Q&A #8 (1.05.2020 - 28.02.2021) - cz. 2

Druga część Q&A, a w niej pytania zadane do starszych odcinków. Odcinek jest długi, choć mam nadzieję, że nie rozwlekły! :) Jeżeli macie jeszcze jakieś pytania, to zachęcam do ich zadawania pod tym lub nowszymi filmami: starszych nie będę już brał pod uwagę! W tym odcinku odpowiadam na pytania zadane przez:
00:56 Oskar Serkowski - pytanie dotyczy książek z serii Biblioteka Filozofów.
03:52 Oliwia Kopka, Moroeserino Cripperino, Julia_x - pytania dotyczą matury z filozofii.
06:57 Kajetan Stopa - pytanie dotyczy tego, czy ufanie autorytetom nie prowadzi do błędu takiego, jak w argumencie z autorytetu.
10:51 MrBeliever69 - pytanie dotyczy programu „O co nas pytają wielcy filozofowie?”.
11:32 Tomasz Martusz - pytanie dotyczy tego, co w filozofii jest o odkrycia, a także sensowności studiów akademickich.
16:06 Vist - pytanie dotyczy filozoficznej inicjacji pod wpływem LSD.
18:51 Daniel B - pytanie dotyczy tego, czy filozofia to nic więcej jak bezużyteczne „lanie wody”.
23:53 John Rambo - pytanie dotyczy książki Diogenesa Laertiosa „Żywoty i poglądy słynnych filozofów”.
25:08 Andrzej Kowalski, Leszek Wojak - pytania dotyczą konfliktu religii i nauki.
30:07 OIIG - pytanie dotyczy filozofii Martina Heideggera.
Jeśli uważasz, że moja twórczość jest tego warta, rozważ wsparcie mnie na Patronite! Mój profil to: patronite.pl/p....
W filmie wykorzystano:
Ścieżka dźwiękowa: Kubbi - Up In My Jam z płyty Gas Powered EP. Utwór dostępny na licencji Creative Commons na stronie / up-in-my-jam-all-of-a-...
Podoba Ci się filmik? Daj kciuk w górę i zasubskrybuj kanał!
Pytania lub uwagi? Zapraszam do ich zgłaszania w komentarzach!
Znajdziesz mnie na:
Facebooku: / pan-od-filozofii-10889...
Instagramie: / panodfilozofii
Academii.edu: kul.academia.e...

[@mateuszkrukowski8695]

Odnośnie tego, że nauka jest na stan obecny "niezamknięta" lub "niezupełna" (i nie wiadomo, czy kiedykolwiek się "domknie" czy "uzupełni") to ja uwielbiam słowa Fausta (z pierwszej sceny gdy go spotykamy u Goethego): "Zwę się magistrem i doktorem też, I już lat dziesięć wzdłuż i wszerz, W górę i na dół, wspak i w skos Prowadzę uczniów swych za nos - I wiem, że człowiek nic wiedzieć nie może! Od tego serce mi nieomal zgorze." Echo myśli sokratejskiej "wiem, że nic nie wiem" jest niemalże "nausznie" słyszalne ;D

[@rafaellos6641]

4:39 mi udało się po nieco ponad pół roku samodzielnej nauki dostać się do etapu centralnego Olimpiady Filozoficznej i aktualnie przygotowuje się do walki o laureata 😊

[@dawid.hudzikowski8512]

Nie wiem czy to jest pytanie bardziej filozoficzne czy teologiczne, ale zastanawia mnie, w jaki sposób twórcy teodycei wyobrażali sobie życie po śmierci. Skoro zło jest konsekwencją istnienia wolności czlowieka, to na jakiej podstawie istnieje założenie o jednoczesnej wolności i braku zła w niebie? Czy to nie oznacza, że zło nie jest konieczne i przeczy teodycei? Teodycea moim zdaniem ma tylko sens przy założeniu, że nie istnieje życie po śmierci, natomiast tworzyły ją osoby wierzące w Boga, dlatego zastanawia mnie czy brały także wymieniony przeze mnie aspekt pod uwagę.

