Wszystko co chciałbyś wiedzieć o Raspberry Pi 5 ale nie masz kogo zapytać

[@Lumak83]

Lepszego porównania nie znajdziemy, jest tu wszystko co soczyste, jasno przedstawione. Nic dodać, nic ująć 👍👍

[@martinszulc9473]

Super materiał ...w końcu konkrety w polskim internecie

[@rafalkrawczyk1426]

Nie mam pojęcia co oglądam ale bardzo fajnie obejrzałem do końca ;) 😊

[@GarbateAniolki]

Najlepszy materiał o RPI 5 w całym YT

[@tatageek]

dzięki :)

[@marcinkowalski8353]

@@tatageek Czyli nie opłaca się kupować Raspberry Pi 5 na NAS?

[@Zygfryd_Dyrdymała]

Podbijam pytanie

[@marjox0354]

Dobrze sie ogladalo w sumie do tej pory mialem tak szczatkowe info o tych urzadzeniach ze dobrze bylo obejrzec tak dlugi i szczegolowy odcinek

[@AdrianuX1985]

33:00.. W roku 2021 kupiłem nowy egzemplarz Raspberry Pi 4B 8GB za 280 złych.

[@vitoswat]

Myślę że główna wadą projektowa jest brak wsparcia porządnego power delivery właśnie tak by ładowarka kora masz w szufladzie zadziałała. Wsparcie zasilania na 9V 3A lub wyższego napięcia i byłoby po sprawie. No ale trzeba czerpać zyski z oficjalnych akcesoriów.

[@apruszko]

Dla mnie rewelka jest czas notowania i szybkość zestawiania połączenia ssh z malina. Dzięki za film. 😊

[@AdrianuX1985]

31:02.. Port UART to przydatna rzecz, ponieważ monitor HDMI oraz kabel microHDMI może być zbędny.

[@tatageek]

przede wszystkim jest zawsze aktywny, od momentu podania zasilania, także awaryjnie jest jak się do maliny w końcu dorwać :)

[@elmo0000000]

Czekam na kolejny materiał :)

[@XkefasX]

Świetny materiał. Super porównanie z thin clientami na wykresach.

[@dmckrk]

24:00 nvme i skrypt jamesa chambersa. Czy przyglądałeś się tym wynikom i nie wzbudziły Twoich zastrzeżeń? :) Polecam przeanalizować ten skrypt i wagi jakie autor przydzielił dla konkretnych wyników, a następnie zobacz dlaczego akurat pi dostaje aż tyle.. Otóż największa waga w sumie wyników jest dla IOPS właśnie, natomiast ten zależy nie tylko tak od sprzętu, ale również od keszowania, systemu plików, szyfrowania, journalingu, a nawet od tego jakie masz ustawienia rozszerzonych atrybutów. Sprawdzałem kilka kombinacji i ta dla pi jest wyjątkowo korzystna. Wyszło 2x lepiej niż m.2 na pcie 4x3.0 na nuc (8gen), porównywalnie intelem 13gen z 4 x pcie5.0 w sprzętowym RAID (2x), który sekwencyjnie daje radę 13TB/s. Czy pi więc jest takie cudowne? nie to absolutnie zasługa tego testu jak bardzo jest chybiony. Gdyby trochę pokombinować pewnie dałoby się zrobić jakiś bardzo ciekawy wynik na dając mu ramdysk albo odpowiednim keszowaniem. Prosty system plików maliny pewnie temu sprzyja, ale to nie tak proste jak te dwa słupki :) Te praktyczne testy więc są wiele bardziej wymierne, BRAWO, ale dodałbym do tego jeszcze po prostu kopiowanie plików, jakiś set z intensywnym i rozdrobnionym zapisem. Różnicę widać oczywiście w tym co jest, ale nie widać wspomnianego 100x bo tak realnie to tyle nie jest.

[@tatageek]

skrypt był wykorzystany bo robi wszystko sam automagicznie - wyniki były brane surowe z hdparm, dd i fio. ten wynik który się wylicza na końcu w ogóle mnie nie interesował. testy robiłem po restarcie, nawet jak coś się trzyma w cache'u dysku to i tak zaczynałem od pustego. ważne że starty systemu i calc'a są i są zbieżne z wynikami syntetycznymi. ponownie - ważna jest relacja jednego do drugiego a nie sam wynik, nota bene zależy od samego dysku bardziej niż magistrali. chciałem jeszcze zrobić test kompresji 7zip na różnych dyskach ale wydajność procesora zaburzała wyniki. kurcze na zwykłe kopiowanie nie wpadłem :|

[@dmckrk]

@@tatageek pusty kesz to też kesz :) jeszcze bardziej może zaburzać, bo jak test krótki to się nie zapcha i nie będzie realnego zapisu ;) ale też te kesze są do czegoś w końcu. Ale zostawmy to, jak i te nieszczęsne punkty jamesa, jeśli wyniki są podejrzane, to trzeba być nieufnym. Najbardziej pożyteczne informavje daje sbc-bench, np wykrywa, gdzie mamy rozbieżności w konfiguracji, przyciętą szynę. Daj temu szansę :)

[@tatageek]

Sprawdzę.

[@sebastiantorzewski2504]

Jak zwykle fajny materiał. Mam już kupione Raspberry Pi 5 z 8MB Ram. Będzie zamontowany w mojej maszynie Arcade, w której obecnie jest trójka. Niby wszystko działało ale Dreamcast słabo śmigał w porównaniu do PCta. Teraz podobno będą chodziły nawet gierki z PS2. Zobaczymy. Muszę się w końcu za to zabrać. Pozdrawiam.

[@tatageek]

dzięki i powodzenia ! względem Pi3B będziesz miał dosłownie _erupcję_ _wydajności_ 🤯

[@dmckrk]

5:04 - UART - nowością nie jest to, że jest ten port, tylko to, że jest osobno poza GPIO. UART zawsze był w pierwszych pinach tam i zawsze można było podłączyć się tam sondą, otrzymując dokładnie to. Nowy port to pewna wygoda oczywiście i poza UART jest jeszcze tam alternatywnie protokół SWD. Szkoda, że nie dali takiego złącza jakie jest obecne w większości adapterów UART, czyli pinów jak z GPIO i choć to nie jest wielki problem, znów trzeba przejściówki.

[@tatageek]

z tego co wyczytałem to ten nowy port jest aktywny od momentu podania zasilania, a ten wyprowadzony na GPIO nie + wymaga konfiguracji pinów. nie mam z tym osobistych doświadczeń - nigdy nie miałem potrzeby używania.

[@adamnn6058]

Czekałem na taki materiał, ponieważ mam porównanie Rpi 5 z Rpi 4 po podkręceniu procesora.

[@An_Jay]

Nie mam zielonego pojęcia, czy 2 GB będzie wystarczające, jak dla mnie decydować będzie responsywność i łatwość w obsłudze programów biurowych, w tym dużych plików calk, czy write. Pozdrawiam, jest Pan bardzo pozytywnym człowiekiem.

[@tatageek]

Dziękuję, miło to słyszeć :)

[@bayger3756]

Bardzo dobry materiał. Szacun za włożoną pracę. :) Natomiast samo RPi 5 w tych pieniądzach jest kompletnie nieopłacalne. Za 650 PLN można kupić kompletny mini PC na procesorze Intel N100 z 12GB RAM DDR5 i 512GB dysku SSD. Gotowe do podłączenia z zasilaczem i nawet jakąś licencją Windows 11. Jasne, to nie będzie nadawać się do dłubania, nie ma portów GPIO czy złącz na kamerki, ale jest o wiele szybsze i dostęp do architektury x86 daje kolejne plusy jeśli chodzi o kompatybilność. Energetycznie też pewnie wiele nie odstaje mimo, że to x86. W dziwne okolice się zapędziła nam malinka i jej twórcy. Nie do końca rozumiem dokąd to wszystko zmierza. Może jakaś nowa RPi Zero za ułamek tej ceny będzie miała większy sens.

[@tatageek]

Dzięki ! Raspberry Pi Foundation jest w ciężkim miejscu - sytuacja rynkowa (konkurencja która zaczęła podgryzać segment SBC) wymusza na nich ruchy w stylu większa wydajność i więcej funkcji typu "desktop replacement" - dlatego poszło to w takim dziwnym kierunku. bo teraz ani to tanie ani wydajne. trochę szkoda, ale takie czasy. ważne że są alternatywy.

