Wzmacniacz White'a POWRTRON (nr 237)

[@dominikkrauze6812]

Jak zawsze pierwsza klasa 👍

[@tomekkruger]

Dziękuję :)

[@ireksp9in830]

Cześć. Fajny odcinek. Powiem Ci, nie małem świadomości, że konstruktorzy w dawnych czasach mieli takie ogranicznia zarówno w wiedzy, jak i podejściu do tematów. Dla mnie podział pasm w sposób jaki zobaczyłem w omawianym przez Ciebie artykule jest autostradą do katastrofy w dziedzinie jakości reprodukcji. Wiem, że kiedyś nie było możliwości symulacji, a i aparatura pomiarowa była jaka była, ale żeby tak sobie uprościć temat i bez zastanowienia zrobić bierną zwrotnicę na sygnale przed wzmocnieniem, zakładając że "sam głośnik w obudowie" już niczego nie popsuje... no odważnie, albo inaczej - mocno teoretycznie. Podobnie jak pomysł, żeby postarać się utrzymać moc na głośniku niezależnie od zmian jego impedancji - ciekawe czy ktoś poszedł dalej, robiąc wzmacniacz prądowy, w końcu wychylenie membrany jest proporcjonalne do prądu w cewce głośnika. Niesamowity postęp się dokonał w tej dziedzinie i zupełnie nie byłem tego świadomy. Tomku dzięki za tą lekcję historii.

[@ZPDU]

Ciekawy artykuł. Niby rzeczy oczywiste a warte przypomnienie. Ogrom problemów w samym głośniku a nie we wzmacniaczu. Pozdrawiam serdecznie

[@tomekkruger]

Miałem ponad 25 lat temu okazję używać wzmacniacza własnej konstrukcji z aktywną zwrotnicą przed wzmacniaczem. Bas to 10W z PP z EL84, a sopran to SE z EL 84, 4W. Zwrotnicę projektował mi kolega w jakimś programie i po sprawdzeniu na analizatorze widma działała dobrze. Zespoły głośnikowe własnej konstrukcji, podstawkowe z głośnikami Vifa, bez zwrotnicy. Sprzedałem koledze przed ślubem, bo ja nie miałem już miejsca na to a jemu się podobało. Czy było to jakoś rewelacyjnie lepsze od zwykłej Fonicy W 600 F, to chyba nie. Może dlatego, że nie miałem drugiego kompletu głośników do porównania, tym razem ze zwrotnica w kolumnie, czyli za wzmacniaczem.

[@ZPDU]

@tomekkruger super są te historie. Pozdrawiam serdecznie

[@7nevada]

Czyli nie warto się w to bawić? Bo pracy dużo, koszty wysokie, a efekt może być mizerny? I jeszcze pytanie o kable - podłączony ekran do wzmacniacza, czy do gramofonu?

[@tomekkruger]

Zwrotnica głośnikowa, która jest wykonana poprawnie (ja dla przykładu zawsze liczyłem zwrotnice do impedancji głośnika w częstotliwości podziału) nie będzie wprowadzała znacznych zniekształceń fazowych. Prędzej usłyszymy zniekształcenia samych głośników. Druga rzecz, nie ma na rynku zespołów głośnikowych bez zwrotnic, żeby sobie takie dwa wzmacniacze podłączyć do kolumny. Idea ta jest realizowana do dziś w głośnikach aktywnych, na wejściu filtr, a potem wzmacniacze, do każdego głośnika osobny. W czasach gdy same lampy kosztują tyle co kompletny wzmacniacz (tranzystorowy lub w układzie scalonym) taka idea jest zbyt droga. Czy efekt jest mizerny to można się przekonać słuchając kolumn aktywnych a potem tradycyjnych. Pisałem w innym komentarzu, że przed ślubem użytkowałem urządzenie takiego typu (w ramach swoich doświadczeń z lampami, ale wtedy 6P14P - odpowiednik EL84 - były tanie jak barszcz) z własnoręcznie robionymi ZG na Vifach. Co do przewodu z ekranem łączonym na jednej wtyczce. Uziemiać się powinno jedno urządzenie i jest nim wzmacniacz (chyba, że wykonany w podwójnej klasie ochronności). W związku z tym lepiej jest łączyć ekran do wzmacniacza. Gramofon jest źródłem, przewody od wkładki idą w rurce ramienia i są łączone do gniazd lub wyprowadzane na zewnątrz w postaci okablowania. Gdybyśmy ekran łączyli do gramofonu to punkt masowy były gdzieś w połowie drogi do wzmaka, na schemacie bez znaczenia, ale w praktyce przy małych sygnałach najlepiej uziemiać wejście wzmacniacza.

[@7nevada]

@tomekkruger Dzięki Pozdrawiam

[@ireksp9in830]

@@tomekkruger Idea podziału przed wzmocnieniem jest realizowana nie tylko w kolumnach aktywnych. Przykładowo B&W Nautilus, albo całkiem duża ilość konstrukcji typu DIY, gdzie na barki DSP wrzuca się podziały pasma z korektą charakterystyki od razu oraz pilnowanie czasu (fazy). Tyle że obecnie wzmacniacze są tanie, nawet te cyfrowe, często stosowane w środowisku DIY. Jest jednak rzecz która mnie zastanawia (nie związana ze zmianą technologii z powodu rozwoju), a mianowicie jak zrozumiałem artykuł, proponowane rozwiązanie miało być uniwersalnym, czyli nie bazowało na dobranych komponentach. Tymczasem wszystkie systemy jakie kojarzę z podziałem przed wzmocnieniem są systemami zamkniętymi i nie można sobie bezkarnie dla jakości przekazu wymienić w nich czegokolwiek. Pasjonujący temat. Tomku dzięki jeszcze raz!

