Dlaczego nie socjalizm - czyli po co nam własność prywatna?

Co wynika z istnienia rozdrobnionej własności prywatnej i co się stanie, gdy się ją zlikwiduje?
Nauka ekonomii w prosty i przystępny sposób!
LINKI
BLOG: prostaekonomia.pl/dlaczego-ni...
ANIMACJE: toin.pl/
WESPRZYJ nasz projekt:
prostaekonomia.pl/wsparcie/
patronite.pl/prostaekonomia
ECON CLIPS: econclips.com/
Odwiedź nas na stronie WWW: prostaekonomia.pl/
Odwiedź nasz kanał KZbin: bit.ly/1RwgMA6
Odwiedź nas na Facebooku: on. 1GMcZ13
Śledź nas na Twitterze: bit.ly/1NsPHyq
Oglądaj nas na Instagramie: bit.ly/1Pnpph2
★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★
Muzyka na licencji CC, której użyliśmy w filmie::
Kevin MacLeod: Home Base Groove - na licencji Creative Commons Attribution (creativecommons.org/licenses/...)
Źródło: incompetech.com/music/royalty-...
Wykonawca: incompetech.com/
★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★
Prosta Ekonomia to blog ekonomiczny. Naszym celem jest nauka ekonomii poprzez lekkie w odbiorze filmy animowane. Poruszamy różne zagadnienia ekonomiczne, często angażując fanów do interakcji. Ekonomia, finanse, pieniądze, oszczędzanie, inwestycje, systemy monetarne i systemy ekonomiczne - to wszystko znajdziesz w naszych filmach i podcastach. Dowiesz się jak zdobyć bogactwo i jak podejmować dobre decyzje finansowe. Będziesz umiał lepiej zarządzać swoimi finansami osobistymi. Unikniesz piramidy finansowej oraz kredytu, który wpędzi Cię w pułapkę kredytową. Poznasz lepiej funkcjonowanie gospodarki. Poznasz działanie banków centralnych i banków komercyjnych. Inflacja i deflacja nie będą już zagrożeniem, a kryzys stanie się okazją, a nie tragedią finansową.

[@testotestov7815]

Gdzie mozna odsluchac wspomniany podcast?

[@ProstaEkonomia]

Tutaj: kzbin.info/www/bejne/a4rXeK2IgNmMfbs

[@emhyrvemrais7574]

Był bym wdzięczny za zrobienie oceny planu Barcelowicza

[@mysteryguy602]

To cudzy świstek który Balcerowicz jedynie wprowadził(dodając od siebie parę własnych poprawek)

[@Laskuna]

@@mysteryguy602 to mit

[@Milosz24PL]

W rosji wprowadzenie socjalizmu był odpowiedzią na feudalizm a nie kapitalizm. Tak było również w chinach. W polsce to zostal wprowadzony przymusowo przez ZSRR.

[@slawko8176]

W Rosji był państwowy kapitalizm a nie socjalizm czy komunizm

[@Task-Master]

@@slawko8176 w sumie czy komunizm a panstwowy kapitalizm to nie są podobne rzeczy?

[@1984Kojot]

Feudalizm i kapitalizm to w zasadzie to samo.

[@1984Kojot]

Prosta ekonomia jest tak prosta, że niestety nijak ma się do rzeczywistości.

[@aleksandersabak]

"(...) odgórne wyznaczanie ludziom zadań, za które otrzymują z góry określone wynagrodzenie. Cały system zarządzany jest biurokratycznie, a właściciel jest monopolistą posiadającym wszystkie zasoby" : nie, to nie jest socjalizm, tylko gospodarka centralnie sterowana która bierze najgorsze elementy kapitalizmu i nadaje je państwu. W takim systemie występuje wszystko z czym próbują walczyć socjaliści: brak kontroli pracowników nad środkami produkcji, arbitralny podział kapitału i skupienie go w rękach małej liczby osób - czy to będzie Partia czy zarząd spółki. Socjalizm oponuje za oddolną kontrolą nad kapitałem i środkami produkcji w którym nie ma koncepcji "właściciela" który mógłby posiadać wszystkie zasoby ponieważ należą one do pracowników. A skoro tak już się upieracie przy tej gospodarce centralnie planowanej to moglibyście przynajmniej przestać przedstawiać planistę jako jakiegoś gryzipiórka wyciągającego liczby z odbytu. W takim systemie planowanie jest przeprowadzane przez grupy ekspertów, więc te quasi-ceny nie są jakąś tam opinią kogokolwiek tylko opracowanym przez odpowiednich do tego ludzi narzędziem do wyznaczania efektywności przedsięwzięć. Taki system ma oczywiście swoje wady, ale kapitalistyczne ocenianie jakości przedsięwzięć na podstawie ich rentowności też nie jest idealne.

[@bartomiejkiedrzynek8726]

Dziękuję za bardzo dobry materiał. Pozdrawiam;

[@heroeryk]

Świetne materiały chciałbym się jednak spytać czy możliwy by był film na temat narodowego liberalizmu (kapitalizmu) i jak w teoretycznie wygląda system i jakie są jego plusy a jakie minusy ?

[@mrmrs1373]

Dlaczego tak wartościowe kanały mają taką małą oglądalność. W pewnym sensie to wstyd dla społeczeństwa tym bardzij że jakaś patologia ma ogromną oglądalność

[@1984Kojot]

To nie jest wartościowy kanał.

[@karolgajko]

Dobry materiał, więcej wiedzy by wygrywać rodzinne dyskusje ;)

[@Szycha8412]

Fajny film

[@hektorvarvarus2007]

Pytanie do pana Mateusza. Jak pan widzi przyszłość ruchów liberalnych w Polsce? Jaka forma prywatyzacji jest najefektywniejsza? Pozdrawiam i życzę zdrowia

[@antekbrony9815]

Czy wiecie że ten sam problem dotyka również szkoły?

[@Task-Master]

Dlatego szkolnictwo jest na tak niskim poziomie. A najlepiej działa na uczelniach wyższych które są prywatne

[@kalapita226]

dziękuje za odcinek

[@swietymikolajbb]

Kto?

