आहे.मनाला वेदना होत आहेत . हे नको होते व्हायला.
@adminsaurabh3571
@adminsaurabh3571 2 жыл бұрын
Bahirji naik aste tar maharaja na 😔 pakadu shakale naste
@prathmesh0004
@prathmesh0004 3 жыл бұрын
Jay shambhiraje
@subhashghodke9794
@subhashghodke9794 4 ай бұрын
शंभूराजाना मानाचा मुजरा.!
@72heartbeatmarathi53
@72heartbeatmarathi53 3 жыл бұрын
जय शिवराय जय शंभूराजे
@rohitaute4606
@rohitaute4606 2 жыл бұрын
जय जिजाऊ जय शिवराय जय शंभूराजे
@babupandkar1804
@babupandkar1804 3 жыл бұрын
मानाचा मुजरा
@nanaartsmanchar2703
@nanaartsmanchar2703 2 жыл бұрын
वेदनादायी इतिहास उभा राहतो डोळ्यासमोर.
@ranjendranavsare4207
@ranjendranavsare4207 2 жыл бұрын
छञपती संभाजी महाराज की जय
@Munjaji099
@Munjaji099 3 жыл бұрын
जगदंब.....
@Adhrit247
@Adhrit247 6 ай бұрын
Har Har Mahadev 😢😢😢 veerana sat sat naman ❤
@vinayakkamble359
@vinayakkamble359 4 ай бұрын
खरंच दादा अश्रू आले 😢😢
@snehalsalunkhe8463
@snehalsalunkhe8463 2 жыл бұрын
जय जिजाऊ जय शिवराय जय शंभूराजे.....🙏🙏🚩🚩🚩अंगावर काटे आणणारा हा प्रसंग ऐकताना शंभूराजांची हत्त्या ऐकताच डोळे पाणावले😥😥😥😥
@vinayakhaladakar9792
@vinayakhaladakar9792 2 жыл бұрын
ज्ञचणह. सभाज्ञिमहारखज्ञ
@pramodjadhav6253
@pramodjadhav6253 Жыл бұрын
हो kharch
@rohitdhumal2867
@rohitdhumal2867 2 жыл бұрын
Kharach asa vatta ki devala pn Sambhaji mhrajancha moha aavarla nahi 😢😢😢😢❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️
@premhande8945
@premhande8945 2 жыл бұрын
Jai ShambhuRaje 🙏🙏🙏⛳
@vishwjeetdafale8959
@vishwjeetdafale8959 2 жыл бұрын
जय शिवराय जय शंभुराजे
@sachinmane7105
@sachinmane7105 2 жыл бұрын
राजं राजं राजं
@yuvrajpatil3534
@yuvrajpatil3534 2 жыл бұрын
मानाचा मुजरा, त्रिवार जयजयकार 🌺🌺🙏
@nileshgujar8162
@nileshgujar8162 3 жыл бұрын
जय शिवराय जय शंभूराजे
@pralhadturukmare7519
@pralhadturukmare7519 2 жыл бұрын
6
@ranjanashirsat3857
@ranjanashirsat3857 2 жыл бұрын
@@pralhadturukmare7519 000000000000000000 1 11l 909
@balunavale1192
@balunavale1192 2 жыл бұрын
जय संभू राजे यांना मानाचा त्रिवार सलाम
@vijaybagal712
@vijaybagal712 Жыл бұрын
🙏😔💐🚩छत्रपति संम्भाजी महाराज की जय 😔🙏💐🚩
@ramchandramali2053
@ramchandramali2053 2 жыл бұрын
कोटी कोटी प्रणाम राजेंना .
@amoldhaware4865
@amoldhaware4865 3 жыл бұрын
जय जिजाऊ जय शिवराय जय शंभूराजे
@shakuntalachandane1654
@shakuntalachandane1654 9 ай бұрын
जय श्री छञपती संभाजी महाराज 🙏🙏
@AadeshDhere
@AadeshDhere Жыл бұрын
जय शंभुराजे
@sadanandbhopi7151
@sadanandbhopi7151 2 жыл бұрын
जय ‌शंभाजी् महाराज धर्मवीर संभाजी महाराज की जय
@usha_jadhav_vlogs
@usha_jadhav_vlogs 10 ай бұрын
ऐकून सगळं डोळ्यापुढे येत होत, रडू आवरत न्हवत😢😢 जय जिजाऊ , जय शिवराय , जय शंभूराजे 🚩🚩
@suhaspatil2000
@suhaspatil2000 2 жыл бұрын
जय शंभुराजे
@rajukumbhar9685
@rajukumbhar9685 6 ай бұрын
जय शिवराय जय शंभूराजे
@komalchavan6920
@komalchavan6920 6 ай бұрын
शंभूराजे😢😢😢😢😢😢😢😢
@jagadishjadhav7186
@jagadishjadhav7186 2 жыл бұрын
जय. शिवराय. जय. शंभूराजे🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩
@GaneshKokni-kg9cc
@GaneshKokni-kg9cc Жыл бұрын
Sat sat naman ya devala....
@prakashkamble2347
@prakashkamble2347 2 жыл бұрын
जय शिवराय जयशंभुराजे
@janardhanmuknar4750
@janardhanmuknar4750 Жыл бұрын
राजे पुन्हा जन्माला या
@sbmusicofficial5529
@sbmusicofficial5529 2 жыл бұрын
Jay shivray jay bhim
@dinkarmorale415
@dinkarmorale415 2 жыл бұрын
हर हर महादेव
@dileepjadhav6134
@dileepjadhav6134 2 жыл бұрын
✌️✌️✌️✌️
@bhagirathnawale8313
@bhagirathnawale8313 Ай бұрын
माझा राज्या माझा अभिमान जय शिवराय जय शंभूराजे 😢😢😢😢😢😢
@AppasoBarwade-sd5ll
@AppasoBarwade-sd5ll Жыл бұрын
Jay Bhavani jay shiv ray
@rameshsonkamble6674
@rameshsonkamble6674 Жыл бұрын
Sambhaji maharanjana tyanchach mehana yanhi dagabajine keli tya mule sambhaji maharanjancha ghat zala far vait vatale donhi dolyatun ashrunchaya dhara lagalaya yalach mahantat ghar bhedi pana ganoji shirkyachi khandoli karayachi hoti ani ti khandoli gidhadanna deyaychi hoti aisa putra gonda tri loki zenda jai shivaray jai sambhaji maharaj jaibhim jai savidhan 🙏👏
@RakeshPednekar-xw8gd
@RakeshPednekar-xw8gd Ай бұрын
Jay bhavani Jay shivrai Jay shambhu Raje
@shrishbawdhane1856
@shrishbawdhane1856 Жыл бұрын
jaymaharaj
@jagdishpatil1327
@jagdishpatil1327 2 жыл бұрын
Jay shabu raja
@nikhilpatil710
@nikhilpatil710 10 ай бұрын
श्री छत्रपती शिवाजी महाराज की जय श्री संभाजी महाराज की जय
@sachinkatote8131
@sachinkatote8131 Жыл бұрын
Jai shambhu Raje
@kalyanikulkarni4853
@kalyanikulkarni4853 11 ай бұрын
Chatrapati sambhaji maharaj ki jay jay shivray jay shambhuraje
Worst flight ever
00:55
Adam W
Рет қаралды 30 МЛН
The selfish The Joker was taught a lesson by Officer Rabbit. #funny #supersiblings
00:12
आग्रा भेट व आग्र्यावरून सुटका full movie | गरुड झेप
53:47
मी मावळा शिवरायांचा
Рет қаралды 84 М.