คำถามทางบ้าน เรื่องกระดูกพรุน ตอนที่ 1? กระดูกพรุนเกิดขึ้นได้อย่างไร ทำไมผู้หญิงเป็นมากกว่าผู้ชาย

คำถามทางบ้าน ? กระดูกพรุนเกิดขึ้นได้อย่างไร ทำไมผู้หญิงเป็นมากกว่าผู้ชาย
กระดูกพรุนเกิดขึ้นได้อย่างไร ?
โรคกระดูกพรุน (Osteoporosis) คือ โรคที่ความหนาแน่นและมวลของกระดูกลดน้อยลงจนทำให้กระดูกเสื่อม เปราะบาง ผิดรูป และมีโอกาสแตกหักได้ง่าย ในผู้ป่วยบางรายกระดูกพรุนมีผลให้ส่วนสูงลดลง เนื่องจากมวลกระดูกผุกร่อน ผลจากโรคกระดูกพรุนคือเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดกระดูกหัก เนื่องจากกระดูกสามารถรับน้ำหนัก แรงกระแทก หรือแรงกดได้ลดลง
จุดเสี่ยงกระดูกหักจากกระดูกพรุน
บริเวณที่มักเกิดกระดูกหักจากกระดูกพรุน ได้แก่
กระดูกสันหลัง
สะโพก
ข้อมือ
อาการกระดูกพรุน
เนื่องจากโรคกระดูกพรุนมักไม่มีอาการเตือนใด ๆ ผู้ป่วยมักไม่ทราบว่าตัวเองเป็นโรคกระดูกพรุนจนเกิดอุบัติเหตุและนำไปสู่ภาวะกระดูกหัก อาการบ่งชี้อื่น ๆ ที่ควรใส่ใจและหมั่นสังเกต เพื่อให้สามารถรักษาและป้องกันโรคกระดูกพรุน ได้แก่
ปวดหลังเรื้อรัง
หลังค่อมหรือกระดูกสันหลังส่วนบนโค้งลง
ความสูงลดลง
สาเหตุกระดูกพรุน
กระดูกประกอบด้วยเซลล์สร้างกระดูก (Osteoblast) ทำหน้าที่สร้างกระดูกขึ้นมาใหม่จากแคลเซียมและโปรตีนตามกระบวนการการเจริญเติบโตของร่างกายและช่วยทดแทนกระดูกส่วนที่สึกหรอ และภายในกระดูกยังมีเซลล์สลายกระดูก (Osteoclast) ทำหน้าที่สลายเนื้อกระดูกเก่า
โรคกระดูกพรุนเกิดจากการทำงานที่ไม่สมดุลกันของเซลล์กระดูกทั้ง 2 ชนิดจึงทำให้มีการสลายกระดูกมากกว่าการสร้างกระดูกเกิดขึ้น โดยมีสาเหตุมาจากการที่ปริมาณแคลเซียมในร่างกายไม่เพียงพอต่อกระบวนการสร้างกระดูก หรืออาจมีความผิดปกติของเซลล์กระดูก
ปัจจัยเสี่ยงกระดูกพรุน
ปัจจัยเสี่ยงที่เพิ่มโอกาสการเกิดโรคกระดูกพรุน ได้แก่
อายุที่เพิ่มมากขึ้น เมื่ออายุเพิ่มขึ้น มวลกระดูกจะเปราะบางและแตกหักง่ายหากถูกกระทบกระเทือนแม้ไม่รุนแรงก็ตาม
การลดระดับของฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) ในเพศหญิงเมื่อเข้าสู่วัยหมดประจำเดือน ส่วนในเพศชายจะมีความเสี่ยงเกิดโรคกระดูกพรุนเมื่อมีการผลิตฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน (Testosterone) น้อยลง
กรรมพันธุ์ มีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคกระดูกพรุน
ความผิดปกติในการทำงานของต่อมและอวัยวะต่าง ๆ เช่น ต่อมไทรอยด์ ต่อมพาราไทรอยด์ ต่อมหมวกไต ไตและตับ
โรคและการเจ็บป่วย เช่น โรคภูมิแพ้ตัวเอง โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ โรคมะเร็งกระดูก
การบริโภคอาหารที่มีแคลเซียมไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายในการสร้างกระดูกและการเจริญเติบโต หรือกินอาหารที่ทำให้แคลเซียมเสียสมดุล
การใช้ยาบางชนิดที่ออกฤทธิ์รบกวนกระบวนการสร้างกระดูก เช่น กลุ่มยาสเตียรอยด์
ภาวะแทรกซ้อนโรคกระดูกพรุน