[@DrCarriouse]

polecam

[@kajetanradulski9267]

Ja byłbym naprawdę ciekawy jak się zapatrujecie na prowadzenie przez państwo inwestycji w otoczeniu rynkowym jako źródło dochodów w budżecie ;)

[@oktana5131]

❤

[@kappowiczkappa243]

Wypowiedział byś się na temat "interpretacji" dotyczącej kryptowalut?

[@zowmst7410]

Ale socjalizm wcale nie zakłada braku własności prywatnej, socjalizm zakłada to że pracownicy będą właścicielamj swojej pracy czyli spółdzielcze miejsca pracy, a nie brak własności prywatnej czy jej redystrybucję, na tym błędnym założeniu opiera się cały film, a z błędnego założenia nie można dojść do poprawnych wniosków

[@owczyped1880]

[Potencjalne pytanie/zagadnienie do wywiadu] Zostało parę razy wspomniane, że ceny w socjalizmie nie mają sensu, bo byłyby tylko wyrazem preferencji tej jedynej najwyższej woli zarządczej, na przykład socjalistycznego wodza lub rządu, który byłby posiadaczem wszystkiego. Chyba sam dr Machaj kiedyś porównał to do hipotetycznego "wyceniania" przez jakąś osobę przedmiotów, które znajdują się w jej pokoju. Jednak, czy w takim systemie socjalistycznym system sztucznych cen nie byłby przydatny do tego, aby uzmysłowić podległym niewolnikom (bo kapitał ludzki w założeniu też należałby do socjalistycznej władzy), jakie preferencje ma władza? Można by było założyć, że podległa ludność (całkiem nierealnie) dążyłaby tylko do zaspokojenia socjalistycznego wodza. Ściśle rzecz biorąc: w systemie rynkowym różne jednostki o różnej wiedzy wzajemnie wymieniają się informacją na temat alternatywnych kosztów, ograniczając się przy tym, aby nie marnować środków na słabe lub szkodliwe inwestycje. Jednak indywidualna jednostka (np. wódz) też ma jakąś wiedzę na temat alternatywnych kosztów. Można nawet założyć (tylko na rzecz rozważań), że wódz jest nieprawdopodobnym geniuszem o niemalże boskich umiejętnościach antycypacji. Czy w związku z tym ceny narzucone przez wodza nie miałyby sensu, choćby takiego, że mogłyby uświadomić podległej ludności jakie są preferencje wodza w stosunku do wszystkich dóbr o heterogenicznej naturze, w taki sposób, aby "nowi socjalistyczni ludzie" mogli zaspokoić w największym stopniu potrzeby wodza? (Jeśli pytanie jest zbyt długie, to fajnie by było prostu usłyszeć chociaż jakieś rozwinięcie myśli, dlaczego ustalanie jakichś cen na podstawie preferencji jedynego właściciela całego kraju i ludności jest albo bez sensu, albo sprzeczne z samą ideą socjalizmu i jednego planisty).

[@Milosz24PL]

13:00 Tak, ale czas podróży będzie dłuższy co zwiększy czas poświęcony na jazdę pociągiem i zmniejszy na inne rzeczy.

[@marcelinowak1242]

Miłosz tak i tu znowu decyzja zależy od kalkulacji ekonomicznej. Gdy ruch pociągów miałby być duży (a co za tym idzie zysk większy) być może większa inwestycja w postaci tunelu bedzie bardziej na dłuższą mete sie opłacać.

[@Milosz24PL]

Robiąc właśnie kalkulację ekonomiczną trzeba zwrócić uwage na korzyści całej gospodarki. Na tym polega zaleta własności prywatnej. Przecież centralny planista wybudował by tory obok nie patrząc na to, że można wybudować kolej, którą w przyszłości będzie można było ulepszyć. On nie ma konkurencji w postaci samolotów, autokarów. Pociąg szybszy jest droższy, ale dla niektórych osób będzie to opłacalne. Nawet jeśli ma to nie ma dróg ekspresowych a odprawa na lotnisku trwa długo to ludziom nie zależy często na tym, żeby coś ulepszyć.

[@marcelinowak1242]

Miłosz dokładnie

[@Milosz24PL]

Choć to może zależeć od centralnego planisty, bo często transport znajduje się w rękach państwa to jest jednak prosty przykład, że prywatny przedsiębiorca będzie bardziej zdesperowany, żeby efektywniej ulokować zasoby w porównaniu do planisty.

[@4balkon811]

Dobrze, ale skoro ceny i pieniadz nie maja sensu w socjalizmie to dlaczego takowe istniały w PRL?

[@zubrowka8780]

Krew naszą długo leją katy wciąż płyną ludu gorzkie łzy nadejdzie jednak dzień zapłaty sędziami będziemy wtedy my sędziami będziemy wtedy my

[@1984Kojot]

Wszystko jest super do momentu kiedy trzeba iść do pracy:) I zobaczyć jak to wszystko wygląda w praktyce.

[@rafabonski8712]

Bo z założenia do pracy się nie chodzi a pracuje.......

[@1984Kojot]

@@rafabonski8712 Normalnie geniusz z ciebie...

[@dobrepomaranczowe2637]

Może coś o kapitalizmie państwowym?

[@SuchoklatesAthlegeek]

Ma pan na myśli etatyzm?

[@mariusz8260]

ma na myśli narodowy socjalizm, często przez lewą stronę nazywany "kapitalizmem państwowym"

[@MarekHekselman]

niekoniecznie, jest jeszcze cos co nazywaja trzecia droga, czyli socializm, ktory upadl, ale nie powiemy ze to socializm, bo socializm oczywiscie nigdy nie byl probowany

[@pionier190ona2]

Marek Hekselman Ta, nie był.

[@lesiu6566]

Kapitalizm państwowy jest wtedy państwo posiada wiele fabryk i stoczni itd ale prywaciarz też może to mieć wiele państw w czasach 1 wś miało taki system np Cesarstwo Niemieckie, Wielka Brytania

[@marunio435]

Najlepiej zmuszać ludzi do produkcji dóbr za darmo. Jaka to piękna idea. Ileż to trzeba nad takim pomysłem było siedzieć.