[@filip5127]

Czy miałeś kiedyś styczność z badaniami moralności u źródeł i jej formowaniu np u dzieci, u osób wychowujących się bez innych ludzi w dziczy (przypadki o ludziach wychowywanych przez wilki itp). Bardzo ciekawi mnie to jakie jest obecne stanowisko akademickie co do wpływu społeczeństwa lub jego braku na formowanie moralności człowieka. Czy człowiek wychowany przez dzikie zwierzęta lub zamknięty przez wiekszosc życia w piwnicy miałby moralność? Czy mógłbyś poruszyć kiedyś ten temat?

[@gagaadzibum]

Dobre!

[@theEskit]

18:12 Nie ma w tymmmmmm....... oczywiście jest to kontrowersyjne :DDD

[@wiIiextreme2]

Czy rachunek różniczkowy ma jakąś wartość w rozważaniach na temat ruchu i zmiany? Mam tu na myśli pewien paradoks, że ruch nie może istnieć w punkcie w czasie, ponieważ ruch to zmiana. A jednak mówimy o prędkości chwilowej, przyspieszeniu chwilowym itd, co sugeruje że mamy do czynienia z jakąś zmianą w punkcie w czasie, co jest sprzecznością. Gdy jedzie samochód i byśmy zatrzymali czas to czy on ma jakąś prędkość czy nie? Jeśli ma, to czym ona naprawdę jest? To chyba nie jest do końca sposób myślenia heraklita, ale tego typu rozważania faktycznie prowadzą do wniosku, że zmiana jest jakimś cholernym paradoksem wymagającym np. podważenia idei niesprzeczności. Skoro w punkcie w czasie zachodzi zmiana to znaczy, że rzeczy są wewnętrznie sprzeczne. Czy jest jakaś odpowiedź na taki argument za ontologią dialektyczną?

[@mateuszkrukowski8695]

to bardzo ciekawe pytanie, które sięga w sumie tego najgłębszego poziomu rzeczywistości - "z jakich klocków to jest rzeczywiście zrobione tam na samym dnie?" To co robi rachunek różniczkowy (i fizyka klasyczna z niego korzystająca) to zakłada, że przestrzeń i czas są nieskończenie podzielne i definiuje prędkość chwilową i przyspieszenie jako pochodne (czyli jakąś tam granicę). Czyli jeśli zatrzymamy czas to prędkość chwilowa to jest po prostu pewna liczba przypisana danemu obiektowi (np. autu którym jedziemy) i to jest taka liczba v, że jeżeli przewiniemy czas do przodu o t, to obiekt się przemieści o v*t (załóżmy najprostszy przypadek ruchu prostoliniowego jednostajnego). I to w sumie tyle, pytanie tylko, czy przestrzeń i czas rzeczywiście są nieskończenie podzielne, czy może jednak jest tak, że rachunek różniczkowy i prosta rzeczywista to po prostu dobre modele które nieźle przybliżają jeżdżące pociągi i auta, ale na kwantowym (albo jeszcze niższym) poziomie wygląda to inaczej (co sugeruje chociażby skwantowanie energii).

[@kajetanstopa8714]

Dzięki za odpowiedź! :)

[@naparzanieklawiatury4908]

"Problem z fizyką kwantową jest taki, że ona jest racjonalistyczna (...) ogólnie rzecz biorąc fizyka kwantowa sprowadza się do równań matematycznych, do prawdziwości równań, a czym są równania? Tworem naszego umysłu (...), odkryciem naszego umysłu." Nie rozumiem tej wypowiedzi, w jaki sposób to, że fizyka kwantowa "sprowadza się do równań" czyni ją "bardzo racjonalistyczną"?

[@ksasiadek27]

Kiedy rozpocznie się cykl z historii filozofii (wydaje mi się że zapowiadał Pan taki materiał)?

[@ksasiadek27]

Ok już wiem ;)

[@ksasiadek27]

Jakie książki z klasyki literatury pięknej polecił by Pan jako inspirację do filozofowania?

[@radoskan]

@Daniel B.: Poczytaj sobie o ostatnich wynikach eksperymentów fizycznych, które z prawdopodobieństwem ponad 99 % obaliły model standardowy ;-)

[@seweryn5146]

Oglądając zapis z starego streama (argumenty na rzecz ateizmu) zauważyłem pewną rzecz. A mianowicie na lajwa weszła Wojna Idei, wchodząc w polemikę z argumentami. Pomijając cel tamtego dialogu, powiedział Pan Doktor z przekorą, że Szymon zrobił Panu mały bałagan na kanale, bo z około 600 subskrybentów, ich liczba zwiększyła się do 1300. Hm, teraz ich liczba wynosi ponad 7500. Aż muszę spytać - Jak czuje się Pan z tak pokaźną widownią oraz jak dużą chciałby Pan mieć grupę docelową odbiorców? Dodam tak na marginesie, aby nie było nieporozumień - parafrazowałem słowa wypowiedziane na lajwie oraz podczas samej transmisji miały one dużo bardziej pozytywny niż negatywny wydźwięk w stosunku do Szymona.