[@dmckrk]

​@@tatageektroszkę mieszasz Raspberry Pi Foundation z Raspberry Pi LTD, które to odpowiedzialne jest za płytki, a jego cele są czysto komercyjnie. Oba te byty żyją w synergii, jedno się wzięło z drugiego też, ale aktualnie fundacja to coś innego, gdy tymczasem RPi LTD robi IPO, podpisuje strategiczne umowy, zapewnia produkcję itd.. to firma jak najbardziej nastawiona na zysk z wszelkimi tego cechami, a w wywiadach tego nie ukrywają szczególnie :)

[@rafatomczyk3622]

Port GPIO nie jest niezbędny bo be problemu można zakupić scalaki które konwertują USBI2C/SPI/GPIO etc. Można też uzyć Arduino jako expander GPIO do takiego komputerka i po porcie szeregowym lub USB odbierać/wysyłać dane do czujników. RaspberryPi chyba troszkę odleciało z cenami.

[@sefinek-music]

jak zwykle merytoryka w merytoryce (: brawo za super film

[@Roger_exe]

Tato Ty żyjesz ;) Jak zwykle konkretny materiał. Dzięki !

[@tatageek]

dzięki !

[@magnooslbn]

Super recenzja, mega przyjemność podczas oglądania, wiele rozwianych wątpliwości. Pozdrawiam :)

[@erepeo8475]

Jest ten filmik o wersjach chłodzenia do Pi5? Szukam i nie mogę znaleźć. Świetny materiał.

[@d.s.5340]

Czy istnieje pasywne chłodzenie do RPi5 umożliwiające pracę z dyskiem Nvme?

[@pallomino]

Cóż innego można powiedzieć PORFEKTO 👍zresztą jak zawsze. Pozdrawiam

[@mario-sz]

I tego najlepszego rozwiązania w podsumowaniu będę się trzymał. Dlatego nie mam jeszcze RPi5. Świetny film. Pozdrawiam!

[@tatageek]

dzięki !

[@retrovideogamelive4929]

Witam serdecznie!! jak ja się cieszę ze dalej filmy publikujesz!! :) Ja własnie planuje powrót na kanał i dalej rozwijanie go w tym kierunku :) . Co do twojego filmu .. dużo informacji , powiem ci że sam zastanawiałem się nad zakupem RPI by postawić na nim emulator ale doszedłem do wniosku ze skoro kolekcjonuje gry i konsole to u mnie chyba nie ma to jakoś większego sęnsu.Aleee dl ludzi którzy nie chcą wydawać dużej kwoty co chwila:) takie rozwiązanie jest naprawdę świetne. Fajnie ze robisz takie filmy. Zawsze zastanawiałem się z kąd u ciebie pomysł na kanał bo wiedzy masz naprawdę dużo . Pozdrawiam :)

[@artmkoo]

uff długi ale rzeczowy filmik. Długi bo zegarek mi to powiedział a nie że się dłużyło 😅. Budzi we mnie też dużo sentymentu do starych czasów kiedy ludzie coś chcieli pokazać ciekawego i pożytecznego a nie rolkę z tażania się po sklepie 😢. Ale dość bumerstwa 😅 super materiał dzięki i w kontekście terminali też dużo daje. Dzięki :)

[@Informatykwakcji]

🤘👍👍👍🎥💥 Wreszcie! Napracowałeś się bracie! Mam trochę mieszane odczucia, bo powoli idzie to w kierunku małego PC'ta. Choć na pewno w niektórych zastosowaniach Pi 5 ma sens. Finalnie... sam nie wiem, czy to dobry, czy zły pomysł! Ale pograć w retro na tym można! 🤔😜

[@tatageek]

też nie wiem. Raspberry Pi się zmienia ale czy w dobrym kierunku ?

[@Informatykwakcji]

@@tatageek 🤔🤔🤔 Jakby nie patrzeć Pi weszło w pewną niszę rynkową... Małych PC'etów na rynku jest trochę, a można mieć wrażenie, że ten nowy model idzie właśnie w tym kierunku oddalając się od pierwotnych założeń...

[@tatageek]

@@Informatykwakcji rynek a w zasadzie konkurencja wymusiły takie działanie. szkoda bo teraz to RPi ani tanie, ani wydajne. Chyba za ciasno sie zrobiło w tym segmencie....

[@Informatykwakcji]

@@tatageek Pożyjemy, zobaczymy... 🤔🤔🤔

[@Steve78392]

zagapiłem się i nie zauważyłem nowego filmu ale film git jest

[@MichuTV7]

Fajny i obszerny materiał! :D Dzięki! BTW: Kiedy pokażesz swoją szafkę rackową? :)

[@tatageek]

dzięki, przyjdzie i czas na szafę, na razie odrabiam zaległości z wcześniej przygotowanych sprzętów :)

[@dmckrk]

20:30 - i teraz wykresy, dużo, dużo roboty na to poświęciłeś, ale z benchmarkami nigdy nie jest tak jednowymiarowo. Te pierwszy już widzę że ma błędy, pi4 bez podkręcania wykręcało na passmarku około 900, ale tylko konkretna wersja (do tego nie ta najlepsza) oraz przy pewnych konkretnych wersjach. Jednym słowem konkretny wynik zależał od kilku spraw i zmieniał się w czasie, może wraz z poprawkami i nowszym kernelem, ale zdecydowanie trzeba by było to zweryfikować. Inna sprawa jest taka, że sam passmark np. nie potrafi poprawnie obsługiwać różnych typów rdzenii jak i klastrów z różnymi ich wielkościami, więc w świecie, w którym wszystkie są takie same i jest ich mało te wyniki są raczej lepsze, ale świat dziś w wielu procesorach taki nie jest. Dalej - GeekBench - choć to możliwe wyniki, to jednak zarówno pi4 jak i pi5 są one bardzo wysokie, większość osiąga jednak trochę niżej, do tego niespodziewanie podkręcone pi5 wyszło gorzej? Owszem w malinach okazuje się, że nawet te kręcone do ponad 3GHz przechodzą benchmarki, ale od 2.8Ghz nie ma już zysku, w tych zakresach jednak był widoczny. Kolejna uwaga - GB6 jest tak wyskalowany by móc raczej oceniać bardzo mocny sprzęt, przy małych sbc wyniki są z czapy. Widziałeś ten efekt kiedyś przy wyse 3040 jak brak jego RAM powodował swappowanie pow wolnym eMMC. Ogólnie lepiej go nie robić na takim :) Jeszcze dalej Phoronix i jego wyniki dla h264 - pisałem wyżej, że pi5 nie ma sprzętowego wsparcia dla h264. A to też znaczy, że wyniki które podajesz są dla dekoderów tylko programowych. W rzeczywistości jak zwykle to bardziej skomplikowane, ale zdecydowanie patrząc po wykresie nie jest tak jak przedstawiasz. Plex, jellyfin - obydwa korzystają z dekodowania sprzętowego i transkodowanie w locie dla fullHD (to testowałem) jest płynne. Nie wiem jak dla pi5, ale porównanie słabszego sprzętu nie wykorzystując jego możliwości z mocniejszym, który tej możliwości nie ma na pewno da trudny do przewidzenia wynik i szczerze to nie zdziwiłbym się gdyby pi4 było lepsze. Przy szyfrowaniach sytuacja jest odmienna, bo z kolei to pi5 ma ARM crypto engine, więc takie wsparcie sprzętowe i jeśli systemowe biblioteki to obsługują to nie bez powodu okazuje się, że jest te 20x szybciej. Tyle o benchmarkach SoC :)