เมื่อเกิดโรคกระดูกพรุน ปัญหาหลักที่มักตามมา คือ ความเจ็บปวดจากภาวะกระดูกทรุดตัวและอาการปวดหลัง ทำให้เคลื่อนไหวได้จำกัดและทำกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันลดลง อาจทำให้เกิดภาวะซึมเศร้า นอกจากนี้หากเกิดการกระแทก มีโอกาสกระดูกหักสูง โดยเฉพาะการแตกหักบริเวณกระดูกสะโพกจะทำให้ผู้ป่วยเดินไม่ได้ ขยับตัวลำบาก เพราะความเจ็บปวด ต้องนั่งหรือนอนอยู่กับที่ตลอดเวลา ซึ่งเสี่ยงต่อการเกิดโรคและอาการแทรกซ้อนที่รุนแรง อาจเป็นเหตุให้เสียชีวิต เช่น เกิดแผลกดทับหรือโรคติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
กระดูกพรุน รู้ให้ไวป้องกันกระดูกหัก
วินิจฉัยโรคกระดูกพรุน
การวินิจฉัยโรคกระดูกพรุนทำได้โดยการตรวจทางรังสี เพื่อตรวจหาความหนาแน่นของกระดูก ใช้เวลาไม่นาน ปริมาณรังสีที่เข้าสู่ร่างกายในขณะสแกนต่ำ ไม่ทำให้เจ็บหรือปวด เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพมากในการประเมินความหนาแน่นของมวลกระดูก ทำให้แพทย์วางแผนการรักษาได้ตั้งแต่ระยะแรกเริ่มของโรค ทั้งนี้ค่าความหนาแน่นของกระดูก (Bone Mineral Density หรือ BMD) ของคนปกติจะอยู่ที่มากกว่า -1.0 ส่วนคนที่มีภาวะกระดูกบาง (Osteopenia) จะมีค่า BMD อยู่ระหว่าง -1.0 ถึง -2.5 และผู้ป่วยโรคกระดูกพรุนจะมีค่า BMD น้อยกว่า -2.5
รักษาโรคกระดูกพรุน
เนื่องจากโรคกระดูกพรุนเกิดจากภาวะกระดูกเสื่อมที่มาจากหลายสาเหตุ หลักการรักษาจะกระตุ้นการทำงานของเซลล์สร้างกระดูกและลดการทำงานของเซลล์สลายกระดูก มีทั้งการรับประทานยา การฉีดยา และการเพิ่มฮอร์โมน ได้แก่
● การรักษาด้วยยา มีทั้งการรับประทานยาและการฉีดยา ตัวอย่างยาที่ใช้รักษา เช่น
ยาอะเลนโดรเนท มีฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของเซลล์สลายกระดูก ทำให้ร่างกายสามารถดูดซึมแคลเซียมไปใช้ในกระบวนการสร้างกระดูกเพิ่มขึ้น
ยาไรซีโดรเนท ออกฤทธิ์ต่อเนื้อเยื่อกระดูก ลดอัตราการสลายตัวของกระดูกและเพิ่มความหนาแน่นของกระดูก
ยาไอแบนโดรเนท ออกฤทธิ์ยับยั้งการสลายกระดูก โดยมีทั้งแบบยาเม็ดรับประทานและยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำ
ยาโซลิโดรนิก แอซิด ยาฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ ช่วยลดการทำงานของเซลล์สลายกระดูก ออกฤทธิ์ยับยั้งการปล่อยแคลเซียมสู่กระแสเลือด ป้องกันภาวะแคลเซียมในเลือดสูง
● การรักษาโดยการเพิ่มฮอร์โมนบางชนิดที่เป็นประโยชน์ต่อการสร้างกระดูก เช่น ฮอร์โมนเอสโตรเจนในวัยหมดประจำเดือน หรือผ่าตัดมดลูกและรังไข่ออกไป ซึ่งร่างกายไม่สามารถผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนได้ในระดับปกติ
ป้องกันโรคกระดูกพรุน
โรคกระดูกพรุนสามารถลดความเสี่ยงได้โดยการดูแลสุขภาพและบำรุงกระดูก ได้แก่
รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมและวิตามินดีสูง
หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์ น้ำอัดลม ชา กาแฟ หรือเครื่องดื่มที่มีสารคาเฟอีน และมีค่าความเป็นกรดสูง
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
ควบคุมน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม
ระมัดระวังการใช้ยา โดยเฉพาะยากลุ่มสเตียรอยด์ที่ต้องใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน
นอกจากนี้มีการศึกษาเกี่ยวกับโปรตีนถั่วเหลือง ไอโซฟลาโวน (Isoflavones) พบว่ามีคุณสมบัติใกล้เคียงกับฮอร์โมนเอสโตรเจนในเนื้อเยื่อกระดูก เมื่อทำงานร่วมกับแคลเซียม อาจจะช่วยป้องกันภาวะกระดูกเสื่อมและลดอัตราการแตกหักของกระดูกได้