[@mahatmagandhi8341]

Jak się Pan przygotowywał do Olimpiady Filozoficznej?

[@konradkoodziejczyk3939]

Mam pewien problem z wyjaśnieniem ludziom, na czym polega trudny problem świadomości. Wydaje mi się, że bardzo wielu ludzi w ogóle nie dostrzega tajemniczości świadomości. Spotkałem się na przykład z opinią, że przed odkryciem fal radiowych działanie telefonów komórkowych wydawałoby się równie tajemnicze. Tymczasem, trudny problem świadomości jest zasadniczo innego rodzaju, nawet jak świadomość jest fizyczna, to jej fizyczność jest tajemnicza. Chodzi o to, że świadomość nie redukuje się jedynie do struktury i dynamiki w przeciwieństwie do innych zjawisk (nawet tak trudnych jak życie). I tu się zaczynają schody. Jak wyjaśnić prosto, co to struktura i dynamika? Z dynamiką sprawa prosta: następowanie różnych zmian w położeniu elementów. A struktura? O materii wiemy tyle, co wie niewidomy o przeżyciach wzrokowych, zna pewne formalne własności, czyli strukturę przeżyć. Przydałoby się to jednak jakoś prościej wyjaśnić. Jak pokazać, że świadomość to coś więcej niż struktura i dynamika? Problem w tym, że przeżyć nie da się pokazać palcem. Jak tłumaczę, że istnieją jakościowe aspekty naszych przeżyć (qualia), to z kolei jestem pytany, co to znaczy, że jakościowe. W jaki sposób pokazać, że ewentualna identyczność pobudzenia elektrycznego pewnych włókien mózgu z przeżyciami jest tajemnicza? Najlepsze, co mi się udało do tej pory wymyślić, to: na stole nie widzimy atomów, ale nie widzimy tego, że nie składa się z atomów. Natomiast introspekcja przedstawia nam przeżycia jako coś, co nie składa się z impulsów elektromagnetycznych. W odpowiedzi jednak słyszę, że tak jak ja jestem pewny niefizyczności albo problematycznej fizyczności świadomości, część ludzi jest pewna tego, że miała doświadczenie Boga, że nie można polegać na introspekcji, trzeba polegać na nauce, a nauka do tej pory nie udowodniła istnienia czegokolwiek niefizycznego. Niektórzy nawet się mnie pytają, skąd wiem, czy nie jestem programem komputerowym. Sprawę utrudnia fakt, że sami filozofowie zwykle nie tłumaczą, na czym polega tajemniczość świadomości, lecz zakładają, że każdy dostrzega tę tajemniczość. Okazuje się jednak, że na przykład w tej dyskusji Philipa Goffa z Massimo Pigliucci, Pigliucci wyraźnie pisze, że nie widzi niczego szczególnie tajemniczego w świadomości. letter.wiki/conversation/277 W jaki sposób powiedzieć o prywatności świadomości? Nie mogę powiedzieć, że świadomość nieobserwowalna z zewnątrz, bo w ten sposób z góry zakładam fałszywość materializmu. Dla materialisty (o ile nie jest iluzjonistą albo innym eliminatywistą) świadomość może być z zewnątrz obserwowana jako pewne procesy w mózgu. A tak byłoby najprościej powiedzieć, że wszystko inne niż świadomość o ile jest obserwowalne, to jest obserwowalne z zewnątrz, a świadomość od wewnątrz jedynie.

[@seweryn5146]

I jeszcze jedno pytanie: Jakie polecacie dobre kanały na polskim youtubie o tematyce filozoficznej?

