Czarny humor i szydera | Humor nie na żarty

Część 1: Ewolucja humoru • Ewolucja humoru | Humo...
Dlaczego wykorzystujemy śmiech do szydzenia i poniżania innych? Czy są tematy z których żartować nie wolno? A może humor ma na celu poradzenie sobie z ciężkimi sytuacjami i pozwala na zmniejszenie stresogennego napięcia? W drugim odcinku z cyklu “Humor nie na żarty” przyjrzymy się roli poczucia humoru z perspektywy filozofii i psychologii. Omówimy teorię wyższości, która upatruje w żartach narzędzie do podkreślenia dominacji społecznej, zobaczymy jakie mechanizmy i funkcje kryją się za tzw. czarnym humorem oraz zastanowimy się dlaczego żarty potrafią tak dobrze zacieśniać więzi i konsolidować grupę.
W materiale gościnnie wystąpiła Olga Drenda - polska pisarka, dziennikarka i tłumaczka. Absolwentka etnologii i antropologii kultury na Uniwersytecie Jagiellońskim. Laureatka Nagrody Literackiej Gdynia 2019 w kategorii esej za książkę Wyroby. Pomysłowość wokół nas. W roku 2023 ukazała się jej piąta książka “Słowo humoru” poświęcona różnym odsłonom dowcipu, ironii, abstrakcji i nonsensu na tle polskiej historii współczesnej. Więcej o książce “Słowo Humoru” znajdziecie tutaj: karakter.pl/pr...
Seria “Humor nie na żarty” to pięć odcinków poświęconych naukowym aspektom poczucia humoru. Poszukujemy w niej ewolucyjnych podstaw tworzenia żartów jak i funkcji poznawczych, które są dzięki nim kształtowane. Sprawdzamy, jaki wpływ ma śmiech na zdrowie a także kiedy i czy możemy radzić sobie z trudnymi tematami “na wesoło”. W końcu też zastanawiamy się, czy ze wszystkiego można żartować oraz czy humor może być kluczową cechą odróżniającą ludzi od sztucznej inteligencji.
Serię “Humor nie na żarty” prowadzi Diana Sałacka - absolwentka filozofii i politologii na Uniwersytecie Jagiellońskim, w Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych zajmuje się promocją i public relations, autorka publikacji popularnonaukowych, prywatnie interesuje się sztuką współczesną, poststrukturalizmem i filozofią języka. Na kanale Copernicus znajdziecie także jej serię “No to pięknie!”, która przedstawia pojęcie piękna z różnych naukowych perspektyw.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Wesprzyj kanał Copernicus:
/ @copernicuscenter
Źródła:
Arystoteles, Poetyka, Ossolineum, 1989
Barel E., The Effects of Mating Cues and Intrasexual Competition on Humor Production, Psychology, 2019 (10)
Hobbes T., Human Nature, in: The English Works, 1840
Hobbes T., Leviathan, Penguin, 1981
McGraw P., Warren C., Williams L., Leonard B., Too Close for Comfort, or Too Far to Care? Finding Humor in Distant Tragedies and Close Mishaps, Psychological Science, 2012 (23)
Scott S., Lavan N., Chen S., McGettigan C., The social life of laughter, Trends in Cognitive Sciences, 2014 (18)
Tinbergen N., Perdeck A., On the Stimulus Situation Releasing the Begging Response in the Newly-Hatched Herring Gull Chick, Behaviour, 1950 (3)
Tinbergen N., The Study of Instinct, Clarendon Press, 1951
Warren C., Barsky A., McGraw P., What makes things funny? An integrative review of the antecedents of laughter and amusement, Personality and Social Psychology Review, 2021 (25)

[@kaczmarekj72]

Fantastyczny odcinek 👏👏👏👏👏👏👏👏

[@Zazenusz]