[@tatageek]

doskonale zdaje sobie sprawę z tego że zamknięcie wydajności urządzenia w jednej liczbie jest delikatnie mówiąc uogólnieniem. dlatego żeby dać widzom coś wartościowego w każdym filmie leci kilka różnych benchmarków a do tego te nudne kawałki w których klikam sobie po pulpicie, coś tam rysuje i oglądam kawałek big buck bunnego. Jakby niedoskonałe to wyniki nie były wciąż jest to lepsza informacja niż odczytanie specyfikacji i stwierdzenie _że_ _możemy_ _spodziewać_ _się_ _wzrostu_ _wydajności_ . można sobie na tych wynikach wyrobić zdanie samodzielnie z lepszym efektem niż po lekturze broszurki producenta. inna sprawa że moje benchmarki wykonuje w tej samej procedurze i w możliwie tych samych wersjach oprogramowania dla wielu sprzętów przez co (i często to powtarzam) jest to bardziej relacja komputera X do komputera Y a nie ostateczne określenie bezwzględnej wydajności. a to dlatego że pytania w stylu "co lepsze pi5 czy n100" padają najczęściej... nawet pod tym filmem kilka ich już było. sam dobór benchmarków mocno ogranicza mój kaprys testowania różnych architektur tym samym softem, zresztą sam mam wątpliwości czy wynik z takiego geekbencha czy passmarka dla x86 jest realnie porównywalny z wersjami dla armów. to że wyniki testów kodowania wideo z phoronixa nie uwzględniają sprzętowych enkoderów słyszę często - przy czym te testy służą do określenia mocy procesora (nawet są w kategorii CPU) - bo daje to pojęcie o jego surowej, niczym nie wspomaganej wydajności. na dodatkowy zestaw testów kodowania z sprzętowym wspomaganiem nie mogę sobie pozwolić, bo jak to się mówi "better done than perfect", a ja chce filmy pokazywać a nie bez końca robić ;)

[@dmckrk]

@@tatageek Ja to bardzo doskonale rozumiem, ale też myślę, że masz sporą odpowiedzialność prezentując tak proste w odbiorze słupki oraz w pewien sposób nasuwające się wnioski :) Nie chcę się kłócić że pi5 jest gorsze, bo wiemy że nie jest, ale dokładnie ten element w rzeczywistości wygląda właśnie inaczej. Dla użytkownika efekt jest prosty - plex czy jellyfin nie zadziała z tym kodowaniem co na pi4, a raczej wątpliwe czy pi5 samym CPU da radę. Trochę ponad 20 lat temu sony wypuściło fajnego palmtopa (na ARM, a jak!) - sony, chyba to było ux40 albo ux50. Nie miał dużo MHz na procesorze, ale okazało się, że chodzi ładnie, płynnie, odtwarza filmy bez szarpania. Czemu tak? bo miał akcelerację grafiki. Dedykowany układ zmienia kompletnie wszystko jeśli właśnie tego trzeba w sofcie którego używasz. Jeśli więc tu mówimy o h.264 to uczciwie trzeba przyznać, że w tym pi5 może być gorsze, jeśli tylko trzeba HEVC to argument nie ma znaczenia, jak wspominałem odwrotna sytuacja jest z ARM Crypto Engine.

[@tatageek]

@@dmckrk no i właśnie dlatego że czuje tę odpowiedzialność - w końcu nagrywam to po to żeby pomóc podjąć decyzję do wydania niemałej kwoty - zamieszczam więcej słupków niż inni twórcy/testerzy a dodatkowo pokazuję i opisuję zachowanie czy to przy odtwarzaniu yt czy zachowaniu systemu. tak jak ciężko jest zawrzeć w jednej liczbie całościową wydajność systemu, tak wierz mi że ciężko jest w 35 minut (a to naprawdę długi film, nawet trochę za długi wg tzw dobrych praktyk yt) zawrzeć absolutnie wszystkie informacje dotyczące tak złożonego urządzenia jak komputer. inna sprawa że z brakiem informacji o braku dekodera h264 to faktycznie f.ckup z mojej strony. ja w każdym razie dokładam maksimum staranności do przygotowania wsadu o jakości jakiej nigdzie indziej nie znajdziesz - a przynajmniej ja nie znalazłem. moja treść + komentarze pod filmem to całkiem sporo wiedzy do wykorzystania. z chęcią zrobiłbym jeszcze więcej, ale nie mam na to ani środków ani możliwości.

[@dmckrk]

@@tatageek jestem pewien, że intencje są jak najbardziej dobre i wiele wymagało to pracy i wysiłku. Każdy na prawo do swojego zdania też, tego subiektywnego spojrzenia oraz swoich wniosków. Dla mnie i tak najmniejszym problemem był ten zasilacz czy nie-m.2, a nawet te braki w vpu tylko coś zgoła innego - w roku, który na wszelkie sposoby odmienia słowa AI przez przypadki tu nie ma jednostki NPU. Gdyby dali chociaż jednego topsa to już by było otwarcie nowego rozdziału i zupełnie nowych możliwości. Nawet Twoja czacha mogłaby straszyć tylko konkretne osoby ;)

[@kondzio2003]

Super materiał 😊😊😊

[@kpv135]

Świetny materiał. Nowa malina to ciekawa ewolucja, tylko jak dla mnie to ten komputerek zatracił nieco swój charakter. Dawniej to była zabawka do odpalenia z ładowarki od starego telefonu i najtańszej karty, żeby poduczyć się linuxa albo skorzystać z niesamowicie ciekawych portów GPIO. Super był też fakt, że można ją było podpiąć do powerbanka i używać mobilnie. A kosztowała też grosze więc jak się podczas zabaw coś usmażyło to koszta były mniejsze jak przy usmażonym kompie. No i komputer to były drogie i prądożerne zabawki. Tutaj mamy wydajnościowo świetny sprzęt ale kosztujący tyle samo co mikrokomputerki z intelem N100 z ali (swoją drogą taki test mógł by być bardzo ciekawy). I o ile ktoś nie używa portu gpio to taki komputerek zjada malinę na polu wydajności, możliwości rozbudowy (wymienny ram gniazda pcie, więcej USB). A malina zatracając swoje wyżej wspomniane zalety nie ma za bardzo czym konkurować, bo co z tego, że jest mała jak potrzebuje dużego zasilacza. Na plus na pewno złącze pci-e bo może w przypadku dysków dużo nie daje ale jestem ciekaw jakie karty rozszerzeń uda się w nie wepchnąć (tym bardziej, że masę starszych kart można kupić za grosze). Jak dla mnie jak ktoś potrzebuje GPIO to zostaje PI zero albo esp32 natomiast o ile ktoś nie jest fanboy'em maliny to niestety dla pi5 mam wrażenie można znaleźć masę sensowniejszych alternatyw. PS. W temacie decodowania i encodowania wideo to stawiam, że terminale nie korzystały ze sprzętowego przyśpieszenia (pewnie używałeś jądra 5.15 a to podobno ma problem z wykorzystaniem go) gdyby je wykorzystać to prawdopodobnie malina została by rozjechana przy znikomym poborze prądu.

[@WojciechKarcz]

Jestem fanem raspberry pi i mam praktycznie wszystkie dostępne wersje. Jednak cena cały czas rośnie nieadekwatnie do możliwości. Niedawno kupiłem popularnego cienkiego klienta HP T630, za niewielkie pieniądze zainstalowałem dwa dyski 256 GB i 1TB + 16 GB RAMu. Sprzęt śmiga jak szalony (nawet odpalałem tam niewielkie LLMy bez problemu), a jak chce mieć porty GPIO, czy BLE to mogę podpiąć dowolną płytkę z ESP32 za ~30 zł.

[@tatageek]

odnoszę wrażenie że to sytuacja rynkowa (konkurencja która zaczęła podgryzać segment SBC) wymusza na RPi Foundation ruchy w stylu większa wydajność i więcej funkcji typu "desktop replacement" - dlatego poszło to w takim dziwnym kierunku. bo teraz ani to tanie ani wydajne. po prostu od premiery pierwszej malinki świat SBC bardzo się zmienił. co do enkodowania - to był test wydajności procesora - a nie enkodowania jako takiego. wiem że testy z wykorzystaniem sprzętowych enkoderów mogłyby być ciekawe, ale nie jestem w stanie dokładać kolejnych, niestety ograniczenia czasowe na to nie pozwalają.

[@lordwiadro83]

Mysle podobnie, w tym momencie RPi to kult dla fanboyow.

[@kacpvr]

od 2 lat oglądam nadal z ciekawością ❤

[@tatageek]

miło widzieć stałych widzów :)

[@emeqquemeqqu6209]

Mega materiał. Chętnie obejrzę film o emulacji starych gierek na tym maluszku. I oczywiscie z podzialem na rozne pamieci, tj 2gb, 4 gb i 8gb plus temperatury pracy i etc.

[@tatageek]

ilość pamięci na emulacje wpływu mieć nie będzie (ew te nowsze konsole mogą sie po prostu nie uruchomić z powodu braku ramu), natomiast co do temperatur - wszystko będzie w filmie z testem obudów do Pi5, podobnym jaki zrobiłem dla Pi4B.