[@derhamcohomology]

Niezły merytorycznie jest Bakcyl Filozofii prowadzony przez Adriana Kuźniara, chociaż mistrzem przemawiania to on nie jest. Sam ostatnio przyjrzałem się kilku kanałom i mam wrażenie, że te wszystkie najpopularniejsze są jakieś strasznie napuszone, przeintelektualizowane. Jakby studenciaki dorwały się po raz pierwszy do poważniejszych książek i zachłysnęły się tymi Heglami, Foucaultami, Derridami tak bardzo, że teraz całemu światu chcą wykrzyczeć, że FILOZOFUJĄ, i czują fizyczny ból, jeśli przynajmniej raz na 3 minuty nie powiedzą nic o dyskursie, strukturze ani nie nazwą czegoś "dialektycznym".

[@seweryn5146]

Dzięki za odpowiedź!

[@jasnesciemnienie9107]

Czym jest byt?

[@astorastra6274]

Ja to ja i nikt inny

[@mrcd59]

Teologowie też podchodzą krytycznie do teologii

[@astorastra6274]

Które tezy w filozofii są prawdziwe, reszta jest nieważna. Nie jest prawdą że naukowcy cieszą się z obalenia własnych teorii przez innych, szczególnie tych za które dostali stopnie naukowe. Należy odbierać im stopnie i tytuły. Filozofią nie jest nauką.

[@nieadaptacyjna]

„Cieszenie się” to może nie jest słowo, które najtrafniej ujmuje to, czym powinien cechować się (dobry) naukowiec, gdy dowiaduje się, że jego teoria jednak nie była adekwatnym opisem rzeczywistości oraz zależności w niej panujących. Sama sformułowałabym to tak: (dobry) naukowiec powinen na pierwszym miejscu stawiać fakty: ktoś udowodnił, że moja teoria jest wadliwa, zrobił to w sposób zgodny z metodologicznymi wymogami - cóż, nie będę iść w zaparte niczym rozkapryszone dziecko i mówić: „Ale mnie się to nie podoba!”, tylko przyjmę to na klatę, dokonam analizy, być może ulepszeń, a może w ogóle zmienię kierunek. Tak więc nie chodzi o sztuczną radość: „Ach, to wspaniale, że obaliłeś dzieło mego życia”, a o pokorę wobec wiedzy, otwartość umysłu i przede wszystkim rozumienie tego jak działa nauka. Nie jest to równoznaczne z przeżywaniem euforii z powodu porażki. Co do części o odbieraniu stopni i tytułów, to możliwe, że się mylę, ale czy konsekwencją takiego toku myślenia nie byłoby to, że większość (jeśli nie wszyscy!) doktorów/profesorów zostałaby ich pozbawiona, bo komuś na pewnym etapie udało się wykazać luki w ich pracach albo przeprowadzić solidną krytykę? ;) Niestety, obecnie nauka działa tak a nie inaczej, nie jest to model idealny, ale w tej chwili się sprawdza.

[@astorastra6274]

@@nieadaptacyjna Czy ktoś kto naucza bzdur, powinien cieszyć się tułami i autorytetem? Uzupełnianie łuk jest dokładaniem do teorii które okazują się po części trafne, zastępowanie ich ukazuje ich fałszywość, a to różnica zasadnicza.

[@nieadaptacyjna]

@@astorastra6274, no i właśnie: tutaj cały czas chodzi o to, czy taki naukowiec pomimo krytyki/obalenia teorii jest w stanie wciąż być uczciwym człowiekiem. Są tacy, którzy nie przyjmą do świadomości tego, iż ich teoria okazała się nieadekwatna, lecz mimo to będą głosić, że jest inaczej - takie postawy oczywiście należy zwalczać, ponieważ są szkodliwe. Ale może być też naukowiec/wykładowca, który mimo spędzenia wielu, wielu lat nad swoją teorią rozumie, iż wielu rzeczy nie dostrzegł (niekoniecznie z braku kompetencji; świat po prostu jest bardzo złożony) i wyciąga z tego wnioski (ulepsza hipotezy, odkrywa nowe obszary do zbadania, zmienne itd), by stworzyć zmodyfikowaną albo całkiem nową teorię. Bardzo ważna sprawa o której łatwo zapomnieć: nawet teorie, które zostały obalone są godne uwagi, ponieważ dostarczają danych na temat tego, że coś NIE działa, a często przy okazji DLACZEGO I W JAKICH WARUNKACH nie działa. Wspominam o tym, ponieważ na metodologii nas uczulano na to, że warto podejmować refleksję nad takimi „niewypałami”, gdyż są one źródłem wiedzy. ;)

[@astorastra6274]

@@nieadaptacyjna nie o to chodzi,