[@Milosz24PL]

Pytanie do podkastu - Niech doktor machaj opowie o przyczynach sukcesu korei południowej, chin, singapuru i japoni. Dlaczego ten model nie jest dla polski. Niech wyjaśni, dlaczego kraje ameryki łacinskiej się nie rozwijają, tak jak afrykanskie. Dlaczego nikt przy pomocy wolnej ekonomi nie dogonił krajów europy zachodniej po za samą europą.

[@crusaderanimation6967]

Bo nikt nie próbował.

[@jozefpisudski7375]

Mam takie pytanie. Obecne państwa europy zachodniej (np. Francja i Niemcy) to państwa socjalistyczne czy socjalne? Z góry dziękuje za odpowiedzi.

[@ProstaEkonomia]

Zdecydowanie nie są socjalistyczne. Istnieje w nich własność prywatna, ale jednocześnie istnieją regulacje które w taki czy inny sposób ograniczają swobodę w dysponowaniu nią. Wszystkie państwa Europy to tzw. "trzecia droga" czy "interwencjonizm". Czyli inaczej: nie wolny rynek, tylko skrępowany rynek. Ale jednak rynek, a socjalizm to brak rynku.

[@wojciechmichalak3978]

Wiedząc że przedsiębiorca na wolnym rynku dąży do największego możliwego zwiększenia wydajności produkcji mam jedno poważne zastrzeżenie wyjaśnię je na przykładzie dwóch rodzajów bananów . Banan "A" jest opłacalny w uprawie ale jeśli wszyscy przedsiębiorcy uprawialiby tylko jeden rodzaj bananów wystarczyłby jeden pojawiający się raz na około 50-60 lat patogen by z łatwością byłby w stanie wyeliminować wszystkie banany "A" i wywołać głód banan "B" byłby natomiast mniej opłacalny w produkcji , ale niewrażliwy na choroby . Przedsiębiorca nie ma interesu w uprawie bananów "B" ponieważ musi osiągnąć jak największą efektywność uprawy by utrzymać się na rynku (nie winimy przedsiębiorcy ) . Jak więc bez żadnej interwencji państwa nie dopuścić do głodu spowodowanego nieprzewidywalną i rzadką plagą niszczącą banany "A"

[@ProstaEkonomia]

Te rozważania nie przystają do rzeczywistości w ogóle, ponieważ nie grozi nam żaden głód z powodu braku bananów, mając setki innych produktów spożywczych. Więc lepiej oczywiście w tym przykładzie uprawiać banany A i liczyć się z ich brakiem raz na 60 lat. Jeszcze inna sprawa, że produkcja nigdy nie jest "wewnętrznie opłacalna". Jest opłacalna w danych warunkach. Dlatego w danych warunkach klimatycznych i geograficznych łatwiej i taniej będzie uprawiać banany A a w innych B.

[@wojciechmichalak3978]

Ciągle nie do końca się zgadzam ponieważ zbyt intensywna uprawa bananów a może doprowadzić do całkowitej eliminacji gatunku "A" i w konsekwencji wymusić podjęcie uprawy bananów "B" co uniemożliwia osiągnięcie zysku uprawy bananów obu gatunków jednocześnie . Co do głodu oczywiście nie dotknąłby on wszystkich mieszkańców danego kraju tylko najuboższych producentów bananów . W rzeczywistości taka sytuacja już zaistniała , banany "A" to odmiana "Gros Michel" a odmiana "B" to "Cavendish" dziś praktycznie dostępny jest tyko "Cavendish" patogen to choroba panamska . Co ciekawe "Cavendish" mimo , że jest jedną z najodporniejszych odmian po mutacjach jest zdolny do infekowania bananów typu "Cavendish" taka sytuacja mogłaby nie mieć miejsca gdyby wymuszono/dotowano uprawę kilku rodzajów bananów na jednym polu . Pozdrawiam

[@ProstaEkonomia]

A czym to się różni od sytuacji, w której przychodzi huragan i niszczy wszystkie plony? Można próbować argumenować, że część upraw powinna być w zabezpieczonych przed katastrofą pomieszczeniach, żeby rolnik nie stracił wszystkiego, ale jest to nieopłacalne. To są warunki w których żyje człowiek. Złe rzeczy, nieoczekiwane tragedie, się po prostu zdarzają. Rząd nie ma jakiejkolwiek lepszej zdolności przewidywania ich, niż przedsiębiorcy. Stąd na rynku są ubezpieczenia od takich zdarzeń. Nikt nie wie czy i kiedy coś się stanie, więc ludzie się ubezpieczają.

[@wojciechmichalak3978]

To prawda że każda inwestycja to większe lub mniejsze ryzyko , ale konieczność utrzymania konkurencyjności może zmuszać przedsiębiorców do ponoszenia nazwijmy je roboczo "kosztów niebezpośrednich " . Przykłady to choćby odmiana "Gros Michel " której wyginięciu można było zapobiec . By odejść od bananów można podać inny przykład . Wyobraźmy sobie kraj "A" z całkowicie wolnym handlem wewnętrznym i zagranicznym oraz kraj "B" w którym władze ustanowiły pobór do "armii pracy" . Marzeniem rządzących krajem "B" jest kupno najnowszych modeli czołgów (lub dowolnej innej broni ) by najechać kraj "A" . W celu zdobycia funduszy na zakup czołgów kraj "B" zaczyna handlować z przedsiębiorcami z kraju "A" . Państwo "B" zmusza "swoich" robotników do szycia dla przykładu koszulek . Jeśli Państwo "A" nie zainterweniuje to szwalnie koszulek w kraju "A" zostaną zamknięte (co samo w sobie nie jest złe ) jednak jeśli praca człowieka w państwie "B jest tańsza niż w kraju "A" to kraj "B" " na przykład koszt produkcji jednej koszulki to 0.1 zł a w kraju "B" i 0.5 zł w "A" rząd kraju "B" może zarobić na koszulce do 0.39 zł . Mimo , że z pozoru zyskają oba kraje to przedsiębiorcy kraju "A" poniosą koszt niebezpośredni w postaci wzrostu siły militarnej państwa "B" .Niestety bez interwencji państwa w rynek będą w praktyce zmuszeni do handlu z krajem "B" , by utrzymać się na rynku . Taka wymiana handlowa jest wiec niekorzystna dla bezpieczeństwa kraju "A" i dlatego kraj "A" powinien nałożyć embargo handlowe na towary z kraju "B" ponieważ mimo , że import towarów z kraju "B" byłby pozornie opłacalny dla indywidualnego przedsiębiorcy to zakaz handlu z krajem "B" byłby opłacalny dla wszystkich mieszkańców kraju "A" łącznie z przedsiębiorcami . W ten sposób interwencja w wymianę handlową może pomóc w między innymi zachowaniu pokoju .