[@emeqquemeqqu6209]

@@tatageek Ale jest szansa zrobisz taki odcinek? Tak tyko pytam, kolega prosił ;).

[@tatageek]

O obudowach - tak. O emulacji retro - mam za mało wiedzy żeby zrobić to merytorycznie.

[@Le.Chiffre]

Tak wciąż myślę że zamiast cienkiego klienta to jest pełno HP 800 slim i5 6500T i dwoma dyskami za ok 300zl i 8 lub 16GB RAM że zastanawiam się dlaczego miałbym kupić RP5 jeśli gpio nie używam. Jaka jest wasza opinia?

[@tatageek]

Jeśli potrzebujesz mocy a zalety Pi (gpio, złącza CSI/DSI, rozmiar i energooszczędność) nie są kluczowe to zdecydowanie taki komputer MFF będzie lepszym wyborem.

[@boncboncki89]

No i w ładny i konkretny sposób dałeś mi znać że... powinienem poszukać terminala xD - Sprzęcik mega Ciekawy i aż mi szkoda że nie do moich zastosowań. Dobra robota 😊

[@tatageek]

po to jest ten materiał - żebyś mógł podjąć dobrą decyzję, a nie po to żeby Pi5 kupić ;)

[@MarekŻukowski-l6d]

Świetna robota. Pozdrawiam

[@monikawodarczyk-dyrga4303]

Dzień dobry, oglądnęłam zarówno filmik o zakupie RPi400 dla dzieci jak i powyższy o Raspberry 5 i oba bardzo mnie dużo nauczyły, dziękuje, świetne. Jestem na etapie rozeznawania czego dokładnie potrzebuje bo z jednej strony szukam właśnie sprzętu dla dzieciaków (alternatywa dla niskiego poziomu informatyki w szkołach) ale tez chciałabym dla siebie mieć możliwość przetestowania choćby modelu llm dlatego rozważam wersje 8gb. Jedyne nad czym się zastanawiam (ponieważ nie mam doświadczenia zupełnie z RPi) to czy zwykły monitor jestem w stanie do niego podpiąć czy lepiej jakieś dedykowane oraz czy istnieje instrukcja w elektronicznej formie (założenie było takie ze dam mojemu 11 letniemu dziecku instrukcje i zestaw Raspberry i sam to będzie musiał ogarnąć). Dodatkowo jeszcze czy na start potrzebuje cos więcej do uruchomienia sprzętu niż znajdę w gotowych zestawach+monitor ? Pozdrawiam serdecznie

[@tatageek]

zaczynając od odpowiedzi na pytania: - podłączyć można dowolny monitor lub telewizor, ważne jest tylko żeby użyć przewodu micro hdmi - hdmi, ponieważ w takie złącza jest wyposażone Raspberry Pi. zadziałają dowolne powszechnie używane rozdzielczości od 720p, przez 1080p do 4k. - istnieje przewodnik po Raspberry Pi w postaci elektronicznej, są dostępne także inne publikacje wydane przez Raspberry Pi Foundation łącznie z miesięcznikiem PiMagazine - wszystko dostępne pod adresem magpi.raspberrypi.com/books - te najnowsze są płatne, pozostałe (tam gdzie widać przycisk "get PDF" są darmowe). jest z nimi tylko jeden problem - są po angielsku, co dla 11latka może być problemem (ale nie musi, w tym wieku chęć poznawania + bogato ilustrowane przewodniki mogą popchnąć zarówno wiedze it jak i angielski 🙂 ) wydawnictwo helion posiada w ofercie sporo książek w języku polskim, dostępne także jako ebooki, widziałem nawet że mają dość konkretne promocje typu -50% na książki. - na start poza samym Raspberry Pi z zasilaczem, myszką, klawiaturą i monitorem/tv potrzebne będą jeszcze: jakiś rodzaj obudowy z chłodzeniem (może być oficjalna obudowa oferowana przez Raspberry Pi Foundation), wspomniany wcześniej przewód micro hdmi - hdmi, oraz karta microSD o pojemności przynajmniej 16GB. Obie rzeczy bywają w zestawach, ew. w produktach polecanych jeśli sklep ma taką funkcję. Tyle odpowiedzi - teraz kilka słów uzupełnienia. Po pierwsze Raspberry Pi to funkcjonalnie zwykły komputer, także jego użytkowanie w podstawowym zakresie nie będzie się różnić od innych komputerów pracujących pod kontrolą systemu Linux. innymi słowy, nawet dziecko sobie poradzi z klikaniem w ikony i uruchamianiem programów. Po drugie zaawansowane funkcje są dość dobrze opisane zarówno w wspomnianych publikacjach, ale także jest mnóstwo materiałów w Internecie w różnych postaciach na ten temat - wpisów na blogach, filmów na youtube itd. także w języku polskim. Raspberry Pi posiada bardzo szerokie i nietypowe możliwości które pozwalają naprawdę dobrze poznać świat informatyki czy automatyki. Jednakże - nie jest to komputer na którym da się swobodnie uruchomić windowsa, czy jakieś aktualnie ogrywane przez dzieciaki gry. Ważne jest żeby tutaj nie było nieporozumienia, bo z doświadczenia (mam 11 i 6 latków w domu) wiem że jednak czasem chce się pograć w nowoczesne gry samemu lub z kolegami. Raspberry Pi *nie* jest komputerem do takich gier. Ostatnia rzecz o jakiej chciałem wspomnieć to pewna dezaktualizacja moich starszych materiałów na temat Raspberry Pi. Najważniejszą (i bardzo niefajną) zmianą jest to że nie ma już możliwości uruchomienia Minecrafta Pi Edition - zarówno w celach "growych" jak i programistycznych - wielka szkoda, ponieważ to jak ta wersja Minecrafta była zintegrowana z Pythonem było genialnym sposobem na naukę programowania. Mam nadzieję że rozwiałem wątpliwości, a jeśli wciąż jakieś są, zapraszam do kontaktu: [e-mail] 🙂

[@Seba11PL]

Świetny film! Lepszej recenzji nie znajdę, dzięki 😀

[@7WYMIATACZ7]

Niestety podatek od nowości trzeba zapłacić . Ale dobrze że jest .Zapewne chętni się znajdą.Pozdrawiam.❤

[@maciekSlaskPL]

Dzięki za film. Powodzenia.

[@dmckrk]

1:55 i koniec w pytaniu o RAM: co do pamięci to nie przywiązuj do tego takiej wagi. Raspberry w wywiadach odpowiadało, że być może będzie wersja 16GB mimo, że nie jest to w tabelce na płycie, a te to się zobaczy. Zmieniają też podejście do samego pi i aktualnie do nauki polecają Pi zero 2W (co nawet ma sens). Dodatkowo ostatnio ceny DDR4 bardzo spadły i pojawiły się kostki po 16GB w cenie dawnych ósemek, a mniejszych ceny bardzo spadły. Aktualnie różnica pomiędzy 2GB i 4GB to coś $10 i taka sama jest pomiędzy 4GB i 8GB, dlaczego więc pi5 ma taką przepaść pomiędzy nimi? Czy zakładasz, że będzie proporcjonalnie z mniejszymi wersjami? Nie, to coś jak apple - cena dostosowana jest do popytu i mocy produkcyjnych, a i tak klienci walą drzwiami i oknami. Pi teraz weszło na giełdę, podpisało strategiczne porozumienia z SONY i ARM-em, interes się bardzo dobrze kręci, napędza się ruchami takimi jak swój port pcie czy też niestandardowa ładowarka i nowy design żeby była nowa obudowa. Dlatego jeszcze raz wspomnę - nie pokładaj bardzo dużych nadziei w tym, że zobaczymy jakoś szczególnie tanio wersje z niskim RAM, chociażby dlatego, że jeśli tak by się stało to sam otworzę prosty biznes, który będzie polegał na kupnie najtańszych pi5, do tego kostki sodimm ddr4 32GB (aktualnie ok 250zł), która ma cztery chipy po 8GB (są też 8x4GB) i robieniu transplantacji, do tego tylko przełożyć opornik i mamy interes życia w byciu udawanym applem ;) oczywiście nie każdy potrafi lutować bga, nie każdy ma hota, ale podałem Ci tylko ten prosty powód dlaczego tanio pi5 z małym RAM to się nie wydarzy raczej.