[@user-oe1rg2pg3e]

ขอบคุณคะคุณหมอ เสียงนุ่มเพราะมากๆ ได้ความรู้มากมายอีก กราบขอบพระคุณคุณหมอจาก ป้าตะ จังหวัดเลย อายุ 50 ปีแล้วคะ

[@DoctorNearU]

สวัสดีครับ ...วัยเดียวกันครับ หมอ อายุ 51 ปี แล้ว 555

[@เลดี้อัลลานี่]

กราบขอบพระคุณคุณหมอมากๆค่ะ🎉🎉🎉

[@mamchallenge4644]

สุดยอดมากค่ะ💙

[@naradragsnes6049]

ขอบคุณคุณหมอ สำหรับความรู้ที่ประโยชน์ ติดตามตลอดเลยคะ

[@WLee-rx9cl]

หมอให้ความรู้มีประโยชน์มากค่ะ เสียงนุ่มน่าฟังและดูสุภาพค่ะ

[@user-zc2je6eq6l]

ขอบคุณๆหมอมากๆค่ะ พี่ก็มีปัญหาเกี่ยวกับกระดุก เคยหกล้มบ่อยมากค่ะ

[@user-im9sb4iy4s]

ชอบวิธีการอธิบายของคุณหมอที่ชัดเจน ตรงประเด็น และเข้าใจง่ายค่ะ

[@penpugsuwan7447]

รอติดตาม เรื่องการกินแคลเซียมต่อไปค่ะ

[@DoctorNearU]

หมอ ทำเรื่อง calcium ไว้ 4 ตอนจนจบ series calciumเลยครับ หาจาก playlist

[@penpugsuwan7447]

ขอบพระคุณค่ะ

[@user-en6gy1ke4k]

สุดยอดมากเลยค่ะ❤

[@DoctorNearU]

❤️❤️❤️❤️😊😊😊

[@paveenk.45]

ขอบพระคุณคุณหมอมากค่ะ

[@papairinw8713]

อายุ 50 ปี เป็นมะร็งเยื่อบุโพรงมดลูก ระยะ 1a คุณหมอผ่าตัดมดลูกทิ้งทั้งหมดแล้ว ตอนนี้ทานยา carbocal วันละ 1 เม็ด สัปดาห์หน้ามีนัดตรวจแมมโมแกรม และมวลกระดูกค่ะ รอฟังคลิปต่อไปของคุณหมอนะคะ

[@phetphet6833]

มีประโยชน์มากคะ พึ่งเจอในกดดูหลายรอบ

[@WLee-rx9cl]

หมอให้ความรู้มีประโยชน์มาก

[@user-tn7vo1cl4x]

กดติดตามครับ ขอบคุณๆหมอครับ ที่ให้ความรู้ครับ

[@patpatchannel4019]

ขอบคุณค่ะคุณหมอ...หมดประจำเดือนแล้ว...ออกกำลังกายปั่นจักรยาน อยู่กับที่ แกว่งขา แขน ประมาณ 45 นาที ..มากไปไหมคะ? กระดูกจะรับไหวไหมคะ?