[@wojciechmichalak3978]

przykład z bananami różni się od sytuacji z huraganem ponieważ Po pierwsze sytuacja gdzie jeden patogen jest w stanie wyeliminować cały gatunek jest niemal niemożliwa w naturze Po drugie w wyniku choroby panamskiej Banany "Gros Michel " ucierpieli konsumenci ponieważ nie ma możliwości ponownej uprawy "wydajniejszych" bananów (w przeciwieństwie do huraganu gdzie po klęsce można powrócić do najwydajniejszego sposobu produkcji) .

[@Marcin_Nyczka]

Proponuję pod moim komentarzem wypisać jak najwięcej logicznych, merytorycznych i racjonalnych argumentów przemawiających za wyższością socjalizmu nad kapitalizmem.

[@Marcin_Nyczka]

Dziękuję, to już chyba wszystko.

[@PolishMesoMesomorph]

Socjalizm to nie ekonomia, to relacje między ludźmi ... tak można by rozumieć.Nie dajmy się zwariować przez te wszystkie dobra. Co z człowieczeństwem ?

[@PolishMesoMesomorph]

No tak. Jednak można zauważyć, że od wzrostu technologicznego ogólnie rozumianego. Ludzie jakby psują się stawiając np. zdrowie na to co ułatwia im życie, a czasami psuje relacje z innymi ludźmi w odniesieniu obyczajowym i moralnym. W końcu ludzie potrafią czuć, a kapitał nie. Nie sprzeciwiam się kapitałowi. W PRL prawie wszyscy klepali biedę po równo ale było coś takiego jak wspólnota poczucie "braterstwa" może to nadintrepetuje.

[@Marcin_Nyczka]

+Meso Mesomorph Kurła, kiedyś za komuny to było. Kiedyś to były czasy, teraz to już nie ma czasów.

[@PolishMesoMesomorph]

Marcin Nyczka ... no nie wiem jak było za PRL, bo jestem rocznik 85

[@jakubwandas8814]

chciałbym poznać wyjaśnienie tego jak na wolnym rynku po rewolucji przemysłowej istniała tak wielka liczba ludzi skrajnie ubogich przecie nie istniał jeszcze socjalizm czyżby wolny rynek wówczas zawiódł?

[@ProstaEkonomia]

W takim razie zachęcam do przeczytania tego artykułu: prostaekonomia.pl/rewolucja-przemyslowa-xix-wieczny-kapitalizm/

[@wadysawgorzelski]

Mam pytanie. Czy mogliśbyście nagrać parę materiałów o starszych modelach gospodarki tj. niewolnictwo (starożytność) i feudalizm.

[@lesiu6566]

Niewolnictwo to nie system gospodarczy Feudalizm jak najbardziej

[@wadysawgorzelski]

@@lesiu6566 Użyłem słowa model gospodarki. Ten pierwszy opiera się na o pracę niewolników. Ten drugi ma siłę napędową w postaci chłopów pracujących dla feudała. I ten drugi model gospodarki interesuje mnie najbardziej.

[@lesiu6566]

@@wadysawgorzelski a ok

[@monio612]

A gdyby powstał zaawansowany system, który zwracałby uwagę na opłacalność wielu z aspektów, nieustannie prowadziłby analizy i doskonale przewidywał tendencję, to czy ten system mogąc kontrolować wszystkie zasoby ni3 byłby lepszy? Można założyć, że mógła by to być wybitnie zaawansowana sztuczna inteligencja. Czy wtedy kapitalizm upadnie?

[@blackcougar8777]

Sytuacja przez ciebie przedstawiona nie ma znaczenia ponieważ kapitalizm i tak upadnie, bo głupich jest więcej niż mądrych.

[@karol9205]

@@blackcougar8777 xd, to dla czego trzymamy się dobrze od 19 wieku?

[@blackcougar8777]

@@karol9205 Gdzie ty masz to dobre trzymanie? No chyba nie nazywasz obecnego systemu w polsce wzorem kapitalizmu?

[@karol9205]

@@blackcougar8777 jest to kapitalizm, ale interencjonistyczny. Nie widzę zagrożenia w postaci kogoś kto chce gospodarki centralnie planowanej, po prostu popis chce wysokich podatków

[@karol9205]

Nie za bardzo. Wystarczy malutki, maciupenki błąd i wszytko się sypie

[@emhyrvemrais7574]

Mam pytanie jestem za kapitalizmem, ale ciekawi mnie czy są jakieś rynkowe przeciwwskazania, aby rolnik nie mógł karmi swoich zwierząt hormonami skoro daje mu to największy zysk że sprzedaży ich?

[@ProstaEkonomia]

Nie, bo zysk wskazuje, że klienci chcą takie mięso. Ale wiele ludzi chce trochę drożej a lepsze/zdrowsze. Dlatego na rynku możesz wybrać co chcesz kupić i są oferty dla jednych i drugich konsumentów.

[@Task-Master]

@@ProstaEkonomia w skrócie klient decyduje co oplaca się przedsiębiorstwu

[@sirbonaparte6719]

Moje pytanie: Czym różni się prywatny bank centralny (Hamiltonowski), a zależny od rządu?

[@lesiu6566]

Prywatne banki centralne same ustalają stopy procentowe na podstawie rynku Te zarządzane przez rząd robią to na podstawie decyzji rząd np rząd chce obniżyć inflację stopy idą w górę sprzedawane są papiery Chcą ją zwiększyć stopy idą w dół papiery są skupowane

[@lesiu6566]

Rządowe banki centralne sztucznie zaniżają stopy co często prowadzi do kryzysu Np 1928r oraz 2008r

[@ZizuZiomek]

Czy moglibyście zorganizować debatę z Krzysztofem Karoniem? Zmasakrował już lewicę i większość prawicy, nawet Prostej Ekonomii się oberwało (na jednej z audycji wRealu24). Myślę że taka dyskusja byłaby ciekawą odskocznią od przedstawiania w kółko zalet kapitalizmu. Czasem trzeba skonfrontować poglądy z innymi.