Teoretycznie można założyć, że śmiać się można ze wszystkiego i ze wszystkich, ale jednak dobrym wytyczeniem granic humoru (i nie tylko humoru, lecz wielu innych zachowań) jest powiedzonko: "(humor) jest dla wszystkich, lecz nie dla każdego". Sam przykładowo z przyjaciółmi "rzucaliśmy" żartami tzw. niepoprawnymi politycznie, ale też zauważyliśmy, że tego typu żartów nie opowiadalibyśmy pewnym ludziom, czy grupom, gdyż ich zrozumienie takiego humoru wiązałoby się z tzw. "hejtowaniem", gdy tymczasem nasz humor opierał się na np. absurdalności sytuacji, czy też wypływał z tzw. "głupkowatego nastroju". Ogólnie opowiadanie żartów wiąże się chyba też z tzw. "wyczuciem taktu", które pewnie też jest badane i może na ten temat też warto zrobić film. Warto zauważyć, że dla niektórych takt=autocenzura. Z drugiej strony, o ile się nie mylę, John Cleese, a może George Carlin, powiedział, że o ile kiedyś żart służył do wyśmiewania głupoty, ignorancji, fanatyzmu ludzkiego, obecnie jest on tępiony poprzez tzw. "poprawność polityczną" i zabranianie obrażanie danych grup, zachowań, czy ideologi. Tylko, że w satyrze przecież o to właśnie chodzi. Aczkolwiek, jest druga strona medalu, bo łatwo się nam "nabijać" z innych, gorzej, gdy to "nabijają" się z nas. Stąd z jednej strony ta "poprawność" nas broni, z drugiej zaś, sprawia, że jest coraz więcej tabu, których nie wolno (czasem nawet grożą prawne konsekwencje) naruszać. W moich kręgach "suchar" jest używany właśnie jako żart nieśmieszny, ale wywołujący śmiech z powodu, np. nastroju, odpowiedniej intonacji przy opowiadaniu kawału, czy też nawet przybranej postury. Kiedyś nawet ni powiedziano, że opowiadam głównie suchary, ale robię to z wdziękiem Charliego Browna, stąd często wywołuję rozbawienie.

[@RobertLewinski]

Mądrze napisane. Osobiście nienawidzę poprawności politycznej i uważam, że każde tabu należy gnoić (z wyczuciem, przecież nie będę wiercił dziury w brzuchu staruszki, że odbiera jakiś żart za niestosowny, etc.) Szanujmy się. Jeśli mój żart jest wobec kogoś obraźliwy, to stawiam na wstrzemięźliwość, chociaż uważam, że problem leży po stronie osoby, która się obraża, gdyż brak jej dystansu. Ale to tylko moje własne zdanie.

[@pawegorka8589]

Idea Stańczyka tak się w Polsce i na świecie przyjęła że dziś mamy setki polityków którzy nic nie robią tylko błaznują😂

[@JoaMama-o1m]

🎯

[@RobertLewinski]

Obawiam się, że są ich tysiące 😭

[@KOSMICZNY_PEJZAŻ]

👍Pozdrawiam

[@Nick_N00B]

Cynicy starożytnej Grecji byli najlepszymi komikami: Diogenes wpuszczony do domu został pouczony, by nie pluł na podłogę. Jeden z najsłynniejszych cyników splunął wtedy, właścicielowi domu w twarz stwierdzając, że to jedyne niezbyt czyste miejsce. "Oto jest człowiek Platona!" ;)

[@tadeuszjedrkowiak3161]

Stańczyk nie był kuglarzem...o tempora o mores !

[@czarnyksiezycrogaty]

Czarny humor jest jak jedzenie. -nie dla każdego.

[@CercaDelBosque]

Znałem ten żart z pajączkiem, ale niezmiennie mnie śmieszy.

[@czowiek9293]

Kiedyś był karnawał, a teraz są tematy tabu, za które można mieć nieprzyjemności

[@srogamina]

Aj waj

[@marekmareckionline8493]

-jak wita się mleko? -mlekovita

[@pawegorka8589]

Żarcik kosmonaucik 😂

[@Enkalkin]

Diana Sałacka, jesteś najlepsza, nie umiem się z Ciebie śmiać, wyjdź za mnie, bo usycham z bezsilności, gdy jesteś mi tak odległa emocjonalnie...

[@szczekajew6358]

Błaznów to u nas wielu na wiejskiej szczególnie.

[@SebastianPolakk]

Potwierdzam. Nad sejmem powinni postawić namiot cyrkowy.

[@JoaMama-o1m]

Nazwa ulicy tez nie przypadkowa😁

[@arturwisniewski3226]

Kot: Za dużo pijesz! Ja: Co ty mówisz? Kot: Miau!

[@Hecarim420]

👀ツ

[@RobertLewinski]

Wydaje mi się, że ludziom brakuje dystansu do siebie, przez co wiele żartów zostaje odebranych z agresją

[@angelusrufus7479]

Albo depresją i samobójstwem. Ludzie za bardzo przejmują się opiniami.

[@Sawek-tn5pr]

Stańczyk był królem tak naprawdę

[@lolobandzolo7173]

Pani w okularach ma ładne usta. Pozdro

[@lolobandzolo7173]

Z czym?

[@KomandorBystrzak]

pogarda wobec innych i płytki humor to zwykła tępota.

[@pawegorka8589]

Taa, lepiej się za babe przebrać 😂