[@pattrapornpiti5822]

❤❤❤🙏

[@EnjoyEatingTH]

ฉีดกระดูกพรุนทุก6เดือน ถ้าเกินเวลานัดฉีดไปอีก3เดือน จะเป็นผลเสียมั้ยคะคุณหมอ (เข็มที่2 พลาดนัดค่ะ..กว่าจะได้คิวฉีดต้องรออีก3เดือนเลยค่ะ😢)...ขอบคุณค่ะ

[@konthongvaiyasunee673]

คุณหมอจ๋า คุณยายเคยอยู่อยุธยาและรักษาที่โรงพยาบาลวิชัยยุทธกับคุณหมอชาญณรงค์ย้ายไปอยู่โคราช 5 ปีรักษากับหมอเจษฎาหมอโรคหัวใจจ้ะ มีบุญได้พบคุณหมออธิบายเรื่องเกี่ยวกับโรคต่างๆและโรงพยาบาลค่ายสุรนารี

[@DoctorNearU]

โห...อุตส่าห์จำผมได้ด้วย ...ที่กล่าวมาถูกต้องทุกทีเลยครับ❤️🙏😊

[@suchadablaser1994]

ขอบคุณค่ะคุณหมอ

[@greatindeed5689]

คุณหมอช่วยพูด ผลเสียจากการพร่องฮอร์โมนเพศชายหน่อยคนับ ขอบคุณมากครับ

[@wiphaphatflinton1780]

สวัสดี​ค่ะ​ คุณหมอ​ เรา​ สามารถ​ ตรวจสอบ​ ว่า​ กระดูก​ ของ​เรา​ ยังแข็งแรง​ ดี​มั้ย.. ได้​ อย่างไร​ ค่ะ.. ดิฉัน​อาศัย​ อยู่​ใน​อังกฤษ​ ค่ะ.. การ​พบแพทย์​ นั้น​ค่อนข้าง​ยากมาก.. ขอบคุณ​สำหรับ​สาระ​ดีดี​ ค่ะ

[@คุณค่าแห่งชีวิต]

เปิดมาคุนหมอนั่งเท่เลย😊ชอบหังเสียงคุณหมอ ฟังาบายๆ

[@DoctorNearU]

ขอบคุณครับ❤️❤️❤️

[@user-il2eu2hk4m]

กำลังอยู่ภาวะวัยทองค่ะ กินนำ้เต้าหู้ กินพริมโรสไม่กินทุกวัน แคลเซียมของเมก้าดีมั้ยค่ะ

[@DoctorNearU]

ได้ครับ

[@raksaswallow2563]

สวัสดีค่ะคุณหมอ

[@phetphet6833]

หมอให้แคลเซียมมาทานแต่ทานแล้วยิ่งปวดกระดูกและกล้ามเนื้อมาก แท้แคลเซียมใช่ไหมคะ ลองหยุดกินก็ไม่ปวด แต่หมอบอก กระดูกพรุนมากนะ

[@nataphisaraandersen5025]

calบางตัวไม่ประกอบด้วยv.dกินแล่วร่างกายดุดซึมได้ไม่เต็มที่ค่ะ ต้องเลือกcalแบบnatural

[@user-np3wz7nx7r]

อยากให้คุณหมอให้ความรู้เรื่องการทานยารักษากระดูกพรุนกลุ่ม Alendronate เป็นกระดูกพรุนเนื่องจากถูกตัดมดลูกกับรังไข่เพราะเป็นมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกค่ะ และถูกวินิจฉัยว่าเป็นกระดูกพรุ่น ตอนนี้ทาน alendronic acid tablets 70 mg สัปดาห์ละเม็ดควบคู่ไปกับวิตามินดีสัปดาห์ละเม็ดกับเเคลเซี่ยมวันละ 1 เม็ดค่ะ

[@DoctorNearU]

ได้ครับ..ยาที่ทานคือยาหยุดยั้งการทำงานของ osteoclast ( เซลล์สลายกระดูก )

[@user-nl5pd4bd3s]

คุณหมอตัดมดลูกรังไข่มีวิธีป้องกันไม่ให้กระดูกพรุนได้ไหมคะ

[@jitraadirek7537]

ขอบคุณมากค่ะคุณหมอ ได้ความรู้มากมายค่ะ

[@patchareekalayanamit1127]

ขอบคุณคุณหมอที่นำความรู้และสาระดีมาบรรยายให้ฟังค่ะ

[@henir9150]