[@sokarxanthus9454]

To nie jest prawda "socjalizm nie polega na braku prawa własności" -właśnie na tym polega. Nikt nie grabi innych bo nie ma prawa własności. Skoro nie ma prawa własności to nie ma po co grabić bo to co zagrabi i tak nie jest jego. Specjalizacja nadal następuje gdyż naturalne predyspozycje ludzi sprawiają że robią to w czym są dobrzy. Jeśli nie ma prawa własności to człowiek wyprodukuje na własny użytek. To prawda tyle, że w socjalizmie nie mówimy o człowieku tylko o kolektywie. Czyli tak kolektyw wyprodukuje tyle ile potrzebuje a nie więcej więc nic się nie zmarnuje. Kapitalizm produkuje za dużo po czym musi niszczyć to co wyprodukował za dużo. Ergo marnuje zasoby. Wspólnota socjalistyczna produkuje tyle żywności by się najeść a jak się naje to idzie się modlić. Tak to funkcjonowało w Republice Guarani i wszyscy byli zadowoleni. Nie ma wojny wszystkich ze wszystkimi bo nie ma po co walczyć. Bo nie ma własności prywatnej. Po co więc toczyć wojnę jeśli to co zdobędziesz nie będzie twoje tylko będzie na równi twoje co tego od kogo to zdobyłeś ? Jeśli powiedzmy ukradniesz grabie to co pograbisz nimi przez 20 minut, zrobisz co miałeś zrobić i je odstawisz a ten komu ukradłeś weźmie grabie zrobi nimi co ma zrobić i też je odstawi. Czy ważne jest czyje są grabie ? Przecież jak pograbisz to nie będziesz nosił wszędzie ze sobą tych grabi ? Odstawisz i tyle.

[@Milosz24PL]

Trzeba pamiętać, że wszystkie gospodarki sojalistyczne były zamknięte na konkurencję zagraniczną. Później po upadku zsrr wiele państw socjalistycznych doświadczyło ogromnej recesji, jeśli powstały przemysł był zacofany. Przeciwnicy Balcerowicza się zaszczycają polskim przemysłem, i co z tego jak on był gorszy od tych z innych państw. Dlatego w polsce koszty życia są mniejsze niż w niemczech bo waluta jest słabsza a wzrost pkb wyraża wzrost produktywności krajowej a nie samych produktów zagranicznych.

[@neuroboost2585]

Ja mam pytanie : czy należałoby w Polsce zlikwidować bank centralny?

[@ProstaEkonomia]

To pytanie było w poprzednim (i jedynym naszym) wywiadzie z Mateuszem Machajem. Jest u nas na kanale.

[@neuroboost2585]

zaraz obczaję :)

[@Progmast]

Kurde i pomyśleć, ze nie wiedzialem ze doktor z którym mialem seminaria na UWr jest tak popularny ;)

[@marial2265]

Myślę, że interesującym tematem byłoby poruszenie kwestii interwencjonizmu występującego w socjalizmie - jego postawy. Jak twórcy filmu słusznie spostrzegli, jest wiele odmian socjalizmu. Dziś (niestety) mówi się, że w Polsce mamy kapitalizm. Warto by było zwrócić uwagę na fakt, że nagminnie rząd narzuca nam wszelakie ceny, ale też i koszty (pensja minimalna, składki ZUS, itp.). Zapewne rodacy byliby wstrząśnięci informacją, że jakieś ceny są w ogóle w Polsce regulowane, niemniej akcyza, VAT i inne podatki istotnie zmieniają cenę produktu, więc jest to regulacja powiedzmy pośrednia. Drugim tematem powinna być kwestia importu i eksportu - państwo, które całkowicie panuje nad własnością obywateli niechętnie będzie wchodziło w umowy z zagranicą, co może powodować wzrost szarej strefy i przemytu. Niestety wzrost ten będzie tylko generował przestępczość, bo nie sposób będzie dostarczyć wszystkim zasobów nieosiągalnych w kraju. Zerwanie współpracy z innymi państwami również może oznaczać dodatkowe koszty przetrwania, mobilizację sił zbrojnych (jeśli w danym kraju nie ma własności prywatnej, a ludzie nauczeni są oddawać owoce swojej produkcji, to ile czasu zajęłoby komuś stwierdzenie, iż warto taki kraj zaatakować?), wyraźny spadek rozwoju ze względu na brak wynalazców z każdej dziedziny i wiele innych, które warto przedstawić. Pozdrawiam serdecznie i dziękuję za materiał!

[@ProstaEkonomia]

W Polsce mamy kapitalizm, bo mamy rozdrobnioną prywatną własność. O interwencjonizmie jest cała seria na naszym kanale. O eksporcie i imporcie także jest już film.

[@marial2265]

Prosta Ekonomia Ewidentnie nie nadaję się na dziennikarza... cóż, pisałam o tematach i kwestiach, które warto poruszyć podczas wywiadu. Skoro Pan Dr jest specjalistą w dziedzinie kapitalizmu i socjalizmu, to zdaje się chętnie wyjaśni pewne szczegóły. Np. to dlaczego o Polsce mówi się tak, a nie inaczej, pomimo iż politycznie jesteśmy mocno zniewoleni. Przepisy, ustawy, urzędy, bardzo wiele czynników nie pozwala na w pełni swobodną wymianę dóbr i generuje spore koszty. Praca jest opodatkowana, a bezrobocie dotowane. W jakimś momencie socjalizm się nam tutaj wkrada, choćby ideologicznie, że kapitalista to ten chciwiec, co powinien najwyższe podatki płacić, żeby każdy miał po równo. Temat konsekwencji międzynarodowych również byłby ciekawy do rozmowy z Panem Drem. Strasznie mi przykro, że nie potrafię sformułować pytania, niemniej sami możecie to zrobić, zapewne efektowniej, na podstawie poruszonych przeze mnie zakresów tematycznych. Nie rozumiem czemu musicie mieć napisane wprost, nie jestem pewna czy umiem skleić sensowne pytanie. Co do wspomnianych przez Was materiałów, niektóre już widziałam i są dobrze zrealizowane. Co nie znaczy, że o pewnych tematach wystarczy powiedzieć raz.