[@tatageek]

o tym że wersja 16GB gdzieś sie majaczy wiem, nie wspomniałem o tym bo to takie palcem po wodzie pisane. co do różnic cenowych pomiędzy wersjami - doskonale obaj wiemy że to nie koszt tej pamięci wpływa na ceny a "pozycjonowanie w drabince ofert" ;)

[@dmckrk]

@@tatageek w chwili gdy design pi5 byl zamknięty i wybrańcy dostawali płytki do testów już były pierwsze, bardzo drogie kostki 16GB, te same teraz już są w miarę dostępne, no i inżynierowie pi potwierdzali że to możliwe, tylko musieliby to argumentować dobrze. Na razie retoryka jest taka, że po co komu 16? Tymczasem 32GB u konkurencji dostępne teraz za ok. 750zł :)

[@tatageek]

@dmckrk retoryke można zmienić w 5 sekund, jak dobrze policzą i wyjdzie co ma wyjść to wersja 16gb w momencie się pojawi. W końcu kolejna rewizja płytki to nic nadzwyczajnego.

[@zdziskurek6245]

Chce kupić. Aktualnie na Digikey jest po 396 pln do tego chłodzenie oraz kabel i zasilacz. W sumie 505 pln z Vat. Wysyłka za darmo. Nowa Pimiga albo AGS będzie super działać.

[@miosnikgentoo3598]

w botland jest za 339zł

[@Fludziunaodludziu]

Świetny materiał, ale że czas leci to brakuje mnie w tym zestawieniu innego ciekawego TinyPC Lenovo M920q, ciekaw jestem zestawienie z taką maszyną 😊

[@tatageek]

to zupełnie inna liga - procesory 8gen intela zjadają taką malinkę na śniadanie... nie mam takiej maszyny, najszybsze co mam to 7generacja i jej test (z porównaniem do malin) będzie.

[@Fludziunaodludziu]

@@tatageek zdaję sobie sprawę, że malinka nie ma szans z nim, ale interesujący byłby ten klient w odniesieniu do innych maszyn typu m73 etc...

[@intersowa1970]

Bardzo dobry materiał.

[@cichyharas]

Uwielbiam twój kanał. Myślałeś, żeby nagrać odcinek o Sophos XG Firewall Home Edition? To taki bezpłatny UTM dla użytkowników domowych.

[@tatageek]

zapisane na liście todo. tylko czas na realizacje jeszcze muszę znaleźć ;)

[@79krasny]

Taktyczny komentarz dla zasięgu. Pozdrawiam.

[@tatageek]

Dzięki :)

[@MajQmajk]

Dzięki za film, pytanie czy dla kogoś kto nie ma rPi i chce kupić nie lepszym wyjściem od 2GB wersji będzie poczekać na rPi 500? Cenowo może wyjść nawet ciut taniej niż zakup osobno chłodzenia / obudowy / zasilacza / karty. A tu mamy jeszcze "gratis" klawiaturę i mysz, którą trzeba podpiąć, szukać, a tak mamy zgrabną całość. Mogli by zamiast gryzonia w 500tce zintegrować touchpad. Wówczas były to super sprzęcik. Pozdrawiam i czekam na kolejne super filmy 🙂

[@tatageek]

Jeśli dobrze wycenią takie Pi500 (z Pi400 się udało) - to będzie dobra opcja.

[@mrcapitanemo]

Wyleczył mnie ten film, z chęcią zastąpienia mojego RaspberryPi4-8GB. Którego postawiłem na serwer OpenMediaVault. 8GB, to o wiele za duzo. Wystarczyło by 2GB. Poczekam na RaspberryPi5 z 2GB. Świetne omówienie tematu. Profesjonalny i przystępny film. Dziękuję bardzo.

[@tatageek]

cieszę się że pomogłem pomóc w podjęciu decyzji - właśnie po to powstał ten film, żeby kupić lub nie kupić - ale zrobić to świadomie ;)

[@gogota_]

Procesory intela sa troche pokrzywdzone w testach kodowania obrazu. Po co robic to procesorem jezeli mozna robic to przez quicksync? Chcialbym zastąpić wrzucic jellyfina na raspberry PI ale niestety to dalej nie mozliwe :) chyba, ze uzycie Nvenc na jakiejś karcie NVIDIA np niskoprofilowe p400 ale sam nie chcialbym robic az takiej rzeźby dodatkowo sterowniki NVIDIA ppd linuxa to jakis zart co dopiero pod ARM :)

[@tatageek]

zgadza się, dlatego test kodowania jest tylko jednym z kilku zorientowanych na wydajność procesora :)

[@Czif]

Świetny materiał, czekałem na tą recenzję

[@tatageek]

dzięki !

[@redelek2]

Eee fajne, ale to nie moja bajka. Jak bym miał wolne 600zł to tak. Bardziej te terminale mi się podobały. Jednak pełna profeska i super materiał i mega wartościowy. Brawo super

[@net6739]

super materiał dziękuję

[@SergiuszRoszczyk]

Fajne, kompletne wideo. Ja mam duży problem z Pi5. Zasilanie jest moim zdaniem zrobione na złość - przejrzałem dużo zasilaczy do 140W i próżno szukać 5A na 5V. UART - wyprowadzony na nieprzyjaznym rozmiarze złącza. Cena pakietu dobrej obudowy, zasilacza, dysku, adapterów i chłodzenia - tak jak napisałeś - przebierasz w ofercie gotowych komputerów. Jeśli potrzebujesz GPIO lub interfejsów kamer to ma sens, w wielu innych zastosowaniach może być dużo wygodniej użyć starszych wersji lub normalnego komputera 🤷🏻‍♂️

[@tatageek]

Mam dokladnie te same przemyślenia :)

[@ktosiek684]

Mi się wydaje, ze lepiej kupić mikro kompa i dorzucić do niego jakaś płatne esp32, która ma piny gpio

[@SergiuszRoszczyk]

@@ktosiek684 albo Pico po USB ;)

[@ktosiek684]

@@SergiuszRoszczyk a to jakaś różnica? cenowo są tyle samo warte.

[@SergiuszRoszczyk]

@@ktosiek684 wyłącznie taka, że jak chcesz zostawić coś z Maliny to jest to opcja

[@ClubRocker24]

Ciekawy film, aczkolwiek szkoda ze nie pojawił się w wykresach omawiany wcześniej POS5000 na Celeronie jak i na i5 bo teraz mam dylemat, czy jako NAS chodzacy 24/7 na dłuższą metę lepszy będzie RPi 5 8GB czy taki dopakowany POS5000? A czy 2GB wersja mogłaby istnieć? Osobiscie ciężko mi byłoby znaleźć zastosowanie z tak ograniczoną pamięcią. Zbyt wiele usług tam nie podziała na raz. A i RPi OS z GUI też trochę zabiera RAMu wiec wówczas jedynie wersja Lite wchodzi w grę.

[@tatageek]

kwestia zużycia energii. POS 5000 przy Raspberry Pi pożera energię jak szalony, a konkretna ilość zależy od użytego procesora. znowu NAS na malince to jednak trochę druciarstwo w porównaniu do maszyn które wszystko chowają w środku. ciężki wybór ;)

[@newsolution5669]

No nie wiem ... Ja wolałem wybrać lenovo thinkcentre m715q, amd ryzen 5 ( są w wersji pro/ ge ) . I zasilacz ma i chłodzenie. I ram se można dołożyć . Można też podłączyć. Dysk na nvme lub Sata. Itp. za połowę tej ceny . Wciąga jakieś 30 Wat ( 35w ) jako zapasową jednostka idealny .

[@tatageek]

bardzo dobry wybór. Raspberry Pi miało swoje 5 minut parę lat temu, kiedy nie było konkurencji z strony miniPC z procesorami x86, dzisiaj to bardziej narzędzie dla hobbystów. Tym bardziej że ceny poleasingowych tiny/mini/micro są nierzadko lepsze niż malinki w pełnym komplecie do pracy :)

[@marekdeda7909]

Świetna recenzja. Właśnie rozważam zakup Pi5 na domowy serwer NAS oraz centrum multimedialne, czy pod takie zastosowanie wersja z 4Gb ramu będzie wystarczająca?

[@dmckrk]

Na NAS nadaje się bardzo bardzo średnio, po pierwsze tylko gigabit, po drugie brak jakichś wyprowadzeń pod dyski, a z tej jednej linii nie wyciągniesz za wiele. Pod multimedia również słabo bo zabrali sprzętowy dekoder, zerknij w wybranym ulubionym programie do tego jak to oceniają, ale pewnie przyjdzie poczekać na dobrą obsługę.