รบกวนสอบถามหน่อยค่ะ อายุ 47 ปี ตัดมดลูกออกไปแล้ว หลังจากนั้นเสียงก๊อบแก๊บข้อเข่า ข้อเท้า ข้อมือ เสียงดังขี้นเรื่อยๆ และถี่มากขี้นค่ะ แต่ยังไม่ปวด ต้องกินยาหรือรักษายังไงดีคะ

[@DoctorNearU]

แบบนี้ เป็นอาการเริ่มแรกขอ ข้อเสื่อมครับ...ทานcalciiun และ อาหารบำรุงข้อ

[@user-fx6jt8gm6b]

กรรมพันธุ์ก็น่าจะมีส่วนไหมครับ ผมคงเป็นหนึ่งในผู้โชคไม่ดี แม่เป็นกระดูกพรุน ตัวเองมารู้เมื่ออายุใกล้ 40 ทั้งที่จริงคงพรุนมานานแล้ว เริ่มตั้งแต่สัญญาณไม่ดี คือจัดฟัน ตอนอายุ 29 หมอฟันบอกกระดูกกรามบางมาก หมอสั่งถอนฟันคุด ปรากฎว่า หมอถอนฟันทำแสนรู้นอกจากเอาฟันคุดออก ดันมาถอนฟันผมไปด้วย 2 ซี่ เนื้อกระดูกตรงนั้นสลายจนดึงฟันไม่ได้ นั่นยังไม่เอะใจพอ มารู้ตอน เอกซเรย์เมื่อตรวจสุขภาพตอนอายุ 41ปี(ปี 53 ) ตอนนั้นเริ่มเรียนว่ายน้ำ(ต้นปี52) เจ็บซี่โครงจนต้องหยุดไปเป็นเดือนคิดว่ากล้ามเนื้ออักเสบธรรมดา หมอบอกคุณมีร่องรอยซี่โครงหัก 5 ซี่ !!!!จาก ฟิล์ม เอกซ์เรย์ ตรงสะโพก ค่า T ตรง neck -2.6 เลย ward area -3.2 ตอนไป ศิริราช หาอมกระดูก หมอยังไม่เห็นผลยังถามคุณมาทำไม เขายังไม่เชื่อว่าพรุน จนอ่านผลของ รพ อีกที่ เพื่อความแน่ใจทำอีกทีที่ศิริราช พรุนจริง กินแคลเซี่ยม นม ออกกำลังก็ขึ้นไม่ดีช่วงนั้นยาฉีดยังไม่ออก หลังจากยาฉีด Prolia ออกมา ก็ดี ขึ้น ยิ่งตอนนนี้ พอรู้วิธีการออกกำลังกายแบบ strenghtening มันดีขึ้นกว่าเดิมมาก ที่ neck เหลือ -2.1 ward area -0.4 ตรงสันหลัง L4 -1.8 ไม่กระเตื้องขึ้นเลยแต่ก็ไม่แย่ลง

[@pikulchongsuksantikul2253]

🙏

[@luckyeuro2222]

ว้าว👍ขอบคุณค่ะ🙏🤟มาแล้วที่รอคอย...กระดูกปัญหาวัยทอง😭

[@luckyeuro2222]

ปวดสะโพก กะส้นเท้า เอวขัดค่ะ น่องตึงมากไม่อยากทานยา วันไหนนอนไม่หลับยิ่งอาการเป็นมาก วัยทองปจด.หมด...มา4_5ปีค่ะ😭🙏ไม่ดื่มไม่สูบมาตลอดชีวิตค่ะ

[@shine_moonlight6451]

ปวดสะโพกซ้ายปวดตามตัวตามข้อต่อ😓😓ทรมาณมากๆค่ะหมดประจำเดือนมา3ปี😭😭แล้ว

[@kanwidasanrioun7450]

จากประสบการณ์ค้ายกันบังเอิญอาบแดดกินวิตามินดีสามรู้สึกค่อยดีขึ้นเป็นลําดับ

[@user-gb8tv7qo8x]

ขอบคุณคุณหมอที่ให้ข้อมูลเป็นประโยชน์นะคะ👍👍👍

[@hxjhvxjv7144]

หลงรักคุณหมอแล้วหละค่ะดูทุกคลิปขอบคุณมากๆนะค่ะที่ให้ความรู้😇😊

[@user-dp7zw2gp3z]

ตัดมดลูกรังไข่และเคยป็นไทรอยด์เป็นพิษค่ะ