[@ProstaEkonomia]

Myślałem, że chodzi Ci o temat na film a nie o pytanie do podcastu. Postaramy się zapytać.

[@marial2265]

Dziękuję. Dodam jeszcze, że o ile realizowane na Waszym kanale filmy są bardzo przystępne, to jednak sami twórcy są anonimowi, a teorie należą do ekonomistów sprzed dekad. Naturalnie nie oznacza to, że tezy są fałszywe, jedynie spotykają się z krytyką częściej, niż spotka się wypowiedź specjalisty, który żyje w realiach dzisiejszego świata. Dlatego też myślę, że odniesienie się do Polski w XXI wieku, w aspekcie od dawna znanych mechanizmów, pozwoli przeciętnemu Kowalskiemu nie tylko lepiej zrozumieć, ale także przekonać się do idei wolnorynkowych. To trochę jak z dziećmi: jeśli się powie "nie, tego nie wolno ruszać", to kiedyś złamią zasadę, ale jeśli dostaną wytłumaczenie dlaczego coś jest zabronione (bo szkodliwe lub niebezpieczne), jest szansa na zrozumienie. Poza tym porównanie obecnie istniejących krajów, posiadających skrajnie różne ustroje, mogłoby pomóc zobrazować sytuację i pomóc w wyborze. Przyznać muszę, że o ile Wasze filmy są przystępne i zrozumiałe, posługujecie się bowiem prostym językiem i trafnymi metaforami, tak inną rzeczą jest oglądać teorię w różnych jej odsłonach (nawet jeśli porównania są maksymalnie uwspółcześnione, zaś sam przykład mało skomplikowany), a posłuchać komentarza osoby, która ma punkt odniesienia w dzisiejszej Polsce.

[@rekson84]

4 części to reklama książki Machaja

[@urielhilzer4547]

Stev jobs zawsze ale to zawsze sprzedawal odgrzane kotlety, do niedawna wszystkie produkty Apple byly zacofane technologicznie a placilo sie tyle co za nowoczesny sprzet ;) Teraz flaki Apple sa podobne do flakow PC bo Apple odpuscilo i zrozumialo ze samodzielnie nie zrownaja technologicznie sprzetu z konkurecja ;)

[@tomasz8250]

John Lennon nie lubi tego xD

[@BigsamArt]

tak samo jak państw narodowych :)

[@kubaj98]

Czy może istnieć komunizm bez przymusu pracy typu GUŁAG?

[@ProstaEkonomia]

Może, ale wtedy prawdopodobnie szybko ujawni się efekt gapowicza

[@mr.cauliflower3536]

Ej, gdzie rozdrobniona własność prywatna w produkcji telefonów? Rozdrobniona własność prywatna znika wraz z akuumulacją kapitału, a poza tym produkcja większości dóbr zaawansowanych cywilizacji wymaga wspólnej pracy (np. komun lub części kolektywu).

[@Karol-qu1oe]

Wszystko super łopatologicznie wyjaśniane. Problem jest leży jednak zupełnie gdzie indziej. Nie jest to kwestia ekonomiczna de facto, tylko światopoglądowa. Dlaczego stało sie tak, ze to wolnorynkowiec musi bronic sie przed socjalistyczna zaraza argumentami, udowadniać, ze kapitalizm jest lepszy w dzialaniu itd skoro to kapitalizm byl pierwszy w historii świata. W sądzie (z załozenia) oskarżyciel musi udowodnić winę oskarżonemu. W tym momencie kapitalizm jest oskarżonym, a socjalizm oskarżycielem. Historia pokazuje jasno, ze nie udal sie ten eksperyment i to na wszelkie mozliwe sposoby. Od narodowego socjalizmu, czyli Hitler i spółka, poprzez międzynarodowy socjalizm, czyli Stalin i spółka kończąc na Wenezueli i pewnie cos tam po drodze pominalem, np. dzisiajesza Francje. Pora skonczyc udowadniać naturalne rzeczy, ktore sa oczywiste. Ludzie, trzeba wyjsc z piwnicy, obudzic sie w swiecie takim, jakim on jest, dbac o przyszlosci swoją i rodziny SAMEMU, rozwiajc sie, dokształcając, zamiast miec bierna, roszczeniowa postawe.

[@antonydio3165]

15:05 bicie chochoła, które jest wszechobecne w całej serii. Poza korwinistami nikt się na to nie nabiera.

[@blueg4235]

wpolczesny kapitalizm dazy do braku rozdrobnienia 2 procent wlascicieli w skali ziemi wlada ponad 50 procentami dobr jaki to system?

[@ChmielEmilian]

A jak jest w innych dziedzinach życia: - ile procent pisarzy sprzedaje połowę ogółu książek - ile procent piosenkarzy sprzedaje połowę utworów - ile procent piłkarzy zgarnia połowę pieniędzy ogólnie przeznaczonych na kontrakty podpowiem Ci że zawsze jest to poniżej jednego procenta zastanów się teraz dlaczego w praktycznie każdej dziedzinie życia jest podobnie

[@mr.cauliflower3536]

Pieniądz jest potrzebny w socjalizmie, ponieważ pozwala na dowolność w doborze dóbr produkowanych przez kolektyw. (np. w początkowych latach PRL-u musiałeś wybrać: pralka czy rower, co mi się bardziej opłaca? )Poza tym własność prywatna≠własność osobista, własność osobista: mieszkanie w którym mieszkasz; własność prywatna: mieszkanie które wynajmujesz. looooooooooool PS ceny mogą być wyrażane w operciu o wartość wydaną na produkję. Poza tym droga przez środek góry oszczędza czasu spędzonego w podróży, w kapitalizmie przecież jedyne o czym myślicie to zysk, a obywatele to dla was gówno.