[@tatageek]

Jeśli to musi być Raspberry Pi - to wersja z 4GB będzie dobra. dodatkowa zaleta maliny to interfejs HDMI z wbudowaną obsługą CEC (czyli przeniesienie sterowania z pilota od TV do odtwarzacza na malince). Natomiast mam wątpliwości co do łączenia funkcji NAS + media PC. No i to czego ja się nie doszukałem a o czym powiedział @dmckrk - z jakichś powodów Pi5 nie dekoduje sprzętowo h264. Musze sobie potestować Pi5 z Kodi dłużej - wtedy będę widział jak to praktycznie wygląda.

[@ZAKUPOWICZ]

A jeżeli mowa o Raspberry Pi 4, to jak można zminimalizować szansę na uszkodzenie układu Dialog DA9090, które podobno często ulega uszkodzeniu?

[@tatageek]

jedyne co mi przychodzi do głowy to chłodzić go i używać solidnych zasilaczy. osobiście żadne Pi4B mi nie padło tak a mam ich na stałe w użytku 4 sztuki + 2 testowe.

[@kblmusic1444]

Próbowałeś zasilić to rpi przez gpio? Ciekawi mnie jak wtedy się zachowa, osobiście zasilam tak każe rpi w swoich projektach

[@tatageek]

nie próbowałem. dokumentacja Pi5 skupia się na zasilaczu USB, nie piszą nic żeby nie można było lub można było wykorzystać GPIO. wygląda na to że ktoś odważny musi spróbować ;)

[@dmckrk]

12:00 - alternatywne zasilacze do Pi5 - tu się nie zgodzę, że standard PD powinien... to nie tak. Są trzy wersje USB-pd ale też cały dokument z założeniami standardu, który definiuje jak powinny zachowywać się ładowarki, jak powinny być opisane i jak ta wymiana komunikatów o napięciach powinna wyglądać. Jednym z założeń jest to, by nie operować szczególnie konkretnymi napięciami i amperami, ale mocą w watach. Urządzenie 25W powinno się zasilić z ładowarki 100W, więc to właśnie to jest parametr drukowany wielkimi literami na obudowie. Wprawdzie w trzeciej wersji możliwe jest negocjowanie napięcia i natężenia z dużą dokładnością, ale pi5 nie to robi, ono prosi o ten konkretny tryb i najczęściej go nie dostaje, dlatego że do tego potrzeba odpowiednio grubego kabla, więc ładowarka powinna być taka jak właśnie pi puściło - z tym kablem na stałe. Ostatecznie kończymy z czymś co imituje ten standard trochę, realnie pi ma moc by producenci ten tryb zaczęli uwzględniać, ale to nie jest po prostu dobra droga, a nie ma nic gorszego niż taka interpretacja żeby trzeba było kupić dedykowaną ładowarkę.

[@kpv135]

A to nie jest tak, że power delivery w specyfikacji mówi jakie jest wymagane natężenie dla poszczególnych napięć i jest to pomyślane mniej więcej tak, żeby nie przekraczając tych 3A do 60W i 5A do 240 zasilić sprawnie urządzenia? O ile zasilacz do maliny jest zgodny z PD (bo daje takie amperaże jakich wymaga standard z naddatkiem) o tyle już sama malina mam wrażenie PD wspiera częściowo (tz uruchamia się).

[@ukaszpass]

To jest raczej specjalny zabieg marketingowy aby same RPi było tańsze a zarobią sobie na ładowarkach. W ten sposób nie musieli dawać głównej przetwornicy 20V-> 5V.

[@dmckrk]

@@kpv135 PD to złożony standard, w trzech rewizjach z coraz to większymi możliwościami, w tym takiej, że urządzenie może definiować konkretne parametry jakie chce dostać, ale przy dużych natężeniach po prostu jest problem z przewodami i spadkami napięć. Więc zaleca się podnosić napięcie dla większych mocy. Pi5 jedyne co robi to negocjuje 5V/A i jeśli tego nie ma to zakłada, że jest 3A, większość ładowarek ma raczej 2A w trybie podstawowym co też jest problemem. Na pewno tym prostym ruchem sprawili, że trzeba zdobyć ładowarkę niestety, bo nikłe szanse że cokolwiek dotychczasowego to obsłuży, a jeśli to trzeba się było upewnić, że kabel da rady. W droższych ładowarkach jest tryb PPS dla konkretnych napięć, ale pi tego nie obsługuje. No i jak wspominałem nawet ładowarka 120W jeśli nie ma tego konkretnego trybu i go nie ogłasza to pi nie podwyższa bazowego 5V i jest lipnie.

[@tatageek]

"zasilacz powinien" a nie "standard PD powinien" ;) a to że RPi oszczędziło na sprzęcie i wymaga 5V/5A to już inna para kaloszy.

[@dmckrk]

@@tatageek na pewno jest dwie super proste konsekwencje afery zasilaczowej :) 1: W chwili premiery praktycznie nie było takich zasilaczy => $. 2: taki zasilacz pewnie będzie miał gruby kabel na stałe, więc w razie czego jego nie wymienimy raczej, tak samo => $. Mogliby tylko nie wychwalać tego zasilania tak pod niebiosy w wywiadach i na ich forum. To słaba decyzja inżynieryjna i trochę na złość przy tych realiach ;)

[@KubaJakub218]

Najlepsza recenzja jaką spotkałem👍👍👍👍👍

[@obiwanbts]

Jeśli chodzi o szybkie karty SD, to polecam Kingston Canvas Go! Plus. Moja 256GB osiąga 156MB/s zapis + 178MB/s odczyt, z wykorzystaniem czytnika KIngston Mobile Mate. Karta jest UHS-I, ale obsługuje szybszy tryb DDR200 (DDR208), który potrafi prawie podwoić prędkość względem zwykłego UHS-I, bez użycia dodatkowych pinów jak UHS-II.

[@konikop11]

Świetny film - gratulacje. Sprzęt też wydaje się świetny, jedyne czego mi w nim brakuje to wersji z 16GB, a najlepiej 32GB RAM...

[@lordwiadro83]

Do czego 32 GB RAM na tak slabym sprzecie?

[@lordwiadro83]

@@blogfiles Za slaby CPU do Qemu.

[@konikop11]

32GB byłoby w nadmiarze, ale 16GB na moje dockery jest na styk do w miarę wydajnego działania.

[@Jablonski_KOMPUTERY]

eej, ale jak jest PCIE x 1 to można podłączyć zewnętrzną kartę graficzną?

[@tatageek]

Oczywiście.

[@retromarcin]

Zastanawiam się nad kupnem raspberry pi 5 pod względem zrobieniem z tego retro konsolki do używania na telewizorze kineskopowym. Z filmu dowiedziałem się że malinka ma wyjście analogowe video co mnie bardzo zainteresowało. Tylko pytanie jak je aktywować? Czy jak zainstaluje sobie batocere czy z poziomu tego sofciku będę mógł ustawić sobie wyjście wideo analogowe? Pozdrawiam

[@tatageek]

Przypomnij się za kilka dni, sprawdzę to w batocerze. A jak nie odpisze, to przypomnij się jeszcze raz, bo naprawdę mogę zapomnieć ;)

[@retromarcin]

@@tatageek Dzięki

[@retromarcin]

@@tatageekI jak da się z poziomu batocery ustawić wyjście VIDEO analogowe? Pozdrawiam

[@tatageek]

@@retromarcin Mam połowiczny sukces 😐 Wlutowałem goldpiny do złącza VID, zmajstrowałem kabel, mam obraz na CRT, niestety Batocera pokazuje splashscreen i tyle. Zakładam że to kwestia konfiguracji, ale chyba nikt jeszcze tego nie ćwiczył i nie ma w sieci instrukcji co i jak zrobić, a te z oficjalnej strony nie do końca działają. Będę walczył dalej👾 (rzuć okiem do sekcji "społeczność" - tam jest fotka aktualnego etapu)

[@tatageek]

@@retromarcin Batocera wciąż nie wstaje, zapytałem na ich discordzie, ale tamtejszy guru od crt jest aktualnie na urlopie. Natomiast działa RetroPie, obraz przez composite video, audio przez kartę dźwiękową na usb, wygląda to nieźle. Można grać 🕹 👾👍

[@CARGO6000]

Super porównanie malinek. Teraz czekam na Pi 500 :)