[@tomekkruger]

Sądzę, że było to do zastosowania z głośnikiem basowym 12-15" i szerokopasmowym około 8". Przeglądając literaturę z tamtych czasów takie konstrukcje się spotyka. Szerokopasmowy sobie poradzi z 500Hz. W latach 50 prawie wszystkie firmy audio oferowały KITy i modele komercyjne. Była wiec dowolność w składaniu takich systemów, wiedza dlaczego gra źle pojawiła się z czasem np.: po badaniach H.F. Olsona. Ogólnie od Thiela i Smalla wiemy więcej na temat głośników czyli po publikacji ich pracy w Journal of the Audio Engineering Society w 1971 roku. Znam system Nautilusa i słyszałem to na targach jeszcze przed pandemią.

[@bartekn4511]

Fizyki nie oszukasz- tak można w skrócie podsumować ostatnie 5min. 😀👍z tym że pewne układy bardzo są wrażliwe na pewne parametry linii połączeniowej a pewne nie.

[@tomekkruger]

Jakość połączenia tak, dowodem są niedokręcone przewody, zimne luty, zerwane ekrany.

[@gryfwald3168]

Szanowny Tomaszu, zawsze się właściwie z Tobą zgadzam, ale nie w przypadku tych kabli do gramofonu, wszędzie indziej tak też robię takie przewody, ale nie do gramofonu. Chodzi o wyższe częstotliwości, gow.. cienki kable graja lepiej. Sprawdź!

[@tomekkruger]

Tutaj jest plik muzyczny drive.google.com/file/d/1YmptLLGzFb0gabbVrYChuH1q7yTQ-3Cu/view?usp=sharing proszę go przesłuchać od fragmentu 1:50 do 2:53. Gramofon to Technics, wkładka Sumico Perl, od 1:50 do 2:12 przedwzmacniacz J-FET, zmiana przewodów - Pan mi powie w którym momencie przełączam przewody (z cienkiego srebra na miedź, podobną do tej z filmu), 2:12 do 2:21 gra z przedwzmacniaczem na lampach z przewodem ze srebra, 2:21 do 2:33 zmiana przedwzmacniacza, 2:33 do 2:40 wraca lampa, 2:40 do 2:53 przedwzmacniacz z wysokiej jakości wzmacniacza Onkyo. Od 0:00 do 0: 50 gra Fonica z AT3600 z różnymi prampami, 0:50 do 1:50 gramofon Wega JSP351J z Direct Drive wkładka Sony XL15, preampy od lampy do fabrycznego Onkyo, 2:52 do końca rożne gramofony. Wyraźnie słychać zmianę preampu, gramofonu, ale kabli nie. W pewnym momencie jest nawet zamiana zwykłych cinch na Lemo stosowanych w medycznym sprzęcie. Na końcu w pewnej chwili jest zmiana przewodów we współpracy z gramofonem technics, kiedy? Plik to Wave zgrany z wysoką rozdzielczością i poskładany w Audacity, zmiana amplitudy to cecha fizyczna preampów w połączeniu z konkretnymi wkładkami. To nie jedyny test, który zrobiłem. Porównując przewody o podobnych parametrach i wykonanych z różnych metali nie przekonałem się o ich wpływie na brzmienie. Natomiast stosując przewody o dwukrotnie większej pojemności jednych od drugich, zauważyłem przy współpracy z triodami cięcie pasma. Ogólnie najlepszy dźwięk dał Technics z Sumico i preampem na J-Fetach. A tu tylko 2 gramofony drive.google.com/file/d/16Bid3nHnwf3iju6EICjRxZBwV3c8zRgH/view?usp=sharing i 2 przedwzmacniacze ale 3 rodzaje przewodów i 2 rodzaje wtyczek o w pewnym momencie włączony jest filtr subsonic. Powodzenia z zagadką kiedy co gra.

[@tomekkruger]

Widzę, że trudna misja. Pierwszy utwór. Przejście z miedzi na srebro jest w 2:02. W ogóle tego nie słychać. Potem w 2:12 przechodzę z J-FET na lampę i to słychać. Przejście z miedzi (typowy przewód stosowany z wtykami DIN od Tonsilu) na srebro jest w 2:37 tyle, że zmieniam też pre z lampy na tranzystor. W 3:15 przechodzę z Klotz MY250CY na srebro jednocześnie zmieniając Wega JPS351P z wkładką Sony XL15 na Technics SL20 z wkładką Sumiko Perl, ale podłączone do tego samego preampu, to słychać tylko dlatego, że zmieniam źródło (z malucha na audi). Srebro pożyczyłem od kolegi i niestety nie pamiętam nazwy, bo nie zanotowałem w rozpisce. Przejcie z preampy na preamp słychać, z gramofonu na gramofon także, zmiany przewodów niestety nie. Nie wykazuje tego nawet analiza widma. Rozpiski drugiego utworu nie zdradzę, choć można to znaleźć pod pewnym filmem na moim kanale. Wskażę, że jedna z wielu zmian przewodów przy tym samym źródle i pre jest w 1:42.