[@blackcougar8777]

Jesteś debilem xD Skąd możesz wiedzieć jaką wartość mają środki wykorzystane do danej produkcji ? Skoro tego nie reguluje rynek to dajmy na to, to czy śrubka kosztuje x czy 100x jest tylko wymysłem jakiejś jednostki. Ale jak wiadomo Socjalizm jest to ustrój, w którym bohatersko rozwiązuje się problemy nieznane w żadnym innym ustroju

[@antonydio3165]

5:33 oho, przedsiębiorca planuje? Ale przecież nie można zaplanować produkcji, dosłownie socjalizm!!11!1

[@alcatrazep]

Jest też pewna wada kapitalizmu. Pogłebia dystans między bogatymi a biednymi. Np najbogatsi ludzie w Tajlandii, skupiają ponad 70% całości kapitału. Trzeba dodać, że tempo przejmowania rynku przez najbogatszych wciąż wzrasta. A to na logikę prowadzi do powstania czegoś na kształt komunizmu.

[@TomaszTrelaPlus]

W kapitalizmie pojawia się bardziej widoczne rozwarstwienie, ale za to w socjalizmie dążenie do biedy jest wspólne. Nie ma sposobu aby wyskoczyć z błędnego koła.

[@tomasolej]

Niekoniecznie - kzbin.info/www/bejne/mKmbeZ-KedWjfZY

[@karol9205]

Wiesz, że na paczatki 19 wieku 95 % świata żyła w skrajnym ubustwie? A teraz mniej niż 9. A wiesz przez co? Przez akumulacje kapitału

[@1984Kojot]

Kapitalizm prowadzi w sposób naturalny do feudalizmu.

[@volgrot5632]

A tym czasem film, klim o jakże inteligentnej nazwie "Szaman" 68mil wyświetleń a podrzędny film "Dlaczego nie socjalizm - czyli po co nam własność prywatna?" ma 17 tysięcy wyświetleń. I niech mi ktoś wytłumaczy jedną rzecz jedną dlaczego wierzy w demokracje.

[@jacekejsmont]

Dziś mamy socjalizm i mamy rozdrobnioną własność prywatną. Jak to się łączy? Przecież nie mamy centralnego planisty. Fajnie byłoby gdyby filmy odnosiły się do tego co teraz jest na świecie a nie rożnice miedzy skrajnościami. Pozdrawiam

[@ProstaEkonomia]

Nie mamy żadnego socjalizmu. Polecamy naszą serię "Interwencjonizm"

[@jacekejsmont]

Prosta Ekonomia oglądam Wasze filmy ale nie wszystko od razu i do końca pojmuję. Nie jestem ekonomistą a używacie rozbudowanych, encyklopedycznych sformułowań. Czy gdzieś istniał bądź istnieje ustrój socjalistyczny?

[@ProstaEkonomia]

Istniał, jasne. Albo przynajmniej bardzo zbliżony. W serii o interwencjonizmie wyjaśniamy w pierwszym odcinku różnice między socjalizmem, kapitalizmem a interwencjonizmem (czyli tak zwaną trzecią drogą).

[@ProstaEkonomia]

Współczesnym przykładem jest Korea północna

[@PawelJimmi]

kolektyw, kojarzy mi się z kolektywizacją.. a czy to nie był proces, który zabił 6 milionów ludzi w Związku Sowieckim?

[@MarekHekselman]

20?

[@PawelJimmi]

pewnie nawet więcej biorąc pod uwagę dalekosiężne konsekwencję, Wielki Głód na Ukrainie i wiele innych. Ja chyba miałem na myśli ofiary - chłopów, którzy nie chcieli oddać swoich Ziem pod socjalistycznie zarządzany kołchoz.

[@ghad8915]

Kolektyw ma prawo istnieć w systemie wolno rynkowym, kolektywizacja to było przymusowe tworzenie takowych.

[@finktank1212]

Już w niedalekiej przyszłości ludzie nie będą posiadali na własność większości rzeczy użytkowych, takich jak samochody, sprzęt RTV czy komputery. Obecnie można zaobserwować bardzo ciekawe zjawisko- posiadanie rzeczy na własność jest przedstawiane jako przeżytek, cos niemodnego, staroświeckiego i nieopłacalnego, lansowana natomiast jest moda na „współdzielenie” i wypożyczanie, na jednym z portali internetowych artykuł zachwalający „współdzielenie” auta został umieszony zaraz obok artykułu zachwalającego posiadanie wielu partnerów seksualnych, najwyraźniej chodzi o to żeby czytelnicy powiązali te dwie rzeczy. Jednak producenci aut idą nawet dalej niż idea wypożyczania, oferują wzięcie samochodu w abonament, przy trochę wyższej cenie niż rata kredytu czy leasingu dostajemy dodatkowe usługi takie jak przeglądy czy ubezpieczenie, a po określonym czasie użytkowane przez nas auto zostaje wymienione na nowe. Upowszechnienie i radykalizacja powyższych tendencji będzie miała w przyszłości katastrofalne skutki dla konsumentów: finktank.pl/2017/11/24/feudalizm-2-0/

[@dde553]

To nie jest żadna moda,tylko fakt,że sprzęty są drogie,a społeczeństwo biedni. Więc atrakcyjny dla ludzi jest wynajem,który jest niczym innym jak pożyczką i zabraniem pieniędzy z przyszłości. Nie rozumiem jaki negatywne skutki będą w przyszłości?

[@MarekMazurkiewicz1988pl]

Nadal jest prywatny wlaściciel nawet jeśli prowadzi wypożyczalnie

[@finktank1212]

jak już upowszechnią się abonamenty to następnym krokiem będzie objęcie rzeczy prawem własności intelektualnej, szczegóły sa w linku

[@MarekMazurkiewicz1988pl]

Mieszasz pojęcia. Własność intelektualna dotyczy informacji nie rzeczy i nie jest rodzajem wlasności.

[@finktank1212]

nie chce mi się na szybko tłumaczyć o co dokładnie mi chodzi, masz link w komentarzu, który zaczyna wątek tam jest wszystko wyjaśnione

[@iowa406]

Wszystko ładnie i pięknie. Tlko, że socjalizm nie jest pojęciem tego samego poziomu co kapitalizm. Kapitalizm to pojęcie gospodarcze. Natomiast socjalizm ma po za aspektem gospodarczym też polityczny ( tu jego przeciwnikiem jest demokracja), oraz społeczny. Więc mówienie o socjalizmie tylko w aspekcie gospodarczym jest błędne. Np dzisiejsze Chiny , jakim są państwem? Gospodarczo to kapitalizm, ale politycznie socjalizm, a społecznie socjalizm ale tylko częściowo bo państwo np nie zapewnia w żaden sposób lokum obywatelom. Szwecja jaka jest? Gosp[odarczo to kapitalizm, ale społecznie socjalizm. Więc Mówi.ąc o socjalizmie trzeba podawać o jakim jego aspekcie mówimy.