[@tatageek]

też czekam ! 😁

[@lee99bay]

​@@tatageekteż czekam natomiast nie wiem czy będzie sens. Mam pi400. Problem w tym że jest Intel n100 a wraz z nim małe tanie komputerki do zadań specjalnych 😊

[@tatageek]

@@lee99bay w pi400 i ewnetualnym pi500 robotę robi obudowa z zintegrowaną klawiaturą. oczywiście to już wybór kupującego czy mu na tym zależy, czy może jednak lepiej kupić coś wydajniejszego. ja jestem dzieckiem lat80 i komputerów 8bit - dlatego dla mnie to jest ważne 😎

[@lee99bay]

@@tatageek skąd pewność że ja nie jestem "dzieckiem lat 80"? 😁 Póki co mam pi400. Pi500 być może będzie mieć miejsce na dysk nvme oraz przynajmniej 8gb ramu. Do tego zabieram się za zmianę twister os na coś innego bo na tym programy przestają się aktualizować. Można to ominąć używając zamiast piapps snapstore flatpak czy appimage. Testowałem Debiana 11/12 ale nie podchodzi mi. Nawet odpaliłem freebsd. Chyba przeniosę się na mx Linux 23.2. Szkoda mi twister os 😥

[@tatageek]

@@lee99bay coś złego sie dzieje z twister os ? nie śledzę na bieżąco wszystkich newsów :/

[@samvimes2393]

Kupiłem w przedsprzedaży i nie mam pomysłu co z nim zrobić od października. moje HA zostaje na R pi 4 bo mam Argona One v2.

[@tatageek]

Na razie (jak zawsze na poczatku) z obudowami do nowego Pi jest ciężko. Argon One V3 M.2 NVME będzie robił robotę... jak w końcu będzie dostępny... no i ciekawe jak wyceniony będzie. Producent śpiewa sobie na te obudowę 49$.

[@samvimes2393]

@@tatageek Jestem bardzo ciekaw tej obudowy ale raczej nie będę się ustawiał w kolejce po pierwsze ;)

[@tatageek]

@samvimes2393 mam ją w wersji bez slotu na dysk M.2 niestety, ale to tylko kwestia dolnej części obudowy. Będzie "występować" w filmie o obudowach, za jakiś czas.

[@Johny5423]

U nas na rpi 5 stoją boty muzyczne dla serwera TS3. Względem 4 jest mega różnica w wydajności. Boty lądują piosenki z YT co najmniej dwa razy szybciej. Nawet serwer do Minecrafta da radę odpalić bez problemu.

[@yodek1846]

12:07 / 12:55 - Jeden gość ("reklamy" nie zrobię dopóki autor kanału nie wyrazi zgody) zrobił ciekawe testy jeśli chodzi o temperatury robiąc kombinacje: 1) oficjalna obudowa z podpiętym wiatraczkiem i bez - bez założonej pokrywy 2) j/w ale z założoną "pokrywą" 3) oficjalny radiator+wiatraczek bez obudowy (tzw. Active Cooler) 4) połączenie obudowy oraz radiator+wiatraczek (Active Cooler) - zdejmując wiatraczek dołączony do obudowy, ale właśnie również dwa warianty tj. z włożoną lub odpiętą pokrywką z góry 5) inna (tutaj już nie oficjalna) obudowa której model jest oznaczony jako 52pi Heatsink Case, która sama w sobie jest radiatorem (dużo większa powierzchnia odprowadzania ciepła, ale bez wiatraków) Koniec końców ja skusiłem się na kupno obu rzeczy i połączyć oba warianty wspomniane w punkcie 4 czyli wpięcie Active Cooler, następnie zdjęcie dołączonego wiatraczka z obudowy od RPi, wrzucenie RPI z Active Cooler do obudowy i założenie górnej części. Działa! :) [UPDATE] Mogłem wpierw obejrzeć materiał do końca, a dopiero potem skomentować :D Bo się okazuje, że w 14:00 wspomniałeś o tej kombinacji ;)

[@dotevo1]

Cena stanowczo nie dla mnie. Obecnie w domu mam postawiony serwer na HA i NAS na Rpi 4B i w sumie czasami większa wydajność by się przydała. Ale za tę cenę to chyba wolałbym coś innego i na dłużej. W sensie coś co można trochę modyfikować, dorzucić RAM czy wymienić CPU. Mam wrażenie za 3-4 lata będzie kolejny RPi i będziemy kolejny raz mówić dokładnie o tym samym - czyli kosztownej wymianie poprzedniego modelu.

[@dmckrk]

20:00 - video i "gdzie nie spojrzeć to jest postęp" :) nie do końca tak jest. Nowe Pi5 to nie tylko superlatywy, ale też po cichu zabrane kilka drobiazgów. Dokładniej mam na myśli to, że w pi5 nie ma wsparcia dla sprzętowego dekodowania video (h.264), jest tylko HEVC. Na YT jak widzisz nie ma to wielkiego przełożenia, ale frigate czy jellyfin już nie wspierają pi5, zresztą zerknij na stronę tego drugiego co piszą o pi5 w oficjalnej dokumentacji. Czy wyobrażasz sobie w materiałach marketingowych taką informację? All new pi5, awesome, ale zabraliśmy wam to co było nawet w pi3 jeszcze? :D

[@tatageek]

jak ty do tego dotarłeś ? nigdzie nie natrafiłem na ten fakt, pierwsze słyszę. oczywiście to jest słabe... zastanawiam się tylko nad powodem - oszczędności?

[@dmckrk]

@@tatageek chyba bardziej kwestia licencyjna wchodzi w grę, więc pewnie oszczędności ostatecznie. Szerzej temat omawiany na plex/jellyfin, czyli narzędzi które mają szansę z takiego ficzeru najbardziej skorzystać.

[@maxbaszkiewicz3199]

wspomnienie o tym że pi 5 da się używać na codzień pzypomniało mi o tym że kiedyś używałem p3 B+ przez jakieś 2 mieś na codzień po awarii mojego thinkpada x230. Było to trudne doznanie choć moja aktywnośc ograniczała się praktycznie tylko do przeglądarki internetowej ale powyżej 2 okien było napraawde trudno a trony typu twich czy facebook męczyły strasznie moją malinke

[@pawlak96]

Czy karta MicrSD może być wykorzystywana jak pendrive do wrzucania plików, jeśli mamy dysk PCIex?

[@maskerano25]

Można to podłączyć pod tv przez hdmi podłączy zewnętrzny dysk hdd i oglądać z niego filmy ? Jak to jest zasilane ? Potrzebuje coś małego w podróży

[@BeriKRP3A0]

Dlaczego jak korzystam z Pi-hole i unbound to w odpowiedzi jest awaria serwisu?

[@tatageek]

Gdzie masz taki komunikat?

[@BeriKRP3A0]

W interfejsie Pi-hole jako odpowieć a na openDNS niea na unbound awaria serwisu nawet na nowym pi-hole

[@adamgromada2537]

Hmmm może mały Nasa tylko czy jest sens na NVME stawiać coś takiego....

[@tatageek]

raczej kosztowna zabawa i wciaż tylko jeden dysk

[@CzornaldoPL]

@tata.geek. Przydałby się jakiś test i porównanie z chińskimi mini-pc na Intel N100.

[@tatageek]

będzie, jak tylko znajdę jakieś fajne N100.

[@andrzejhilczer8639]

jak dla mnie bardzo dobry pomysł

[@msalamon]

Ekstra materiał! Z tym 5A to poszaleli... Praktycznie brak zamienników zasilaczy 😅

[@dmckrk]

W tydzień po ogłoszeniu pi5 główne chińskie firmy ładowarkowe w pośpiechu robiły naradę, wkrótce pewnie większość lepszych dostanie ten tryb. Zamienniki już są do kupienia za 23zł na ali :) trick tylko na start, niepotrzebne zamieszanie i potrzeba specjalnego kabla. Czekam na news jak ktoś nieopatrznie wymieni kabel ;)

[@ZAKUPOWICZ]

Czy Raspberry Pi 5 nada się do płynnego odtwarzania treści z KZbin, a także z serwisów VOD (np. Amazon Prime Video, Apple TV+, CANAL+, HBO Max, Netflix, Player, TVP VOD, SkyShowtime, Viaplay i innych)? Jeżeli nie Raspberry Pi 5, to co do takich zastosowań?

[@jonjon8924]

Do takich zastosowań potrzebujesz Android TV Box z obsługą DRM widevine L1 + certyfikacja NETFLIX. RPI5 swietnie sobie radzi z odtwarzaniem video 1080p/1440p i 4k H265 ale DRM stosowany przez VOD wszelakie obsługuje jak każde urządzenie oparte na Linux w bardzo podstawowym stopniu (większość serwisów streamingowych dział w rozdziałce 540p z nie licznymi wyjątkami)

[@tatageek]

już Pi4B z Kodi i odpowiednimi wtyczkami radziło sobie z tym dobrze - aczkolwiek temat jest na yt banowany i mój film o tym zleciał z rowerka. generalnie jeśli chcesz mieć spokój i po prostu oglądać media z streamingów - to jakiś TV stick na androidzie będzie dobry.

[@RafalBielawski]

RPi stało się dziwnym tworem, fundacja która to tworzy kieruje się dziwnymi przekonaniami, wydaje się że celem jest możliwe zamknięcie komponentów i ich unifikacja, tak żeby nie możliwa była naprawa we własnym zakresie. Nie jest to fajne, przypomina typowe korporacyjne teksty czyli ogrom hipokryzji a celem ma być tylko zysk, możliwe największy ;)

[@tatageek]

od czasów pierwszych malin zmieniły sie realia, widać że RPi Foundation próbuje się znaleźć w aktualnej sytuacji, ale faktycznie wychodzi to dziwnie.

[@blackIwaterIpark]

Przed oglądnięciem filmu: komentarz dla statystyk. 👍 🙂

[@pitek6021]

Witam, zrobilbys film o smart home za pomoca malinki ?

[@parowkowyskrytozerca77]

Może kolega powiedzieć jak się ma system PiMiga na RPi5, czy działa i jak działa? :)

[@tatageek]

nowa wersja - Pimiga 4 działa na Pi5 i z tego co słyszałem chodzi ok. sam nie sprawdzałem.

[@adamgromada2537]

Odpala dyski m2 nvme?w sensie slot jest ale. Czy to działa

[@adamgromada2537]

Widzę że w końcu jest sens zrobić z niej konsole jeszcze raz.

[@tatageek]

działa, ale z przygodami, tzn nie każdy dysk jest widoczny przez system

[@Cosiek2137]

Czy dell optiplex 3060 z i5 8500 i ssd 256 to dobry start pod serwer i zabawę w cenie 300zł?

Mam optiplexa 350 i fajnie to działa. Mam tam debiana z homeassistantem, ale któregoś dnia być może będzie tam proxmox. Używam go głównie jako player Netflixa

[@tatageek]

tak, małe, wydajne, nie wciąga za dużo energii - nada się na zabawe/nauke.

[@Kaczakat]

Niestety czerwona kartka za wymóg zasilacza 5A 5V, mogli to spokojnie ogarnąć PD 12V i 2.5A, kable i ładowarki nie musiałyby być wykuwane w górskich jaskiniach przez krasnoludów ze stopów złota i platyny.

[@tatageek]

to jest mocno niefajny ruch z strony producenta :/

[@Skilowi]

Kupilem Pi 4 w 2018 wsm jako komputer bo włoże do kieszeni i jest git ale po zapoznaniu się z elektroniką (jako fach a nie specyfika sprzętu), arduino i RPi Pico uznaję że normalne Pi nie ma trochę sensu? Wrzucilem to za szafke jako serwer Minecraft i www. Jako komputer zabawka lepiej nadaje się (parafrazując inny film) thinkpad choćby zdezelowany T60 za grosze, a jako mikrokontroler użyć można Pico które kosztuje też okolice laptopa z 2008 xD. Jedyna funkcja jaka mi teraz na kolanie przychodzi do łba jaką Pi może zrobić a ThinkPad i Pico nie to być serwerem www/minecraft, bo pico to mikrokontroler a ThinkPad wpierdoli za dużo prądu. Choć są akrobaci co stawiali strony internetowe na Pico W. Ktokolwiek w ogóle pamięta o Pi 0?

[@gramsobie2989]

No właśnie Mnie Pi3B rozczarowało, bo miało być do oglądanie YT, ale za słabo to wszystko chodziło i malina kurz zbiera tylko taraz. Dlatego myślę o 5, bo te 2-10x więcej wydajności robiło by robotę....

[@przejazdowo]

Bdb film o RPi5 w polskiej wersji językowej ;) A mógłbyś do wykresu Power Consumpction dorzucić Dell Optiplex 3000 ?

[@tatageek]

dzięki ! niestety do istniejącego filmu już nic nie dodam, chyba powinienem znaleźć jakieś miejsce gdzie można aktualizować dane. tak na szybko - Optiplex 3000 TC pożera minimalnie więcej: idle: 3.8W stress cpu: 15.4W

[@VertiCal1994]

No w końcu :D

[@AdrianuX1985]

Moim zdaniem lepiej wybrać alternatywę SBC x86 lub poczekać na kolejny numerek RPi.

[@teknique6327]

szukając pomysłu na radio samochodowe 2din własnej roboty natrafiłem na raspberry no i moje pytaje jest jasne czy da sie zrobić na tym radio samochodowe 2 din z wi fi gps i czy sie opłaca lub czy warto

[@wojteq_t]

Muszę kupić zawczasu 5 z 8 GB ramu, spokojnie może poleżeć w szufladzie. Ostatnio jak chciałem kupić drugą 4B, to ceny wystrzeliły w kosmos…

[@tatageek]

o ile znowu jakiegoś wariactwa z zamykaniem ludzi w domach nie będzie to ceny powinny być stabilne.

[@maciekSlaskPL]

Twój kanał zasługuje na większy rozgłos. Może pokaż trochę gier retro i sposobów użycia maliny do tego?

[@tatageek]

dzięki ! staram się pokazywać różne rzeczy, pomysłów jest sporo, za to czasu zawsze deficyt ;) film o retroemulacji (nie tylko za pomocą maliny) na pewno się jeszcze pojawi.

[@chillyshotorbitus5152]

zastanawiam sie jak zaawansowanego robota, czy stacje robocza mozna zbudowac w oparciu o takie pipi

[@tatageek]

stacja robocza to mocno powiedziane, desktop oparty o raspberry pi da sobie radę w prostych zastosowaniach, internety, pakiety biurowe, oprogramowanie developerskie, jakaś prostsza obróbka grafiki, proste modelowanie 3d w tinkercadzie też da radę. ale generalnie szału nie będzie - to urządzenie edukacyjne, nie było projektowane jako stacja robocza. co do robota - to tutaj sprawa wygląda inaczej - możliwość wykorzystania różnych czujników/kamer a nawet modułów wspomagających AI w połączeniu z kompaktowym rozmiarem dają sporo możliwości. kluczowe będzie zapewnienie zasilania.

[@Pentanteles]

Ostatnim Raspberry, ktore kupilem bylo 3B. Potem zwlekalem troche z kupnem 4 i wiadomo co sie stalo z dostepnoscia (oraz cenami). Ciekawe ile wlasnie moze kosztowac wersja 2 GB - stawialbym, ze okolo 260 zl. Czy majac to na uwadze, warto nadal kupowac Pi 4? Na pewno zainstalowalbym na tym PiMigę, ktorej poki co nie ma na RPi 5

[@nc3565]

Dzięki za obszerne wprowadzenie. Wlansie zaczynam przygodę z raspbbery właśnie od piąteczki. Jestem ciekaw jak się sprawdzi do mojego domowego serwera. Tylko nie wiem gdzie baterię włożyć xd

[@erkalina]

Który dysk nvme był używany w testach? Kupiłem ten HAT i ten dysk Kioxia za żadne skarby nie chce się w ogóle uruchomić. Sam dysk Kioxia BG4 ma raczej średnie opinie (że się grzeje, że ma przestarzały i niewydajny cache). A tutaj jednak na każdym zdjęciu, ze na Malince siedzi jednak Kingston...

[@erkalina]

Kingston śmiga od pierwszego strzała. Ten dysk Kioxia działa z komputerem, ale Malina z tym konkretnym HATem ma z nim problem.

[@kamilstachowski9733]

Jak dla mnie Pi5 4GB spoko, ale mam pi 4B 4Gb daje radę jako komputerek warsztatowy więc przesiadki na nową malinę rączej robić nie mam zamiaru

[@Lovotpolandofficial]

ale nie wiem czy tam da się odpalić trochę starszą wersję ETS2