[@jasnesciemnienie9107]

Dlaczego ceny nie mogą być ustalane demokratycznie?

[@karolgajko]

Ponieważ ludzie by je sztucznie zaniżali, co doprowadziło by do niedoborów.

[@jasnesciemnienie9107]

Na początku takie sytuacje mogłyby mieć miejsce, lecz potem ludzie zrozumieliby, iż nie jest to korzystne.

[@BezkresnaNicosc]

Antoniu 04 ''Dzięki rządom SLD i PO ludzie zrozumieli, że socjalizm jest niekorzystny zarówno dla gospodarki jak i demografii, lecz mimo wszystko wybrali socjalistyczny PiS i jego programy socjalne wyniszczające gospodarkę.''

[@liberaprawicowy1509]

Karol Gajko poza tym jaką wiedze ekonomiczną mieli by robotnicy czy rolnicy xdd

[@Antistate]

@Antoni 04 Ależ ceny JAK NAJBARDZIEJ są ustalane demokratycznie w najbardziej demokratyczny z możliwych sposobów: każdy konsument głosuje przy pomocy swojego portfela. Kupując dany towar lub usługę po zaproponowanej przez sprzedawcę cenie oddaje głos na ofertę tego sprzedawcy tym samym zwiększając jego zyski i przyczyniając sie do podtrzymania i kontynuowania produkcji zakupionego dobra. Jeśli z kolei konsumenci nie chcą nabywać danego towaru po danej cenie (bo np. uważają, że jest za wysoka albo towar im sie nie podoba) jest to równoznaczne z nie-oddaniem na niego głosu w tej rynkowej demokracji. Co najważniejsze, jest to o wiele lepsza demokracja od tej politycznej, znanej nam z wyborów do organów politycznych jak parlament, bo konsument A głosując swoim portfelem nie narzuca innym konsumentom swoich preferencji (jeśli A kupi masło marki XYZ nie oznacza to, że inni konsumenci muszą je tez kupić, mogą oni nadal wybierac inne, preferowane przez nich masło, albo nie kupowac masła wcale). Tymczasem w politycznej demokracji głos oddany przez A na kandydata X oznacza - jeśli kandydat ten wygra wybory - że będzie on narzucony innym głosującym nawet, jeśli oni nie głosowali na kandydata X i nie życzyli sobie aby rządził on i decydował o ich życiu. Jak widać, demokracja rynkowa jest o wiele bardziej sprawiedliwa dla konsumentów niż demokracja polityczna dla wyborców i nie wymusza między konsumentami brutalnej walki w przeciwieństwie do tej politycznej, która może prowadzić wręcz do wojen domowych.

[@ERROR-ob2fk]

Zacznijmy od tego że Praca nie jest po to by się bogacić tylko by zaspokajać ludzkie potrzeby. Patrząc jak ludzie pracują za marne pieniądze z których nawet nie mogą utrzymać swojej rodziny, o rencistach już nie wspomnę. To pokazuję że w systemie Kapitalistycznym w momencie kiedy człowiek mu się nie przydaję zostaję pozbawiony jakichkolwiek godnych warunków życia. Żałujecie 500zł na polskie dzieci w czasach kiedy matki boją się zachodzić w ciąże z obawy nie utrzymania potomstwa. Naziści przestali zabijać w 1939, Komuniści w 1989 a Kapitalizm zbiera swoje żniwo do dziś.

[@weronikak9980]

Ok tylko te 500 plus nie bierze się z nikąd tylko z pieniędzy podatników ....kto pracuje płaci podatek , podatki są wyższe bo istnieje m.in system 500 plus rujnuje polskie finanse, przez co musimy pracować jeszcze ciężej , jak myślisz czemu w szkolnictwie jest tyle zmian np. jeszcze do niedawna okres stażu nauczycielskiego był dosyć długi, uważasz, że to w porządku ? Jeśli ktoś ma do tego predyspozycje posiada wiedzę, odpowiednie wykształcenie, to czy czas taki ma znaczenie? Myślę, że nie...wszystko to robi się poto, żeby grupa społeczna taka jak nauczyciele dostała jak najmniej , żeby ludzie pracujący nie chcieli zbyt wiele bo trzeba "rozdać innym" , którym niekoniecznie będzie chciało się pracować mając dwójkę czy trójkę dzieci . Zły system polityczny osłabia kraj. Historia, złe rządy, osłabiona polska gospodarka od lat.....500 plus pogarsza tą sytuacje , teraz jest dobrze ale za 20 lat będzie jeszcze gorzej , bo długi powstałe teraz będą spłacać nasze dzieci , wnuki.....

[@karol9205]

Xd, pieniądz bierze się z pracy. Kapitał to z akumulowana praca

[@liberaprawicowy1509]

Jest kanał "Robotnicza TV" która wchodzi w polemike i "obala" argumemty podane w tych filmikach.

[@megaandry69]

Jedyne co mogą obalić, to litr wódki na kilka osób XD

[@mr.cauliflower3536]

Henry Ford wizjoner xDDDDDDDD sam opisywał że większość pomysłów to stworzyli jego pracownicy, poza tym, skąd nauka w krajach socjalistycznych? Pomysłodawca mógł liczyć na różne fajne rzeczy. Poza tym co fajnego dostał Nicola Tesla? Właściwie gówno, ponieważ został wyzyskany, a następnie za odmowę dalszej pracy dla Edisona, jego pomysły były bojkotowane. I jaka jest teraz motywacja potencjalnego wizjonera hę?

[@jakubsobka2621]

Cudze pieniądze sa fajne do czasu gdy sie nie skończą... SOCJALIZM TO ZŁO!!!

[@1984Kojot]

Powiedz to kapitalistom.